بدن با هدف تامین انرژی و عایق سازی در بسیاری از مناطق خود چربی ذخیره می کند. کبد تا حدی از چربی تشکیل شده است با این حال، اگر محتوای چربی در کبد بسیار زیاد باشد این ممکن است نشانه ای از بیماری کبد چرب باشد. تغییرات رژیم غذایی در خط اول درمان این بیماری کبدی قرار می گیرد.
به گزارش مدیکال نیوزتودی، بیماری کبد چرب دو نوع بیماری کبدی الکلی و غیرالکلی دارد؛ همچنین بارداری هم می تواند باعث ایجاد بیماری کبد چرب شود.
این بیماری به کبد آسیب می رساند و از دفع سموم و تولید صفرا برای دستگاه گوارش جلوگیری می کند. هنگامی که کبد نتواند وظایف خود را به طور موثر انجام دهد فرد را در معرض خطر ابتلا به سایر مشکلات در سراسر بدن قرار می دهد.
تغییرات در رژیم غذایی و ورزش منظم روش های اصلی مدیریت بیماری کبد چرب است. با این حال، ممکن است برخی از افراد برای ادامه درمان به پزشک مراجعه کنند.
در این مقاله، چندین ماده غذایی را که باید در رژیم غذایی برای درمان بیماری کبد چرب استفاده کنید و همچنین غذاهایی که باید از آنها اجتناب کنید را فهرست کرده ایم.
غذاهایی که باید برای درمان کبد چرب بخورید
یک رژیم غذایی برای بیماری کبد چرب باید شامل طیف گسترده ای از غذاها باشد. کاهش کالری دریافتی و خوردن فیبر زیاد باید مدنظر قرار بگیرد، بنابراین غذاهای طبیعی و سالم برای درمان نقطه شروع خوبی است. خوردن غذاهایی که حاوی کربوهیدرات های پیچیده، فیبر و پروتئین هستند می توانند انرژی پایدار را تامین کرده و باعث سیری شوند. غذاهایی که التهاب را کاهش می دهند یا به بدن در ترمیم سلول های خود کمک می کنند به همان اندازه نیز مهم هستند.
برخی افراد ترجیح می دهند برنامه های غذایی خاصی مانند رژیم گیاهی یا رژیم مدیترانه ای را دنبال کنند، بنابراین یک متخصص تغذیه می تواند به فرد کمک کند تا یک برنامه غذایی سفارشی متناسب با سلیقه، علائم و وضعیت سلامتی وی تنظیم کند.
بیشتر بخوانید: مهم ترین عواملی که سلامت کبد شما را تهدید می کنند
علاوه بر این دستورالعمل های اساسی برخی از غذاهای خاص ممکن است به ویژه برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب مفید باشد. این غذاها عبارتند از:
سیر
سیر در بسیاری از رژیم های غذایی اصلی ماده غذایی اصلی به شمار می آید و فواید زیادی را برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب فراهم می کند. یک مطالعه در سال 2016 در تحقیقات پیشرفته زیست پزشکی نشان داد مکمل های پودر سیر به نظر می رسد در کاهش وزن بدن و چربی در افرادی که بیماری کبد چرب دارند کمک کننده باشد.
اسیدهای چرب امگا 3
یک بررسی از تحقیقات فعلی نشان می دهد مصرف اسیدهای چرب امگا 3 سطح چربی کبد و سطح کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا را در افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی بهبود می بخشد.
اگرچه برای تایید این یافته ها تحقیقات بیشتری لازم است، اما خوردن غذاهایی که سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 هستند ممکن است به کاهش چربی کبد کمک کند. این غذاها عبارتند از:
ماهی سالمون، ساردین، گردو، بذر کتان و قهوه
نوشیدن قهوه برای بسیاری از افراد در وعده صبحانه جزو جدانشدنی محسوب می شود با این حال، ممکن است مزایایی فراتر از انفجار انرژی برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب فراهم کند.
