سرطان بیضه یکی از رایج ترین تومورهای بدخیم در مردان در بازه سنی 25 تا 45 سال می باشد. این بیماری به طور کلی به خوبی قابل درمان می باشد. بنابراین بیماران بیشتری درمان خواهند شد. برای تشخیص این سرطان در مراحل ابتدایی تمام مردان باید از زمان بلوغ به بعد بیضه های خود را بررسی کنند. در ادامه این مقاله آنچه را که نیاز دارید خواهید آموخت تحت عنوان چگونه سرطان بیضه شناسایی خواهد شد؟ عوامل ایجاد کننده آن، چه درمان هایی در دسترس است و آیا شانسی برای درمان این سرطان وجود دارد یا نه. در این مقاله از بخش سلامت مردان دکتر سلام به بررسی سرطان بیضه می پردازیم.
سرطان بیضه چیست؟
توموری بدخیم در بافت بیضه می باشد. معمولا تنها یک بیضه تحت تاثیر قرار می گیرد. بیشترین نوع سرطان بیضه سمینوما نامیده می شود و در رتبه بعدی غیر سمینوما قرار می گیرد.
تناوب:
این سرطان در مردان در بازه سنی 25 تا 45 سال متداول است (متوسط سنین مبتلا شده 38 سال می باشند) سرطان بیضه 20 تا 30 درصد بیشتر از دیگر انواع سرطان افراد در این بازه سنی را درگیر می کنند. مردان جوان تر و مسن تر بیشتر درگیر بیماری خواهند شد. به طور کلی، این سرطان یک بیماری نادر است.
علائم:
ایجاد تومورهای دردناک و قابل لمس در بیضه ها، بزرگ شدن (با احساس سنگینی)، بزرگی، درد در سینه ها، در مراحل پیشرفته به دلیل تومورهای بدخیم ایجاد سرفه و درد در قفسه سینه و ذات الریه.
درمان:
خارج کردن بافت آسیب دیده سپس بسته به مرحله ای که تومور در آن قرار دارد و نوع این سرطان روش و راهکار درمان را انتخاب کنید. شیمی درمانی یا پرتو درمانی به صورت موثر غدد لنفاوی تحت تاثیر را از بدن خارج خواهند کرد.
تشخیص:
این سرطان به طور کلی به خوبی قابل درمان خواهد بود. بیشتر بیماران قابل درمان هستند.
علائم و تشخیص زود هنگام
درمان های مورد استفاده برای این سرطان دقیقا مشابه دیگر انواع سرطان ها می باشد. هر چه سریع تر این سرطان تشخیص داده شود و مورد درمان قرار بگیرد بیمار سریع تر بهبودی خود را باز می یابد. اما چگونه باید این سرطان را تشخیص داد؟
لمس دردناک
یکی از رایج ترین نشانه های سرطان بیضه لمس دردناک آن ها می باشند. سطح بیضه ها ناهموار و دارای برآمدگی هایی خواهد شد. هر مردی قادر خواهد بود این ناهمواری ها را در خود تشخیص دهد اگر که به صورت مداوم خود را چک کند. بسیار مهم است که بافت آسیب دیده را با دیگر بیضه مقایسه کنید. این کار به شناسایی تفاوت ها کمک خواهد کرد. 95 درصد از سرطان های بیضه تنها به یک بیضه حمله خواهند کرد. در 5 درصد باقیمانده هر دو بیضه درگیر سرطان خواهد شد.
افزایش سایز و احساس سنگینی
اگر بیضه بزرگ شود، یکی از علائم معمول این سرطان می باشد. بسیاری از بیماران وقتی برای بار اول به پزشک مراجعه می کنند این موضوع را عنوان می کنند. علت بزرگ شدن می تواند رشد تومور درون بیضه باشد. به عبارت دیگر، علت آن می تواند تجمع مایع (کیست آبی). با توجه به این که چه میزان از بافت بیضه درگیر سرطان شده باشد فرد احساس سنگینی خواهد کرد. احساس سنگینی در برخی از بیماران با کششی همراه است که به سمت کشاله ران ادامه دارد.
سرطان بیضه و بروز درد
در برخی از بیماران، درد در ناحیه بیضه یکی دیگر از علائم این سرطان می باشد. خونریزی در بافت های سرطانی می تواند منجر به له شدگی گردد. با این وجود درد به ندرت اولین نشانه سرطان بیضه می باشد. اگر دردی در ناحیه بیضه ها احساس شد، فرد نباید بلافاصله احساس کند که دچار سرطان شده است. معمولا التهاب بیضه یا اپیدمیتیس عامل ایجاد این سرطان می باشند. معاینه توسط اورولوژیست می تواند باعث اطمینان شود. در سرطان های بیضه پیشرفته، غدد لنفاوی در قسمت عقب شکم بزرگ می شوند در نتیجه موجب ایجاد درد می گردند.
رشد سینه ها
برخی از سرطان های بیضه هورمون های زنانه تولید می کنند. به عنوان مثال، افزایش سطح استروژن در خون برخی از بیماران مشاهده شده است. هورمون بارداری گنادوتریپین جفتی انسانی معمولا در بیماران مبتلا به سرطان بیضه تولید می گردد. در نتیجه تولید هورمون سینه های مرد بزرگ خواهد شد (هر دو یا یکی از سینه ها). پزشکان این سرطان بیضه را نشانه ژنیکوماستی (بزرگ شدن بیش از حد پستان) واقعی می دانند. زیرا بافت غده سینه تکثیر می شود. در مقابل، در ژنیکوماستی غیر واقعی سینه به دلیل ذخیره چربی ایجاد می شود.
