استئو نکروز چیست؟ استئو نکروز از بین رفتن استخوان و ساختار حمایتی آن و یا به بیان ساده تر، نرم شدن و فروپاشی استخوان می باشد. این بیماری با عنوان نکروز آواسکولار نیز شناخته می شود که به دلیل عدم خونرسانی به استخوان است که معمولا در بیشتر موارد، صحت ندارد. این بیماری در اغلب موارد ناشی از مسمومیت شیمیایی سلول هایی است که استخوان را حفظ میکنند. شایع ترین دلایل استئو نکروز مصرف بیش از حد الکل، استفاده از داروهای ضد التهاب استروئیدی، داروهای پوکی استخوان و یا قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی است. در این مقاله از بخش فیزیوتراپی و ارتوپدی دکتر سلام درمورد نکروز آواسکولار صحبت خواهیم کرد.
دلیل نکروز آواسکولار
از بین تمام این موارد، شایع ترین دلیل استئو نکروز که به راحتی قابل پیشگیری می باشد، استفاده از استروئید است. جالب اینجاست که اگر شما یک کورتیکواستروئید خوراکی معمولی مانند پردنیزون را به مدت ۱۰ روز مصرف کنید، خطر ابتلا به این بیماری تا ۳۸۰ درصد افزایش پیدا می کند و اگر به مدت یک سال از آن استفاده کنید، بیشتر از 21000 درصد افزایش می یابد.
شایع ترین ناحیه ای که تحت تاثیر استئو نکروز قرار می گیرد، استخوان ران است. سرعت پیشرفت این بیماری آنقدر سریع است که میزان کمی از این بیماری می تواند طی مدت چند ماه باعث فروپاشی استخوان ران شود. گاهی اوقات شاهد بیماری چند وجهی هستیم که هر دو مفصل باسن، شانه و یا زانو را درگیر می کند. حتی موارد نادری وجود دارد که بر روی بسیاری از نواحی بدن تاثیر می گذارد.
علائم نکروز آواسکولار(AVN)
استخوان ران یکی از شایع ترین مفاصلی است که به نکروز آواسکولار مبتلا می شود. نکروز آواسکولار معمولا بر روی زانو نیز تاثیر می گذارد و کمتر بر روی دیگراستخوان هایی که در این مناطق هستند، اثر می گذارد:
- شانه
- کمر
- مچ پا
- دست ها
- پاها
در مراحل اولیه این بیماری، نکروز آواسکولار علائمی از خود نشان نمی دهد. با مردن سلول های خونی و پیشرفت بیماری، علائم ممکن است به ترتیب زیر رخ دهند:
- درد خفیف یا شدید در مفصل و یا اطراف مفصل
- درد در کشاله ران که زانو را نیز تحت تاثیر قرار می دهد
- دردی که با بلند کردن سنگینی،بر روی لگن و یا زانو ایجاد می شود
- درد مفصل به اندازه ای شدید است که باعث محدود شدن دامنه حرکتی می شود.
درد میتواند به خاطر وجود شکستگی های ریز در استخوان به نام شکستگی های خیلی کوچک، افزایش پیدا کند که میتوانند باعث فروپاشی استخوان شوند.در نهایت، این مفصل ممکن است دچار شکستگی شده و سبب ایجاد آرتروز شود. به طور کلی زمان بین اولین بروز علائم و ناتوانی در حرکت یک مفصل، از چندین ماه تا بیشتر از یک سال متغیر است. علائم می توانند به صورت دو طرفه باشند یعنی هر دو سمت بدن دچار نکروز آواسکولار شود.
در صورت بروز نکروز آواسکولار در استخوان فک، علائم آن می تواند شامل بروز درد، چرک و یا هر دو در استخوان فک باشد.
چه وقت باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر در هر یک از مفاصل دچار درد مداوم هستید، به پزشک مراجعه کنید. اگر فکر می کنید استخوانی شکسته و یا مفصلی دررفته است، به دنبال فوریت های پزشکی باشید.
علت های نکروز آواسکولار
زمانی که جریان خون به استخوان قطع می شود و یا کاهش پیدا می کند، نکروز آواسکولار اتفاق می افتد.کاهش خون می تواند به دلایل زیر اتفاق بیفتد:
ضربه و آسیب مفصل یا استخوان
آسیبی مثل در رفتن مفصل می تواند به رگ های خونی اطراف آن مفصل آسیب وارد کند. همچنین درمان های سرطان مثل پرتو درمانی می توانند استخوان ها را ضعیف تر کرده و به عروق خونی آسیب برساند.
