بیماری های غذایی معمولا به مسمومیت های غذایی باز می گردد، که نتیجه خوردن غذاهای فاسد و آلوده می باشند. رایج ترین علائم مسمومیت غذایی عبارت است از تهوع، استفراغ و اسهال است. اگرچه مسمومیت غذایی کاملا آزار دهنده است اما اجتناب از آن امکان پذیر نمی باشد. طبق مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها از هر 6 نفر امریکایی 1 نفر در سال دچار مسمومیت غذایی می گردد. در این مقاله از بخش بیماری های دکتر سلام قصد داریم در مورد علائم مسمومیت غذایی ، دلایل و غذا هایی که موجب مسمومیت غذایی می شوند با شما صحبت کنیم.
علائم مسمومیت غذایی
اگر دچار مسمومیت غذایی شده اید، ممکن است که به خوبی قابل تشخیص نباشد. علائم این بیماری به منبع ایجاد کننده عفونت بستگی دارد. مدت زمانی که علائم خود را نشان می دهند به منبع عفونت بستگی دارد اما مدت زمان آن ها می تواند از یک ساعت تا 28 روز به طول بیانجامد. رایج ترین نوع مسمومیت غذایی گونه ای است که فرد حداقل سه مورد از علائم زیر را در خود احساس کند:
- کرامپ های شکمی
- اسهال
- استفراغ
- از دست دادن اشتها
- تب خفیف
- ضعف
- تهوع
- سردرد
علائمی که تهدید کننده حیات فرد در صورت مسمومیت غذایی می باشند:
- اسهال برای بیش از 3 روز
- تب بالای 101.5 درجه فارنهایت
- به سختی صحبت کردن یا دیدن
- علائم کم آبی شدید، که موجب خشکی دهان، ادرار کم و به سختی مایعات را خوردن
- ادرار خون آلود
اگر هر کدام از علائم زیر را در خود مشاهده می کنید حتما به سرعت به پزشک مراجعه کنید.
چه عواملی موجب ایجاد مسمومیت غذایی می شوند؟
اغلب مسمومیت های غذایی به دلیل یکی از موارد زیر رخ خواهد داد:
باکتری
باکتری های یکی از عوامل اصلی ایجاد کننده مسمومیت غذایی می باشند. وقتی که به باکتری های خطرناک فکر می کنیم نام E.کلی، لیستریا و سالمونلا به ذهن خطور می کنند. سالمونلا مهم ترین عامل ایجاد کننده مسمومیت غذایی در امریکا می باشد.
طبق آمار گزارش شده تقریبا یک میلیون نفر دچار مسمومیت غذایی می شوند، که از این تعداد 20 هزار نفر در بیمارستان بستری می گردند و این تعداد می توانند در معرض عفونت سالمونلا نیز قرار بگیرند. کامپلی باکتر و C. بوتولیونیوم دو باکتری کشنده اما کمتر شناخته شده در ایجاد مسمومیت غذایی می باشند.
بیشتر بدانید: 10 روش خانگی برای مقابله با عفونت انگلی در کودکان
انگل
مسمومیت غذایی ایجاد شده توسط انگل ها کمتر از باکتری ها معمول است. اما انگل ها توسط غذا قابلیت انتشار دارند و بسیار خطرناک می باشند. توکسوپلاسما انگلی است که در بیشتر مسمومیت های غذایی دیده شده است. این انگل بیشتر در گربه ها یافت می شوند. انگل می تواند برای سال ها در سیستم گوارش انسان زنده بماند. با این وجود، افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف می باشند و زنان باردار در معرض عوارض جانبی جدی قرار خواهند گرفت اگر انگل ها وارد سیستم گوارش آن ها گردند.
بیشتر بدانید: انواع هپاتیت های ویروسی؛ از علل و علائم تا درمان
ویروس ها
همچنین ویروس ها می توانند موجب ایجاد مسمومیت غذایی در افراد شوند. نورو ویروس که با نام نورواک ویروس شناخته می شود، سالانه می تواند بیش از 19 میلیون مورد مسمومیت غذایی ایجاد کند. در موارد نادری، می تواند کشنده باشد. ساپوویروس، روتا ویروس و استروویروس علائم مشابهی نیز ایجاد می کنند اما کمتر معمول می باشند. ویروس هپاتیت A یک شرایط جدی است که می تواند از طریق غذا منتقل شود.