هورمون بارداری گنادوتریپین جفتی انسانی همچنین یک علامت مهم در ایجاد تومور محسوب می شود. حجم مشخصی از این هورمون در خون می تواند نشان دهنده کارسینومای بیضه است. وجود این هورمون به تشخیص سرطان بیضه و ارزیابی میزان پیشروی بیماری کمک خواهد کرد. بزرگ شدن سینه ها می تواند دردناک باشد.
علائم سرطان بیضه بدخیم
اگر سرطان بیضه پیشرفت کند، سلول های سرطانی می توانند در کل بدن منتشر شوند و این کار توسط سیستم لنفاوی و رگ های خونی انجام خواهد شد. این اتفاق منجر به تولید تومورهای جدید در دیگر نقاط بدن خواهد شد. برخی از تومورهای بدخیم بیضه ها به ریه منتقل می گردند. با این وجود، احتمال درگیر شدن دیگر اندام ها نیز وجود دارد از جمله مغز، استخوان ها و کبد. بسته به اندام آلوده شده، عوارض خاص آن خود را نشان خواهد داد.
به عنوان مثال، سرطان بدخیم ریوی موجب سرفه می شود (گاهی با خلط های خونی همراه است) و نفس های کوتاه. درد قفسه سینه نیز یکی از علائم رایج آن می باشد. سرطان بدخیم بیضه که وارد استخوان شده است موجب درد آن می گردد. سرطان بدخیم کبد در مدت زمان کوتاهی به دلیل ایجاد تهوع، از دست دادن اشتها و کمبود وزن شدید قابل توجه خواهد بود. اگر سلول های سرطانی به درون مغز منتشر شوند، موجب نارسایی عصبی می گردد که یکی از علائم رایج سرطان بیضه است.
اگر فردی توده ای یا برآمدگی در بیضه های خود مشاهده کرد باید به پزشک مراجعه کرد. متوجه شده ایم که مردان جوان امروزه توجه بیشتر به خود دارند. افرادی که معمولا به پزشک مراجعه می کنند تقریبا توموری به اندازه یک توپ در بیضه خود مشاهده می کنند. معمولا بیضه سرطانی را از بدن خارج می کنند. اما با یک بیضه می توانید به صورت عادی به زندگی خود ادامه دهید. به آن دسته از مردان جوانی که هنوز تشکیل خانواده نداده اند، توصیه می شود که اسپرم را فریز کنند. اگر تمایل داشته باشید برای جنبه زیبایی می توانید از پروتز به جای بیضه خارج شده بگذارید.
غالبا این سرطان در مراحل اولیه قابل تشخیص است و نیازی به انجام شیمی درمانی نمی باشد. در این حالت بیضه را می توان از بدن خارج کرد و غدد لنفاوی را مورد بررسی قرار داد. مراقبت های بعد از درمان بسیار مهم است اما چیزی که از اهمیت زیادی برخورداری است بازگشت به زندگی عادی و چشم اندازی است که در انتظار شما می باشد.
بیشتر بخوانید: عدم تقارن بیضه ها، پایین تر بودن بیضه سمت چپ
درمان سرطان بیضه
در اصل، درمان هایی که برای این سرطان در دسترس می باشد عبارت است از:
- جراحی
- استراتژی نظارت “صبر کنید و ببینید”
- رادیوتراپی (اشعه درمانی)
- شیمی درمانی
متخصصان برای هر فرد درمان خاصی را توصیه می کنند که به نوع سرطان و شرایط بیمار وابسته است. معمولا اولین گام برای درمان این سرطان جراحی است. گام های بعدی در درمان این سرطان به مرحله بیماری و نوع تومور بستگی خواهد داشت (سمینوما یا غیر سمینوما که تاکنون رایج ترین نوع سرطان بیضه می باشند).
جراحی
در جراحی سرطان بیضه، بیضه آسیب دیده به کمک این روش از بدن فرد بیمار خارج می گردد. پزشکان در مورد بیضه های تحلیل رفته و جراحی برای برداشتن آن ها صحبت می کنند. در موارد اندکی جراحی به گونه ای انجام می شود که بخشی از بیضه باقی می ماند و تمام آن را از بدن خارج نمی کنند. این کار به معنی تولید هورمون می باشد. این روش برای افرادی که تنها یک بیضه دارند بسیار مفید است. برای حفظ ایمنی کامل حین جراحی از تابش پرتو استفاده می شود.
با درخواست بیمار حین برداشتن یک بیضه، از بیضه دیگر به اندازه بسیار کوچک نمونه برداری انجام می شود و زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار می گیرد. این به بیماران پیشنهاد می گردد زیرا در 5 درصد از بیماران مبتلا به سرطان بیضه، در هر دو بیضه بافت سرطانی وجود دارد. با این کار می توان حین یک جراحی هر دو بیضه را خارج کرد.
جای بیضه خارج شده را می توان با پروتز پر کرد که این کار به درخواست بیمار انجام خواهد شد. برای انجام این کار پروتز های سیلیکونی به اندازه بیضه برش داده می شوند و آن ها را در جاهای خالی قرار می دهند. اگر بعد از جراحی به شیمی درمانی نیاز باشد قرار دادن پروتز را به تاخیر می اندازند.
مراحل سرطان بیضه
بیضه سرطانی برداشته شده بعد از جراحی به طور کامل مورد بررسی و آزمایش قرار می گیرد. همراه با بررسی دیگر آزمایش ها مانند توموگرافی کامپیوتری مرحله بیماری مشخص خواهد شد.