رسوب چرب در عروق خونی
چربی ها (لیپیدها) می توانند عروق خونی کوچک را مسدود کرده و جریان خون را که سبب تغذیه استخوان ها می شود را کاهش دهند.
بیماری های خاص
بیماری هایی مثل کم خونی داسی شکل و یا بیماری گوچر( Gaucher’s disease) نیز می تواند جریان خون به استخوان را کاهش دهند. علت قطع شدن جریان خون در حدود 25 درصد از افراد مبتلا به نکروز آواسکولار ، ناشناخته است.
عوامل خطر زا در نکروز آواسکولار
عواملی که خطر ابتلا به نکروز آواسکولار را افزایش می دهند عبارتند از:
ضربه و تروما
صدمات و آسیب دیدگی هایی مثل دررفتگی یا شکستگی مفصل ران می توانند به عروق خونی اطراف آسیب رسانده و جریان خون به استخوان را کاهش دهند.
مصرف استروئید ها
مصرف زیاد داروهای کورتیکواستروئید مانند پردنیزون با دوز بالا، از شایع ترین علل ابتدا به نکروز آواسکولار است. علت آن دقیقا مشخص نیست، اما طبق فرضیه ای، کورتیکواستروئید ها می توانند سطح چربی خون را بالا برده و باعث کاهش جریان خون شوند.
مصرف بیش از حد الکل
مصرف زیاد نوشیدنی های الکلی در روز به مدت چندین سال، می تواند موجب افزایش رسوبات چربی در عروق خونی شود.
مصرف بیس فسفونات
مصرف طولانی مدت این داروها جهت افزایش تراکم استخوان، ممکن است در ایجاد نکروز آواسکولار در مفصل فک نقش داشته باشد. این عارضه نادر در افرادی دیده می شود که با دوزهای بالای این داروها تحت درمان سرطان هایی مثل سرطان مغز استخوان و سرطان متاستاتیک پستان هستند.
درمان های پزشکی خاص
پرتودرمانی برای سرطان و پیوند اعضاء مخصوصا پیوند کلیه نیز می تواند با نکروز آواسکولار در ارتباط باشند.
بیماری های مرتبط با نکروز آواسکولار عبارتند از:
- پانکراتیت
- دیابت
- بیماری گوچر
- ایدز یا اچ آی وی
- لوپوس آریتماتوز سیستمیک
- کم خونی داسی شکل
عوارض نکروز آواسکولار
نکروز آواسکولار اگر درمان نشود، به مرور زمان وخیم تر خواهد شد و سرانجام، استخوان تا حدی ضعیف می شود که از هم فرو می پاشد. نکروز آواسکولار همچنین منجر به از دست دادن شکل صاف استخوان شده و به طور بالقوه می تواند منجر به بروز آرتریت حاد شود.
پیشگیری از نکروز آواسکولار
به منظور افزایش سلامت عمومی و کاهش خطر ابتلا به نکروز آواسکولار ، موارد زیر را رعایت کنید:
محدود کردن مصرف الکل
زیاده روی در مصرف الکل یکی از مهم ترین عوامل خطر ابتلا به بیماری نکروز آواسکولار می باشد.
کلسترول خون را پایین نگه دارید
تکه های ریز چربی از شایع ترین موادی هستند که می توانند خون رسانی به استخوان ها را مسدود کنند.
مصرف استروئید ها را کنترل کنید
در صورت مصرف دوز بالای استروئید ها در گذشته و یا در حال حاضر، پزشک خود را مطلع سازید.آسیب های استخوانی مرتبط با مصرف استروئید با مصرف مکرر دوز بالای استروئید ها وخیم تر می شود.
سیگار کشیدن ممنوع
سیگار کشیدن خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد.
چه کسی به نکروز آواسکولار مبتلا می شود؟
هر ساله بیش از ۲۰ هزار نفر مبتلا به نکروز آواسکولار می شوند. اکثر آن ها در سنین ۲۰ تا ۵۰ سال قرار دارند. خطر ابتلا به آواسکولار نکروز در افراد سالم،کم است. اغلب موارد ناشی از مشکل سلامتی و بهداشتی و یا آسیب هستند.
نکروز آواسکولار چگونه تشخیص داده می شود؟
همراه با گرفتن یک سابقه پزشکی کامل و معاینه فیزیکی، پزشک ممکن است یک یا چند آزمایش زیر را انجام دهد:
اشعه ایکس
این آزمایش از پرتوهای الکترومغناطیسی نامرئی برای ساختن تصاویری از بافت های داخلی، استخوان ها و اندام ها بر روی فیلم استفاده می کند.
