خواص جادویی گیاه گزنه؛ از درمان دیابت تا بهبود آرتروز

گزنه به عنوان یک داروی گیاهی محبوب کاربردهای زیادی از کاهش درد آرتروز گرفته تا درمان آلرژی های فصلی دارد. گیاه گزنه چه فوایدی دارد و تحقیقات چه می گوید؟ گزنه دارای کاربردهای مختلفی است و بسیاری از افراد استفاده از آن را درمانی موثر می دانند. استفاده از این گیاه به طور کلی بی خطر است، اما در برخی افراد می تواند عوارض جانبی ایجاد کند.
تحقیقات محدودی وجود دارد که نشان می دهد گزنه یک درمان موثر است. قبل از اینکه محققان بتوانند فواید سلامتی گزنه را تایید کنند باید مطالعات بیشتری انجام دهند. در این مقاله نگاهی خواهیم انداخت به آنچه که تحقیقات در مورد فواید و کاربردهای گزنه می گوید، همچنین در مورد عوارض جانبی و نحوه استفاده از گیاه نیز بحث خواهد شد.

گزنه، گیاهی رایج که در ایالات متحده، کانادا و اروپا در خاک مرطوب و حاصلخیز رشد می کند. گزنه دارای برگ های تیز است که دارای مواد شیمیایی مانند فرمیک اسید و هیستامین هستند که می توانند پوست را تحریک کرده و باعث ایجاد سوزش، خارش و قرمزی شوند، همچنین تیغ های گزنه حاوی طیف وسیعی از مواد شیمیایی از جمله استیل کولین و سروتونین هستند که می توانند روی انسان تاثیر بگذارند.
تمدن های باستان از گزنه گزنده برای درمان بیماری های مختلف استفاده می کردند. به عنوان نمونه مصریان باستان از تزریق گزنه برای درمان آرتروز استفاده می کردند. برخی از افراد هنوز هم از گزنه سوزن دار به عنوان کمک دارویی استفاده می کنند. به گزارش مدیکال نیوزتودی، در زیر مزایای ادعا شده گزنه را برای سلامتی بیان می کنیم.

یکی از محبوب ترین کاربردهای گزنه درمان علائم آرتروز است. طبق اعلام بنیاد آرتروز، برخی افراد ادعا می کنند گزنه می تواند التهاب را کاهش دهد، به بهبود درد آرتروز و نقرس نیز کمک کند. محققان خصوصیات زیر گزنه را بررسی کرده اند:
ضد میکروبی
آنتی اکسیدان
تسکین درد
ضد زخم
تیغ های گزنه حاوی مواد شیمیایی متعددی هستند که خاصیت تسکین دهنده درد و ضد التهاب دارند. این بدان معنی است که گزنه می تواند به کاهش درد و التهاب در شرایطی مانند آرتروز کمک کند. در یک آزمایش تصادفی کنترل شده (RCT) از سال 2009، محققان به 81 نفر مبتلا به آرتروز مکمل حاوی روغن ماهی، ویتامین E و گزنه یا دارونما دادند. طی 3 ماه، افرادی که این مکمل را مصرف کرده اند نسبت به افراد گروه دارونما علائم کمتری و استفاده کمتر از داروهای ضد التهاب خود را گزارش کردند. با این حال، نیاز به مطالعات جدیدتر و بیشتری در فاز انسانی وجود دارد.
نتایج یک مطالعه روی موش ها در سال 2016 نشان داد یک ژل گیاهی حاوی گزنه دو پایه دارای اثرات تسکین دهنده درد و ضد ورم بدون تحریک پوست است. افرادی که از گزنه استفاده می کنند یا کپسول می خورند یا کرم حاوی گزنه را به مفاصل آسیب دیده خود می زنند به دلیل اثرات ضد التهابی آن در حال حاضر در مواردی مانند آرتروز و آلرژی می تواند مورد استفاده قرار گیرد. محققان امیدوارند گزنه می تواند در سایر موارد التهابی مانند سندرم روده تحریک پذیر نیز استفاده شود.

گزنه یک روش درمانی محبوب برای آلرژی های فصلی به شمار می آید. دانشمندان هنوز مطمئن نیستند این اثر چگونه است گرچه برخی معتقدند این امر به این دلیل است که گزنه می تواند التهاب مربوط به آلرژی را در بدن کاهش دهد. آلرژی فصلی زمانی اتفاق می افتد که ماده ای مانند گرده بدن را به تولید هیستامین تحریک کند. هیستامین همان چیزی است که علائم مشخصه آلرژی مانند التهاب، خارش و کهیر را ایجاد می کند. شواهد موجود در مورد موثر بودن گزنه برای تسکین آلرژی ها متفاوت است. براساس نتایج برخی تحقیقات گزنه ممکن است با مهار تولید هیستامین بدن و التهابات مربوطه روند آلرژی را مختل کند.
با این حال، در RCT از سال 2017، محققان دریافتند عصاره گزنه و یک قرص دارونما هر دو شدت علائم را کاهش می دهد، بنابراین نویسندگان نتیجه گرفتند تحقیقات بیشتری در این زمینه لازم است.
مراکز ملی بهداشت مکمل و یکپارچه نشان می دهد در حال حاضر شواهد کافی برای اثبات اینکه گزنه می تواند به درمان آلرژی کمک کند وجود ندارد، همچنین گزارش داد درباره سایر داروهای خانگی برای آلرژی مانند کپسایسین، کوئرستین، اسپیرولینا و مکمل عصاره پوست کاج دریایی فرانسه شواهد کافی در مورد اثبات اثربخشی ندارند.

