مسمومیت با سرب در کودکان و بزرگسالان + راه‌ های مقابله با آن

مسمومیت با سرب هنگامی رخ می دهد که سرب در بدن تجمع پیدا می کند. بعد از ماه ها یا سال ها، سرب می تواند به سطح خطرناک و حتی کشنده ای برسد. سرب یک فلز سنگین و یک سم قوی است. اگر سرب وارد دهان شود یا استنشاق شود می تواند در بدن جمع شود. علاوه بر این، می تواند از طریق ترک های پوستی یا غشاء مخاطی وارد بدن شود. سرب می تواند به تمام سیستم های بدن (از جمله قلب، استخوان ها، کلیه ها، دندان ها، روده ها، اندام های تناسلی، سیستم عصبی و سیستم ایمنی) آسیب بزند. کودکان (خصوصا قبل از سن ۶ سال) به مسمومیت از سرب خیلی حساس هستند. این ماده می تواند روی رشد ذهن و جسم تاثیر منفی بگذارد. ادامه این مطلب ار بخش مقالات پزشکی دکتر سلام را دنبال کنید تا درمورد مسمومیت با سرب اطلاعاتی کسب کنید.

حقایق اساسی درباره مسمومیت با سرب

• سرب یک فلز سنگین است که می تواند تمام سیستم های بدن انسان را تحت تاثیر قرار دهد.
• کودکان و جنین ها خیلی نسبت به سرب حساسند.
• تصور بر این است که حدود ۲۴ میلیون خانه در آمریکا میزان خطرناکی از گرد و غبار حاوی سرب یا رنگ حاوی سرب دارند.
• تولید رنگ حاوی سرب در ۱۹۷۸ در آمریکا ممنوع اعلام شد.
• علائم مسمومیت با سرب عبارتند از حالت تهوع، گیجی، کاهش حجم مغز و احساس کردن مزه عجیب در دهان.
• برخی از داروهای سنتی حاوی سرب هستند.

اعتقاد بر این است که حدود نیم میلیون از کودکان (بین ۱ تا ۵ سال) در ایالات متحده آمریکا تا حدی سرب در خون شان دارند که همین آن ها را در معرض خطر مسمومیت با سرب قرار می دهد. رایج ترین منبع سرب، رنگ های حاوی سرب، لوله های آب در ساختمان های قدیمی، گرد و غبار حاوی سرب، آب، هوا و یا خاک آلوده است. ذرات سرب می توانند در گرد و خاک خانه و خاک باغچه جمع شوند. سیگار کشیدن نیز می تواند سبب تجمع سرب شود.

علائم

علائم مسمومیت با سرب هنگامی نمایان می شوند که میزان خطرناکی از سرب در بدن وجود دارد. مسمومیت با سرب می تواند به علت قرار گرفتن در معرض دوز بالای سرب در یکبار رخ دهد، اما اغلب در اثر تجمع تدریجی سرب در بدن اتفاق می افتد. سطح بالای سرب در بزرگسالان و کودکان می تواند به کلیه ها و سیستم عصبی مرکزی آسیب بزند و سرانجام منجر به صرع، بیهوشی، کما و حتی مرگ شود. علائم مسمومیت از سرب با توجه به گروه سنی متفاوتند.

علائم مسمومیت با سرب در کودکان

کودکان به دلایلی، بیشتر در معرض مسمومیت با سرب قرار دارند:

• کودکان بیشتر در معرض خاک آلوده به سرب و مصرف آن قرار دارند.
• کودکان بیشتر به سطح زمین نزدیکند و بیشتر در معرض تنفس در گرد و خاک زمین قرار دارند.

علائم حاد مسمومیت ناشی از سرب در کودکان عبارتند از:

• دل درد و استفراغ
• یرقان
• مرگ کاذب
• اسهال سیاه
• انسفالوپاتی که روی مغز تاثیر می گذارد و می تواند منجر به صرع، کما و مرگ شود.

اما گاهی این علائم مسمومیت ناشی از سرب با گذر زمان رخ می دهند. ‌در این شرایط به این نوع مسمومیت، مسمومیت مزمن می گویند.