آلاینده | شروع علائم | غذاهای تحت تاثیر و عوامل انتقال |
کامپیلوباکتر | 2 تا 5 روز | گوشت و ماکیان. آلودگی حین فرایند رخ می دهد اگر که آلاینده حین ذبح حیوان با گوشت آن در ارتباط قرار بگیرد. دیگر منابع آن شامل شیر غیر پاستوریزه و آب آلوده است. |
کلستریدیوم بوتولیوم | 12 تا 72 ساعت | غذاهای کنسرو شده خانگی با اسیدیته کم، غذاهای کنسروی موجود در بازار، ماهی نمک سود و یا دودی، سیب زمینی پخته شده در فویل های آلومنیومی و دیگر غذاهایی که برای مدت طولانی در دمای بالا نگه داری می شوند. |
کلستریدیوم پرفریژنز | 8 تا 16 ساعت | انواع گوشت، خورش و آبگوشت. معمولا هنگام آماده سازی غذا برای خوردن منتشر می شود زمانی که غذا به خوبی گرم نباشد یا غذا به آهستگی سرد می شود. |
اشرشیا کلی | 1 تا 8 روز | آلوده شدن گوشت هنگام ذبح حیوان. معمولا توسط گوشت هایی که کاملا پخته نمی شوند منتشر می شوند. دیگر منابع آن عبارتند از شیر غیر پاستوریزه، سرکه سیب و آب آلوده |
ژیاردیا لامبلیا | 1 تا 2 هفته | محصولات خام و حاضری و آب آلوده. می تواند توسط غذاهای مسموم دست ساز منتشر شود. |
هپاتیت A | 28 روز | محصولات خام و حاضری و آب آلوده. می تواند توسط غذاهای مسموم دست ساز منتشر شود. |
لیستریا | 9 تا 48 ساعت | هات داگ، گوشت، شیر غیر پاستوریزه و پنیر و محصولات خام نشسته. می تواند از طریق خاک و آب آلوده نیز منتشر شود. |
نورو ویروس ( نورواک ویروس) | 12 تا 48 ساعت | محصولات خام و حاضری، صدف تهیه شده از آب آلوده. می تواند از طریق غذاهای دست ساز آلوده نیز منتشر شود. |
روتاویروس | 1 تا 3 روز | محصولات خام و حاضری. می تواند از طریق غذاهای دست ساز آلوده نیز منتشر شود. |
سالمونلا | 1 تا 3 روز | گوشت های خام یا آلوده، گوشت ماکیان، شیر یا تخم ماکیان. در غذاهایی که کاملا پخته نشده اند زنده می مانند. می توانند از طریق چاقو، ابزار برنده یا غذاهای آلوده دستی منتقل شوند. |
شیگلا | 24 تا 48 ساعت | غذای دریایی و خام، محصولات حاضری. می تواند از طریق غذاهای دست ساز آلوده نیز منتشر شود. |
استفیلوکوکوس اورئوس | 1 تا 6 ساعت | انواع گوشت و سالاد های حاضری، سس خامه ای، خامه پاستا، می تواند از طریق ارتباط دستی، سرفه و عطسه منتقل گردد. |
ویبرو والنتیفیکوس | 1 تا 7 روز | انواع صدف های خام یا پخته نشده. از طریق آب آلوده دریا می توانند منتشر شوند. |
غذاهایی که می توانند موجب مسمومیت غذایی گردند
برخی از غذاها می توانند ایجاد بیماری های غذایی و مسمومیت غذایی گردد. آن ها می توانند جرم و آلودگی های مضر را تولید، شما را بیمار کنند و موجب آلودگی و فساد غذا گردند. غذاهای خام با منشا حیوانی بیشتر در معرض آلودگی هستند به ویژه گوشت و ماکیان خام یا به خوبی پخته نشده، تخم های به خوبی پخته نشده، شیر خام یا غیر پاستوریزه و صدف خام.
میوه ها یا سبزیجات ممکن است که دچار آلودگی شوند. درحالی که غذاها می توانند موجبات بیماری را در شما فراهم کنند، بسیاری از غذاهای در زمین های کشاورزی، حین فرآیند یا ذخیره سازی دچار آلودگی می گردند. گاهی قرار دادن مواد غذایی در کنار گوشت خام درون یخچال یا آشپزخانه می تواند موجب آلوده شدن دیگر مواد غذایی گردد.
مراحلی که با انجام آن می توانید از مسمومیت غذایی جلوگیری کنید
مرغ، بوقلمون و دیگر انواع گوشت
گوشت خام یا کاملا پخته نشده می تواند موجب بیماری فرد شود. بیشتر ماکیان خام حاوی کامپیلوباکتر می باشند. همچنین حاوی سالمونلا، کلستریدیوم پرفریژنز و دیگر باکتری ها می باشند. گوشت خام می تواند حاوی سالمونلا، E. کلی اشرشیا و دیگر باکتری ها باشد. شما نباید گوشت ماکیان یا گوشت قرمز را قبل از مصرف بشویید حتی اگر دستورهای پخت غذا در گذشته این کار را انجام داده اند.
