هیرسوتیسم چیست؟ / خطرات و عوارض پرمویی در زنان

به رشد بیش از اندازه مو در قسمت های خاصی از صورت و بدن خانم ها هیرسوتیسم یا پر مویی گفته می شود.

موهای صورت یک خانم به طور طبیعی باید کمرنگ و نازک بوده و به آسانی قابل دیدن نباشند. اگر در صورت تان موهای ضخیم و سیاه با الگوی مردانه (خصوصاً در محل ریش و سبیل) رشد کرده، یا اگر در مدت زمان کوتاهی رشد سریع مو در بدنتان داشتید حتماً به پزشک مراجعه کنید و توجه داشته باشید که این مشکل علاوه براینکه روی ظاهرتان اثر می گذارد، ممکن است مشکلات داخلی فراوانی را برای تان ایجاد کند، پس آن را دست کم نگیرید.

این اختلال بصورت ارثی می تواند بروز پیدا کند. ، بنابراین اگر سابقه فامیلی در زنان خانواده مشاهده کردید ، احتمال رشد موهای ناخواسته شما بیشتر است.
زنان بعضى گروه‌هاى نژادى (از جمله زنان منطقه مدیترانه) نسبت به زنان سایر مناطق ، موهاى بدنى بیشترى دارند، اما این امر به معناى آن نیست که آنها دچار هیرسوتیسم هستند.

نقش هورمون ها در ابتلا زنان به هیرسوتیسم 

کمتر از نیمی از زنان دنیا مبتلا به هیرسوتیسم یا پرمویی آندروژن بیش از حد هستند. این هورمون ها معمولاً رشد جسمی و جنسی مردان را تحریک می کنند. به طور معمول زنان سطح آندروژن کمی دارند، اما این میزان ممکن است به دلایل مختلفی افزایش پیدا کند. افزایش سطح اندروژن می تواند منجر به تقویت بیش از حد فولیکول های مو و رشد بیشتر مو در زنان شود. بر همین اساس، به موهای درشت یا رنگی بر روی صورت و بدن برخی از خانم ها رشد می کند، هیرسوتیسم گفته می شود. هیرسوتیسم موهای سخت و تیره هستند که در قسمت های از بدن خانم ها که معمولاً مو ندارند عمدتا صورت، سینه، شکم تحتانی، ران داخلی و پشت دیده می شوند.
هیرسوتیسم از رشد اضافی مو اغلب ناشی از هورمون های اضافی مردانه ( آندروژن ها) و در درجه اول از تستوسترون ناشی می شود. این وضعیت، ممکن است گاهی اوقات بر اثر از یک وضعیت پزشکی یا بیماری بوجود آید. این موهاى ضخیم و تیره متفاوت با موهایى است که زنان به طور عادى بر روى لب فوقانى، چانه، پستان‌ها یا شکم دارند و همچنین متفاوت با موهاى ظریفى است که همه بدن آنها را مى پوشاند.

چرا در زنان بیش از حد موهای ناخواسته رشد می کنند؟

به طور کلی اگر بخواهیم علل پرمویی (هیرسوتیسم) را تقسیم بندی کنیم، در چند دسته می توان آن را بیان کرد:

اختلالات ازدیاد هورمون آندروژن

علل غیروابسته به آندروژن

هیرسوتیسم ایدیوپاتیک

داروها

علائم هیرسوتیسم 

• عمیق تر شدن صدا
• کچل شدن
• آکنه
• کاهش سایز پستان
• افزایش توده عضلانی
• بزرگ شدن کلیتوریس

علل هیرسوتیسم

سندرم تخمدان پلی کیستیک

سندرم تخمدان پلی کیستیک یکی از دلایل شایع هیرسوتیسم است. کیست های خوش خیم که روی تخمدان ها ایجاد می شوند، می توانند بر تولید هورمون تأثیر بگذارند و منجر به نامنظم شدن دوره های قاعدگی و کاهش باروری شوند. دفتر بهداشت زنان اظهار می دارد که زنان مبتلا به PCOS اغلب دارای آکنه متوسط تا شدید و دارای اضافه وزن هستند. علائم اضافی می تواند شامل موارد زیر باشد:

خستگی
تغییرات خلق و خوی
ناباروری
درد لگن
سردرد
مشکلات خواب

بیشتربخوانیم:راه علاج پرمویی زنانه

رشد بیش از حد موی بدن یا صورت نیز می تواند ناشی از مصرف هر یک از داروهای زیر باشد:

ماینوکسیدیل، که برای تحریک رشد مو استفاده می شود
استروئیدهای آنابولیک، که انواع سنتزی تستوسترون هستند
تستوسترون، که می تواند در صورت کمبود تستوسترون مصرف شود
سیکلوسپورین، یک داروی سرکوب کننده سیستم ایمنی است که اغلب قبل از پیوند اعضا استفاده می شود
در بعضی موارد ، زنان ممکن است هیرسوتیسم ایدیوپاتیک را تجربه کنند ، این بدان معناست که هیچ دلیلی قابل توجیهی ندارد که چرا هیرسوتیسم ایجاد شده است. این اختلال معمولاً مزمن است و ممکن است درمان آن دشوارتر باشد.

تشخیص هیرسوتیسم

تشخیص هیرسوتیسم با دیدن رشد موهای ضخیم در مناطق غیرمعمول در زنان است. به یاد داشته باشیم هیرسوتیسم یک علامت است و معمولا برای بررسی علت آن انجام معاینه، آزمایش خون و گاه سونوگرافی یا اسکن ام آر آی از تخمدان ها و غدد فوق کلیه برای بررسی وجود تومورها یا کیست ها لازم است.

