آیا می دانید پس از اینکه ویروس کرونا به بدن وارد می شود چه اتفاقاتی در آن رخ می دهد؟ کرونا ویروس ها عوامل ویروسی ایجاد کننده بیماری های تنفسی هستند. بنابراین معمولا پس از ورود این ویروس به بدن، ابتدا ریه ها درگیر بیماری می شوند. علائم اولیه ویروس شامل تب، سرفه و تنگی نفس است که 2 تا 14 روز پس از مواجهه بدن با ویروس ظاهر می شوند. اما ویروس کرونا نه فقط به ریه ها بلکه به سایر قسمت های بدن هم می تواند آسیب های جدی وارد کند؛ به خصوص اگر بیماری جدی و خطرناک باشد.
در حال حاضر بیش از 75 هزار نفر در سراسر دنیا به کرونا مبتلا شده اند که از این میان بیشتر از 2000 نفر جانشان را از دست داده اند. این در حالیست که هنوز ناگفته ها و ناشناخته های زیادی درباره ویروس کرونا وجود دارد. اما چیزی که بسیار واضح است و با قطعیت می توان درباره آن صحبت کرد این است که ویروس کرونا می تواند تاثیرات مخربی نه فقط روی ریه ها بلکه در تمام قسمت های بدن داشته باشد. در این مطلب چگونگی تاثیر ویروس کرونا که به آن کووید 19 (COVID-19) هم گفته می شود روی بدن بررسی می شود.
تاثیر ویروس کرونا (کووید 19) روی ریه ها
ویروس کووید 19 درست مثل سایر بیماری ها با منشا کرونا ویروس مثل مرس، سارس و سرماخوردگی که بیماری های تنفسی ایجاد می کنند پس از ورود به بدن ابتدا ریه ها را درگیر می کند. همان طور که اشاره شد، 2 تا 14 روز بعد از ورود ویروس به بدن علائم بیماری که شامل تب، سرفه و تنگی نفس است ظهور می کنند. شدت علائم ویروس کرونا یا کووید 19 ممکن است از خفیف گرفته تا علائم شدید و گاهی کشنده متغیر باشد.
اطلاعات و داده های مربوط به بیش از 17 هزار مورد گزارش شده مبتلا به ویروس کرونا در چین نشان می دهند که تقریبا 81 درصد موارد ابتلا خفیف و بقیه شدید یا بحرانی بوده اند. آمارها نشان می دهند افراد مسن و یا افرادی که از قبل به بیماری های مزمن و زمینه ای مبتلا بوده اند بیشتر از بقیه در معرض خطر ابتلا به کرونای شدید قرار دارند.
ممکن است برخی از بیماران فقط علائم تنفسی جزئی و مختصری را تجربه کنند اما برخی دیگر دچار ذات الریه غیر کشنده شوند. در کنار این دو دسته، عده ای هم هستند که دچار آسیب های شدید ریوی می شوند. طبق گفته پزشکان چیزی که اغلب در بیماران مبتلا به کرونای شدید مشاهده می شود شرایطیست که به آن سندرم دیسترس حاد تنفسی یا ARDS نامیده می شود. ARDS فقط به وسیله ویروس کرونا ایجاد نمی شود؛ بلکه عوامل متعددی مثل عفونت، تروما و یا سپسیس هم می توانند باعث بروز آن شوند. این عوامل با آسیب زدن به ریه ها منجر به نشت مایعات از رگ های خونی کوچک به داخل ریه ها می شوند. سپس این مایعات در کیسه های هوایی ریه ها یا آلوئول ها جمع می شوند و به ترتیب، کار انتقال اکسیژن از هوا به خون با مشکل مواجه می شود.
با اینکه اطلاعات کمی درباره میزان صدمات وارد شده به ریه ها در طول ابتلا به ویروس کووید 19 وجود دارد اما گزارش های اخیر نشان می دهند که این آسیب های این ویروس مشابه صدمات ناشی از ویروس های سارس و مرس است. یکی از منابع معتبر اخیرا اعلام کرده که 138 بیمار بستری شده مبتلا به کرونا، به طور متوسط 5 روز پس از ظهور علائم دچار مشکلات تنفسی شده اند. سندرم دیسترس حاد تنفسی یا ARDS به طور متوسط 8 روز پس از بروز علائم ایجاد می شود. درمان این سندرم نیز شامل اکسیژن رسانی اضافی و تهویه مکانیکی با هدف جذب اکسیژن بیشتر در خون است. در واقع درمان خاصی برای سندرم دیسترس حاد تنفسی وجود ندارد و از طریق این فرایند فقط می توان به بهترین وجه ممکن از بیمار پشتیبانی کرد تا سیستم ایمنی بدن بیماری را بهبود ببخشد.
تاتیرات ویروس کرونا (کووید 19) روی سایر اندام های بدن
همان طور که گفتیم، ریه ها ارگان های اصلی متاثر از ویروس کرونا هستند. اما در موارد جدی و شدید بیماری بقیه بدن هم تحت تاثیر قرار می گیرند. بررسی ها نشان می دهند در تعداد زیادی از افرادی که دچار علائم شدید بیماری می شوند، به جز ریه ها اندام های دیگر هم با اختلال عملکرد مواجه می شوند. با این حال این اتفاق ممکن است با هر نوع عفونت شدید رخ بدهد و آسیب دیدگی اندام ها در این شرایط به طور مستقیم ناشی از عفونت نیست بلکه می تواند ناشی از واکنش بدن به عفونت باشد.