شستن گوشت خام می تواند موجب گسترش باکتری ها به دیگر مواد غذایی، سطوح می گردد و با این کار نمی توان از ایجاد بیماری ها جلوگیری کرد. گوشت قرمز و ماکیان را به طور کامل بپزید. با پخت کامل انواع گوشت می توان تمام باکتری ها را از بین برد. از دماسنج های مخصوص آشپزی استفاده کنید تا بتوانید دما را به خوبی کنترل کنید. تنها با نگاه کردن به رنگ گوشت و یا آب آن نمی توانید تشخیص دهید که کاملا پخته شده است.
باقیمانده غذاها باید در یخچال در دمای 40 درجه فارنهایت یا سردتر 2 ساعت بعد از تهیه نگه داری شوند. برش های بزرگ گوشت از جمله بوقلمون و فیله باید به قسمت های گوشت بریده شوند و به اندازه کافی قبل از قرار دادن در یخچال آن ها را سرد کرد و سپس برای جلوگیری از رشد باکتری ها آن ها را در یخچال قرار داد.
میوه ها و سبزیجات
مصرف محصولات تازه برای سلامتی بسیار مفید می باشند اما گاهی میوه های خام و سبزیجات ممکن است که موجب مسمومیت فرد گردند و علت ایجاد این مسمومیت ها باکتری هایی مانند سالمونلا، E. کلی و لیستریا می باشد. میوه های تازه و سبزیجات از مرحله کاشت تا زمانی که وارد منزل ما می شوند در معرض آلودگی می باشند.
شیر خام، پنیر و دیگر محصولات تهیه شده از شیر
فرد می تواند از طریق شیر خام یا غیر پاستوریزه و محصولات تهیه شده از آن از قبیل پنیر و انواع آن، بستنی، ماست بیمار شود. علت آن این است که شیر خام می تواند حامل باکتری هایی مانند کامپیلوباکتر، کریپتواسپوریدیوم، E. کلی، لیستریا و سالمونلا باشد.
شیر خام بعد از انجام فرایند پاستوریزاسیون تمام موارد بیماری زای آن از بین خواهد رفت و به یک محصول ایمن تبدیل می گردد در این صورت تنها به مقدار کافی گرما در زمان پخت نیاز دارد تا باکتری ها را به خوبی از بین ببرد. اکثر مواد مغذی مفید موجود شیر خام نیز بعد از فرایند پاستوریزاسیون از بین نمی روند و در شیر وجود خواهند داشت بدون این که با نوشیدن آن ها خطری متوجه انسان ها باشد.
اگرچه عفونت لیستریا بسیار غیر معمول می باشد اما می تواند زنان باردار، افراد سالمند و افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند را به شدت بیمار کند. عفونت لیستریا می تواند موجب سقط جنین، تولد جنین مرده، زایمان زود رس، بیماری های جدی و مرگ در نوزاد تازه متولد شده گردد.
انواع تخم مرغ و سالمونلا
تخم مرغ می تواند حاوی باکتری هایی به نام سالمونلا باشد که می توانند موجب بیماری گردد حتی اگر تخم مرغ تمیز و غیر شکسته باشد. از تخم مرغ های پاستوریزه و دستورهای تهیه غذا که مخصوص تخم مرغ های خام می باشند استفاده کنید افزون بر این:
- از غذاهایی که حاوی مواد خام یا تخم مرغ پخته نشده می باشند خودداری کنید.
- تخم مرغ را تا زمانی که زرده و سفیده به طور کامل پخته شوند، بپزید.
- غذاهای حاوی تخم مرغ را به طور کامل بپزید.
- تخم مرغ ها را در یخچال با دمای 40 درجه فارنهایت یا سرد تر نگه داری کنید.
- خمیر های خام یا کامل پخته نشده که حاوی تخم مرغ می باشند را مزه نکنید.
غذاهای دریایی و صدف های خام که موجب مسمومیت غذایی می گردند
غذاهای دریایی را در دمای 245 درجه فارنهایت بپزید و اجازه دهید که این حرارت تا 165 درجه فارنهایت برسد. برای جلوگیری از عفونت های غذایی از خوردن ماهی، صدف یا غذاهای دریایی خام یا کامل پخته نشده خودداری کنید، غذاهایی مانند سوشی.
صدف ها و مسمومیت غذایی
- صدف ها و دیگر انواع غذاهای دریایی می توانند حاوی ویروس ها و باکتری هایی باشند که موجب بیماری و مرگ افراد می گردند.