اسکن توموگرافی کامپیوتری (سی تی اسکن یا اسکن CAT)
این یک تست تصویربرداری است که از اشعه ایکس و یک کامپیوتر برای ایجاد تصاویر دقیقی از بدن استفاده می کند. سی تی اسکن می تواند جزئیات استخوان ها، ماهیچه ها، چربی و اندام ها را نشان دهد. سی تی اسکن نسبت به اشعه ایکس جزئیات بیشتری را نشان می دهد.
تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI)
این آزمایش از آهن رباهای بزرگ، فرکانس های رادیویی و یک کامپیوتر برای ایجاد تصاویر دقیقی از اندام ها و ساختارهای بدن استفاده می کند.
اسکن استخوان رادیونوکلئید
در این روش تصویربرداری هسته ای، مقدار کمی رادیواکتیو به داخل خون تزریق می شود تا توسط اسکنر تشخیص داده شود. این آزمایش می تواندمیزان جریان خون به استخوان و فعالیت سلولی درون استخوان را نشان دهد.
نمونه برداری
روشی که در آن نمونه های بافتی را به وسیله یک سوزن و یا در طول عمل جراحی از بدن خارج کرده و در زیر میکروسکوپ معاینه خارج می کنند این آزمایش برای پیدا کردن سرطان یا دیگر سلول های غیر طبیعی و یا از بین بردن بافت استخوان آسیب دیده انجام می شود.
ارزیابی عملکرد استخوان
ارزیابی عملکرد استخوان، به آزمایشاتی گفته می شود که معمولا شامل عمل جراحی هستند و برای اندازهگیری فشار داخل استخوان مورد استفاده قرار می گیرند.
درمان نکروز آواسکولار
درمان نکروز آواسکولار به عوامل زیر بستگی دارد:
- سن شما
- علت نکروز آواسکولار
- کدام استخوان ها دچار آسیب دیدگی شده اند
- میزان آسیب دیدگی به چه میزان است
درمان به طور معمول ادامه دارد و با پیشرفت بیماری تغییر می کند. درمان شامل مراقبتهای غیر جراحی برای تسکین درد در کوتاه مدت تا مراقبت های جراحی برای بهبود و درمان پایدار است. اهداف درمان عبارتند از:
- درمان علت بروز نکروز آواسکولار
- کاهش درد
- کمک به شما در استفاده از مفصل آسیب دیده
- پیشگیری از بروز آسیب بیشتر و فروپاشی مفاصل
- محافظت از استخوان و مفاصل
نکروز آواسکولار در استخوان فک
بیشتر اوقات، انجام عمل جراحی برای نکروز آواسکولار در استخوان فک لزومی ندارد. درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- خارج کردن بافت مرده که با عنوان دبریدمان(debridement) شناخته می شود
- مصرف آنتی بیوتیک
- استفاده از دهانشویه
نکروز آواسکولار در نواحی کوچکی از استخوان
اگر پزشک شما زودتر از اینکه نکروز آواسکولار ، آسیب زیادی به استخوان ها رسانده باشد، این بیماری را تشخیص دهد، درمان می تواند شامل موارد زیر باشد:
- مصرف داروهای ضد درد مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی
- کاهش بروز خطر شکستگی استخوان با استفاده از عصای زیر بغل و یا محدود کردن فعالیت هایی مانند راه رفتن که باعث ایجاد فشار بر روی مفصل آسیب دیده می شود.
- انجام تمریناتی که باعث افزایش دامنه حرکتی می شوند زیرا به شما کمک می کنند که از مفصل آسیب دیده استفاده کنید.
- مصرف داروهای کاهش دهنده کلسترول به منظور بهبودی جریان خون
برخی از مطالعات نشان می دهند که مصرف داروهای بیسفسفونات مانند رزیدرونات (اکتونل)، آلندرونات (بینوستو، فوساماکس) و ایباندرونات می توانند به پیشگیری از فروپاشی استخوان در استخوان ران و یا زانو و یا حتی بهبود آنها کمک کنند. این داروها می توانند برای درمان پوکی استخوان نیز استفاده شوند.
بدتر شدن نکروز آواسکولار و پاسخ ندادن به درمان
اگر درد و استفاده از مفاصل شما بدتر میشود، ممکن است برای تسکین درد، پیشگیری از فروریختگی استخوانها و حفظ کردن مفصل خود به عمل جراحی نیاز داشته باشید. پزشک شما می تواند درباره یک یا چند مورد از گزینه های جراحی با شما صحبت کند.