تاثیرات ویروس کرونا (کووید 19) روی معده و روده ها
ویروس کرونا در برخی از مبتلایان باعث بروز تهوع یا اسهال می شود اما این علائم بسیار کمتر از مشکلات ریوی بروز می کنند. با اینکه به نظر می رسد ویروس کرونا بیشتر در ریه ها فعالیت می کند اما روده ها هم از دسترس این ویروس دور نیستند. گزارش های قبلی درباره ویروس های مرس و سارس نشان دهنده وجود این ویروس ها در بیوپسی بافت روده و نمونه مدفوع بودند. دو مطالعه اخیر انجام شده در مجله پزشکی New England نشان می دهند نمونه مدفوع برخی از افراد مبتلا به COVID-19 برای ویروس مثبت است. با این حال هنوز مشخص نیست که آیا ویروس از طریق مدفوع هم قابل انتقال است یا نه.
تاثیرات ویروس کرونا (کووید 19) روی قلب و عروق خونی
علاوه بر موارد گفته شده، ویروس کرونا می تواند روی قلب و عروق خونی نیز تاثیر منفی بگذارد. این تاثیر ممکن است به شکل ضربان قلب نامنظم ظاهر شود و یا خون کافی به بافت های بدن نرسد یا فشار خون به حدی پایین بیاید که به مصرف دارو نیاز باشد. اما تا کنون هیچ منبع معتبری وجود نداشته که نشان بدهد ویروس کرونا مستقیما روی قلب اثر می گذارد.
بیشتر بدانید: سوالات متداول در مورد بیماری کرونا
تاثیرات ویروس کرونا (کووید 19) روی کبد و کلیه ها
اگر سلول های کبدی ملتهب یا آسیب دیده باشند، مقادیر بیشتری از آنزیم های طبیعی وارد جریان خون می کنند. بالا بودن آنزیم های کبدی در خون همیشه نشانه وجود یک مشکل جدی نیست اما یافته های آزمایشگاهی روی بیماران مبتلا به ویروس کرونا نشان می دهند این افراد علائم آسیب کبدی داشته اند. به گفته پزشکان هنوز مشخص نیست خود ویروس باعث چنین صدماتی می شود یا داروهای مورد استفاده برای درمان آن.
برخی از بیماران بستری شده مبتلا به کرونا نیز دچار آسیب های حاد کلیوی می شوند و گاهی اوقات به پیوند کلیه نیاز پیدا می کنند. این اتفاق در مورد ویروس های سارس و مرس نیز افتاده است. در زمان شیوع ویروس سارس، دانشمندان حتی ویروس های ایجاد کننده این بیماری را در لوله های کلیه بیماران مبتلا پیدا کردند. بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، ویروس کرونا می تواند باعث آسیب دیدن کلیه ها شود. بنا به گفته یکی از متخصصان، این آسیب دیدگی احتمالا به دلیل تغییراتی است که در طول ابتلا به عفونت کرونا در بدن رخ می دهد. وقتی شما به پنومونی یا ذات الریه مبتلا می شوید، اکسیژن کمتری در خون به گردش در می آید و این مساله باعث آسیب دیدن کلیه ها می شود.
تاثیرات ویروس کرونا (کووید 19) روی سیستم ایمنی
با ظهور هر نوع عفونت در بدن، سیستم ایمنی با حمله به ویروس ها یا باکتری ها به این عفونت پاسخ می دهد. با اینکه پاسخ سیستم ایمنی بدن می تواند عفونت را از بین ببرد اما گاهی اوقات نیز منجر به خسارت و صدمه می شود. این صدمات به شکل یک واکنش التهابی شدید بروز می کند که به آن “طوفان سیتوکین” گفته می شود. در این شرایط، سلول های ایمنی بدن برای مقابله با عفونت سیتوکین تولید می کنند. اما اگر میزان این سیتوکین ها زیاد باشد باعث ایجاد مشکلاتی در بدن می شود.
بسیاری از آسیب های بدن در طی ابتلا به عفونت ویروسی کرونا ناشی از سندرم سپسیس است که آن هم به نوبه خودش ناشی از واکنش سیستم ایمنی بدن به عوامل خارجی است. عفونت سپسیس می تواند خودش باعث بروز یک واکنش التهابی شدید در بدن شود که بر عملکرد سیستم های مختلف اندام تأثیر می گذارد.
نکته دیگری که در مورد تاثیر ویروس کووید 19 روی سیستم ایمنی بدن وجود دارد این است که تا کنون هیچ موردی از ابتلا به این نوع ویروس در کودکان زیر 9 سال مشاهده نشده است. هنوز مشخص نیست که این مساله به این دلیل است که بدن کودکان می تواند با این ویروس مقابله کند و یا علائم کرونا در کودکان به قدری خفیف و جزئی است که کسی متوجه آنها نمی شود.
علاوه بر کرونا، کودکان کمتر از بزرگسالان در معرض ابتلا به موارد شدید عفونت های دیگری مثل سرخک و عفونت های پنوموکوکی قرار دارند. شاید این مساله به این دلیل اتفاق می افتد که سیستم ایمنی بدن کودکان به اندازه کافی نسبت به عفونت ها واکنش نشان می دهد اما این واکنش در بزرگسالان شدیدتر و بیش از حد است که می تواند منجر به آسیب های دیگری در طول بیماری شود.