- صدف های صید شده از آب آلوده می تواند حاوی نورو ویروس باشد.
- برای جلوگیری از مسمومیت غذایی ، صدف ها را بخوبی بپزید.
جوانه ها و مسمومیت غذایی
محیط گرم و مرطوب شرایطی را فراهم می آورد که برای رشد باکتری ها بسیار مناسب و ایده آل می باشند. خوردن جوانه های خام یا نیم پز از جمله یونجه، لوبیا یا هر نوع جوانه دیگر می تواند موجب مسمومیت غذایی ناشی از سالمونلا، E. کلی یا لیستریا می گردد. پختن کامل جوانه ها موجب کشته شدن میکروب های خطرناک می گردد و مسمومیت غذایی را کاهش خواهد داد.
آرد خام
آرد یکی از محصولات خام کشاورزی است که نسبت به آلودگی میکروب ها ایمن نشده است و احتمال آلودگی آن بالا است. میکروب های مضر می توانند گندم را از زمانی که هنوز در زمین کشاورزی می باشند یا در دیگر فرایند تولید، آلوده کنند. باکتری ها موجود در آرد زمانی کشته می شوند که آرد به خوبی پخته شود. به همین علت است که نباید هرگز خمیر را مزه کنید.
غذاها چگونه آلوده می شوند؟
بیماری زاها تقریبا در تمام غذاهایی که انسان ها استفاده می کنند یافت می شود. با این وجود، حرارت قبل از این که این میکروب ها وارد ظرف غذای ما شوند، آن ها را از بین خواهد برد. غذاهایی که به صورت خام مورد استفاده قرار می گیرند منبع مسمومیت های غذایی محسوب می شوند زیرا فرایند پخت غذا بر روی آن ها انجام نمی گیرد.
گاهی اوقات غذاها با میکروب هایی که از بدن دفع می شوند آلوده می گردند و این مورد بیشتر به دلیل این اتفاق می افتد که فرد قبل از تهیه غذا دست های خود را نمی شوید. گوشت، تخم مرغ و محصولات لبنی به طور مدام آلوده می گردند. همچنین آب می تواند توسط میکروارگانیسم هایی که موجب بیماری می شوند آلوده گردد.
افرادی که در معرض مسمومیت غذایی هستند
هر فردی می تواند دچار مسمومیت غذایی گردد اما گروه خاصی از افراد جامعه بیشتر در معرض بیماری و بیماری های جدی می باشند. بدن انسان ها در مبارزه با میکروب ها و بیماری ها به دلیل برخی از فاکتورها توانایی لازم را ندارد. این گروه از افراد عبارتند از:
افراد سالمند بالای 65 سال
این افراد به دلیل دارا بودن سن بالا و سیستم ایمنی ضعیف اندام های آن ها توانایی مدیریت و مقابله با میکروب های مضر را ندارند. نزدیک به نیمی از افراد 65 ساله یا بالاتر که مبتلا به مسمومیت غذایی شده اند توسط باکتری هایی به نام سالمونلا، کامپیلوباکتر، لیستریا یا E . کلی آلوده شده اند.
کودکان زیر 5 سال
کودکان زیر 5 سال دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند که هنوز در حال تکامل است بنابراین توانایی بدن آن ها در مقابله با میکروب ها و بیماری ها کم است. مسمومیت غذایی می تواند برای آن ها بسیار خطرناک باشند زیرا موجب اسهال و از دست رفتن آب بدن آن ها می گردد. کودکان زیر 5 سال آلوده به عفونت سالمونلا 3 برابر بیشتر نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارند. از هر 7 کودک زیر 5 سال که مبتلا به نارسایی کلیوی می باشند یک نفر به عفونت E. کلی آلوده شده است.
افراد با سیستم ایمنی ضعیف
به دلیل بیماری هایی از قبیل دیابت، نارسایی های کلیوی یا کبدی، اعتیاد به الکل، ایدز، شیمی درمانی یا پرتو درمانی فرد نمی تواند به مبارزه با میکروب ها یا بیماری های ناشی از آن ها به طور موثر بپردازد. به عنوان مثال، افرادی که در حال دیالیز می باشند 50 برابر در معرض عفونت ناشی از لیستریا می باشند.
زنان باردار
بیشتر از دیگر افراد در معرض آلودگی توسط میکروب ها می باشند. به عنوان مثال، زنان باردار 10 برابر بیشتر در معرض ابتلا به عفونت لیستریا می باشند.