مراحل این سرطان به شرح زیر می باشد:
مرحله اول
تومور تنها در بیضه وجود دارد و به دیگر نقاط سرایت نکرده است.
مرحله دوم
عفونت غدد لنفاوی مجاور اما این سلول های سرطانی بدخیم به دیگر نقاط دور دست منتقل نشده اند. بسته به اندازه یا تعداد غدد لنفاوی آسیب دیده مرحله دوم سرطان بیضه به نوع های IIA, IIB, IIC تقسیم بندی می گردد.
مرحله سوم
سلول های بدخیم به دیگر نقاط بدن منتقل شده اند (درون ریه ها)، به گروهای دیگری بر اساس شدت تقسیم خواهند شد (IIIA, IIIB, IIIC).
بیضه مبتلا به سرطان سمینوما و غیر سمینوما
رایج ترین نوع سرطان بیضه سمینوما می باشد. در مراحل اولیه (مرحله اول) بعد از برداشتن بیضه فرد نیاز به کنترل و معاینه منظم خواهد داشت و درمان آن به نظارت محدود خواهد شد. بیمار باید به صورت مداوم تحت نظر پزشک باشد تا از عدم بازگشت سرطان مطمئن شود. در مراحل اولیه این چکاپ ها بسیار به هم نزدیک می باشند. با گذر زمان فاصله بین معاینات طولانی تر خواهد شد.
با این وجود، برای بهبود بیماری، سمینوما را می توان به کمک شیمی درمانی یا پرتودرمانی در مراحل اولیه بعد از جراحی از بین برد. اگر سمینوما موقع جراحی پیشرفته گردد بیمار به صورت همزمان شیمی درمانی یا پرتودرمانی نیز دریافت خواهند کرد. این که کدام نوع درمان برای کدام بیمار مناسب است به مواردی از جمله مرحله و نوع تومور بستگی خواهد داشت.
در اصل پرتودرمانی و شیمی درمانی را با هم ترکیب خواهند کرد. با این وجود، این روش های درمانی تنها در کلینیک های تحقیقاتی در حال آزمایش هستند. شما می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد سرطان سمینوما که رایج ترین نوع سرطان بیضه می باشد مقالاتی در این زمینه مطالعه کنید.
غیر سمینوما
بعد از سمینوما رایج ترین نوع سرطان بیضه، غیر سمینوما می باشد. در این نوع نیز همانند نوع پیش درمانی انتخابی به مرحله و نوع تومور بستگی خواهد داشت.
شرح مراحل سرطان بیضه
مرحله اول
در این مرحله اولیه، بعد از خارج کردن بیضه غیز سمینوما از روش نظارت استفاده می کنند. به کمک معاینه مداوم و منظم می توان بازگشت یا ایجاد دوباره سرطان را به خوبی در مراحل اولیه تشخیص داد. در مرحله اول سرطان بیضه هنوز در همان بیضه باقی مانده است و به دیگر نقاط یا غدد لنفاوی سرایت نکرده است. با این وجود، علی رغم عکس برداری های مدرن و پیشرفته مانند توموگرافی کامپیوتری، نمی توان اطمینان 100 درصدی داشت. گاهی سلول های سرطانی بدخیم به قدری کوچک هستند که توسط عکس برداری قابل تشخیص نمی باشند.
وقتی که بافت تومورهای سرطانی خارج شده مورد بررسی قرار می گیرند، مشخص می کند که غدد لنفاوی یا رگ های خونی مورد حمله سلول سرطانی قرار گرفته اند یا نه. در این حالت خطر سرطان بدخیم به 50 ردصد افزایش می یابد. بعد از این که تومور از بدن خارج شد، علائم نشان دهنده آن در خون نه کاهش می یابند نه افزایش. بنابراین در برخی از موارد خطر این که سرطان بیضه از قبل در بدن منتشر شده است وجود دارد. برای امنیت خاطر در مرحله اول بعد از اینکه بیضه از بدن خارج شد شیمی درمانی نیز انجام خواهد شد.
فرد بیمار در سه جلسه از داروهای شیمی درمانی در چندین روز استفاده خواهد کرد. این داروها عبارتند از سیس پلاتین، اتوپوزید و بلومایسین (که هر سه دارو را به اختصار PEB می نامند). همچنین ممکن است پیشنهاد شود که غدد لنفاوی پشت شکم (لنفادنکتومی) را خارج کنند. افرادی که بیشتر در مورد بیماری خود و بازگشت آن نگرانی دارند باید فاصله بین معاینات خود را کمتر کنند.
سرطان بیضه مراحل IIA و IIB
در این دو مرحله سرطان بیضه، غدد لنفاوی تحت تاثیر قرار گرفته اند بنابراین بزرگ خواهند شد. سپس دو گزینه برای درمان بیشتر بعد از برداشتن بیضه وجود دارد. بعد از خارج کردن غدد لنفاوی توسط جراحی از بدن، برای از بین بردن سلول های بافقی مانده در بدن از شیمی درمانی استفاده می شود. یا بیمار سه مرحله شیمی درمانی بلافاصله بعد از جراحی بیضه انجام خواهد داد. بعد از این مراحل اگر باز هم غدد لنفاوی دچار سرطان شده باشند به کمک جراحی از بدن خارج خواهند شد.