رفع فشار مرکزی
در رفع فشار مرکزی، جراح یک یا چند سوراخ را به منظور برداشتن مغز استخوان از داخل مفصل آسیب دیده انجام می دهد. هدف از این کار، برداشتن فشار از روی مفصل و ایجاد کانال هایی برای رگ های خونی جدید است تا جریان خون بهبود پیدا کند. اگر جلوی پیشرفت نکروز آواسکولار ، زود گرفته شود، این عمل جراحی می تواند از فروریختگی استخوان و ورم مفاصل پیشگیری کند.
رفع فشار مرکزی، گاهی به شما این اجازه را میدهد که بعدها مجبور به جایگزینی مفصل ران نباشید. اگر چه که استخوان شما التیام پیدا می کند و از نظر خون رسانی تامین می شود، اما ممکن است نیاز باشد که از واکر یا عصای زیر بغل استفاده کنید.بهبودی می تواند تا چند ماه طول بکشد، اما بسیاری از افرادی که این روش جراحی را انجام میدهند، درد به طور کامل تسکین پیدا می کند.
پیوند استخوان( گرافت)
پیوند استخوان( گرافت) نیز اغلب به همراه روش رف فشار مرکزی انجام میشود. جراح تکه کوچکی از استخوان سالم را از بخش دیگری از بدن شما بر می دارد و به جای استخوان مرده، آن را پیوند میدهد.از طرف دیگر، جراح می تواند از یک فرد اهداء کننده استخوان و یا پیوند استخوان مصنوعی استفاده کند. این عمل جراحی باعث بهبود جریان خون شده و از مفصل حمایت میکند.
اگر جراح به عروق خونی در کنار پیوند بخشی از استخوان نیاز داشته باشد، این روش، پیوند خونی عروقی نامیده میشود. بهبود پیدا کردن با روش پیوند استخوان، می تواند چندین ماه طول بکشد.
پیوند استخوان نازک نی( فیبولا)
پیوند استخوان نازک نی( فیبولا) عروقی، نوع خاصی از پیوند استخوان است که برای نکروز آواسکولار در مفصل ران استفاده می شود. این عمل جراحی بیشتر از سایر گزینه های جراحی، استفاده می شود. جراح، استخوان کوچکی را از ساق پا راکه به آن فیبولا( نازک نی) گفته می شود، به همراه شریان و رگ بر می دارد و این استخوان را به سوراخی که در روش رفع فشار مرکزی ایجاد شده است، پیوند می زند. سپس جراح مجددا رگ های خونی را به یکدیگر وصل می کند.
استئوتومی(برش استخوان)
استئوتومی(برش استخوان) یک گزینه دیگر است. جراح،استخوان مرده را بر می دارد و استخوان سالم باقی مانده را یا تعویض می کند و یا تغییر شکل می دهد. این کار به کاهش فشار و بهبود تقویت از مفصل به شما کمک میکند تا بتوانید از آن بهتر استفاده کنید. بهبود یافتن از این عمل جراحی می تواند چندین ماه طول بکشد تا بتوانید یک سری فعالیت های محدود را انجام دهید.
استخوان هایی که دچار فروپاشی شده و یا از بین رفته اند
برای بازسازی و ترمیم مفصل ران و کاهش درد، جراح میتواند مفصل ران را با نوع مصنوعی آن جایگزین کند.این عمل جراحی تعویض کامل مفصل ران یا آرتروپلاستی نامیده میشود. پزشک، با شما درباره بهترین نوع تعویض و جایگزینی صحبت خواهد کرد. تعویض مفصل ران، درد را کاهش می دهد و به میزان۹۰ تا ۹۵ درصد باعث می شود که افراد به طور کامل از این مفصل استفاده کنند.
درمان غیر جراحی برای استئو نکروز
در صورت تشخیص استئو نکروز و آسیب رسیدن تنها محدود به یک ناحیه کوچکی از استخوان باشد، پزشکان می توانند داروهایی را برای متوقف ساختن این بیماری و پیشرفت آن به بیماری های دیگری مانند آرتریت و ایجاد آسیب دائمی به مفاصل، توصیه کنند. داروها ممکن است باعث تسکین یافتن درد و افزایش تحرک شوند.
داروهایی که برای درمان استئو نکروز تجویز می شوند، ممکن است در افرادی که دارای بیماری هایی هستند که از داروهای کورتیکواستروئید، داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن و یا داروهای شیمیدرمانی استفاده می کنند، موثر نباشد. این داروها ممکن است درمان استئو نکروز را خنثی و بدون اثر کنند.
