بعد از یک روزی کاری خسته‌کننده، پشت کانتر آشپزخانه، مشغول خرد کردن کاهو بودم که احساس کردم پشت پایم می‌سوزد.
یک لحظه از فکر این‌که حشره‌ای چیزی نیشم زده، حسابی وحشت کردم، ولی وقتی سرم رو پایین گرفتم و پسر سه ساله‌ام را دیدم، بیش‌تر از دیدن هر حشره یا جانور دیگری، جاخوردم.
اولین بار بود که کسی را گاز می‌گرفت؛ البته آخرین بار هم نبود. از یک طرف خوشحال بودم که من قربانی این رفتار کم‌وبیش خصمانه بودم، نه خواهر کوچک‌تر یا یکی از دوستانش و از طرف دیگر، ذهنم پر از سوال شده بود و دوست داشتم بدانم بهترین برخورد با این اتفاق چیست.
حتی گاز گرفتن هم دلیل دارد
بچه‌ها، همراه با ورودشان، زندگی ما را مملو از خاطرات و لحظات شیرین می‌کنند. همراه با این شیرینی، باید تن به لحظات سختی هم بدهیم که برایمان می‌آفرینند. یکی از آن‌ها، دیدن صحنه گاز گرفتن کودک است. تا به حال، به این نکته فکر کرده‌اید که چرا بچه‌ها، گاهی به گاز گرفتن متوسل می‌شوند؟
کودک شما گاز می‌گیرد، چون:
– دندان‌هایش درآمده یا در شرف درآمدن است. او به‌خاطر احساس درد و نارحتی، این کار را می‌کند و معمولا با شنیدن صدا یا دیدن واکنش فرد مضروب، دیگر کار خود را تکرار نمی‌کند.
– به‌خاطر نشان دادن هیجان و احساس یا جلب توجه، این کار را می‌کند. در اغلب اوقات، او با شنیدن «نه! نه! نه!»، دست از کار خود می‌کشد.
– گاهی گاز گرفتن، روشی برای بروز خشم و عصبانیت اوست. بچه‌ها تا وقتی مهارت کلامی پیدا نکرده‌اند، نمی‌توانند در موقعیت‌های حساس، به‌سرعت، کلمات مورد نیاز خود را بیابند و بازگو کنند. بنابراین دنبال روش جایگزین هستند.
– کودکان در سنین سه و بالای آن، قصد کنترل دیگران، به‌خصوص کودک دیگر را دارند. هم‌چنین خشم از بازنده شدن یا حس ضعف و ترس از آزار دیگران، از عوامل گاز گرفتن است.
– گرسنگی، خستگی، بی‌حوصلگی و ترس هم می‌تواند باعث شود فرزندتان، دندان‌هایش را به کار بیندازد.
روش‌های دفاعی در برابر دندان‌های کوچک!
به کودک یاد بدهیم که برای ابراز خشم و ناراحتی خود، راه‌های درستی وجود دارد. به او، مهارت گفتن «نه» یا استفاده از جمله «این مال منه» یا «بس کن» را یاد بدهید.
مراقب باشید که این موضوع را به‌عنوان یک اتفاق بامزه و جالب تلقی نکنید. او باید بداند که در محیط زندگی‌اش، این کار، عملی ناپسند و قبیح به حساب می‌آید.
اگر فرزندمان در جمع کسی را گاز گرفت چکار کنیم؟
1. ابتدا توجه خود را به فردی معطوف می‌کنیم که گاز گرفته شده است؛ به‌خصوص اگر کودک باشد و وی را آرام می‌کنیم.
2. سریع، ولی با آرامش، مداخله کنید. کودک را از جمع دور کنید. هرگز برای تلافی، او را گاز نگیرید. قاطعانه، به وی بگویید «گاز نگیر. گاز گرفتن، آسیب می‌رساند و من به تو اجازه نمی‌دهم گاز بگیری و به کسی آسیب برسانی.»
3. اثر گاز گرفتن وی را توضیح دهید؛ مثلا بگویید «علی گریه می‌کند؛ چون تو، او را گاز گرفته‌ای و به او آسیب رسانده‌ای.»
4. برطرف کردن علل احتمالی گاز گرفتن. استرس‌هایی نظیر شلوغی، سروصدا، گرسنگی، خستگی، خواب‌آلودگی، نبودن اسباب‌بازی، بی‌توجهی یا توجه زیاد به کودک، می‌تواند او را در این حالت قرار دهد.
5. بر حسب سن کودک، برای مدت زمانی، وی را از جمع دور کرده، در یک اتاق خلوت، دور از هرگونه عامل خطر یا محرک قرار می‌دهیم و به وی می‌گوییم که در صورت تکرار گاز گرفتن، این کار را برای وی تکرار می‌کنیم.
6. به کودک خود آموزش دهید که برای بیان احساسات، به جای کارهای این‌چنینی، از لغات استفاده کند؛ البته پس از فروکش کردن هیجانات منفی وی.
