تیغه انحرافی بینی یا کجی تیغه بینی به جابجایی دیواره نازک درون بینی که سوراخ های بینی را جدا می کند، گفته می شود. هنگامی که دیواره نازک (تیغه بینی) بین مجاری بینی به یک سمت منحرف شود تیغه انحرافی ایجاد می شود. در بسیاری از افراد تیغه بینی خارج از مرکز یا منحرف شده است که باعث می شود یک سوراخ بینی کوچک تر شود. هنگامی که تیغه انحرافی شدید باشد یک سوراخ بینی را مسدود می کند و با کاهش جریان هوا در آن باعث دشواری در تنفس می شود. انسداد یا گرفتگی بینی می تواند در اثر انحراف تیغه بینی، تورم بافت های پوشاننده بینی یا هر دو علت رخ دهد. درمان انسداد بینی شامل داروهایی برای کاهش تورم یا گشادکننده های بینی است که به باز شدن مجاری بینی کمک می کنند، اما برای اصلاح انحراف تیغه بینی جراحی نیاز است.
تخمین زده می شود 80 درصد مردم ایالات متحده آمریکا تیغه صاف بینی ندارند. انحراف تیغه بینی به عنوان یک بیماری پزشکی که به طور معمول فقط به تیغه های بینی که به شدت جابجا شده اند، اشاره دارد، بنابراین شیوع انحراف تیغه های بینی در ایالات متحده زیاد است. به گزارش مدیکال نیوزتودی، در صورت تداخل علائم در تنفس احتمال می رود به داروهای ضد التهاب و جراحی اصلاحی نیاز باشد.
تیغه انحرافی بینی چیست؟
تیغه بینی دیواری است که از غضروف و بافت همبند ساخته شده و سوراخ های بینی را جدا می کند. مجاری بینی در دو طرف با غشای مخاطی پوشانده شده است. هنگامی که تیغه بینی به شدت به سمت یک طرف متمایل شود باعث می شود یک سوراخ بینی از سوراخ دیگر بزرگ تر شود. بسته به شدت انحراف انسداد بینی، کاهش جریان هوا و مشکلات تنفسی رخ می دهد، همچنین کجی تیغه بینی در تخلیه بینی نیز تداخل ایجاد می کند و منجر به افزایش میزان عفونت می شود.
بیشتر بخوانید: راه های تسکین درد زانو
علل بروز انحراف بینی
در حالی که برخی از موارد انحراف تیغه بینی ژنتیکی یا ارثی است، همچنین می تواند بر اثر آسیب دیدگی نیز ایجاد شود. انحراف تیغه بینی می تواند در رحم در حالی که جنین در حال رشد است یا طی مراحل زایمان رخ دهد. یک مطالعه در سال 2012 در هند نشان داد انحراف تیغه نوزادی 20 درصد نوزادان را تحت تاثیر قرار می دهد. این موارد مربوط به چالش های زایمان بوده و بیشتر در نوزادان با وزن بالاتر و افرادی که زایمان سختی را تجربه می کردند رخ می دهد. تیغه های انحرافی که از بدو تولد وجود دارند غالبا به شکل S یا C هستند. میزان انحراف با افزایش سن به طور طبیعی افزایش می یابد یا تغییر می کند. انحرافات آسیب زا یا آسیب دیده دارای یک زاویه شدید هستند، شکل آنها نامنظم است و به طور مساوی بر تمام مناطق سپتوم تاثیر می گذارد. انحرافات مربوط به آسیب شامل دررفتگی یا شکستگی قسمت های غضروف نیز است. پس انحراف تیغه بینی می تواند ناشی از موارد زیر باشد:
شرایطی که هنگام تولد وجود دارد در برخی موارد حین رشد جنین بر اثر فشار وارده بر جنین در رحم تیغه انحرافی ایجاد می شود و از بدو تولد مشخص است.
آسیب به بینی، انحراف تیغه بینی می تواند در نتیجه صدمه ای باشد که باعث می شود تیغه بینی از موقعیت طبیعی خود خارج شود. در نوزادان، چنین صدمه ای ممکن است هنگام زایمان رخ دهد. در کودکان و بزرگسالان طیف وسیعی از حوادث منجر به آسیب و انحراف تیغه بینی می شود. ضربه به بینی به طور معمول هنگام ورزش های تماسی، بازی های خشن مانند کشتی یا تصادفات اتومبیل رخ می دهد.