در طی درمان با دارو و به منظور توقف روند پیشرفت استئو نکروز، پزشک به مدت 6 ماه تا یک سال و یا حتی بیشتر، تصاویر متناوبی را از استخوان آسیب دیده می گیرد تا میزان آسیب استخوان را کنترل کند. پزشکان همچنین ممکن است استفاده از عصای زیر بغل یا بریس را به منظور پیشگیری از ایجاد فشار بر روی استخوان آسیب دیده توصیه کنند.
با شروع التیام پیدا کردن استخوان، فیزیوتراپی می تواند به شما کمک کند تا به حرکت دادن مفصل ادامه دهید، گروه های عضلانی که از مفصل حمایت می کنند را تقویت کنید و تغییراتی را در چگونگی را رفتن برای محافظت از استخوان های آسیب دیده ایجاد کند. اگر بیماری پیشرفتی نداشته باشد و قرار دادن وزنه بر روی مفاصل، درد کمتری را ایجاد کند، درمان غیر جراحی می تواند تمام چیزی باشد که برای بهبودی از استئو نکروز لازم است.
بیس فسفونات ها
بیس فسفونات ها داروهای تجویزی هستند که از بین رفتن استخوان را با از بین بردن سلولهایی که منجر به تخریب استخوان می شوند، کاهش میدهند. این کار به حفظ بافت استخوان سالم کمک میکند. پزشک ممکن است توصیه کند که این دارو را بسته به میزان آسیب یا آسیب های ناشی از استئو نکروز و اینکه آیا علائم در طی شش ماه اول بهبود پیدا می کنند یا خیر، به مدت شش ماه یا بیشتر از طریق خوراکی و یا تزریق مصرف کنید.
اگر دارو به صورت تزریقی تجویز شود، پزشك می تواند تزریق را در مطب انجام دهد و یا به شما نشان دهد که چگونه در منزل، تزریق را انجام دهید. برخی از بیس فسفونات ها خوراکی هستند و یا یکبار در هفته و یا یکبار در ماه تزریق می شوند. پزشک می تواند اثر بخشی درمان را با استفاده از اشعه برداری ایکس متناوب مورد ارزیابی قرار دهد زیرا اشعه ایکس میتواند تغییرات به وجود آمده در سلامتی استخوان را نشان دهد.
پزشک همچنین به دنبال نشانههایی از عوارض جانبی بیس فسفات ها است که می تواند شامل شکستگی استخوان خارج از مفصل آسیب دیده باشد تست های خون منظم نیز برای بررسی را سلامت جسمانی شما انجام می شود. استفاده طولانی مدت از دارو باید تحت نظر پزشک باشد.
داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی
از دست دادن استخوان ناشی از استئو نكروز ممكن است ناراحت کننده و دردناک باشد، به ویژه در مفاصل ران و زانو كه بيشتر وزن بدن توسط این دو مفصل تحمل مي شود. داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی یا NSAID ها، با کاستن التهاب در بافت های نرم اطراف مفصل، باعث تسکین درد و تورم می شوند. این داروهاین مسکن بدون نسخه شامل ایبوپروفن، ناپروکسن و آسپیرین هستند.
مصرف طولانی مدت از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، باعث بروز عوارض جانبی مانند ناراحتی و یا زخم معده میشود. اگر درد مفاصل بیشتر از یک ماه تداوم داشته باشد، پیش از استفاده مداوم با پزشک خود صحبت کنید.
استاتین ها
استاتین ها شامل داروهایی هستند که با کاهش مقدار چربی به نام لیپیدها در جریان خون، باعث کاهش سطح کلسترول می شوند. اگر استاتین ها چربی ها را از داخل رگ های خونی که منجر به بروز بیماری استخوان می شوند، خارج کنند، خون بیشتری به استخوان می رسد و امکان بازسازی بافت استخوانی فراهم می شود که می تواند روند پیشرفت استئوكروز را کند و یا متوقف کند.
استاتین ها میتوانند باعث ناهنجاری های کبد و آسیب عضلانی شوند، بنابراین پزشک قبل از اینکه پزشک آنها را به مدت طولانی تجویز کند، به سلامت کلی و سابقه پزشکی شما توجه و رسیدگی می کند.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی د رکنار داروهای تجویزی، می تواند روند پیشرفت استئوكروز را کاهش داده و سبب تسکین درد شود. در مراحل اولیه درمان، اگر بیماری بر مفاصل ران و یا زانو اثر بگذارد، فیزیوتراپیست ممکن است استفاده از عصای زیر بغل یا عصا را پیشنهاد بدهد تا به شما کمک کند که بدون انداختن وزن خود بر روی مفصل آسیب دیده، حرکت کنید. استفاده از عصای زیر بغل یا عصا به مدت شش هفته یا بیشتر، بستگی به سن، محل آسیب دیدگی و شدت بیماری دارد.