مراحل IIC و III
در این مرحله از سرطان پیشرفته غیر سمینوما، بیمار سه تا چهار مرحله شیمی درمانی بعد از جراحی دریافت خواهد کرد. اگر باز هم غدد لنفاوی به سرطان آلوده شده باشند آن را از بدن خارج خواهند کرد (لنفودنکتومی).
عوارض جانبی درمان های این سرطان
شیمی درمانی برای درمان این سرطان و دیگر انواع سرطان دارای عوارض جانبی جدی خواهد بود. داروهای (سایتوستتیک) مورد استفاده در این درمان بسیار سمی هستند نه تنها برای سلول های سرطانی بیضه بلکه برای سلول های سالم بدن از جمله پلاکت های خون، سلول های خونی و سلول های ریشه مو.
واضح ترین عوارض جانبی آن بی خوابی، خونریزی، از دست دادن موها، تهوع، استفراغ، از دست دادن اشتها، التهاب مخاط لایه غشایی، اختلال شنوایی و بی حسی در دست ها و پاها. داروهای سایتوستتیک سیستم ایمنی بدن را مورد حمله قرار می دهند. بنابراین بیماران در طول دوره درمان بیشتر ابتلا به بیماری می باشند. در نتیجه، این عوارض جانبی بعد از اتمام دوره درمان از بین خواهند رفت. افزون بر این، پزشکان با یاد آوری نکات و توصیه های مهمی توانند در کاهش این عوارض به بیمار کمک کنند (به عنوان مثال استفاده از داروهای ضد تهوع).
در مواقعی که فرد بیمار مشکوک به عفونت غدد لنفاوی در ناحیه پشتی شکم است، معمولا این ناحیه توسط پرتو درمانی تحت درمان قرار می گیرد. رایج ترین عوارض جانبی آن تهوع است. چند ساعت بعد از تحریک کردن ناحیه آسیب دیده توسط پرتو تهوع در فرد ایجاد خواهد شد و می توان به کمک دارو آن را کنترل کرد. دیگر عارضه جانبی آن اسهال موقتی و حساسیت پوست در نقاط حساس است که خود را با قرمزی و خارش نشان می دهد.
بیشتر بخوانید: کیسه بیضه – تعریف و کارکرد
علل و فاکتورهای خطرناک سرطان بیضه
سرطان بیضه (سمینوما) در افراد بالغ بیش از 90 درصد به دلیل وجود سلول های جوانه زا ایجاد می گرد. به آن ها تومور سلول های جوانه زا می گویند. تومورهای کوچی باقی مانده از نوع غیر انتهایی می باشند. این تومورها به دلیل اتصال با بافت بیضه ایجاد شده اند.
تومور سلول های رویشی
تومورهای سلولی رویشی به دو گروه اصلی تقسیم بندی می شوند: سمنیوما و غیر سمنیوما. سمنیوما از سلول های بنیادی غیرعادی اسپرماتوگونی تولید می شوند. یکی از رایج ترین نوع سلول تومور بدخیم موجود در بیضه می باشد. سن متوسط بیماران مبتلا به این بیماری تقریبا 40 سال می باشد. سلول های رویشی سمینوما به طور دائم درون بیضه شروع به تکثیر می کنند و غالبا به صورت غده هایی در بیضه قابل لمس می باشند. سرطان بیضه غیر سمینوما تمام انواع این سرطان که از دیگر بافت ها به وجود آمده اند را شامل می شود.
این موارد عبارتند از:
- تومور کیسه زرده
- سرطان کارسینوما کوریون
- سرطان کرسینومای جنین
- تراتوسینومای بدخیم
بیماران مبتلا به سرطان غیر سمینوما متوسط تقریبا 25 ساله می باشند. مرحله اولیه سمنیوما و غیر سمنیوما را، نئوپلازی درون اپیتلیال بیضه می نامند طی این مراحل اولیه بخش های جدیدی از سلول رویشی در بیضه ایجاد می شود که در بیضه به صورت پنهان می مانند و بعد از گذر زمان منجر به سرطان بیضه می گردد.
تومورهای غیر انتهایی
نادرتر از تومورهای سلول رویشی، تومورهای غیر انتهای هستند (تومورهای رشته ژرمینال و تومورهای استروما گنادال). این ها تکثیر سلولی هستند که از بافت های در ارتباط با بیضه ایجاد شده اند. این سلول ها به دو صورت بدخیم و خوش خیم می باشند. مهم ترین تکثیر سلولی تومورهای خطی بدخیم، سرطان سلول لیدینگ بیضه می باشد. سلول های لیدینگ هورمون های جنسی تستوسترون تولید می کنند و از این طریق تولید اسپرم را تحریک می کنند. تومورهای غیر انتهایی در کودکان یافت می شوند و در بزرگسالان به ندرت به وجود خواهد آمد مگر در سنین بالا.
چرا این سرطان گسترش می یابد؟
دلیل اصلی سرطان بیضه هنوز به طور کامل مشخص نیست. با این وجود، محققان برخی از عوامل ایجاد کننده آن را شناسایی کرده اند.
سرطان بیضه
سرطان بیضه در مرحله اولیه یکی از مهمترین عوامل خطر محسوب می شود. افرادی که قبلا به سرطان بیضه مبتلا بوده اند 30 برابر بیشتر در معرض ابتلای دوباره به سرطان بیضه خواهند بود.
