تبخال که با نام های زخم سرد و تاول تب نیز شناخته می شود یک عفونت ویروسی شایع است. تاول های ریز و پر از مایع روی لب و اطراف آن هستند که اغلب در تکه هایی با هم گروه می شوند.
بعد از پاره شدن تاول ها، پوسته ایجاد می شود که می تواند چندین روز بهبودی آن طول بکشد. زخم های تبخال معمولا طی دو تا سه هفته بهبود می یابند بدون اینکه جای آن باقی بماند.
به گزارش مایوکلینیک، تبخال از طریق تماس نزدیک مانند بوسیدن از فردی به فرد دیگر سرایت می کند. معمولا به علت ویروس هرپس سیمپلکس نوع 1 و کمتر بر اثر ویروس هرپس سیمپلکس نوع 2 ایجاد می شود. هر دوی این ویروس ها می توانند روی دهان یا دستگاه تناسلی شما تاثیر بگذارند و با رابطه جنسی دهانی منتشر می شوند.
هیچ درمانی برای تبخال سرماخوردگی وجود ندارد، اما می تواند به کنترل شیوع آن کمک کرد. قرص ها یا کرم های ضد ویروسی تجویز شده می توانند به بهبود سریع زخم ها کمک کنند و ممکن است فرکانس، طول و شدت شیوع در آینده را نیز کاهش دهد.
علائم بروز تبخال
تبخال معمولا از چندین مرحله عبور می کند:
سوزن سوزن شدن و خارش: بسیاری از افراد قبل از ظهور یک نقطه کوچک، سخت و دردناک و بیرون آمدن تاول ها، احساس خارش، سوزش یا سوزن سوزن شدن در اطراف لب ها را برای مدت یک روز یا حدود آن دارند.
تاول: تاول های کوچک پر از مایعات به طور معمول در امتداد مرز لب های شما رشد می کنند. بعضی اوقات نیز اطراف بینی یا گونه ها یا داخل دهان ظاهر می شوند.
تراوش و پوسته شدن: تاول های کوچک ممکن است با هم ادغام شده و سپس ترکیده و در نتیجه زخم های کم عمق باز شده و پوسته پوسته شوند.
علائم و نشانه ها بسته به اینکه این نخستین تجربه شما باشد یا عود مجدد متفاوت است. نخستین باری که دچار تبخال می شوید، ممکن است علائم تا 20 روز پس از نخستین قرار گرفتن در معرض ویروس، شروع نشوند. زخم ها می توانند چندین روز طول بکشد و بهبود تاول ها دو تا سه هفته به طول بینجامد. عودها معمولا هر بار در یک نقطه ظاهر می شوند و شدت آن کمتر از شیوع اول است.
در شیوع اول شما ممکن است تب، لثه دردناک، گلو درد، سردرد، دردهای عضلانی و تورم غدد لنفاوی را نیز تجربه کنید.
کودکان زیر 5 سال ممکن است در دهان خود تبخال داشته باشند و ضایعات معمولا با زخم های شانکر اشتباه گرفته می شوند. زخم های پوستی فقط غشای مخاطی را درگیر می کند و توسط ویروس هرپس سیمپلکس ایجاد نمی شود.
بیشتربخوانید:محصولات طبیعی برای درمان تبخال
چه موقع برای تبخال به پزشک مراجعه کنیم
تبخال به طور کلی بدون درمان برطرف می شوند، اما در این موارد به پزشک مراجعه کنید:
سیستم ایمنی ضعیفی دارید، تبخال طی دو هفته بهبود نمی یابد، شدید بودن علائم، عود کردن مکرر تبخال، احساس تحریک در چشمان
علل بروز تبخال
تبخال ناشی از سویه های خاصی از ویروس هرپس سیمپلکس است. هرپس سیمپلکس نوع 1 معمولا باعث ایجاد تبخال می شود و نوع 2 آن مسئول تبخال دستگاه تناسلی است، اما هر یک از این دو نوع از طریق تماس نزدیک مانند بوسه یا رابطه دهانی می تواند به صورت یا دستگاه تناسلی منتقل شود. ظروف اشتراکی، تیغ و حوله های مشترک نیز ممکن است هرپس سیمپلکس نوع 1 را پخش کند.