استفاده از عصا باعث میشود که آسیب های وارده به مفاصل، به موقع التیام پیدا کنند و مانع از آسیب های بیشتر به مفاصل شوند. متخصصان توانبخشی از گرما درمانی و یخ درمانی نیز استفاده می کنند. زیرا این روش همانند طب سوزنی و طب فشاری که در آنها از سوزن های نازک یا ماساژ برای تحریک جریان خون و کاهش التهاب استفاده می شود، باعث تسکین یافتن درد در عمق مفصل می شود.
بعد از این که بتوانید بدون داشتن هیچ دردی، وزن خود را بر روی مفصل آسیب دیده بیندازید، فیزیوتراپیست ها می توانند یک برنامه شامل تمرینات ساده که فشار زیادی را بر روی مفصل وارد نکند را برای حفظ دامنه حرکتی در مفصل آسیب دیده و همچنین تقویت عضلات اطراف مفصل، تنظیم کنند. برای مثال، تمرینات کششی و حرکاتی مانند بالا بردن پاها یا اسکوات، می توانند مانع از سفت و سخت شدن مفصل شود.
علاوه بر این، افزودن ورزش هایی مثل تای چی و یا شنا کردن به برنامه های منظم ورزشی، میتوانند بدون اینکه فشار زیادی بر روی استخوان ها وارد شود، به شما در حفظ انعطاف پذیری مفاصل کمک کنند. این تمرینات می توانند مانع این شوند که بیماری، توانایی شما برای راه رفتن و شرکت در فعالیت های روزمره را محدود کند.این تمرینات همچنین سبب بهتر شدن جریان خون در بدن می شوند که ممکن است به التیام سریع تر استخوان کمک کنند.
فیزیوتراپیست می تواند به شما در تغییر دادن مسیر راه رفتن کمک کند تا مانع از لنگیدن و یا وارد شدن فشار زیاد بر روی مفصل آسیب دیده شود. این کار به شما این اطمینان را می دهد که می توانید بدون اینکه احساس درد در طولانی مدت داشته باشید، از مفصل استفاده کنید.
مدت زمان انجام درمان فیزیکی بسته به محل ضایعه و این که بدن شما به سرعت به دارو و درمان فیزیکی پاسخ میدهد فرق میکند. بعد از چهار تا هشت هفته، فیزیوتراپیست و پزشک، پیشرفت شما را مورد ارزیابی قرار می دهند و مشخص میکنند که آیا به درمان اضافی نیاز دارید یا خیر.
نکروز آواسکولار چگونه درمان می شود؟
استراحت
کاهش فشار و و وزن بر روی استخوان های آسیب دیده می توانند تا حد زیادی باعث تسکین درد شود، سرعت آسیب را آهسته کند و به بدن شما فرصتی دهد تا التیام پیدا کند. به غیر از فیزیوتراپی، فعالیت های فیزیکی روزانه خود را تا جایی که امکان دارد به حداقل برسانید.
اگر مفصل ران، زانو و یا مچ پا آسیب دیده باشد، ممکن است به عصای زیر بغل و یا واکر نیاز داشته باشید. از عصای زیر بغل برای ایستادن بر روی پاهای خود استفاده کنید. با این حال، استفاده از عصای زیر بغل، باید به توصیه فیزیوتراپیست باشد.
ورزش
شما باید با یک فیزیوتراپیست ملاقات داشته باشید تا تمرینات خاصی را به منظور حفظ و یا افزایش حرکت مفصل به شما نشان دهد. وظیفه و نقش فیزیوتراپیست این است که در ابتدا در راه رفتن به شما کمک کند و سپس به آرامی از شما دور شود. پیشرفت و بهبودی باعث می شود که برخی از تمرینات کششی را در کلینیک و یا در خانه انجام دهید.
انجام دادن ورزش دوچرخه هم مفید است زیرا حرکات رو به جلو و عقب به حالت کلی مفصل کمک میکنند، باعث افزایش جریان خون می شوند و مفصل ران و ماهیچه های مرتبط با آن را قوی و محکم نگه میدارند. بهبودی و قدرت دامنه حرکتی شما به فیزیوتراپیست کمک خواهد کرد تا تمرینات ورزشی مناسبی را انتخاب کند و در مورد اینکه چگونه خودتان این تمرینات را انجام دهید، شما را راهنمایی کند.