علائمی که با گذر زمان رخ می دهند عبارتند از:

• رشد ضعیف بدن
• کاهش IQ
• از دست دادن اشتها و وزن
• یبوست و دل درد خفیف
• تحریک پذیری
• خستگی کلی
• سایه آبی رنگ اطراف لثه
• کم خونی
• مشکلات شنوایی و کاهش سایر حواس
• ضعف نورولوژیکی در مراحل آخر

کودکان ۴ الی ۵ برابر بیشتر از بزرگسالان سرب را جذب می کنند. از آن جایی که بدن آن ها هنوز در حال رشد است، خطرات بعدها افزایش پیدا می کنند.

در بزرگسالان

علائم زیر نشان دهنده مسمومیت با سرب در بزرگسالان هستند:

• اگر دوز بالایی از سرب بلعیده شود، دل درد معمولا اولین علامت است
• افزایش فشار خون
• درد مفاصل و عضلات
• یبوست
• کم خونی
• سوزن سوزن شدن، درد و بیحسی در دست ها و پاها
• از دست دادن حافظه و کاهش عملکرد ذهن
• سردرد
• توهم
• مزه غیر معمول در دهان، که اغلب آن را همچون فلز توصیف می کنند
• مشکلات خواب
• اختلالات حال و هوا
• کاهش حجم منی و کیفیت آن
• سقط جنین یا زایمان زودرس

ممکن است که بزرگسالان نقرس، سندرم تونل کارپال و باروری پایین را تجربه کنند. افرادی که به علت شغل شان با سرب سر و کار دارند بیش از سایر افراد در معرض مسمومیت با سرب قرار دارند. برای مثال افرادی که شغل آن ها در زمینه تعمیر منازل است، خصوصا اگر این منازل قبل از ممنوعیت تولید رنگ های حاوی سرب (‌در ۱۹۷۸) ساخته شده باشند.

بیشتر بخوانید: این ماجرای سرب در رژ لب چیست؟

منابع و راه های مسمومیت با سرب

افراد می توانند از طریق منابع شغلی و محیطی در معرض سرب قرار بگیرند.  استنشاق ذرات سرب که با سوزاندن مواد حاوی سرب تولید می شوند، برای مثال در طول پروسه ذوب کردن، بازیافت، برداشتن رنگ حاوی سرب و استفاده از گازولین یا سوخت های حاوی سرب، سرب آزاد می شود. بلعیدن گرد و خاک حاوی سرب، مصرف آب (از لوله های حاوی سرب) و مواد غذایی (در محفظه های حاوی سرب) نیز سبب می شود که در معرض سرب قرار بگیرید.

یکی دیگر از منابعی که افراد را در معرض سرب قرار می دهد، مواد زیبایی و داروهایی هستند که بدون نظارت و رعایت نکات ضروری درست می شوند. برای مثال گزارش شده که در برخی از انواع سرمه و برخی داروهای سنتی در کشورهایی نظیر هند، مکزیک و ویتنام، سطح بالایی از سرب وجود دارد. مصرف کنندگان باید تنها از محصولات کنترل شده استفاده کنند.

کودکان به میزان زیاد در معرض مسمومیت با سرب قرار دارند چون ۴-۵ برابر بیشتر از بزرگسالان در معرض جذب سرب بلعیده قرار دارند. علاوه بر این، کنجکاوی درونی کودکان و عادت قرار دادن دست در دهان سبب می شود که مواد حاوی سرب (همچون خاک، گرد و غبار آلوده و پوسته پوسته های رنگ های حاوی سرب) را ببلعند. این راه قرار گرفتن در معرض سرب، در کودکانی که دچار اختلال روانشناختی هرزه خواری (پیکا) هستند واضح تر است.

پیکا شامل تمایل مداوم و زیاد برای خوردن چیزهایی است که قابل خوردن نیستند. برای مثال ممکن است که این کودکان رنگ های دیوار، چارچوب در یا مبل را جدا کنند و بخورند. قرار گرفتن در معرض خاک و گرد و غبار حاوی سرب که ناشی از بازیافت باتری و استخراج معدن هستند سبب بروز مسمومیت با سرب و چندین مورد مرگ و میر در نیجریه، سنگال و سایر کشورها می شود.