هیرسوتیسم در زنان تنها یک مشکل هورمونی نیست؟

مشکلات هورمونی، افزایش چربی خون، دیابت و عوارضی که به دلیل بیماری زمینه ای وجود دارند از مشکلات احتمالی هیرسوتیسم است. ظهور علایم مردانه در موارد شدید همچون ریزش موی سر در ناحیه پیشانی و طرفین ، کوچک شدن پستان ها، کلفتی صدا، افزایش بافت عضلانی و اختلالات قاعدگی گاه دیده می شود.

پیشگیری از  هیرسوتیسم

کنترل هیرسوتیسم همیشه امکان پذیر نیست. با این حال، یک رژیم غذایی مغذی و ورزش منظم می تواند به کنترل وزن و کاهش خطر ابتلا به کلسترول و دیابت کمک کند. اجتناب از مصرف داروهای غیر ضروری که منجر به هیرسوتیسم می شوند نیز می تواند خطر بروز آن را کاهش دهد به خصوص اگر شما دارای سندرم تخمدان پلی کیستیک هستید.

عوارض پرمویی زنان

هیرسوتیسم می تواند از نظر عاطفی نگران کننده باشد. برخی از خانم ها نسبت به داشتن موهای ناخواسته بدن احساس خجالت می کنند. برخی دچار افسردگی می شوند. همچنین ، اگرچه هیرسوتیسم عوارض جسمی ایجاد نمی کند اما علت اصلی عدم تعادل هورمونی می تواند باشد.

درمان موهای زائد یا ناخواسته

مدیریت هورمون:
اگر اضافه وزن دارید ، احتمالاً پزشک پیشنهاد می کند که برای کاهش رشد موهای زائد خود وزن کم کنید. چاقی می تواند نحوه تولید و پردازش هورمون های بدن را تغییر دهد. حفظ وزن سالم ممکن است سطح آندروژن را بدون استفاده از دارو اصلاح کند.

رفع اختلالات فوق کلیوی :اگر رشد بیش از حد مو از علائم PCOS یا اختلالات فوق کلیوی است ، ممکن است به درمان پزشکی نیاز داشته باشید. دارو درمانی به صورت قرص های ضد بارداری و داروهای ضد آندروژن می تواند به تعادل سطح هورمون های شما کمک کند.

داروهای ضد آندروژن :

آندروژن های استروئیدی و آنتی آندروژن های غیراستروئیدی (یا خالص) می توانند گیرنده های آندروژن را مسدود کرده و تولید آندروژن را از غدد فوق کلیوی ، تخمدان ها و هیپوفیز کاهش دهند.

قرص های ترکیبی ضد بارداری :

این قرص ها که هم استروژن دارند و هم پروژسترون ، ممکن است به کوچک شدن کیست های PCOS کمک کنند. استروژن همچنین می تواند به کاهش موهای زائد کمک کند. این داروها معمولاً یک راه حل طولانی مدت برای هیرسوتیسم هستند. بعد از سه تا شش ماه درمان دارویی به احتمال زیاد متوجه پیشرفت خواهید شد.

کرم موضعی:

گل سرخ (وانیقا) یک کرم تجویز شده مخصوصاً برای موهای زائد صورت در خانم ها است. دو بار در روز به طور مستقیم در ناحیه آسیب دیده صورت مصرف و به کند شدن رشد مو کمک می کند اما موهای موجود را از بین نمی برد.

حذف موها 

تکنیک های حذف مو یک روش غیر پزشکی برای کنترل موهای زائد یا ناخواسته است. اینها همان روش های از بین بردن مو است که بسیاری از خانم ها برای جلوگیری ازرشد موی پاها ، خط بیکینی و زیر بغل خود از آن استفاده می کنند.

اپیلاسیون، تراشیدن مو و موهای زائد:

اگر دچار هیرسوتیسم هستید ، ممکن است در مورد اپیلاسیون ، اصلاح و استفاده از موهای زائد فعالیت بیشتری داشته باشید. همه اینها بسیار مقرون به صرفه هستند و بلافاصله اثر می گذارند ، اما رفع این اختلال به درمان مداوم نیاز دارند.

لیزر موهای زائد:

لیزر موهای زائد شامل استفاده از اشعه های نور متمرکز برای آسیب رساندن به فولیکول های موی شما است. فولیکول های آسیب دیده نمی توانند مو تولید کنند و موهایی که در حال حاضر هستند ریزش می کنند. با درمان های کافی، لیزر موهای زائد می تواند نتایج دائمی یا تقریباً دائمی را به همراه داشته باشد.

الکترولیز:

الکترولیز برداشتن مو با استفاده از جریان الکتریکی است. هر فولیکول مو را به صورت جداگانه درمان می کند ، بنابراین جلسات مراجعه را می تواند طولانی تر کند. اگر قصد دارید الکترولیز انجام دهید، اطمینان حاصل کنید که فردى که این کار را انجام مى‌دهد مجوز انجام این کار را دارد و در کار خود ماهر است. ابزارهاى الکترولیز خانگى و موچین هاى الکترونیکى هم در بازار موجودند ولى معمولاً به خوبى عمل نمى‌کنند و قابل توصیه نیستند.

حرف آخر

هورمون‌ها مسئول بسیاری از فرایندهای اصلی بدن شما هستند. وقتی هورمون‌ها از تعادل خارج شوند، ممکن است علائم بسیار مختلفی ایجاد کنند. عدم تعادل هورمونی ممکن است باعث بروز عوارض جدی متعددی شود، بنابراین مهم است که در اسرع وقت به دنبال درمان‌های پزشکی بروید.

گزارش : شبنم موسوی خصال