چگونه مسومیت غذایی را تشخیص دهیم؟
پزشک بر اساس علائم شما می تواند نوع مسمومیت غذایی را تشخیص دهد. در موارد شدید آزمایش خون، تست مدفوع و تست غذایی که مصرف شده است به تشخیص عامل اصلی ایجاد کننده مسمومیت غذایی کمک خواهد کرد. پزشک ممکن است تست ادرار تجویز کند تا میزان کمبود آب بدن بر اثر مسمومیت غذایی را مشخص کند.
درمان مسمومیت غذایی
درمان مسمومیت غذایی به نوع منبع بیماری بستگی دارد و در صورت شناسایی شدن به شدت علائم نیز بستگی خواهد داشت. بسیاری از انسان ها، بدون نیاز به درمان خاصی بعد از چند روز مسمومیت آن ها از بین خواهد رفت اگرچه برخی از مسمومیت های غذایی ممکن است که کمی طولانی تر باشند.
درمان مسمومیت غذایی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
مصرف زیاد مایعات
مایعات و الکترولیت ها، مواد معدنی مثل سدیم، پتاسیم و کلسیم می توانند میزان مایعات موجود در بدن را متعادل کنند، که بر اثر اسهال از بدن خارج شده اند باید جایگزین شوند. برخی از کودکان و بزرگسالان که دچار اسهال و استفراغ شدید هستند نیاز است که در بیمارستان بستری گردند زیرا در بیمارستان به کمک سرم هایی که به رگ وارد می کنند نمک و مایع لازم را برای جلوگیری از کمبود آب بدن دریافت خواهند کرد.
آنتی بیوتیک ها
اگر توسط نوع خاصی از باکتری ها دچار مسمومیت غذایی شده باشید و علائم شما بسیار شدید باشند، پزشک ممکن است که آنتی بیوتیک هایی برای شما تجویز کند. مسمومیت غذایی توسط باکتری لیستریا نیاز به درمان توسط آنتی بیوتیک داخل وریدی دارد که هنگام بستری شدن در بیمارستان به فرد تزریق می گردد. هر چه زودتر نسبت به درمان اقدام کنید بهتر خواهد بود. حین بارداری شروع درمان سریع توسط آنتی بیوتیک ها می تواند از آسیب رساندن به جنین جلوگیری کند.
آنتی بیوتیک ها به مسمومیت های غذایی ناشی از ویروس ها کمک نخواهند کرد. آنتی بیوتیک ها ممکن است حتی موجب بدتر شدن نوع خاصی از مسمومیت های ویروسی و باکتریایی نیز گردند. با پزشک خود در این باره صحبت کنید. بزرگسالانی که دچار اسهال خونی هستند و تب ندارند ممکن است که با استفاده داروی لوپرامید یا بیسموت سابسالیسیلات بهبود یابند. در این باره با پزشک خود مشورت کنید.
وقتی دچار مسمومیت غذایی شده ایم چه غذایی نباید بخوریم؟
برای جلوگیری از معده درد و ناراحتی از خوردن غذاهایی که هضم آن ها مشکل است خودداری کنید حتی اگر موقعی که احساس بهتری دارید:
- محصولات لبنی به ویژه شیر و پنیر
- غذاهای چرب
- غذاهای حاوی شکر زیاد
- غذاهای تند
- غذاهای سرخ شده
- غذاهای فصلی
همچنین می توانید از موارد زیر دوری کنید:
- کافئین ( نوشابه، نوشیدنی های انرژی زا و قهوه)
- الکل
- نیکوتین
اگرچه مسمومیت با غذا بسیار ناراحت کننده است اما خبر خوب این است که اکثر بیماران بعد از 48 ساعت به طور کامل سلامتی خود را به دست می آورند. مسمومیت غذایی می تواند حیات فرد را به خطر بیندازد با این وجود، این اتفاق بسیار نادر است.
جلوگیری از مسمومیت غذایی
بهترین راه برای جلوگیری از مسمومیت غذایی این است که از رعایت استانداردهای شخصی و نگهداری غذاها و آماده سازی آن ها مطمئن شوید.
استاندارد غذایی اسکاتلند توصیه می کند:
- مواد غذایی را به خوبی بشویید
- بپزید
- سرد کنید
- انتقال آلودگی
توصیه می شود که حتما برچسب مواد غذایی، تاریخ تولید و انقضا را به دقت مطالعه کنید. این مراحل بسیار مهم می باشند زیرا مواردی مانند ظاهر غذا و بوی آن نمی توانند نشان دهنده سالم بودن آن باشند.