وقتی سرب وارد بدن شود به اندام هایی نظیر مغز، کلیه ها، کبد و استخوان ها منتشر می شود. بدن سرب را در دندان ها و استخوان ها ذخیره می کند، جایی که با گذر زمان تجمع پیدا می کند. سرب های ذخیره شده در استخوان ممکن است در طول بارداری دوباره حرکت کنند، وارد جریان خون شوند و جنین را در معرض سرب قرار دهند.

کودکان دچار سوء تغذیه بیشتر در معرض مسمومیت با سرب قرار دارند چون در صورت نبود سایر مواد مغذی (نظیر کلسیم و آهن) بدن آن ها سرب بیشتری جذب می کند. افرادی که خیلی در معرض مسمومیت با سرب قرار دارند شامل جنین در حال رشد و کودکانی هستند که از نظر اقتصادی در وضعیت مناسبی قرار ندارند.

سایر منابع قرار گرفتن در معرض سرب

سرب گاهی می تواند در این موارد نیز یافت شود:

خاک:

ذرات سرب موجود در گازولین یا رنگ های حاوی سرب می توانند در خاک جای بگیرند و چندین سال دوام داشته باشند. خاک آلوده به سرب هنوز هم مشکل بزرگی اطراف بزرگراه ها و در برخی محیط های شهری در نظر گرفته می شود. برخی از خاک هایی که نزدیک دیوارهای خانه های قدیمی هستند نیز حاوی سرب هستند.

گرد و غبار خانه:

گرد و غبار خانه می تواند سرب داشته باشد که این سرب از خرده های رنگ یا خاک آلوده وارد خانه می شود.

ظروف:

لعاب هایی که روی برخی از ظروف سرامیکی، چینی و پورسلینی وجود دارد می تواند حاوی سرب باشد. این سرب می تواند وارد مواد غذایی ای شود که در این ظرف ها سرو می شود.

اسباب بازی:

سرب چیزی است که می تواند در اسباب بازی و سایر محصولاتی که خارج از کشور تولید می شوند یافت شود.

لوازم آرایشی:

مواد آرایشی چشم که در نیجریه تولید می شوند می توانند سبب مسمومیت با سرب شوند.

درمان گیاهی یا سنتی:

مسمومیت با سرب می تواند با طب “greta” و “azarcon” که نوعی طب سنتی مربوط به اسپانیا هستند در ارتباط باشد. به علاوه، این نوع مسمومیت می تواند با برخی از طب های سنتی در هند،‌ چین و سایر کشورها نیز در ارتباط باشد.

آب نبات مکزیکی:

تاماریند ماده ای است که در برخی آب نبات هایی که در مکزیک تولید می شوند یافت می شود، و ممکن است حاوی سرب باشد.

فشنگ سربی:

زمانی که در میدان های تیراندازی می گذرانید می تواند منجر به قرار گرفتن در معرض سرب شود.

شغل:

افرادی که برخی از شغل ها را دارند که در معرض سرب قرار دارند، می توانند سرب را با لباس های خود به خانه بیاورند. برای مثال افرادی که شغل آن ها در زمینه تعمیر خودرو، معدن، لوله کشی، تولید باتری، رنگ کردن، ساخت و ساز و برخی دیگر از رشته هاست، در معرض سرب قرار دارند.

عوامل مخاطره آمیز مسمومیت با سرب

عواملی که احتمال بروز مسمومیت با سرب را افزایش می دهند عبارتند از:

سن:

اطفال نوپا و کودکان کم سن، بیشتر از کودکان بزرگ تر در مرض مسمومیت با سرب قرار دارند. ممکن است که این کودکان رنگ هایی که از دیوار و درها جدا شده را بجوند و دست هایشان می تواند با گرد و غبار سرب آلوده شود. کودکان کم سن، به راحتی سرب را جذب می کنند و این سرب نسبت به کودکان بزرگ تر و بزرگسالان، برای آن ها خطرناک تر است.

