یبوست یکی از شایع ترین مشکلات گوارشی است که در آن حرکات روده سخت تر و کم تر می شود. دستگاه گوارش از دهان شروع شده و به مقعد ختم می شود. همچنین مسئولیت هضم و جذب مواد مغذی و دفع مواد زاید را بر عهده دارد.
یبوست یک بیماری است که در آن فرد برای خروج مدفوع با سختی روبه رو است . در بیشتر موارد یبوست به دلیل جذب زیاد آب توسط کولونی اتفاق می افتد که آن را از مواد غذایی به خود می گیرد و باعث می شود، غذا از طریق دستگاه گوارش آهسته تر حرکت کند و وقتی این اتفاق می افتد تخلیه روده ها می تواند بسیار دردناک باشد.
هر چه مواد هضم شده مدت زمان طولانی تری در روده بزرگ باقی بمانند، به دلیل جذب آب توسط روده ، مدفوع سفت تر می شود و یبوست به وجود می آید . نیاز به دفع مدفوع در هر فرد متفاوت است مثلا بعضی افراد ممکن است روزانه ۳ بار احساس نیاز به دفع داشته باشند در حالی که بعضی افراد ممکن است چند بار در هفته دفع مدفوع داشته باشند. در صورتی که بیش از ۳ روز شکم تان کار نکند، مدفوع سفت شده و در دفع آن مشکل به وجود می آید.
شما ممکن است در صورت ابتلا به یبوست علایم زیر را داشته باشید:
کاهش نیاز به دفع مدفوع
دشواری در دفع مدفوع نیاز به فشار بیش از حد جهت خروج مدفوع
- مدفوع سفت یا کوچک
- احساس عدم تخلیه ی کامل روده
- کاهش اشتها
- نفخ شکم
- احساس وجود انسداد در راست روده و روده ها
- بی حالی و کرختی
- همچنین ممکن است احساس کنید که برای خالی کردن روده خود نیاز به کمک هایی مانند فشار دادن روی شکم یا استفاده از انگشت برای خارج کردن مدفوع دارید.
دلایل یبوست چیست؟
هر کسی ممکن است دچار یبوست شود، اما ریسک ابتلا به یبوست در: جنسیت مؤنث، افراد با سن بیشتر از۶۵ سال، افراد با وضعیت اقتصادی ضعیف و نژادهای غیر اروپایی بیشتر است.
برخی از علل یبوست عبارتند از:
- تغییرات در مواد غذایی مصرفی یا فعالیت ها
- عدم وجود میزان کافی آب و فیبر در مواد غذایی مصرفی
- مصرف زیاد لبنیات
- عدم فعالیت فیزیکی و تحرک مثل ورزش
- مقاومت در دفع مدفوع
- استرس
- استفاده ی بیش از حد دارو های ملین
- مصرف بعضی داروها به ویژه داروهای ضد درد مانند مواد مخدر، داروهای ضد افسردگی , قرص آهن و داروهای ضد اسید آنتی اسیدها که دارای کلسیم یا آلومینیوم هستند.
- اختلالات خوردن
- سندرم روده تحریک پذیر
- بارداری
- مشکلات عصبی و عضلانی دستگاه گوارش
- بیماری های انسدادی
- پولیپ کولون
- سرطان کولون
- بیماری های عصبی مانند بیماری پارکینسون یا مولتیپل اسکلروزیس)ام اس(
- کم کاری تیروئید
- دیابت
- سکته ی قلبی
درمان های طبیعی یبوست:
آب آشامیدنی به مقدار زیاد بنوشید ، جهت پیشگیری از ابتلا به یبوست، دو تا چهار لیوان آب اضافی در روز بخورید، مگر اینکه پزشک به شما توصیه کرده باشد که به خاطر دلایل دیگر مصرف مایعات را محدود کنید. به خصوص در صبح، مایعات گرم را امتحان کنید.
اضافه کردن میوه ها و سبزیجات به رژیم غذایی خود و پیروی از یک رژیم غذایی متعادل و سرشار از فیبر بسیار کمک کننده است. منابع خوب فیبر دار عبارتند از میوه ها، سبزیجات ،حبوبات و نان و غلات کامل )به ویژه سبوس آلوبخارا و غلات سبوس دار.
اجتناب از مصرف کافئین :جالب است بدانید مصرف کافئین باعث کاهش آب بدن می شود.
کاهش مصرف شیر مصرف محصولات لبنی باعث یبوست می شود.
ورزش منظم : می تواند، فرآیندهای بدن شما را منظم تر کند که عبور مدفوع یکی از این فرآیندها است . هنگامی که بدن خود را حرکت می دهید، عضلات روده شما نیز فعال تر می شوند
زمانی که احساس دفع مدفوع داشتید، دفع مدفوع را به تعویق نیندازید و در اولین زمان ممکن اقدام به دفع مدفوع کنید.سعی کنید زمان مشخصی در هر روز را به دفع مدفوع اختصاص دهید، مثلا ۴۵-۱۵ دقیقه بعد از صبحانه مصرف غذا فعالیت روده را تحریک می کند.
آیا یبوست نیاز به مراجعه به پزشک دارد؟
اگر دچار یبوست ناگهانی با درد شکم یا گرفتگی ماهیچه شدهاید و به هیچ وجه قادر به مدفوع کردن یا دفع گاز نیستید، لازم است که فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.