بیضه نامشخص
به طور معمول در دوران جنینی دو بیضه درون حفره های شکم رشد می کنند و بعد از تولد از شکم به سمت جایگاه اصلی خود حرکت می کنند. در مواردی که بیضه نامشخص است، یک یا دو بیضه از شکم خارج نشده اند و در حفره های شکم باقی مانده اند. گاهی بیضه ها در ابتدای مسیر قرار گرفته اند و با فشار در جایگاه اصلی خود قرار خواهند گرفت اما ممکن است که ناگهان به جایگاه قبلی خود باز گردد. در این حالت فرد از کشیده شدن بیضه خود گلایه می کند.
بیضه نامشخص خطر ابتلا به سرطان بیضه را افزایش می دهد. خطر ابتلا به این بیماری حتی بعد از جراحی و برداشتن بیضه وجود خواهد داشت. به عنوان مثال، خطر ابتلا به سرطان بیضه در مواردی که حین جراحی آن را در جای خود قرار می دهند از 2.75 تا 8 برابر نسبت به حالت عادی بیشتر است.
به ویژه در مواردی که بیضه ها در شکم پنهان شده اند، خطر تغییر شکل در آن و ایجاد بیماری بستگی به میزان جابجایی در حالت جنینی فرد دارد. بیضه هایی که درون شکن قرار دارند دمایی برابر با 35 تا 37 درجه سانتی گراد دارند که به طور قابل توجهی این میزان دما بالاتر از دمای درون بیضه ها می باشد (دمای دورن بیضه ها 33 درجه سانتی گراد است). دمای بالا می تواند بافت بیضه را تخریب کند. بنابراین، خطر ابتلا به سرطان بیضه در مواردی که بیضه ها نامشخص نیستند افزایش خواهد یافت.
ناهنجاری دهانه مجرای ادرار
اگر دهانه مجرای ادرار زیر غدد قرار گرفته باشد (زیر آلت تناسلی مرد)، آنگاه پزشکان از مشکل هیپوسپادیاس سخن به میان خواهند آورد. مطالعات توصیه می کنند که خطر ابتلا به سرطان بیضه به دلیل این ناهنجاری ایجاد می گردد. هیپوسپادیاس و بیضه نامشخص دو مشکلی هستند که منشا اختلال ژنتیکی یکسانی دارند. این دو مشکل معمولا با هم در فرد ظاهر می گردند. با این وجود گاهی نیز ممکن است که به صورت جدا از هم فرد را درگیر خود کنند.
عوامل ژنتیکی
طبق مطالعات انجام شده، فاکتورهای ارثی بیشتر بر روی گسترش سرطان بیضه کارسینوما تاثیر خواهد گذاشت. زیرا در اعضای خانواده ها تومورهای مشابهی ایجاد می گردد. فردی که برادرش مبتلا به این بیماری است تا 12 برابر خطر مبتلا شدن او به سرطان بیضه نیز افزایش خواهد یافت. طبق آمار گزارش شده، پسرانی که پدرشان به سرطان بیضه مبتلا می باشد بیشتر از پسری که پدرش در سلامت کامل است، در خطر ابتلا به این بیماری است. متوجه شده اند که سرطان بیضه در مردان اروپایی با پوست سفید بسیار متداول تر از مردان افریقایی می باشد.
استروژن اضافی در دوران بارداری
تقریبا متداول ترین نوع سرطان بیضه (تومور سلولی رویشی) است که از مرحله اول گسترش می یابند و نام آن را نئوپلازی درون اپیتلیال بیضه می نامند. مبنای این مشکل سلول های رویشی می باشند که درون جنین حتی قبل از تولد به صورت نادرست رشد می کنند. یکی از عوامل ایجاد کننده این مشکل عدم تعادل هورمون ها در دوران باروری است، به طور دقیق تر تولید مقدار اضافی هورمون زنانه (استروژن). این اتفاق موجب عدم رشد و تکامل بیضه در دوران باروری خواهد شد و در نهایت منجر به نئوپلازی درون اپیتلیال بیضه در دوران باروری می گردد.
در زنان بارداری که فرزند اول خود را باردار بودند یا دوقلو باردار بودند و سن مادر بالای 30 سال بود مقدار کمی استروژن اضافی مشاهده شد. کمک گرفتن از پزشکان و خدمات آن ها می تواند سطح هورمون ایجاد شده را به خوبی کنترل کند. با این وجود امروزه زنان باردار به سختی با هورمون درمان می شوند.
ناباروری و سرطان بیضه
خطر ابتلا به این سرطان در مردان عقیم افزایش می یابد. ناباروری همچنین به دلیل بیضه نامشخص (هیپوگنادیسم) یا عدم وجود اسپرم در مایع منی (اولیگواسپرم یا آزو اسپرم) است. علل ایجاد کننده ناباروری می تواند بسیار مختلف باشد. گاهی اوقات التهاب بیضه نتیجه ویروس های عفونی می باشد. ناهنجاری های ایجاد شده در ماده ژنتیکی مردان می تواند موجب ناباروری از جمله سندروم کلاین فلتر.
تاثیرات بیرونی
تعداد مبتلایان به سرطان بیضه در 20 سال گذشته به طور قابل توجهی افزایش یافته است. بنابراین متخصصان به این موضوع که تاثیرات بیرونی در دوران کودکی و جوانی موجب گسترش سرطان خواهد شد، مشکوک هستند. اما برای دریافت جزئیات به مطالعات و تحقیقات بیشتری نیاز است.