تمیز کردن
می توانید با رعایت استاندارد ها و بهداشت شخصی و تمیز نگه داشتن مواد غذایی و سطوح از انتشار باکتری و ویروس های مضر جلوگیری کنید. به طور منظم دست های خود را با آب گرم و صابون بشویید بویژه:
- بعد از رفتن به توالت یا تعویض پوشک کودک
- قبل از تهیه غذا
- بعد از تهیه مواد خام غذایی
- بعد از لمس حیوانات خانگی
اگر از مشکلات معده رنج می برید نباید اقدام به تهیه غذا کنید مشکلاتی از قبیل اسهال یا استفراغ یا اگر زخم و بریدگی روی دست های خود دارید که پوشانده نشده اند.
پخت غذا
بسیار مهم است که غذا به طور کامل پخته شود بویژه گوشت قرمز و دیگر انواع غذاهای دریایی. با این کار باکتری ها و میکروب های بیماری زا از بین خواهند رفت. با انتخاب دمای مناسب از پخت کامل غذا مطمئن شوید. برای مطمئن شدن از پخت کامل گوشت، چاقو را به ضخیم ترین قسمت گوشت وارد کنید. اگر به طور کامل پخته باشد آب گوشت شفاف خواهد بود در غیر این صورت قرمز یا صورتی است.
در بعضی از دستورهای آشپزی ممکن است که گوشت را به صورت نیم پز در حالی که فقط قسمت بیرونی آن به طور کامل پخته باشد سرو کنند. هنگامی که غذا را دوباره گرم می کنید، مطمئن شوید که تمام نقاط آن به خوبی گرم شده اند و غذا را بیش از یک بار گرم نکنید.
سرد کردن
برخی از مواد غذایی یا غذاها برای این که باکتری های در آن ها رشد نکنند نیاز به نگهداری در یخچال یا فریزر دارند. همیشه دستور نگهداری مواد غذایی را از روی برچسب آن ها مطالعه کنید. اگر غذا نیاز به نگهداری در یخچال دارد مطمئن شوید که دمای یخچال شما بین 0 تا 5 درجه سانتی گراد یا ( 32 تا 41 درجه فارنهایت ) تنظیم شده است.
اگر غذایی که نیاز به سرد شدن دارد را در مای اتاق بگذارید، باکتری ها در آن رشد خواهند کرد و به سطح خطرناکی می رسند. باقیمانده غذاها را باید به سرعت سرد کنید، به طور تقریبی 2 ساعت، سپس آن را درون یخچال یا فریزر بگذارید.
انتقال آلودگی
انتقال آلودگی زمانی رخ می دهد که باکتری های از یک غذا ( معمولا غذای خام) با دیگر غذاها منتقل می شود. این اتفاق زمانی رخ می دهد که یک غذا در تماس غذای دیگر قرار می گیرد یا به درون آن می ریزد، هنگامی که باکتری ها بر روی دست قرار دارند یا تجهیزات و سطح آلوده است در این باکتری های به درون غذا منتشر می شوند.
برای جلوگیری از انتقال آلودگی:
- همیشه بعد از دست زدن به مواد غذایی خام دست های خود را بخوبی بشویید.
- مواد غذایی خام را به درستی نگه داری کنید و آن ها را در تماس با دیگر مواد غذایی آماده خوردن قرار ندهید.
- گوشت خام را در یک ظرف مناسب نگهداری کنید و آن را در قسمت انتهایی فریزر قرار دهید بنابراین به دورن دیگر مواد غذایی چکه نخواهد کرد.
- از تخته های مخصوص خورد کردن متفاوتی برای مواد غذایی خام و دیگر مواد غذایی آماده مصرف استفاده کنید یا این که بعد از خورد کردن هر نوع آن را به طور کامل بشویید سپس ماده غذایی دیگر را بر روی آن خورد کنید.
- چاقو و دیگر ابزار آشپزخانه را بعد از استفاده مواد خام به طور کامل تمیز کنید.
- نیاز نیست که گوشت یا مرغ را بشویید. هرگونه باکتری مضر بعد از پخت از بین خواهد رفت.
درمان های خانگی برای مسمومیت غذایی
می توانیم مسمومیت غذایی را به کمک مواد مختلفی که در خانه یا آشپزخانه در دسترس است به راحتی درمان کرد.
سرکه سیب
سرکه سیب از سیب تهیه می شود و فواید بسیاری برای سلامتی فرد دارد مهم ترین آن ها درمان مسمومیت غذایی می باشد. سرکه سیب یکی از بهترین راه های درمانی مسمومیت غذایی است و علت این امر قلیایی بودن آن است.
روش استفاده
دو تا 3 قاشق سرکه سیب را با یک فنجان آب گرم مخلوط کنید. سپس محلول آماده شده را قبل از صرف وعده غذایی خود بنوشید. اگر مشکل مسمومیت باز هم ادامه داشت، 2 تا 3 قاشق سرکه سیب را بدون این که آن را رقیق کنید بنوشید تا نتیجه بهتری بگیرید.