همچنین در صورت مواجهه با هر یک از موارد زیر بهتر است با پزشک خود مشورت کنید:
- یبوست مشکلی جدید برای شما است و ایجاد تغییر در شیوه زندگی به شما کمکی نکرده است.
- هنگام دفع مدفوع دچار خونریزی میشوید.
- با اینکه سعی در کاهش وزن ندارید، در حال کم کردن وزن هستید.
- هنگام حرکات روده و اجابت مزاج درد شدید دارید.
- یبوست شما بیش از 2 هفته به طول انجامیده است.
- اندازه، شکل و قوام مدفوعتان به طرز چشمگیری تغییر کرده است.
- توجه داشته باشید که پزشک ممکن است برای یافتن علت یبوست شما توصیه کند تا برخی آزمایشها را انجام دهید.
- آزمایش خون برای چک کردن سطح هورمون ها.
- آزمایش هایی که ماهیچه های مقعد را بررسی می کنند.
- آزمایش هایی که نشان می دهند مواد دفعی چگونه در کولون یا بیرون از آن حرکت می کنند.
- کولونوسکوپی برای یافتن انسداد در کولون.
درمان یبوست:
شما می توانید از یک ملین نیز استفاده کنید. مسهل ها انواع مختلفی دارند وبسیاری از آن ها داروهای بدون نسخه هستند. هر یک از ملین ها به شیوه ای متفاوت جهت برطرف کردن یبوست عمل می کنند. از دکتر یا داروساز خود بپرسید که کدام مسهل ممکن است برای شما مفید باشد و چه مدت باید آن را مصرف کنید.
پسیلیوم با طعم جدید پرتقالی
اثرات درمانی و فارماکولوژی
اثر درمانی پسيليوم که يک ملين گياهی حجم دهنده (Bulk- forming laxative) می باشد بواسطه تورم موسيلاژ موجود در پوسته دانه ظاهر می گردد. تورم در اثر جذب آب موجب افزايش حجم مدفوع شده و حرکات دودی روده را افزايش و دفع را تسهيل می نمايد.
اجزاء و مواد موثره
هر ساشه گرانول پسيليوم دينه دارای 2/4 گرم دانه پسيليوم و 8/2 گرم دکستروز می باشد.
دستور مصرف
بزرگسالان :يک تا سه بار در روز هربار يک ساشه گرانول پسيليوم را با يک ليوان آب ، یا ترجیحا آب میوه یا شیر هم زده، ميل نمايند.
کودکان 12–6 سال : نصف دوز بزرگسال.
مقدار مصرف براساس نیاز بیمار تنظیم می شود.
مصرف چند ليوان آب در روز) 2 لیوان آب با هر ساشه (توصيه می شود.
تداخلات دارویی
1ـ تجویزهمزمان پسيليوم باعث كاهش جذب برخي مواد معدني ،ويتامينB12، گليكوزيدهاي قلبي و مشتقات كوماريني ميگردد.
2ـ مصرف همزمان پسيليوم با نمكهاي ليتيم موجب كاهش غلظت پلاسمايي ليتيم و وقفه در جذب آنها از مجراي گوارشي ميشود.
-3پسيليوم ممكن است موجب كاهش سرعت وميزان جذب كاربامازپين گردد.
عوارض جانبی
-1در شروع درمان )به خصوص در مقادیر زیاد( ممکن است بطور موقت نفخ و سنگينی در بيماران ايجاد گردد که با تنظیم مقدار و مصرف آب بیشتر برطرف می شود.
-2به ندرت واکنشهای آلرژيک با مصرف دارو گزارش شده است.
-3مصرف مقادير زياد پسيليوم ممکن است موجب انسداد مری و روده )معمولا به دليل مصرف کم مايعات( گردد، لذا توصیه می شود همراه این دارو آب کافی مصرف شود.
موارد منع مصرف
مصرف پسيليوم در آپانديسيت و يا نشانههاي آن، خونريزي ركتوم با علت نامشخص، زخم و چسبندگي قسمتهايي از دستگاه گوارش، دردهاي رودهاي، تهوع، استفراغ، آلرژي مفرط نسبت به دارو، نارسايي احتقاني قلب، فشار خون بالا و ديابت ممنوع است.
مصرف در بارداری و شیردهی منع مصرف ندارد.
نکات قابل توجه
–برای درمان یبوست ، افزایش فعالیت بدنی و رعایت رژیم غذایی مانند مصرف سالاد ، روغن زیتون و میوه توصیه می شود.
–دارو دور از دسترس اطفال نگهداری شود.
شرایط نگهداری
دور از گرما و رطوبت نگهداری شود.
شماره ثبت دارو
3939576879191328
مقالات علمی مربوط به این محصول:
REFERENCES:
1-Iranian herbal pharmacopoeia , First ed(1381).71-76 .
British Pharmacopoeia . (2011) ,3611 .
British Herbal Pharmacopoeia . (1983), 164-165 .
Commission E monographs – Blumenthal, (1998), 192-193 .
Martindale : The complete drug reference , thirty – sixth ed. (2009),
PDR For Herbal Medicines, third ed.(2005), 657 – 662
R.F., Fintelmann V Herbal medicine.(2000), 99
European Scientific Cooperative On Phytotherapy (E/S/C/O/P Monographs) Second ed.(2003),410 –