زخم های سرماخوردگی یا تبخال در مواردی که تاول های ترشح کننده دارند بیشتر مسری هستند زیرا ویروس به راحتی از طریق تماس با مایعات بدن آلوده گسترش می یابد، اما حتی اگر تاول هم نداشته باشید می توانید باعث گسترش ویروس شوید. بسیاری از افرادی که به ویروسی که باعث تبخال می شود آلوده هستند هرگز علائم و نشانه هایی بروز نمی دهند.
هنگامی که عفونت تبخال را تجربه می کنید ویروس در سلول های عصبی پوست شما خفته است و احتمال می رود به عنوان یک زخم در همان محل قبلی ظاهر شود. عود مجدد تبخال ممکن است توسط عفونت ویروسی یا تب، تغییرات هورمونی مانند تغییرات مربوط به قاعدگی، فشار، خستگی، قرار گرفتن در معرض نور خورشید و باد، تغییرات در سیستم ایمنی بدن و آسیب به پوست ایجاد شود.
عوامل خطر تبخال
تقریبا همه در معرض خطر تبخال هستند بیشتر بزرگسالان ویروسی دارند که باعث تبخال می شود حتی اگر هرگز علائمی نداشته باشند. اگر سیستم ایمنی ضعیفی در اثر شرایط و روش های درمانی مانند موارد زیر داشته باشید، در معرض خطر عوارض ناشی از ویروس هستید.
اچ آی وی / ایدز، درماتیت آتوپیک (اگزما)، شیمی درمانی سرطان و داروهای ضد رد پیوند اعضا
بیشتربخوانید:هر آنچه که درباره تبخال باید بدانید
عوارض تبخال
در برخی افراد ویروسی که باعث تبخال می شود می تواند در سایر مناطق بدن نیز مشکلاتی ایجاد کند، از جمله:
نوک انگشتان: هرپس سیمپلکس نوع 1 و 2 می توانند به انگشتان دست هم منتقل شوند. این نوع عفونت غالبا با نام سفید هرپس شناخته می شود. کودکانی که شست خود را می مکند ممکن است عفونت را از دهان به شست منتقل کنند.
چشم ها: این ویروس گاهی اوقات می تواند باعث عفونت چشم شود، عفونت های مکرر می توانند باعث ایجاد زخم و آسیب شوند که ممکن است منجر به مشکلات مربوط به بینایی یا از بین رفتن بینایی شود.
مناطق گسترده پوست: افرادی که به بیماری پوستی به نام درماتیت آتوپیک (اگزما) مبتلا هستند در معرض خطر گسترش تبخال در سراسر بدن قرار دارند که این می تواند منجر شود فرد به اورژانس پزشکی نیاز پیدا کند.
جلوگیری از بروز تبخال
اگر بیش از 9 بار در سال دچار تبخال می شوید یا در معرض خطر بالای عوارض جدی آن قرار دارید ممکن است پزشک برای شما یک داروی ضد ویروسی تجویز کند. اگر به نظر می رسد نور خورشید منجر به عود تبخال در شما می شود ضد آفتاب روی تبخال بمالید یا اگر انتظار دارید فعالیتی انجام دهید که منجر به تحریک وضعیت شما شود مانند قرار گرفتن در معرض نور شدید خورشید با پزشک خود در مورد استفاده از داروی ضد ویروس خوراکی به عنوان پیشگیری مشورت کنید. برای جلوگیری از سرایت تبخال به افراد دیگر یا سایر قسمت های بدن ممکن است لازم شود برخی از اقدامات احتیاطی زیر را امتحان کنید:
در صورت بروز تاول از بوسیدن و تماس پوستی با افراد دیگر خودداری کنید چراکه ویروس به راحتی در هنگام نشت مایع تاول ها گسترش می یابد.
از به اشتراک گذاشتن ظروف، حوله ها، رژ یا کرم لب و سایر وسایل شخصی که می توانند ویروس را در صورت وجود تاول منتشر کنند، اجتناب بورزید.
دستان خود را تمیز نگه دارید قبل از لمس خود و افراد دیگر به ویژه نوزادان به ویژه هنگامی که تبخال دارید دستان خود را با دقت بشویید.
مترجم: الهه زارعی