زندگی در خانه قدیمی:

اگر چه استفاده از رنگ های حاوی سرب در سال ۱۹۷۸ ممنوع اعلام شد اما برخی از ساختمان ها و خانه های قدیمی، بقایای این رنگ ها را حفظ کردند. حتی افرادی که خانه های قدیمی را بازسازی می کنند در خطر بیشتری قرار دارند.

برخی اقدامات خاص:

گاهی برای تعمیر عینک ها و برخی جواهرآلات به استفاده از لحیم حاوی سرب نیاز است. بازسازی مبلمان قدیمی می تواند شما را در تماس با یک لایه رنگ قرار دهد.

زندگی در کشورهای در حال توسعه:

معمولا کشورهای در حال توسعه نسبت به کشورهای توسعه یافته، قوانین خیلی سختگیرانه ای در خصوص قرار گرفتن در معرض سرب ندارند. بهتر است مهاجران و پناهجویان برای بررسی وجود مسمومیت با سرب، تست خون دهند. سرب می تواند برای جنین هم خطرناک باشد در نتیجه زنان باردار یا زنانی که احتمال می دهند باردار باشند، باید خیلی مراقب باشند که در معرض سرب قرار نگیرند.

عوارض جانبی

قرار گرفتن در معرض سرب (حتی به میزان کم) می تواند سبب بروز آسیب در طول زمان و خصوصا در کودکان شود. بزرگ ترین صدمه ای که مسمومیت با سرب به بدن می زند تاثیری است که روی رشد مغز می گذارد، چون این تاثیر غیر قابل بازگشت است. مسمومیت با سرب و سطح بالای سرب می تواند به کلیه ها و سیستم عصبی در کودکان و بزرگسالان آسیب بزند. سطح خیلی بالای سرب می تواند منجر به صرع، بیهوشی و حتی مرگ شود.

تاثیرات مسمومیت با سرب

مسمومیت ناشی از سرب روی هر سیستمی در بدن که با آن روبرو می شود تاثیر می گذارد. دو آسیب اساسی سرب، آسیب به آنزیم ها و سیستم عصبی است.

مسمومیت با سرب و تاثیر سرب روی آنزیم ها

بیشتر آسیبی که سرب وارد می کند به علت اختلال در عملکرد آنزیم ها رخ می دهد. آنزیم ها پروتئین هایی هستند که چندین عملکرد در بدن انسان دارند. همچون سایر فلزات موجود در بدن، سرب به آنزیم هایی متصل می شود که سایر کوفاکتورهای غیر سربی به آن ها متصل می شوند. سایر فلزات و مواد نقش های مهمی در بدن ایفا می کنند و هنگامی که به آنزیم ها متصل می شوند سبب فعال یا غیرفعال کردن آن ها می شوند.

اما هنگامی که سرب به آنزیم ها متصل می شود مانع از عملکرد درست آنزیم می شود. سرب به طور منفی روی اسید آمینو لوولینیک دهیدراتاز (ALAD) و فروچلاتاز تاثیر می گذارد. این آنزیم ها برای کمک به شکل گیری اجزای حیاتی خون به نام خونرنگزا (heme) نیاز هستند.

تاثیر سرب روی سیستم عصبی

مغز یکی از اندام هایی است که خیلی تحت تاثیر سرب قرار دارد. قسمت هایی از مغز که خیلی تحت تاثیر قرار می گیرند قشر پیش پیشانی و قشر سینگولیت قدامی هستند. این قسمت ها مسئول عملکردهای سطح بالا، تنظیم حال و هوا و تصمیم گیری هستند. سد بین منبع خون و مغز (که به آن سد خونی مغزی می گویند) از مغز در برابر بسیاری از سموم محافظت می کند.

اما سرب به راحتی از این لایه محافظتی عبور می کند. وقتی سرب به مغز برسد، مانع از رشد سیناپس ها، تولید انتقال دهنده های عصبی و ساختار کانال یونی می شود. سرب می تواند غلاف میلین که عصب ها را پوشانده را دچار اختلال کند. این لایه عایق برای انتقال موفق پیام ضروری است.