تشخیص و آزمایش سرطان بیضه
مردان باید به صورت مداوم آزمایش بشوند و بیضه های خود را بررسی کنند بویژه در بازه سنی 20 تا 40 سال. اگر فردی کوچکترین تغییری در پوست بیضه خود مشاهده کرد حتما باید به ارولوژیست مراجعه کند. این متخصص مجاری ادراری و اندام های جنسی می تواند تمام مشکلاتی که در این سیستم وجود دارد را برای شما روشن کند و با انجام آزمایش وجود سرطان بیضه را تشخیص دهد.
مشاوره پزشک به بیمار
ابتدا، پزشک با بیمار در مورد جزئیات و سابقه بیمار صحبت خواهد کرد. از او در مورد ناراحتی هایی که تجربه کرده است خواهد پرسید.
به عنوان مثال:
- آیا تا به حال جسم سختی در بیضه خود احساس کرده اید؟
- آیا احساس سنگینی و یا حتی درد در ناحیه بیضه داشته اید؟
- آیا تغییری در بدن خود از جمله افزایش اندازه سینه ها مشاهده کرده اید؟
حین معاینه اولیه پزشم عوامل ایجاد کننده خطر را تشخیص خواهد داد: آیا در گذشته توموری در بیضه خود داشته اید؟ آیا به بیضه نامشخص مبتلا بوده اید؟ آیا از افراد خانواده شما فردی به سرطان بیضه مبتلا بوده است؟ هر بخش کوچکی از این سوال و جواب ها بسیار مهم می باشد و می تواند به تشخیص پزشک کمک کند حتی اگر از نظر بیمار اهمیتی نداشته باشد. به عنوان مثال تورم در بیضه، کمر درد یا سرفه کردن می تواند نشان دهنده سرطن بدخیم باشد در نتیجه سرطان بیضه در مرحله پیشرفته خود قرار خواهد داشت.
معاینه فیزیکی بیضه ها
سابقه پزشکی خانوادگی توسط پزشک مورد بررسی قرار خواهد گرفت. به ویژه پزشک بیضه ها را مورد بررسی قرار خواهد داد و این مورد از اهمیت زیادی برخوردار است. پزشک با یک دست بیضه را نگه خواهد داشت و با دست دیگر آن را مورد بررسی قرار خواهد داد. با این کار هر دو بیضه به طور بسیار دقیق معاینه خواهد شد حتی اگر در یکی از بیضه ها علائمی وجود داشته باشد هر دو را بررسی می کنند.
با معاینه بیضه ها پزشک اطلاعات مفیدی بدست خواهد آورد. سرطان بیضه معمولا یک بیضه را درگیر خود می کند. با معاینه فیزیکی بیضه ها اطلاعاتی درمورد بزرگی، ایجاد جسم سخت در آن ها یا تومور کسب خواهد شد.
توصیه:
هر مردی باید به صورت منظم خود را بررسی کند. این کار به او اجازه می دهد که کوچکترین تغییر در خود را احساس کند در نتیجه سریع تر برای درمان اقدام خواهد کرد. اگر واقعا فرد به سرطان بیضه مبتلا شده باشد، تشخیص زود هنگام می تواند به درمان سریع تر او کمک کند و سریع تر سلامتی خود را بدست آورد. برای اطلاع از این که چگونه خود را معاینه فیزیکی کنید می توانید به مقالاتی که در این زمینه نوشته شده اند مراجعه کنید.
معاینه سینه ها
حین معاینه فیزیکی، پزشک سینه مرد را مورد بررسی قرار خواهد داد به ویژه اگر به سرطان بیضه مشکوک باشد. علت بزرگ شدن سینه در مردان افزایش تولید هورمون های زنانه می باشد که باعث بزرگ و دردناک شدن سینه در مردان می گردد.
سونوگرافی و تشخیص سرطان بیضه
از سونوگرافی برای تشخیص این سرطان استفاده می شود زیرا شفافیت آن در دیدن اجزای درون بدن بسیار بالا است. ناحیه ای که آسیب دیده باشد معمولا تیره تر از محیط اطراف شان خواهند بود. سرطان بیضه که در بیضه خود را با بافت کوچک و غیر قابل لمس خود را نشان می دهد به کمک سونوگرافی به راحتی قابل دیدن است. پزشک هر دو بیضه را به کمک سونوگرافی مورد معاینه قرار می دهد تا از وجود عفونت در آن ها مطمئن شود.
تست خون
اگر به سرطان بیضه مشکوک باشید انجام یک آزمایش خون کامل بسیار مهم است. از یک طرف متخصصان اطلاعاتی در مورد شرایط کلی بیمار و عملکرد اندام ها بدست خواهند آورد و از طرف دیگر مارکرهای تومور را در خون تعیین خواهند کرد. در سرطان تنها پروتئین ها قابل رد یابی هستند که به طور قابل توجهی در بیماران سرطانی تولید می گردند. یکی از بیشترین مارکرهای تولید شده در سرطان بیضه آلفا فتوپروتئین است. این پروتئین حین بارداری در کیسه زرد جنین تولید می شود.
در افراد بالغ به میزان های بسیار اندک و در کبد و سلول های روده کوچک تولید می گردد. اگر میزان پروتئین آلفافتوپروئین در مردی بسیار بالا باشد نشان دهنده سرطان بیضه است. بویژه نوع مشخصی از غیر سمینوما (تومور کیسه زرد و سرطان کارسینوما جنین). با این وجود در سرطان سمینوما میزان پروتئین آلفا فتوپروتئین نرمال است. دیگر مارکرهای مهم تومور سرطان بیضه گنادوتریپین جفتی انسانی است. میزان این هورمون در سرطان کارسینوما (نوعی از غیر سمینوما) بسیار بالا است در حالی که در نوع سرطان سمینوما تنها 20 درصد از دیگر موارد است.