هایپرپلازی خوش‌خیم پروستات (BPH) یک رشد غیر سرطانی غده پروستات در مردان است. این بیماری می تواند طیف وسیعی از علائم را ایجاد کند که بیشتر شامل فرآیندهای ادراری است. گزنه ممکن است با تاثیر بر سطح هورمون یا تعامل با سلول های پروستات به کاهش رشد پروستات در افراد مبتلا به BPH کمک کند. برخی مطالعات نشان داده اند گزنه می تواند علائم BPH را کاهش دهد. به عنوان نمونه در یک RCT از سال 2013، محققان به مردم 8 هفته گزنه یا دارونما دادند. آنها کاهش قابل توجهی از علائم را برای افرادی که گزنه می خورند، اما نه افرادی که دارونما مصرف می کنند، مشاهده کردند.
با این حال، در حال حاضر تحقیقات کافی در مورد انسان برای تعیین اینکه آیا گزنه می تواند به درمان علائم BPH کمک کند وجود ندارد. همانطور که گفته شد مطالعات آینده ممکن است روش های دیگری برای استفاده از آن پیدا کند. اگر فرد مشکوک به مشکلات پروستات است باید به پزشک مراجعه کند، بنابراین پزشک می تواند موارد جدی را رد یا آن را درمان کند.

برخی شواهد اولیه وجود دارد که نشان می دهد گزنه می تواند به درمان دیابت کمک کند. با این حال، بیشتر این تحقیقات محدود به حیوانات است. در RCT دیگر از سال 2013، افراد مبتلا به دیابت نوع 2 همراه با درمان معمول خود هر 8 ساعت از کپسول 500 میلی گرم عصاره گزنه یا دارونما استفاده کردند. بعد از 3 ماه عصاره گزنه تاثیر مثبتی بر سطح گلوکز خون داشت، سایر مطالعات نیز نتایج مشابهی داشته اند. این یافته ها امیدوار کننده است، اما محققان باید مطالعات بیشتری را روی انسان انجام دهند تا مشخص شود آیا گزنه می تواند یک افزودنی مفید برای درمان های سنتی دیابت باشد یا خیر.

گزنه در سراسر ایالات متحده رشد می کند. این گیاه در خاک مرطوب مانند کنار دریاچه ها یا جنگل های باز رشد می کند، همچنین کنار جاده ها یا مزارع نیز محل مناسبی برای رشد این گیاه محسوب می شوند.
هنگام جستجوی گیاه حتما آن را به درستی شناسایی کنید تا مطمئن شوید گزنه است و نه یک گیاه شبیه به آن. یک فرد به طور معمول می تواند با دیدن شکل و ساختار برگ آن را تشخیص دهد، همچنین مردم می توانند سایر قسمت های گیاه گزنه از جمله ساقه، برگ و ریشه آن را استفاده کنند. هنگام خرید دقت داشته باشید محصولات مطمئن را بخرید.

روش مصرف گزنه متناسب با کاربرد مورد نظر آن متفاوت خواهد بود به عنوان نمونه بنیاد آرتروز، پیشنهاد می کند تا هزار و 300 میلی گرم گیاه گزنه را به عنوان چای، کپسول، قرص، تنتور یا عصاره مصرف کنید. در غیر این صورت افراد می توانند روزانه یک تا 4 میلی گرم را به صورت تنتور مصرف کنند یا می توانند کرم ها را به صورت مستقیم روی پوست بمالند.
در بسیاری از تحقیقات انجام شده از کپسول یا عصاره گزنه استفاده شده است، اما هنوز هیچ دستورالعمل رسمی وجود ندارد. سازمان غذا و داروی آمریکا مواد تشکیل دهنده، نقاط قوت و ادعاهای داروهای گیاهی یا مکمل ها را کنترل نمی کند این مورد شامل محصولات گزنه گزنده نیز می شود، بنابراین مردم باید با احتیاط از چنین محصولاتی استفاده کنند.

گزنه یک گیاه بی خطر برای مصرف در مقادیر متوسط است. با این حال، عوارض جانبی می تواند شامل موارد زیر باشد:
مشکلات معده
مشکلات ادراری
تعریق
کهیر یا بثورات
اسهال
هیچ اطلاعات ایمنی رسمی برای زنان باردار یا کودکان وجود ندارد به همین دلیل هر دو گروه باید از استفاده گزنه گزنده خودداری کنند. همیشه مهم است که قبل از استفاده از هر داروی گیاهی برای درمان یک بیماری با پزشک خود مشورت کنید.

گزنه ممکن است با داروهای خاصی تداخل کند، از جمله:
رقیق کننده های خون
درمان های فشار خون بالا
داروهای بیماری قلبی
داروهای دیابت

گزنه می تواند یک سری مزایای سلامتی داشته باشد. برخی شواهد نشان می دهد این گیاه می تواند در درمان آرتروز مفید باشد. با این حال، شواهد بسیار ضعیف تری برای اثبات ادعاهای استفاده از آن در درمان بیماری های دیگر مانند آلرژی و BPH وجود دارد.
مصرف گزنه به طور معمول بی خطر است، اما می تواند عوارض جانبی ایجاد کند. قبل از استفاده از گزنه برای درمان هر بیماری مهم است که با پزشک مشورت کنید زیرا ممکن است با داروها تداخل داشته باشد.