گروه ترجمه/ احتمالا تا به حال زیاد در مورد استروژن شنیده اید، اما آیا می دانستید که در واقع سه هورمون استروژن وجود دارد که به طور طبیعی توسط بدن انسان تولید می شوند؟ استرادیول، قوی ترین هورمون استروژن است که نقش عمده ای در سلامت باروری فرد دارد و رکن اساسی چرخه قاعدگی و یائسگی است. از این رو، حفظ سطح مطلوب آن، کلید سلامتی بدن است.
این ممکن است برای افرادی که غذاهای غنی از استروژن و داروهای خاصی همچون قرص های ضد بارداری مصرف می کنند یا بیماری زمینه ای تاثیر گذار بر سطح هورمون تولید مثلی دارند، دشوار باشد.
استرادیول چیست؟
استرادیول که همچنین تحت عنوان 17- بتا استرادیول شناخته می شود، فاکتور مهمی در سیستم تولید مثلی زنان است که به طور طبیعی در بدن تولید می شود و اگرچه زنان و مردان این هورمون استروژن را دارند با این حال میزان آن در زنان بالاتر است.
این هورمون، داخل تخمدان ها، پستان و غدد فوق کلیه و جفت (در دوران بارداری) ساخته می شود.
در مردان نیز در غدد فوق کلیه و بیضه ها ساخته می شود.
راه هایی برای افزایش سطح استروژن در بدن
استروژن و پروژسترون دو هورمون اصلی جنسی در بدن انسان هستند. استروژن هورمون مسئول ویژگی های جنسی و توانایی های باروری در زنان است. هورمون پروژسترون نقش حمایتی در چرخه قاعدگی و بارداری دارد.
هنگام کاهش سطح استروژن و پروژسترون مانند دوران یائسگی می تواند بر روحیه، میل جنسی، سلامت استخوان و موارد دیگر تاثیر منفی بگذارد.
به گزارش هلث لاین، در این مقاله راه هایی برای افزایش استروژن در بدن و زمان مراجعه به پزشک برای بررسی کاهش سطح استروژن بررسی می شود. بسیاری از این داروها یا مستقیم از ایجاد استروژن حمایت می کنند یا فعالیت استروژن را در بدن تکرار می کنند.
نقش استرادیول در بدن
استرادیول به طور عمده مسئول بلوغ و حفظ سیستم تولید مثلی است و از رشد و نمو اندام های جنسی زن، از جمله پستان، واژن، رحم و لوله های رحمی پشتیبانی می کند.
این هورمون نقش زیادی در چرخه قاعدگی زن دارد و سطح آن، متفاوت از این چرخه است. افزایش سطح این هورمون در دوران قاعدگی باعث بلوغ و رهش تخمک و ضخیم شدن دیواره رحم می شود.
این موجب می شود که تخمک بارور شده، در دیواره رحم لانه گزینی کند. همچنین این هورمون نقش اساسی در سلامت استخوان و مفاصل بدن زن دارد.
با افزایش سن، تخمدان ها استرادیول کمتری تولید می کنند که این مهم، باعث توقف چرخه قاعدگی می شود و یائسگی شروع می شود. تحقیقات نشان می دهد که زنان در حدود 51 سالگی یائسه می شوند و دوره یائسگی آن ها ممکن است چند سال طول بکشد.
با کاهش سطح استروژن علائمی چون خشکی واژن، گرگرفتگی، اختلالات خواب، تغییرات خلقی و علائم ادراری در زنان دیده می شود. همچنین تحقیقات نشان می دهد که با گذشت زمان و کاهش سطح استرادیول، خطر پوکی استخوان افزایش می یابد.
استرادیول در مردان، به حفظ سلامت استخوان، عملکرد شناختی و تولید اکسید نیتریک کمک می کند. همچنین ممکن است مانع تخریب اسپرم شود.
اگرچه مردان به سطوح کمتری از این هورمون تولید مثلی نیاز دارند، اما همچنان برای سلامتی مردان نیز لازم است.
سطح بالای این هورمون- همچون سطوح پایین آن- می تواند منجر به بروز مشکلات سلامتی همچون افسردگی، مشکلات قاعدگی و جنسی، افزایش وزن، آکنه و یبوست شود.