سرب از عملکرد بسیاری از انتقال دهنده های عصبی ممانعت می کند (از جمله گلوتامات در هیپوکامپ). گلوتامات برای یادگیری و به خاطر سپردن خاطرات ضروری است. سرب سبب تحریک مرگ سلولی برنامه ریزی شده یا آپوپتوز (PCD) در سیستم عصبی مرکزی از جمله مغز می شود. PCD معمولا از عملکردهای عادی بدن انسان به شمار می رود. این کار به حذف سلول های قدیمی و آسیب دیده کمک می کند. اما اگر PCD از کنترل خارج شود می تواند به اشتباه تمام سلول های عملکردی را از بین ببرد. بسته به نوع، این سلول ها ممکن است که نتوانند جایگزین شوند.

تشخیص

افرادی که نگران این موضوعند که آیا فرزندشان تحت تاثیر سرب قرار گرفته می توانند درخواست تست خون دهند. این تست می تواند شامل ایجاد خراش کوچک با سوزن روی انگشت باشد یا شامل سوراخ کردن رگ باشد. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری اظهار می کند هنگامی که سطح سرب خون به ۵ میلی گرم در هر دسی لیتر رسید، اقدامات پیشگیرانه را انجام دهید.

تصور می شود که حدود نیم میلیون از کودکان در ایالات متحده آمریکا سربی بالاتر از این میزان در خون شان دارند. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری اظهار کرد که تا ۲۰۲۰، سطح سرب در کودکان به کمتر از ۱۰ میلی گرم در هر دسی لیتر کاهش یافت.

• در بزرگسالان، میزان سرب ۱۰ میلی گرم در هر دسی لیتر بالاترین سطح بی خطر سرب است.
• در بزرگسالان علائم مربوط به معده و روده معمولا در ۴۵ میلی گرم سرب در هر دسی لیتر یا بالاتر مشاهده می شوند.
• در بیشتر بزرگسالان میزان سرب ۲۵ میلی گرم در هر دسی لیتر، به علت قرار گرفتن در برابر سرب در محیط کار مشاهده می شود.

باید گفت که هیچ میزانی از سرب در بدن بی خطر نیست. به عبارت دیگر، وجود سرب در بدن به هر میزانی می تواند سبب بروز آسیب شود.

سایر تست هایی که برای مسمومیت با سرب استفاده می شوند عبارتند از:

• بیوپسی مغز استخوان
• سطح پروتوپورفیرین گلبول قرمز (تست کمبود آهن)
• سطح آهن
• تست شمارش کامل خون و تست انعقاد خون
• اشعه ایکس از استخوان ها و شکم

بیشتر بخوانید: افزایش سطح آهن در خون

درمان مسمومیت با سرب

همچون بسیاری از انواع مسمومیت، مرحله اول درمان شامل تشخیص و حذف منبع سم است. اگر مشکل تان رنگ های قدیمی است، بهترین کار این است که به جای خرد کردن، سنباده کشیدن یا سوزاندن رنگ آن را بپوشانید. برداشتن نادرست رنگ حاوی سرب سبب افزایش سرب در هوا می شود.

اگر برداشتن منبع سرب سبب کاهش سطح سرب خون نشد، ممکن است انجام این موارد پیشنهاد شود:

کی لیت درمانی (Chelation therapy):

این درمان شامل مصرف داروهایی است که به سرب متصل می شوند و به آن اجازه می دهند که از طریق ادرار یا مدفوع خارج شود. به علاوه، اگر فردی میزان زیاد و خطرناکی از سرب را در یک دوز مصرف کرده، ممکن است که به انجام پروسه های زیر نیاز باشد:

شستشوی روده:

که شامل شستن کامل مجرای روده و معده با حجم زیادی از محلول پلی اتیلن گلیکول است.

شستشوی معده:

شستشوی معده شامل شستن معده با یک لوله و محلول سالین است که از طریق گلو وارد می شود.