زنجبیل
زنجبیل نقش مهمی در کاهش علائم مسمومیت غذایی بازی می کند.
روش استفاده از زنجبیل
توصیه می شود که یک قاشق زنجبیل را در یک لیوان آب بجوشانید. با توجه به ذائقه خود به آن عسل یا شکر بیفزایید. می توانید به جای این کار به طور مستقیم زنجبیل را استفاده کنید. پیشنهاد می شود که این محلول را دو بار در روز مصرف کنید تا زمانی که دیگر علائم مسمومیت به کلی از بین برود.
ماست و دانه شنبلیله
این مواد بسیار ارزان، موثر و روشی خلاقانه برای درمان مسمومیت غذایی می باشد.
روش استفاده
تنها یک قاشق از ماست و دانه شنبلیله مصرف کنید. توصیه می شود که دانه های شنبلیله را ببلعید و آن ها را نجوید.
لیمو
لیمو به عنوان پادشاه درمان ها برای رفع مسمومیت غذایی محسوب می شود.
روش استفاده از لیمو
تنها یک قاشق از آب لیمو را با شکر مخلوط کنید و به طور مستقیم مصرف کنید. می توانید آن را با آب ولرم نیز رقیق کنید.
موز
موز یک درمان خوب برای رفع مسمومیت غذایی است زیرا علاوه بر سبکی به راحتی هضم می گردد.
روش استفاده
حداقل یک موز رسیده در روز مصرف کنید یا می توانید به جای آن شیک موز استفاده کنید.
سیر
سیر برای خواص ضد میکروبی، تب بر و مفید برای قلب و عروق در بین مردم محبوب است. اما یک ماده موثر برای سیستم گوارش است.
روش استفاده از سیر
روزانه یک حبه از سیر را به کمک آب بخورید. می توانید از آب سیر استفاده کنید اگر نمی توانید بوی آن را تحمل کنید. یا می توانید مخلوطی از سیر و روغن سویا تهیه کنید و بعد از صرف شام با آن شکم خود را ماساژ دهید.
عسل
عسل دارای خواص ضد باکتریایی و ضد ویروسی می باشد به همین دلیل یک گزینه خوب برای درمان مسمومیت غذایی محسوب می شود.
روش استفاده از عسل
روزانه سه بار و هر بار یک قاشق عسل خالص را مصرف کنید. یا می توانید به همراه چای یا شربت آب لیمو استفاده کنید.
سیب
همان طور که یک جمله معرف به وجود آمده با این مضمون که “با خوردن یک سیب در روز دکتر را از خود دور کنید” سیب نقش مهمی در درمان مسمومیت غذایی بازی خواهد کرد. سیب به کاهش ریفلاکس و سوزش سر دل کمک خواهد کرد. سیب همچنین از تولید باکتری هایی که موجب معده درد و اسهال می شوند جلوگیری خواهد کرد.
شیر سرد
توصیه می شود که برای درمان مشکلات و ناراحتی های معده یک لیوان شیر سرد بنوشید. می توانید به آن طعم دهنده بیافزایید اما برای تاثیر فوری بهتر است که شیر سرد ساده میل کنید.
استفاده از مخلوط های آبرسان
مسمومیت غذایی اغلب موجب کمبود آب بدن و خارج کردن مایع ضروری و نمک موجود در بدن می گردد. برای از بین بردن این اثر باید به صورت مداوم آب نوشید.
روش استفاده
در یک لیتر آب، دو قاشق آب لیموی تازه، شکر و نمک با توجه به ذائقه خود بریزید. این کار را روزانه انجام دهید تا از کم شدن آب بدن جلوگیری کنید.
آب
در تابستان، آب به عنوان یک شفا بخش جهانی است. نوشیدن مقداز زیادی آب بویژه هنگام مسمومیت غذایی تمام سموم را از بدن خارج خواهد کرد.
دانه های زیره
دانه های زیره یک داروی خانگی بسیار محبوب برای درمان مسمومیت غذایی به شمار می رود.
روش استفاده
در یک فنجان آب، دانه های زیره را بجوشانید سپس آب آن را دو بار در روز بنوشید. روش دیگر این است که مخلوطی از نمک، دانه های زیره و انغوزه تهیه کنید. سپس 2 تا 3 بار در روز از آن بنوشید.
ریحان
برگ های ریحان بهترین گیاهان برای درمان مسمومیت غذایی محسوب می شوند.