طب فشاری
این هم یک روش مفید دیگر است که با فشار دادن نواحی خاصی بر روی بدن انجام می شود و به استراحت و تمدد اعصاب کمک میکند. با فیزیوتراپیست خود در مورد طب فشاری مشورت کنید. شما خودتان نیز میتوانید به طور مرتب این کار را انجام دهید و یا با یک متخصص قرار ملاقات بگذارید و روز خود را به یک روز بدون استرس تبدیل کنید.
یک گزینه دیگر، انجام تمرینات ساده یوگا و یا ماساژ درمانی ( به ویژه برای باسن، عضلات قدامی یا جانبی مفصل ران و پشت ) است که هم به آرامش و هم پیشگیری از فشار کمک میکند. هر چه اضطراب و تنش کمتری داشته باشید و آرامتر باشید، احساس بهتری خواهید داشت.
محدود کردن مصرف الکل
نوشیدن الکل یکی از عوامل خطر پیشرفت نکروز آواسکولار است. نوشیدن مداوم مشروبات الکلی، به دلیل افزایش سطح مواد چربی در خون، باعث بدتر شدن وضعیت شما می شود، زیرا مواد چربی در رگ های خونی جمع شده و سبب انسداد رگ ها در مناطق آسیب دیده می شوند. در صورت نیاز، شب یک لیوان شراب قرمز بنوشید.
دلایل زیادی برای محدود کردن و یا حتی ترک کردن الکل وجود دارد. به طور حتم نوشیدن یک لیوان شراب در روز خوب است اما بیشتر از این مقدار میتواند باعث تخریب قلب، اندام ها و مشخصا استخوان ها شود. از بدن خود مراقبت کنید و مشروبات الکلی مصرف نکنید.
سطح کلسترول پایین
یک رژیم غذایی سالم و کمچرب داشته باشید. از مصرف روغن های هیدروژنه و غذا های سرخ شده پرهیز کنید و مصرف محصولات لبنی پر چرب را کاهش دهید و گزینه های کم چرب و یا بدون چربی را جایگزین آنها کنید. رعایت این رژیم غذایی باعث می شود که سطح کلسترول شما به حداقل برسد و به خون و قلب شما نیز کمک میکند. زمانی که از گوشت قرمز استفاده می کنید، قبل از پختن، هر گونه چربی قابل رویت را از روی آن پاک کنید.
غذاهای غنی از اسید های چرب امگا ۳ مانند ماهی، گردو، دانه کتان، سویا، ماهی تن و روغن زیتون مصرف کنید. از داغ کردن روغن زیتون اجتناب کنید چون باعث میشود که امگا ۳ موجود در آن از بین برود و تمام مزایای خود را از دست بدهد.
از مصرف چاشنی های پرچرب مانند کره و مایونز پرهیز کنید و یا مصرف آنها را به حداقل برسانید. چربی های مورد نیاز خود را از منابع غذایی سالمی مثل آجیل های خام، روغن های گیاهی مانند روغن زیتون و ماهی آب سرد مانند ماهی سالمون و ماهی خال مخالی تامین کنید. سبزیجات دارای برگ سبز، میوه ها و غلات سبوس دار بدون کره، پنیر و سس های خامه ای را به میزان زیادی مصرف کنید.
اگر دیابت دارید، همیشه بر روی سطح قند خون خود در یک حالت طبیعی و نرمال نظارت داشته باشید.در صورتی که با غلظت های ناگهانی قند زیاد یا کم روبرو شدید،فورا با پزشک تماس بگیرید زیرا دیابت یکی از عوامل خطری است که ممکن است منجر به بروز نکروز آواسکولار شود. با توجه به غذا و داروهایی که مصرف می کنید، تنظیم سطح گلوکز باید یکی از اولویت های اصلی شما باشد.
پیش آگهی درباره نکروز آواسکولار
بیشتر از نصف افرادی که به بیماری نکروز آواسکولار مبتلا هستند،در طول مدت 3 سال از تشخیص بیماری، به عمل جراحی نیاز دارند. اگر یک استخوان در یکی از مفاصل شما دچار شکستگی شود، احتمال زیادی وجود دارد که شکستگی در مفصل دیگر نیز اتفاق بیفتد.
دیدگاه و نگرش کلی شما به چندین عامل بستگی دارد:
- مرحله ای از بیماری در زمانی که این بیماری تشخیص داده می شود.
- داشتن یک بیماری اساسی
در صورت داشتن شرایط زیر، احتمال کمتری وجود دارد که دیدگاه خوبی داشته باشید:
- بیشتر از 50 سال سن داشته باشید
- زمانی که این بیماری در شما تشخیص داده می شود، در مرحله سوم یا بالاتر از آن قرار داشته باشید
- بیشتر از یک سوم سطح تحمل وزن استخوان مرده باشد.