درمان دارویی مسمومیت با سرب

دیمرکاپرول که می تواند سبب استفراغ شود، با استفاده از مایعات به روش های غیر از خوراکی و خوراکی به فرد داده می شود. دیمرکاپرول می تواند سبب بروز درد در محل تزریق و علائم سیستمیک گوناگون شود و در بیمارانی که دچار فاویسم (بیماری باقلایی) یا کمبود آنزیم G6PD هستند سبب همولیز متوسط تا شدید درون وریدی شود. این دارو نباید با مکمل آهن مصرف شود. دیمرکاپرول از مشتقات بادام زمینی نشئت گرفته و در نتیجه به افرادی که به بادام زمینی حساسیت دارند پیشنهاد نمی شود.

داروی CaNa2 EDTA می تواند سبب بروز ترومبوفلبیت شود که با استفاده از دارو به روش IM (درون عضلانی) و نه IV (درون وریدی) یا با استفاده از IV با تمرکز 0.5%> قابل پیشگیری است. قبل از شروع درمان توسط CaNa2 EDTA، جریان مناسب ادرار باید تایید شود. واکنش جدی به CaNa2 EDTA شامل نارسایی کلیوی، پروتئینوری، هماتوری یا وجود خون در ادرار، تب و اسهال است.

سمی شدن کلیه ها که به دوز مصرفی بستگی دارد، معمولا قابل جبران است. تاثیرات منفی CaNa2 EDTA به علت تخلیه زینک هستند. داروی succimer می تواند سبب ایجاد دانه های پوستی، علائم مربوط به مجرای گوارشی (برای مثال بی اشتهایی، حالت تهوع، استفراغ، اسهال و مزه متالیک) و افزایش زودگذر آنزیم های کبد شود.

پیشگیری

• برای پیشگیری از مسمومیت با سرب، قرار گرفتن در معرض سرب را کاهش دهید یا از آن بپرهیزید.
• رنگ حاوی سرب را بردارید یا آن را با روش های پاکسازی مکرر حذف کنید.
• پاکسازی مکرر و با دقت به کاهش قرار گرفتن در معرض سرب کمک می کند.
• از یک چوب گردگیری یا اسفنج با آب گرم و تمیز کننده همه منظوره به طور مرتب برای پاکسازی زمین و سایر سطوح استفاده کنید.
• به طور مرتب اسباب بازی ها و دستان کودکان را با آب و صابون بشویید.
• اگر در خانه تان رنگ حاوی سرب دارید، سعی نکنید که خودتان آن را بردارید یا روی آن را رنگ بکشید.
• برداشتن نادرست رنگ حاوی سرب می تواند با فرستادن گرد و غبار به هوا، آلودگی را تشدید کند.
• متخصصی را استخدام کنید که در زمینه برداشتن رنگ تخصص دارد.
• اگر لوله حاوی سرب دارید و یا اگر خانه تان قدیمی است و درباره لوله ها مطمئن نیستید، با کارشناس تماس بگیرید تا آب را بررسی کند.
• از آب سرد برای نوشیدن، پخت و پز و درست کردن شیر خشک برای کودک استفاده کنید.
• بگذارید شیر آب ۱۵ تا ۳۰ ثانیه باز باشد و سپس از آب آن استفاده کنید، خصوصا اگر چندین ساعت از شیر آب استفاده نکرده اید.

اگر شغل تان شما را در معرض سرب قرار می دهد:

• اطمینان حاصل کنید که کارفرما، تمام قوانین وضع شده را برای محافظت از کارگران و کنترل سلامتی آن ها رعایت می کند.
• تمام نکات پیشنهادی (همچون استفاده از ماسک، لباس های محافظت کننده و سایر موارد) را رعایت کنید تا از خودتان محافظت کنید.
• قبل از این که به خانه بیایید، دوش بگیرید و لباس هایتان را عوض کنید.
• لباس های کار را جدا از لباس های سایر اعضای خانواده و لباس هایی که برای کار نمی پوشید، بشویید.

چشم انداز مسمومیت با سرب

بزرگسالانی که مسمومیت با سرب خفیفی را تجربه کرده اند، می توانند کاملا بهبود پیدا کنند. از آن جایی که کودکان هنوز در حال رشد هستند ممکن است که به طور کامل بهبود پیدا نکنند. مسمومیت با سرب در کودکان می تواند سبب بروز مشکلات توجه و IQ به صورت دائمی در آن ها شود. سایر سیستم های بدن همچون کلیه ها و عصب ها نیز می توانند به طور دائمی آسیب ببینند. بسته به شدت اختلال، ریکاوری می تواند چند ماه یا چند سال طول بکشد.