روش استفاده
یک لیوان آب برگ ریحان تهیه و به آن عسل اضافه کنید. این مخلوط را چندین بار در روز بنوشید. می توانید چند قطره روغن ریحان درآب بریزید و بنوشید. راهکار دیگر، سه قاشق ماست ساده، فلفل سیاه، برگ ریحان و نمک دریا را با هم مخلوط کرده و چندیدن بار در روز از آن استفاده کنید تا زمانی که علائم مسمومیت از بین بروند.
نعناع
هر ماده غذایی که حاوی نعناع می باشد را استفاده کنید از جمله آبنبات ها و آدامس ها. استفاده از نعناع یک درمان مناسب برای مسمومیت غذایی است.
استفاده از نعناع
چند برگ نعناع را در آب بجوشانید و سه بار در روز از آب آن بنوشید.
ریحان و هل
از دیرباز ریحان به دلیل خواص درمانی بسیاری که دارد برای مصارف پزشکی مورد استفاده قرار می گیرد. از ریحان در اساطیر هندوها استفاده می شده است.
روش استفاده از ریحان و هل
برای درمان مسمومیت غذایی برگ های ریحان را به همراه هل مصرف کنید.
چای گیاهی
برای درمان و از بین بردن مشکلات سیستم گوارش توصیه می شود که انواع مختلف چای گیاهی را امتحان کنید از جمله بابونه سبز و شیرین بیان.
گشنیز
برگ گشنیز به عنوان طعم دهنده در کنار وعده های مختلف غذایی هندی ها مورد استفاده قرار می گیرد. اما تعداد اندکی از ما ممکن است که در مورد خواص پزشکی آن آگاه باشیم. گشنیز موجب آرامش معده در برابر جراحت های ایجاد شده توسط عفونت معده می گردد. گشنیز را می توان به صورت تازه یا پودر شده استفاده کرد. روغن گشنیز نیز دارای خاصیت ضد باکتریایی است.
نشاسته ذرت
نشاسته ذرت به روند بهبودی فرد بیمار سرعت می بخشد. نشاسته ذرت را می توان به همراه یک لیوان آب پرتقال یا آب دیگر میوه ها مصرف کرد.
پاپایای سبز
آنزیم های موجود و شناخته شده در پاپایا به درمان زخم ها و سیستم گوارش کمک خواهند کرد. برای درمان مسمومیت غذایی توصیه می شود که پاپایای سبز را بجوشانید تا تاثیر بیشتری بر بهبود حال شما بگذارد.
گلدن سیل
گلدن سیل گیاهی طبیعی است که دارای خاصیت ضد باکتریایی می باشد و توانایی از بین بردن باکتری ها و ویروس های ایجاد کننده مسمومیت غذایی را دارد. توصیه می شود که روزانه یک بار از گلدن سیل استفاده کنید تا از مسمومیت غذایی جلوگیری به عمل آید.
بعد از معرفی راهکارهای خانگی برای درمان مسمومیت غذایی در ادامه با بایدها و نبایدهایی که باید حین مسمومیت غذایی به آن ها توجه کنید آشنا خواهید شد.
بایدهای مسمومیت غذایی
- اگر اسهال و استفراغ بیش از یک روز ادامه داشت از محلول خوراکی تامین آب مورد نیاز بدن استفاده کنید.
- به آهستگی آب بنوشید.
- دست های خود را با آب و صابون ضد باکتریایی قبل از غذا خوردن یا تهیه آن به خوبی بشویید.
- غذاهای غیر آماده را در فریزر نگهداری کنید.
- انواع گوشت از جمله مرغ، بوقلمون گوشت قرمز و غذاهای دریایی را به طور کامل بپزید تا باکتری های بیماری زای آن ها از بین برود.
- برای بهبود و بازیابی سلامتی به خوبی استراحت کنید.
- مواد بهداشتی را در آشپزخانه نگهداری کنید.
نبایدهای مسمومیت غذایی
- از خوردن غذاهای کاملا جامد خودداری کنید. سعی کنید غذاهای نرم و روان استفاده کنید. این نوع غذاها به کاهش فشار به سیستم گوارش کمک خواهند کرد و سرعت بهبودی را افزایش خواهند داد.
- از خوردن غذاهای حاضری و تهیه شده در محل های غیر بهداشتی و خارج از منزل خودداری کنید.
- از خوردن غذاهای سرخ شده، تند و بسیار شیرین اجتناب کنید.
- از مصرف نیکوتین، محصولات لبنی، کافئین و الکل حین دوره بازیابی سلامتی خودداری کنید.
- سیگار نکشید.
بنابراین، موارد گفته شده از جمله توصیه هایی است که باید رعایت کنید تا از خود در برابر مسمومیت غذایی محافظت کنید. به میزان کافی آب بنوشید، لباس های خنک بپوشید و همیشه یک بطری آب به همراه خود داشته باشید.