لاکتات دهیدروژنز آنزیمی است که در سلول های پسران تولید می گردد. این آنزیم تنها به عنوان یک نشانگر مارکرهای سرطان بیضه در کنار آلفا فتوپروتئین و گنادوتریپین جفتی انسانی عمل می کند. میزان آلکالین فسفاتاز خون به طور قابل توجهی در سرطان سمینوما بالا است. با این وجود، زمانی که دیگر مارکرها در بیماران سرطانی بالا می باشد، سطح آلکالین فسفاتاز به عنوان یک نشانگر سرطان بیضه بسیار محدود است.
این مارکرهای تومور در تمام مواردی که مبتلا به سرطان بیضه می باشند بالا نخواهد بود. برعکس، ممکن است در افراد سالم نیز سطح بالایی از این نشانگرها در شرایط و اوضاع خاصی مشاهده شود. این نشانگرها به تنهایی نمی توانند به تشخیص سرطان بیضه در فرد کمک کنند. با این حال برای ارزیابی دوره سرطان لازم و مناسب هستند. به عنوان مثال اگر دوباره نشانگرها بعد از دوره درمان افزایش یابند، نشانه ای از عود دوباره بیماری می باشد.
سی تی اسکن و ام آر آی
یکی از ابزار تشخیص سرطان که ساخته شده است توموگرافی کامپیوتری (CT) می باشد که اطلاعاتی در مورد انتشار تومور در بدن فرد به پزشک خواهد داد. جزئیاتی از طریق تصویر برداری های جانبی و به کمک اشعه ایکس که از لگن، شکم و قفسه سینه و در صورت امکان از سر تهیه خواهد شد.
بزرگ بودن غدد لنفاوی و سرطان بدخیم بیضه (بدخیم به این معنی که از سلولهای سرطان بیضه در دیگر نقاط بدن نیز وجود داشته باشد) دو موقعیتی هستند که به راحتی قابل تشخیص می باشند. در نتیجه، به بیمار قبل از تصویر برداری تزریقاتی انجام می دهند تا با ایجاد رنگ و محیط مخالف بدن پزشک بتواند درون بدن را به طور واضح تری ببیند.
جایگزین مناسبی که برای سی تی اسکن وجود دارد ام آر آی می باشد. این نوع تصویر برداری نیز عکس های با جزئیات زیاد از درون بدن تهیه می کند با این تفاوت که به جای اشعه ایکس از رشته های مغناطیسی کمک می گیرد. بنابراین بیمار در معرض اشعه نخواهد بود. در صورتی ام آر آی توصیه می شود که بیمار به ماده تزریقی حساسیت داشته باشد.
نمونه برداری از بیضه و تشخیص سرطان بیضه
برای تایید نهایی تشخیص این سرطان، بیضه مشکوک به سرطان تحت جراحی قرار خواهد گرفت. آنگاه پزشک خواهد دید که آیا سرطان بدخیم در بیضه وجود دارد یا خیر. در مواردی که باز هم شک وجود داشته باشد او از بافت مورد نظر نمونه برداری خواهد کرد و حین جراحی آن را مورد آزمایش قرار می دهد. اگر نتیجه مثبت باشد آنگاه در آینده نمونه را برای این که سرطان از نوع سمینوما یا غیر سمینوما است مورد آزمایش قرار خواهد گرفت. در مواردی که سرطان بیضه مثبت باشد بیضه فورا از بدن بیمار خارج خواهد شد.
بیشتر بخوانید: با پروتز کردن بیضه از ناتوانی جنسی خلاص شوید
دوره بیماری و پیش بینی ها
به عنوان نتیجه، سرطان بیضه قابل درمان است و معمولا بیمار بهبود می یابد. 5 سال بعد از تشخیص سرطان بیضه هنوز 96 درصد از بیماران در معرض خطر ابتلا به سرطان بیضه خواهند بود. یک پیش بینی خوب درمورد بیماران این است که بیماری آن ها را در مراحل اولیه به درستی تشخیص دهند. در این حالت شانس موفقیت درمان افزایش خواهد یافت. با این وجود، اگر سرطان در طول دوره تشخیص به صورت قابل توجهی منتشر شده باشد، شانس بهبود کاهش خواهد یافت.
با این حال، پیش بینی بیماری تحت تاثیر مواردی خواهد بود به عنوان مثال:
- چه نوع توموری در حال حاضر در بدن بیمار ایجاد شده است (سمینوما به طور کلی بیش از غیر سمینوما قابل پیش بینی است).
- بیمار چگونه نسبت به درمان از خود واکنش نشان می دهد.
- سلول های بدخیم در کدام نقاط دیگر بدن منتشر شده اند.
- بیشتر پیش بینی می شود که سلول های بدخیم به غدد لنفاوی و ریه بیشتر از کبد و استخوان حمله می کنند.
- چقدر بعد از شیمی درمانی دوباره بیماری عود خواهد کرد (هر چه طولانی تر بهتر).
- نشانگرهای تومور به چه میزانی هستند.
نکته اصلی باروری
برخی از بیماران به اشتباه تصور می کنند که درمان می تواند بر روی قدرت باروری آن ها تاثیر بگذارد و آن ها را نابارور کند یا دیگر تمایل جنسی در آینده نخواهند داشت. در بیشتر موارد، پزشک معالج با توضیح دادن برای بیمار می تواند او را آرام کند. در بیشتر موارد بیماران دارای سرطان بیضه یک طرفه هستند.