ثروتمند بودن در افراد میانسال لزوما به این معنا نیست که از نظر سلامتی هم در سطح بهتری قرار دارند. با توجه به برخی تحقیقات صورت گرفته، افراد ثروتمند بیشتر در معرض فلزهای سنگین سمی همچون سرب و جیوه قرار دارند. طبق نتایج مطالعات صورت گرفته‌، تاثیر سرب روی مغز پسران شدیدتر از تاثیر آن روی دختران است.

یک مطالعه جدید نشان داد که هورمون های زنانه استروژن و استرادیول از مغز در برابر تاثیرات سمی سرب محافظت می کنند. این تحقیق به این نتیجه رسید که پسرانی که سطح بالایی از سرب در خون شان داشتند، نسبت به پسرانی که سطح پایین تری از سرب داشتند، عملکرد ضعیفی در تست های تشخیصی داشتند. اما این تاثیر در دخترانی که تحت تاثیر سرب قرار گرفته بودند دیده نشد.

زنان باردار مسمومیت سرب

سرب می تواند از مادر به جنین منتقل شود. خبر خوب این است که مسمومیت با سرب قابل پیشگیری است. پس اگر باردارید باید فرزندتان را از مسمومیت در امان نگه دارید.

میزان زیاد سرب در بدن می تواند:

• شما را در معرض سقط جنین قرار می دهد
• سبب شود که فرزندتان خیلی زود به دنیا بیاید یا وزن کمی داشته باشد
• سبب آسیب به مغز، کلیه ها و سیستم عصبی جنین شود.
• سبب بروز مشکلات رفتاری یا یادگیری در کودک شود.

سرب می تواند در این موارد پیدا شود:

• رنگ و گرد و غبار در خانه های قدیمی، خصوصا گرد و غبار به علت بازسازی و تعمیر خانه
• شکلات، محصولات زیبایی، ظروف لعاب دار شده و داروهای سنتی که در بقیه کشورها درست شده اند
• کار در مشاغل رنگ کاری، ساختمان سازی و لوله کشی
• خاک و آب شیر

مسمومیت با سرب و کارهایی که می توانید انجام دهید

در این جا به شما خواهیم گفت که چه کارهایی را می توانید انجام دهید:

۱- وجود سرب در خانه را بررسی کنید:

بیشتر سرب ها از رنگ های خانه های قدیمی آزاد می شوند. وقتی رنگ های قدیمی پوسته پوسته می شوند یا ترک می خورند، سرب آزاد می شود. گرد و خاک ناشی از آن به قدری کوچک است که آن را نمی بینید. می توانید در گرد و غبار نفس بکشید بدون آن که متوجه شوید. تعمیر خانه و بازسازی آن که شامل تراشیدن و سنباده کشیدن است می تواند سبب آزاد شدن گرد و غبار خطرناک شود. نباید هنگامی که فردی در حال برداشتن رنگ حاوی سرب یا پاکسازی خانه بعد از بازسازی است، در خانه باشید.

۲- از برخی شغل ها و اقدامات بپرهیزید:

برخی از شغل ها فرد را در معرض سرب قرار می دهند. این کارها شامل ساختمان سازی و بازسازی یا تعمیر خانه های قدیمی، تولید باتری و بازیافت و سایر مشاغل هستند. اگر فردی با سرب سر و کار دارد، نباید لباس ها، کفش و ابزار محل کار را با خود به خانه بیاورد. قبل از آمدن به خانه لباس های خود را عوض کنید. کفش های کار را بیرون نگه دارید و تمام لباس های کار را جدا از لباس های دیگر و لباس های اعضای خانواده بشویید.

۳- با پزشک مشورت کنید:

درباره داروها و ویتامین هایی که مصرف می کنید با پزشک مشورت کنید. برخی درمان های سنتی خانگی و مکمل های خوراکی شامل سطح کمی از سرب هستند. علاوه بر این باید با پزشک درباره هر تمایلی که دارید (همچون تمایل به خوردن خاک یا گل) صحبت کنید چون این موارد می توانند حاوی سرب باشند.