یک مطالعه حیوانی نیز در سال 2019 نشان داد قهوه بدون کافئین باعث کاهش آسیب کبدی و التهاب در موش هایی می شود که رژیم غذایی حاوی مقادیر زیادی چربی، فروکتوز و کلسترول دارند.
مطالعه دیگر روی موش های همان سال نتایج مشابهی را نشان داد، محققان دریافتند قهوه میزان چربی جمع شده در کبد موش ها را کاهش می دهد و نحوه متابولیسم انرژی در بدن آنها را نیز بهبود می بخشد.
کلم بروکلی
خوردن انواع سبزیجات کامل برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب مفید است. با این حال، کلم بروکلی یکی از سبزیجاتی است که فرد مبتلا به کبد چرب باید به طور جدی در برنامه غذایی خود لحاظ کند.
یک مطالعه حیوانی در ژورنال تغذیه در سال 2016 نشان داد مصرف طولانی مدت کلم بروکلی به جلوگیری از تجمع چربی در کبد موش کمک می کند.
محققان هنوز هم نیاز به انجام مطالعات بیشتر در مورد انسان دارند. با این حال، تحقیقات اولیه در مورد تاثیر مصرف کلم بروکلی در ایجاد بیماری کبد چرب امیدوار کننده به نظر می رسد.
چای سبز
استفاده از چای برای اهداف دارویی به هزاران سال قبل برمی گردد. یک بررسی در سال 2015 در مجله جهانی گوارشی نشان می دهد چای سبز ممکن است به کاهش سطح چربی در خون و بدن کمک کند. یکی از مطالعات شامل کاهش سطح چربی در کبد در افرادی است که 5 الی 10 فنجان چای سبز در روز مصرف می کنند. چای سبز حاوی چندین آنتی اکسیدان مانند کاتچین است که به بهبود بیماری کبد چرب کمک می کند.
گردو
در حالی که همه آجیل ها یک افزودنی عالی برای هر برنامه غذایی محسوب می شوند، اما گردو به ویژه به دلیل دارا بودن اسیدهای چرب امگا 3 مزایایی را برای افرادی که بیماری کبد چرب دارند فراهم می کند.
یک بررسی در سال 2015 نشان داد خوردن گردو باعث بهبود نتایج آزمایش عملکرد کبد در افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی می شود.
پروتئین سویا یا آب پنیر
بررسی سال 2019 در مجله Nutrients نشان داد هم پروتئین سویا و هم آب پنیر باعث کاهش تجمع چربی در کبد می شود.
نتایج یک مطالعه نشان می دهد چربی کبد در زنان مبتلا به چاقی که 60 گرم پروتئین آب پنیر را به مدت 4 هفته هر روز مصرف می کنند20 درصد کاهش می یابد. پروتئین سویا حاوی آنتی اکسیدان هایی به نام ایزوفلاون است که به بهبود حساسیت به انسولین و کاهش سطح چربی در بدن کمک می کند.
غذاهایی که باید از مصرف آنها اجتناب کنید
افزودن غذاهای مفید به رژیم غذایی یکی از راه های کنترل بیماری کبد چرب است. با این حال، برای افراد مبتلا به این بیماری محدود یا حذف کردن غذاهای مضر نیز به همان اندازه مهم است.
شکر و قندهای اضافه شده
قندهای اضافه شده به برخی مواد غذایی به افزایش سطح قند خون کمک می کنند که می توانند باعث افزایش چربی در کبد شوند. تولیدکنندگان اغلب به آب نبات، بستنی و نوشیدنی های شیرین مانند نوشابه و نوشیدنی های میوه ای شکر اضافه می کنند.
قندهای اضافه شده در غذاهای بسته بندی شده، کالاهای پخته شده و حتی قهوه و چای خریداری شده در فروشگاه نیز وجود دارند. پرهیز از قندهای دیگر مانند فروکتوز و شربت ذرت نیز می تواند به حداقل چربی در کبد کمک کند.