آزمایش سطح استرادیول
از آن، برای اندازه گیری میزان استرادیول در خون استفاده می شود. این آزمایش خون ممکن است توسط پزشک انجام شود تا علل ناباروری زن، دوره های غیر عادی، خونریزی غیر طبیعی واژن و علائم یائسگی او مشخص شود.
زنان این آزمایش را برای تشخیص اینکه آیا وارد دوران یائسگی شده اند یا نه و یا بررسی عملکرد تخمدان انجام می دهند. همچنین در صورتی که زنی علائم تومور را در تخمدان خود تجربه کند (همچون نفخ شکم و درد، کاهش وزن و پر ادراری) این آزمایش انجام می گیرد.
اگر این آزمایش، سطح غیرطبیعی هورمون استرادیول را در خون نشان دهد، آزمایشات بیشتری برای صحت این ادعا انجام می گیرد.
این آزمایش خون می تواند باعث سبک سری و غش شود، اما در کل خطرات انجام این آزمایش پایین است.
مواد غذایی
سویا
سویا و محصولات تولید شده از آنها مانند توفو و میسو منبع عالی فیتواستروژن ها هستند. فیتواستروژن ها با اتصال به گیرنده های استروژن این هورمون را در بدن تقلید می کنند.
در یک مطالعه معتبر روی سویا و افراد مبتلا به سرطان پستان محققان دریافتند مصرف بیشتر سویا با کاهش خطر مرگ ناشی از سرطان پستان مرتبط است. این امر احتمال می رود به دلیل مزایای شبه استروژن فیتواستروژن ها باشد.
تخم کتان
تخم کتان حاوی مقادیر بالایی فیتواستروژن هستند. فیتواستروژن های اولیه موجود در کتان لیگنان نامیده می شوند که در متابولیسم استروژن مفید هستند. یکی از مطالعات در فاز حیوانی در سال 2017 نشان داد رژیم غذایی سرشار از تخم کتان می تواند شدت و فراوانی سرطان تخمدان را در مرغ ها کاهش دهد. هنوز تحقیقات انسانی بیشتری در این زمینه مورد نیاز است.
کنجد
تخم کنجد یکی دیگر از منابع غذایی فیتواستروژن ها است. یکی دیگر از مطالعات در فاز حیوانی از سال 2014 تاثیر روغن سویا و کنجد را بر موش های مبتلا به کمبود استروژن مورد بررسی قرار داده است.
محققان دریافتند رژیم غذایی 2 ماهه با این روغن ها می تواند نشانگرهای سلامت استخوان را بهبود بخشد. این تحقیقات نشان می دهد یک استروژن مثبت مانند کنجد و دانه های سویا وجود دارد اگرچه تحقیقات بیشتری در فاز انسان در این زمینه مورد نیاز است.
ویتامین ها و مواد معدنی
ویتامین های گروه B
ویتامین های گروه B نقش مهمی در ایجاد و فعال شدن استروژن در بدن ایفا می کنند. سطوح پایین این ویتامین ها می تواند منجر به کاهش سطح استروژن شود. در یکی از منابع مورد اعتماد، محققان سطوح خاصی از ویتامین B را با خطر ابتلا به سرطان پستان در زنان قبل از یائسگی مقایسه کردند.
نتایج آن نشان داد سطوح بالای ویتامین B2 و B6 با خطر کمتر سرطان پستان مرتبط است که به دلیل تاثیر این ویتامین ها بر متابولیسم استروژن است.
ویتامین دی
ویتامین D به عنوان یک هورمون در بدن عمل می کند. یکی از منابع معتبر توضیح می دهد ویتامین D و استروژن با هم برای کاهش خطر بیماری های قلبی عروقی کار می کنند. ارتباط بین این هورمون ها به دلیل نقشی است که ویتامین D در سنتز استروژن ایفا می کند. این نشان دهنده مزیت بالقوه مصرف مکمل ویتامین D در سطوح پایین استروژن است.
بور
بور به عنوان یک ماده معدنی کمیاب نقش های مختلفی در بدن دارد. در مورد مزایای مثبت آن در کاهش خطر ابتلا به انواع خاصی از سرطان تحقیق شده است، همچنین برای متابولیسم هورمون های جنسی تستوسترون و استروژن ضروری است.