در این حالت تنها باید بافت آسیب دیده را از بدن خارج کرد. بیضه و بافت باقی مانده می تواند در فرد تمایل جنسی و باروری ایجاد کند. با این وجود، ممکن است که در آینده تولید تخم برای او با مشکل مواجه شود. همچنین مردانی هستند که قبل از بیماری و درمان تولید اسپرم در آن ها با مشکل مواجه شده است. موضوع باروری و قدرت جنسی در بیمارانی که هر دو بیضه درگیر سرطان می باشند یا قبلا به دلیل بیماری یک بیضه خود را خارج کرده اند بسیار مهم است.
در این حالت جراح تنها بخشی از بافت بیضه که دچار تومور شده است را خارج خواهد کرد و تا جایی که امکان داشته باشد بافت بیشتری از بیضه را برای فرد نگه خواهد داشت. با این حال اگر لازم باشد که هر دو بیضه از بدن بیمار خارج شود یا یک بیضه به طور کامل، فرد مبتلا دیگر قادر به پدر شدن نخواهد بود. هورمون جنسی تستوسترون نیز دیگر تولید نخواهد شد. این اتفاق موجب کاهش تمایل جنسی و ایجاد اختلال نعوظ خواهد شد.
در اصل، به تمام بیمارانی که مبتلا به سرطان بیضه می باشند توصیه می شود که قدرت باروری خود را قبل از شروع درمان مورد آزمایش قرار دهند. بهترین راه برای انجام این کار این است که مقداری از مایع منی را برای شمارش تعداد اسپرم، شکل آن ها و قدرت شناوری (اسپرموگرام) به آزمایشگاه بفرستند. به صورت جایگزین می توان تست هورمون تحریک کننده فولیکول را انجام داد با کمک این تست می توانند نتیجه بگیرند که اگر این هورمون در بدن افزایش یابد، تولید اسپرم نیز کاهش خواهد یافت.
همچنین قبل از شورع درمان، بیماران مبتلا به سرطان بیضه می توانند در صورت تمایل از تکنولوژی فریز کردن اسپرم بهره ببرند تا دیگر از جانب پدر شدن نگرانی نداشته باشند. با این کار بعد از درمان سرطان بیضه اگر قدرت باروری نداشته باشند با لقاح مصنوعی مشکل باروری خود را حل خواهند کرد.
هزینه ذخیره و نگه داری از اسپرم به کشور و درمانگاه بستگی خواهد داشت. بیمار باید قبل از انجام این مراحل از شرکت بیمه خود در مورد هزینه ها سوال کند. گاهی این موارد را شرکت های بیمه پوشش نخواهند داد. گاهی کاهش هورمون تستوسترون بعد از جراحی بیضه از طریق تزریق آن، مصرف قرص یا ژل قابل جبران خواهد بود.
عود سرطان بیضه
به منظور تشخیص این که سرطان بیضه باز در فرد مبتلا عود کرده است یا نه باید بیمار بعد از درمان موفق خود در بازه های زمانی کوتاه مورد معاینه قرار بگیرد. در ابتدا بیمار با مراجعه های زود به زود تحت کنترل قرار می گیرد. بعد از آن فاصله بین معاینه ها طولانی تر خواهد شد. این اتفاق زمانی رخ خواهد داد که علائم و نشانه هایی از بیماری در فرد مشاهده نشود.
احتمال بازگشت سرطان بیضه به مرحله ای که اولین بار تومور تشخیص داده شد و نوع درمان اولیه بستگی دارد. به عنوان مثال اگر بیمار بعد از جراحی تحت مراقبت باشد و دوباره بیماری در او عود کند چون تحت کنترل بوده است با شیمی درمانی قابل درمان خواهد بود. اگر بیماری قصد بازگشت داشته باشد معمولا در دو یا سه سال اولیه بعد از درمان اتفاق خواهد افتاد. بعد از این زمان بازگشت با احتمال کمتری رخ خواهد داد. درحالتی که بیماری دوباره عود کند با شیمی درمانی درمان خواهد شد.
اما دوز شیمی درمانی بالا خواهد بود. در این حالت دوز داروها بیش از حالتی است که بیماری برای بار اول در مرحله ابتدایی تحت درمان قرار گرفت. از طرف دیگر این میزان دارو با حجم بالا می تواند عوارض جانبی زیادی داشته باشد. در کنار دیگر موارد، مغز استخوان و در پی آن تولید خون به دلیل استفاده از دوز بالای داروهای شیمیایی آسیب خواهند دید. بنابراین بیماران معمولا سلول های بنیادی خونساز دریافت خواهند کرد. ابتدا بیماران دوز نرمالی از مواد شیمیایی برای کشتن تعداد زیادی سلول سرطانی دریافت خواهند کرد.
سپس فاکتورهای رشد برای تولید خون دریافت می کنند. این سلول های بنیادی خون ساز به میزان کافی در بدن بیمار خون تولید خواهند کرد و از بدن خارج می شوند. بعد از دوز بالای شیمی درمانی، سلول های بنیادی که از بدن خارج شده اند دو باره از طریق تزریق به رگ وارد بدن خواهند شد. سلول های بنیادی در ناحیه آسیب دیده استخوان مستقر خواهند شد و شروع به تولید سلول خونی خواهند کرد. به طور کلی، بازگشت دوباره سرطان بیضه نادر است. 50 تا 70 درصد از بیماران به شیمی درمانی با دوز بالا پاسخ مثبت خواهند داد.