- آسیب وارد شده به انتهای استخوان رسیده باشد.
- سابقه طولانی در رابطه با درمان کورتیزون داشته باشید.
چگونه می توانید از نکروز آواسکولار پیشگیری کنید؟
- پیشگیری از بروز آسیب مانند شکستگی استخوان و دررفتگی مفاصل که خطر نکروز آواسکولار ناشی از تروما را از بین می برد.
- کلید پیشگیری از تخریب مفاصل ناشی از نکروز آواسکولار ، تشخیص زود هنگام دلیل اصلی بروز آن است.
- بهترین شکل درمان بیماری ها یا شرایط اساسی می تواند خطر پیشرفت نکروز آواسکولار را کاهش دهد
سلول های بنیادی به عنوان یک درمان با حداقل تهاجم برای نکروز آواسکولار استخوان سر ران ( فمور) مورد مطالعه قرار گرفتند.
یک روش جدید برای درمان نکروز آواسکولار
گزینه های متوقف کردن پیشرفت نکروز آواسکولار شامل رفع فشار مرکزی و درمان پوکی استخوان و درمان پزشکی است. نتایج به دست آمده از این گزینه های درمانی ناامید کننده بوده است و تا حدود 40 درصد از بیماران به آرتروپلاستی مفصل ران پیشرفته مبتلا هستند. محققان کلینیک مایو اخیرا مطالعه ای بر روی پیوند اتولوگ سلول های بنیادی مغز استخوان و پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) را به عنوان ماده ای برای کمک به رفع فشار کم تهاجمی برای درمان بیماران مبتلا به نکروز آسکولار در مراحل اولیه آغاز کردند.
پس از اینکه جراحان، استخوان سر ران( فمور) را فشرده کردند، سلول های بنیادی مزانشیمی بالغ به دست آمده از تاج ایلیاک و پلاسمای غنی از پلاکت را به ناحیه ای که دچار پوکی استخوان شده است، تزریق می کنند. بعد از این عمل، بیماران با استفاده از عصای زیر بغل از بیمارستان مرخص میشوند. در بیمارانی که عمل جراحی به صورت دو طرفه انجام می شود( هر دو مفصل) استفاده از عصای زیر بغل تا کم شدن درد ران توصیه می شود.
تیم کلینیک مایو به تازگی آنالیزی از گذشته ۶۰ بیمار انجام داد که با استفاده از رفع فشار کم تهاجمی مفصل ران به وسیله تزریق مغز استخوان و پلاسمای غنی از پلاکت، درمان شدند. از ۷۳ مفصل ران که با این روش درمان شده بودند،۱۶ مفصل ران ( 22 درصد ) به مراحل بعدی پوکی استخوان پیشرفت کرده بودند که در نهایت به تعویض کامل مفصل ران نیاز داشتند. بیماران به مدت متوسط ۱۷ ماه پیگیر آن بودند. 25
بیمار تحت رفع فشار یک طرفه قرار گرفتند و ۲۴ نفر تحت رفع فشار دو طرفه قرار گرفتند. در ۸۶ درصد بیماران( 60 نفر ) تسکین درد قابل توجهی گزارش شد در حالی که بقیه بیماران درد کم و یا نداشتن درد را گزارش کردند. هیچ عارضه مهمی در هیچ بیماری وجود نداشت.
رافائل جی سیرا،جراح ارتوپد در کلینیک مایو در روچستر، مینه سوتا و محقق اصلی مطالعات مایو این طور توضیح می دهد که ما فهمیدیم که این نوع درمان باعث تسکین درد قابل توجهی شده و پیشرفت بیماری را به میزان معقولی در بیماران متوقف کرده است.
در نتیجه، ترکیبی از رفع فشار مفصل ران و تزریق سلول های بنیادی مزانشیمی در آسیب نکروتیک، باعث به دست آمدن نتایج رضایت بخشی در بیماران مبتلا به نکروز آواسکولار در مراحل اولیه می شود و می تواند منجر به تفکیک کامل آسیب نکروتیک شود. این روش ساده است و با عوارض کمی همراه می باشد و به بیماران اجازه می دهد که وزن را تا جایی که می توانند تحمل کنند و به آنها این امکان را می دهد که خیلی زود به عملکرد و فعالیت های روزمره زندگی خود برگردند.
پزشکان و محققان کلینیک مایو به اصلاح این روش ادامه می دهند.در آینده، این روش ممکن است به پزشکان یک روش موثر را برای احیای بافت مفصل ران بیمار، به تاخیر انداختن و یا نیاز نداشتن به تعویض مفصل ران در افراد مبتلا به پوکی استخوان ران ارائه کند.