محققان بر این باورند بور بر گیرنده های استروژن تاثیر می گذارد و به بدن اجازه استفاده راحت از استروژن موجود را می دهد.
دی هیدرواپی آندروسترون
DHEA یا هورمون دی هیدرواپی آندروسترون به طور طبیعی وجود دارد و می تواند به استروژن و تستوسترون تبدیل شود. داخل بدن دی هیدرواپی آندروسترون نخست به آندروژن سپس به استروژن تبدیل می شود، همچنین یک منبع معتبر در مطالعه دریافت دی هیدرواپی آندروسترون بتواند مزایای مشابهی با استروژن در بدن ایجاد کند.
مکمل ها و دوزهای مصرفی استرادیول
کرم استرادیول، مکمل های این هورمون برای تسکین علائم یائسگی مانند خشکی واژن و گرگرفتگی در زنان به کار گرفته می شوند. برای بهبود خشکی واژن از کرم های موضعی استرادیول در داخل و اطراف واژن استفاده می شود.
توصیه ما بر این است که قبل از دارودرمانی از کرم های موضعی استرادیول استفاده شود.
گاهی اوقات از قرص ها یا داروهای استرادیول برای کاهش خطر پوکی استخوان استفاده می شود و ممکن است برای زنانی که به سبب هیپوگنادیسم و نارسایی اولیه تخمدان قادر به تولید استروژن کافی به صورت طبیعی نیستند، مفید باشد.
دوز مناسب استرادیول به شرایط بیماری هر فرد بستگی دارد و توسط پزشک متخصص تجویز می شود. هر قرص استرادیول، حاوی یک، یک و نیم یا دو میلی گرم از استرادیول میکرونیزه است.
دوزهای روزانه، معمولا یک تا دو میلی‌گرم در نظر گرفته می شوند. کم ترین دوز موثر، برای درمان علائم بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرد و بیمار معمولا هر سه تا شش ماه وقت معاینه می گیرد تا پزشک تعیین کند که آیا درمان وی بایستی ادامه داشته باشد یا خیر.
طبق مطالعات، معمولا پروژسترون برای کاهش خطر سرطان آندومتر در زنانی که از این داروها برای درمان علائم یائسگی خود استفاده می کنند، تجویز می شود.
مکمل های گیاهی
کوهوش سیاه
سیاه کوهوش به عنوان یک گیاه سنتی بومی آمریکایی از گذشته برای درمان انواع بیماری ها از جمله یائسگی و مشکلات قاعدگی استفاده می شده است. محققان معتقدند کوهوش سیاه حاوی ترکیبات خاصی است که گیرنده های استروژن را تحریک می کند.
اگرچه هنوز تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است، اما ممکن است مزایای احتمالی مکمل های کوهوش سیاه را در زمان کم بودن استروژن نشان دهد.
پنج انگشت
پنج انگشتت به عنوان درمان گیاهی سنتی بیشتر برای استفاده در شرایط زنان مانند سندروم پیش از قاعدگی شناخته شده است. در یکی از منابع مورد اعتماد محققان گونه های مختلف شامل پنج انگشت را مورد بررسی قرار دادند. آنها دریافتند می تواند اثرات استروژنیک را در دوزهای 0.6 و 1.2 گرم/کیلوگرم از وزن بدن نشان دهد. این فواید به احتمال زیاد ناشی از یک فیتواستروژن در پنج انگشت به نام آپیژنین است.
روغن گل مغربی
روغن گل مغربی به عنوان یک داروی گیاهی سنتی حاوی مقادیر زیادی اسیدهای چرب امگا 6 است و آن را به یک مکمل محبوب برای شرایطی مانند سندروم پیش از قاعدگی و یائسگی تبدیل کرده است. تحقیقات اخیر در مورد فواید روغن گل مغربی برای استروژن بسیار اندک است.
با این حال، یک منبع معتبر تحقیقاتی نشان می دهد بیش از 2 هزار و 200 زن که پس از قطع درمان جایگزینی هورمون از این روغن استفاده می کردند 889 نفر روغن گل مغربی را برای کنترل علائم کمبود استروژن در دوران یائسگی مفید دانستند.