روند طبیعی پیری ممکن است بر ساختارهای بینی تاثیر بگذارد و به مرور زمان تیغه انحرافی را تشدید کند.
تورم و تحریک حفره های بینی (رینیت) یا حفره های سینوسی (رینوزینوزیت) نیز مجرای بینی را از یک تیغه انحرافی بیشتر باریک کرده و منجر به انسداد بینی می شود.
علائم و عوارض بروز انحراف بینی
شایع ترین علائم انحراف تیغه بینی مشکل در تنفس و ادامه سینوزیت، عفونت یا التهاب غشای مخاطی بینی است. علائم اغلب با عفونت تنفسی، سرماخوردگی یا آلرژی اشتباه گرفته می شوند. علائم و نشانه های دیگر همراه با انحراف تیغه بینی عبارتند از:
- انسداد بینی اغلب در یک سوراخ شدیدتر است
- گرفتگی بینی
- عفونت های مکرر سینوسی
- عفونت های سینوسی که در برابر دارو مقاوم هستند
- خونریزی مکرر از بینی
- پوسته شدن مکرر یا خشکی بینی اغلب در سوراخ بینی بزرگ تر به دلیل افزایش جریان هوا و خشک شدن غشاهای مخاطی
- تنفس پر سر و صدا هنگام خواب
- درد صورت
- سردرد
- خرناس
- صدای سوت هنگام استنشاق یا بازدم
- در موارد شدید آپنه خواب
مواردی که تغییر شکل قابل توجه است به دلیل مجاری تنفسی کوچک تر علائم شدیدتر است و حتی در موارد شدیدتر می تواند کشنده باشد. افراد باید در هر زمان که تنفس برایشان دشوار یا طاقت فرسا می شود یا سرگیجه یا حالت گیجی را تجربه می کنند به پزشک مراجعه کنند.
بیشتر بخوانید: چگونه می توان سطح کلسترول را حفظ کرد؟
تشخیص انحراف بینی
بسیاری از بیماری های پزشکی دیگر علائم مشابهی مانند پولیپ بینی، عفونت و آلرژی ایجاد می کنند، بنابراین برای تشخیص به متخصص گوش، حلق و بینی باید مراجعه کنید. به محض مشکوک شدن به بیماری پزشک با بررسی سابقه پزشکی برای دلایل احتمالی شروع به بررسی می کند که این موارد شامل آسیب، جراحی قبلی و علائم مزمن است، سپس پزشک با استفاده از اسپکولوم و نور شدید تیغه بینی را معاینه می کند.
درمان انحراف بینی
اگر علائم انحراف تیغه بینی مشکل ساز یا شدید نباشد درمان خاصی نیاز نیست. برای موارد خفیف گزینه های درمانی بدون نسخه و نسخه پزشک وجود دارد. درمان های توصیه شده معمول شامل:
- اسپری های استروئیدی برای کاهش التهاب
- گشادکننده های بینی
- مواد ضداحتقان
- آبیاری های شور بینی
- آنتی هیستامین ها
افراد با علائم آزار دهنده نیز در معرض تحریک کننده ها مانند آلرژن ها قرار می گیرند که احتمال بروز علائم را افزایش می دهد و شدت آنها را بدتر می کند.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت تجربه علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
یک یا هر 2 سوراخ بینی مسدود شده که به درمان پاسخ نمی دهد
خونریزی مکرر از بینی
عفونت های سینوسی مکرر
بیشتر بخوانید: علائم و نشانه های سرطان پستان را بشناسید
راه های جلوگیری از بروز انحراف بینی
با این اقدامات احتیاطی می توانید از آسیب های بینی که باعث انحراف تیغه بینی می شود جلوگیری کنید:
هنگام انجام ورزش های تماسی مانند فوتبال و والیبال از کلاه ایمنی یا ماسک میدفیس استفاده کنید.
در وسایل نقلیه از کمربند ایمنی استفاده کنید.
مترجم: الهه زارعی