۴- از مصرف برخی مواد غذایی و محصولات آرایشی بپرهیزید:

هنگام مصرف چیزهایی همچون برخی آبنبات ها، ادویه ها و سایر مواد غذایی که حاوی میزان کمی سرب هستند و توسط افراد از سایر کشورها وارد شده اند محتاط باشید.

۵- مواد غذایی را به درستی نگهداری و سرو کنید:

برخی از وعده های غذایی و محفظه های نگهداری از مواد غذایی می توانند شامل سرب باشند. حتما باید مواد غذایی را به درستی بپزید، سرو کنید و نگهداری کنید.

• از استفاده از ظروف سرامیکی وارداتی با لعاب سرب بپرهیزید.
• از محفظه ها و ظروف آشپزخانه ای که از ترکیبی از قلع و سرب یا آلیاژ برنج ساخته شده اند، استفاده نکنید.
• از کریستال های سربی برای سرو و نگهداری نوشیدنی استفاده نکنید.

۶- مواد غذایی حاوی کلسیم، آهن و ویتامین C مصرف کنید:

• این مواد غذایی به محافظت از شما و جنین کمک می کنند.
• کلسیم در شیر، ماست، پنیر و سبزیجات سبز برگ دار همچون اسفناج وجود دارد.
• آهن در گوشت قرمز لخم، حبوبات، غلات و اسفناج وجود دارد.
• ویتامین C در پرتقال، فلفل سبز و قرمز، بروکلی، گوجه و آبمیوه وجود دارد.

مسمومیت با سرب در میان کودکان

قرار گرفتن کودکان در معرض سرب از هر کشوری به کشور دیگر متفاوت است. حتی در یک کشور، قرار گرفتن در معرض سرب بین گروه های قومی با سطح درآمد مختلف، متفاوت است. در ایالات متحده آمریکا، رنگ های حاوی سرب، گرد و غبار آلوده به سرب و خاک از منابع اصلی قرار گرفتن در معرض سرب به شمار می روند.

کودکانی که خارج از ایالات متحده آمریکا هستند می توانند از طریق این موارد در معرض سرب قرار بگیرند:

• ظروف سرامیکی یا فلزی که برای پخت و پز یا غذا خوردن استفاده می شوند.
• آلودگی ناشی از زندگی با فردی که در محیط شغلی در معرض سرب قرار دارد.
• آلودگی از معدن یا پروسه ذوب کردن
• لوازم آرایشی
• کارگاه های خانگی (همچون تجزیه باتری ها یا سنگ معدن فلزی)
• نوشیدن آب از لوله های فلزی یا محفظه های فلزی آب
• مواد غذایی، ادویه ها یا آبنبات (این آلودگی می تواند ناشی از مواد سازنده آن ها باشد و یا بسته بندی آن ها)
• طب سنتی

بیشتر بخوانید: حواستان به سرب در هوای آلوده باشد

خطرات بالا رفتن سطح سرب خون

هیچ سطحی از سرب در خون، برای کودکان بی خطر در نظر گرفته نمی شود. از آن جایی که مسمومیت با سرب اغلب علائم مشهودی ندارد، معمولا ناشناخته باقی می ماند. شواهد نشان می دهند که سرب موجود در بدن، حتی به میزان کم می تواند سبب بروز مشکلات سلامتی شود و روی رفتار کودک یا یادگیری او در مدرسه تاثیر منفی بگذارد. در مواردی که میزان سرب خیلی بالا باشد می تواند سبب صرع یا حتی مرگ شود.

سوالات متداول در مورد مسمومیت با سرب

چگونه بفهمم که فرزندم در معرض سرب قرار داشته؟

بیشتر کودکان با سطح بالای سرب در خون، هیچ علائمی ندارند. تنها راه برای اطمینان از این موضوع این است که پزشکان از فرزندتان یک تست خون ساده بگیرند.

چگونه وجود سرب در بدن فرزندم را بررسی کنم؟

از پزشک بخواهید که سرب موجود در خون فرزندتان را بررسی کند.