بیشتر بخوانید:همه چیز درمورد هندوانه کوهی + خواص دارویی
شبدر قرمز
شبدر قرمز به عنوان یک مکمل گیاهی حاوی ترکیبات گیاهی به نام ایزوفلاون است که مانند استروژن در بدن عمل می کند. این ایزوفلاون ها عبارتند از:
- بیوکانین A
- فرمونونتین
- جنیستئین
- دایدزین
در یک مطالعه مروری تاثیر شبدر قرمز بر گرگرفتگی و سطح هورمون در زنان مورد بررسی قرار گرفت. محققان با بررسی 4 مطالعه دریافتند میزان استروژن با مکمل های شبدر قرمز افزایش قابل توجهی دارد.
دونگ کوآی
دونگ کوآی به عناون یک داروی سنتی چینی به طور معمول برای بهبود علائم یائسگی مصرف می شود. مانند دیگر مکمل های گیاهی فوق دونگ کوآی حاوی ترکیباتی است که به عنوان فیتواستروژن عمل می کنند.
در یکی از منابع مورد اعتماد محققان ترکیبات احتمالی استروژنیک را در 17 مکمل گیاهی محبوب مورد بررسی قرار دادند. آنها دو ترکیب احتمالی در دونگ کوآی پیدا کردند که فعالیت استروژنیک از خود نشان می دهند.
خطرات و عوارض جانبی استرادیول
طبق گزارشات، عوارض جانبی متعدد استرادیول شامل موارد زیر است:
- ناراحتی معده
- حالت تهوع
- استفراغ
- سردرد
- تحریک پذیری بالا
- زردی
- نفخ شکم
- راش پوستی
- حساسیت و بزرگ شدن پستان ها
- مشاهده ترشحاتی از نوک پستان
- تغییرات وزن
- تغییرات خلق و خو
- خونریزی واژن، لکه بینی یا ترشح
- تغییر در ترشحات دهانه رحم
- تشدید تشنگی و دفع ادرار
در موارد نادر اما جدی، این داروها ممکن است باعث ایجاد مشکلات قلبی- در اثر لخته شدن خون- مانند حملات قلبی و سکته مغزی شوند.
تحقیقات نشان می دهد که هورمون درمانی جایگزین به صورت مکمل های استرادیول ممکن است خطر ابتلا به موارد زیر را افزایش دهد:
- سرطان پستان
- لخته شدن خون
- بیماری قلبی
- سکته
- تداخلات دارویی استرادیول
داروهای استرادیول ممکن است با سایر داروها از جمله موارد زیر تداخل داشته باشند:
- بازدارنده های آروماتاز
- ایسپمیفن
- فولوسترانت
- تاموکسیفن
- تورمیفن
- اسید ترانکزامیک
- رالوکسیفن
همچنین مهم است بدانید که برخی از داروها از جمله قرص های ضدبارداری، استروژن درمانی و گلوکوکورتیکوئیدها می توانند سطح همورمون شما را تحت تأثیر قرار دهند.از میان سه استروژن تولیدی در بدن، استرادیول قوی ترین نوع آن هاست که نقش مهمی در چرخه قاعدگی زن دارد.
بیشتر بخوانید:برای استفاده صحیح از کرم صورت این 4 روش را بدانید
به طور طبیعی با افزایش سن و نزدیک شدن به دوران یائسگی، سطح این هورمون در بدن کاهش می یابد. از این رو، زنان برای بهبود علائم یائسگی خود- برای مواردی نظیر خشکی واژن از پچ و کرم واژینال استرادیول استفاده می کنند. سایر شرایطی که طی آن فرد ممکن است به این داروها نیاز داشته باشد شامل ناباروری و دوره های غیرطبیعی است.
آزمایش استرادیول، سطح این هورمون را در خون فرد اندازه گیری می کند و تشخیص می دهد که آیا مقادیر آن خیلی بالاتر از حد معمول است یا خیلی پایین تر از آن. این آزمایش ممکن است علت علائمی چون نفخ، مشکلات ادراری، گرگرفتگی، بدخلقی و …. را توضیح دهد.
راه های افزایش پروژسترون به طور طبیعی
در بسیاری از موارد در صورت پایین بودن سطح استروژن ممکن است پروژسترون پایینی نیز داشته باشید. این امر به ویژه در دوران یائسگی زمانی که بیشتر هورمون های زنانه به شدت کاهش می یابد امری شایع است.
