در مواردی که چه به دلیل مکانیکال چه فیزیولوژیک، لثه ها از مکان خود که در واقع حد فاصل بین تاج و ریشه دندان است، حرکت می کنند و دچار تحلیل می شوند که در این زمان بخشی از ریشه دندان نمایان می گردد، روش های پیوند لثه مورد استفاده قرار می گیرد.
نوع پیوند لثه براساس نیاز منطقه تحلیل رفته انتخاب می شود. اصولا دیواره لثه ای دندان ها از دو نوع لثه تشکیل شده است، لثه ای که متمایل به سطح دندان است که به آن لثه چسبنده یا اتچد جینجیوا گفته می شود. این لثه از لایه اپیتلیالی تشکیل شده که دارای ضخامت و مقاومت کافی در مقابل فشارهای جویدن است.
به دنبال این لثه، از سطح مقطعی به نام موکو جینجیوال لاین یا خط مرزی بین لثه چسبنده یا اتچد جینجیوا و لثه آزاد یا فری جینجیوا، لثه ای است که در آن عروق فراوان وجود دارد، این لثه، لثه چسبنده ای نیست، لثه متحرکی است که به مخاط نرم داخل دهان متصل می شود.
وقتی لثه چسبنده و یا اتچد جینجیوا، نیاز است در محلی کنار دندان قرار بگیرد و دندان از لحاظ محافظت ریشه مشکل کمبود لثه چسبنده یا اتچد دارد، باید قسمتی از لثه خود شخص که در سطح، دارای اپیتلیوم لازم است و این لایه سطحی معمولا دارای کراتین نسبتا بالایی است تا بتواند ضخامت و مقاومت داشته باشد در مقابل کلیه محرک های داخل دهان مثل، تغییرات دما، داغی و سردی، فشار آبجکت ها یا قطعه های تیز و یا سخت بین غذا و… در این جور موارد برای پیوند لثه از لایه کاملا سطحی لثه شخص برداشت شده و به مکان مورد نیاز پیوند داده می شود.
این ضخامت تقریبا بین یک و نیم تا دو میلیمتر است و محل دهنده پیوند خیلی زود ظرف یک هفته ترمیم خواهد شد. بهترین محل دهنده پیوندهای لثه سطح سقف دهان است، که در آن مکان مقدار لثه موجود چسبنده به اندازه کافی ضخامت و استقامت دارد و محل ترمیم خیلی سرعت بیشتری نسبت به مکان های دیگر دهان دارد.
البته پیوندها را از محل های انتهایی فک هم می توان برداشت کرد، اما در آن مکان ها به علت قوس استخوانی و تغییراتی که وجود دارد، بافت دهنده، بافت ایده الی نیست. اصولا پیوندهای لثه از بافت چسبنده یا مخاط اپیتلیالی، ظرف دوازده روز اول، پیوند کامل به محیط پیدا می کند و در صورتیکه در طی این 12 روز اول جذب اولیه و تغذیه لازم از اطراف و خونرسانی را دریافت کند، ظرف سه هفته بعد از آن تقریبا آماده استفاده می شود.
پیوند بافت همبند و پیوند لثه آزاد
مورد دیگری که در پیوندهای لثه استفاده می شود، لثه پرسلول یا لثه کانکتیو یا زیر سطح اپیتلیال است این لثه معمولا دارای سلول های سازنده، پرسلول و فعال است و اصولا برای عمل بازسازی مخاط نرم لازم است.
در دندانهایی که افت لثه ای همراه با مقدار زیادی جدا شدگی لثه از سطح سخت زیر بوده است از پیوند بافت همبند کانکتیو تیشو یا لثه پرسلول استفاده می شود. این لایه درست زیر یک و نیم تا دو میلیمتری سطح مخاطی است و می تواند دارای ضخامت های مختلف در افراد مختلف باشد، اما معمولا ضخامت آن از بافت چسبنده بیشتر است و می تواند عمقی تا حدود سه یا چهار میلیمتر از لحاظ ضخامت داشته باشد.
این موارد هم از لحاظ بافت دهنده از مخاط دهان در سطح سقف دهان برداشت می شود اما برداشت آن از زیر لایه سطحی است و محل زخم در آن محل فقط خط اینسیژن یا همان برش اولیه است که با بخیه های ظریف بسته می شود و معمولا ترمیمم آن سرعت بیشتری دارد.
در مواردی هم تحلیل ها نیاز به هر دو نوع پیوند در یک قطعه دارد، یعنی پیوند بافت اتچد و بافت پرسلولی به صورت چسبیده به هم که در این موارد، ترمیم محل دهنده کمی با تاخیر انجام خواهد شد زیرا هر دو لایه برداشت می شود.
پیوند پدیکل
نوع دیگر پیوند، پیوند از کناره ها است. در بعضی موارد اگر لثه دارای ضخامت خوبی باشد، می توان از دندان های مجاوری که لثه و ضخامت لثه خوبی دارد، یک برش مورب داد و لثه را به روی سطح تحلیل رفته دندان مجاور آورد و در آنجا مستقر کرد تا پیوند بخورد، به این روش پدیکل گرفت گفته می شود.
این پیوند می تواند از یک دندان به دندان مجاور داده شود یا از دو دندان همسایه کناری به روی دندان تحلیل رفته منتقل شود.
روش تانلینگ
روش دیگری که برای پوشش سطح تحلیل رفته دندان های مالتی پل یا دارای تعداد زیاد انجام می شود، روش تانلینگ است که یک نوع پیشرفته از فلپ اکلوزالی ریپوزیشن یا به سمت دندان کشیده شدن، لثه است که لثه انتها توسط یک تونلی باز می شود و لثه به سمت دندان ها سوق داده می شود که در محل خالی شده معمولا لایه ای از بافت پرسلولی سقف دهان برداشت شده و در آنجا قرار می گیرد.