الکل
الکل شایع ترین علت بیماری کبد چرب است. الکل بر کبد تاثیر منفی می گذارد و در ایجاد بیماری کبد چرب و سایر بیماری های کبدی مانند سیروز نقش دارد. فرد مبتلا به بیماری کبد چرب باید مصرف الکل خود را کاهش دهد یا آن را به طور کلی از رژیم غذایی خود حذف کند.
دانه های تصفیه شده
دانه های فرآوری شده و تصفیه شده در نان سفید، ماکارونی سفید و برنج سفید وجود دارد. تولید کنندگان فیبر موجود در این دانه های بسیار فرآوری شده را حذف کرده اند که با تجزیه در بدن می تواند قند خون را افزایش دهد. مطالعه ای در سال 2015 روی 73 بزرگسال مبتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی نشان داد افرادی که دانه های تصفیه شده کمتری مصرف می کنند خطر سندرم متابولیک کمتری دارند گروهی از عوامل خطر که احتمال بیماری قلبی و سکته را افزایش می دهد.
غذاهای سرخ شده یا شور
غذای سرخ شده یا شور احتمال دریافت کالری بیشتر و خطر اضافه وزن را افزایش می دهد. چاقی یکی از دلایل عمده مبتلا به بیماری کبد چرب است.
افزودن ادویه و گیاهان به یک وعده غذایی راهی عالی برای طعم دادن به غذاها بدون افزودن نمک است. مردم همچنین می توانند بجای سرخ کردن، غذاها را پخته یا بخارپز کنند.
گوشت
یک مقاله مروری در سال 2019 خاطر نشان می کند دریافت چربی اشباع باعث افزایش میزان چربی در اطراف اندام ها از جمله کبد می شود. گوشت گاو و … سرشار از چربی های اشباع شده است که فرد مبتلا به بیماری کبد چرب باید سعی کند از مصرف آنها اجتناب بورزد.
گوشت بدون چربی ماهی، توفو یا تمپه جایگزین های مناسبی هستند. با این حال، ماهی های روغنی ممکن است بهترین انتخاب باشند زیرا این مواد همچنین اسیدهای چرب امگا 3 مورد نیاز بدن را تامین می کنند.
تغییر سبک زندگی
ورزش منظم برای همه افراد مهم است. با این حال، مزایای اضافی برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب فراهم می کند. حفظ وزن بدن با ورزش ممکن است به فرد کمک کند تا علائم را کنترل و کاهش دهد. انجمن قلب آمریكا حداقل 30 دقیقه ورزش پنج بار در هفته را توصیه می كند.
نکاتی برای فعال تر شدن عبارتند از:
حرکات کششی هر روز صبح
هنگام تماشای تلویزیون روی تردمیل راه بروید
از پله ها به جای آسانسور استفاده کنید
باغبانی
اینها همه روش های ساده ای برای افزایش سطح فعالیت در طول روز هستند و حتما نیازی به اختصاص دادن زمانی برای رفتن به باشگاه نیست.
چه موقع به پزشک مراجعه کنید
اگر رژیم و ورزش تاثیر مطلوبی در بهبود علائم بیماری کبد چرب نداشته باشد ممکن است زمان مراجعه به پزشک فرا رسیده باشد. پزشک می تواند یک تجزیه و تحلیل کامل انجام دهد و داروهایی را تجویز کند یا شخص را به یک متخصص تغذیه ارجاع دهد تا به آنها کمک کند یک برنامه غذایی سالم و مناسب بگیرند.
هیچ داروی تایید شده فعلی نمی تواند بیماری کبد چرب را به طور کامل درمان کند. با این حال، رژیم های غذایی و سبک زندگی می توانند وضعیت را به طور قابل توجهی بهبود بخشند.
با حمایت پزشک یا متخصص تغذیه بسیاری از افراد دریافتند که می توانند با کاهش وزن به راحتی بیماری کبد چرب را مدیریت کنند.
مترجم: الهه زارعی