پروژسترون بیشتر از طریق کرم ها و داروها تقویت می شود، اما برخی رویکرد طبیعی تری را ترجیح می دهند. یکی از راه های افزایش پروژسترون استفاده از مکمل های گیاهی است. یک مطالعه معتبر نشان داد پنج انگشت قادر به افزایش سطح پروژسترون در چرخه متوسط است.
با این حال، همه مکمل های گیاهی برای افزایش پروژسترون موثر نیستند. منبع دیگری معتقد است چندین مکمل دارویی گیاهی چینی در واقع سطح پروژسترون را کاهش می دهد. یک راه بهتر برای افزایش طبیعی سطح پروژسترون یک رژیم غذایی سالم و شیوه درست زندگی است. رژیم غذایی متنوع می تواند مواد مغذی مورد نیاز بدن را برای متابولیسم پروژسترون تامین کند.
این رژیم غذایی شامل مواد غذایی مانند سبزی های چلیپایی، آجیل و غلات کامل است. حفظ وزن سالم، برنامه منظم خواب و مدیریت استرس به حفظ تعادل هورمون ها نیز کمک کند.
اگر روش های طبیعی کافی نیست
مداخلات طبیعی برای همه موثر نیست. برخی از افراد نسبت به علائم کاهش استروژن بسیار حساس هستند که شامل موارد زیر است:
- گرگرفتگی
- نوسانات خلقی
- رابطه جنسی دردناک
- افسردگی
هنگام تداخل این علائم با زندگی روزمره و عدم اثربخشی روش های طبیعی درمان های پزشکی در دسترس است. درمان جایگزینی هورمون یک درمان معمول برای یائسگی است. این درمان شامل جایگزینی استروژن و پروژسترون از طریق موارد زیر است:
- تزریق
- قرص
- کرم ها
- شیاف واژینال
خطرات درمان جایگزینی هورمون شامل افزایش خطر موارد زیر است:
- لخته شدن خون
- بیماری قلب و عروقی
- سکته
- سرطان پستان
هشدارها
استروژن بیش از حد که استروژن غالب نیز نامیده می شود توسط عوامل مختلفی ایجاد می شود. برخی از زنان به طور طبیعی بیشتر از پروژسترون استروژن تولید می کنند. مکمل استروژن کم نیز می تواند باعث این نوع عدم تعادل هورمونی شود. علائم افزایش استروژن در زنان عبارتند از:
- نفخ
- پریودهای نامنظم
- نوسانات خلقی
- اضطراب
- مشکلات حافظه
مردان نیز می توانند غلبه استروژن را تجربه کنند که به عنوان ژنیکوماستی، اختلال نعوظ و ناباروری ظاهر می شود. اگر بعد از استفاده از مکمل های طبیعی استروژن هر کدام از این علائم را تجربه کردید به دلیل استروژن زیاد است.
زمان مراجعه به پزشک
اگر داروهای طبیعی به کاهش علائم استروژن یا پروژسترون کمک نمی کند زمان مراجعه به پزشک فرا رسیده است. در مورد مداخلات دیگر می توانید مانند درمان جایگزینی هورمون با وی صحبت کنید، همچنین سایر تغییرات رژیم غذایی و شیوه زندگی را که به کاهش علائم استروژن پایین کمک می کند نیز بررسی کنید.
برخی از مکمل های گیاهی نباید با داروهای دیگر مصرف شوند، بنابراین در صورت استفاده از داروهای موجود قبل از شروع این مکمل ها از پزشک خود سوال کنید. اگر بعد از شروع مصرف مکمل های گیاهی برای کاهش استروژن عوارض جانبی مشاهده کردید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
در پایان
استروژن و پروژسترون هورمونهای جنسی مهم به ویژه در بدن زنان هستند. استروژن و پروژسترون پایین به طور عمومی در اثر یائسگی یا سایر شرایط سلامتی ایجاد می شود. مواد غذایی کاربردی، ویتامین ها، مواد معدنی و مکمل های گیاهی همه راه های طبیعی برای افزایش استروژن در بدن هستند.
اگر روش های طبیعی برای افزایش سطح استروژن کافی نیست به پزشک برای مشورت درباره سایر گزینه های درمانی مانند درمان جایگزینی هورمون مراجعه کنید.
مترجم: الهه زارعی /فرزانه پاشایی
