التهاب مفصل یا آرتریت، یک بیماری شایع شامل التهاب مزمن در مفاصل است که بسته به نوع آن باعث بروز درد و آسیب به مفاصل، استخوان ها و سایر اعضای بدن می شود. آرتروز شایع ترین نوع آن است که40 درصد از مردان و 47 درصد از زنان در طول زندگی خود به آن مبتلا می شوند. در همین حال، روماتیسم مفصلی و آرتریت پسوریازیس از شرایط التهابی هستند که به عنوان بیماری های خودایمنی شناخته می شوند و نقرس نیز نوع رایج دیگری از آرتروز التهابی است. تحقیقات نشان می دهد مداخلات رژیم غذایی مانند حذف برخی غذاها و نوشیدنی ها شدت علائم را در افراد مبتلا به آرتروز التهابی و روماتیسم را کاهش می دهد و کیفیت زندگی آنها را بهبود می بخشد. به گزارش هلث لاین، در اینجا به معرفی مواد غذایی پرداخته شده که در صورت ابتلا به آرتروز از مصرف آنها باید خودداری کرد.
قندهای اضافه شده
افراد باید مصرف قند را بدون توجه به هر چیزی محدود کنند به ویژه اگر به آرتریت مبتلا هستند. قندهای اضافه شده در آب نبات، نوشابه، بستنی و بسیاری از غذاهای دیگر مانند سس کباب یافت می شوند. یک مطالعه روی 217 فرد مبتلا به روماتیسم مفصلی نشان داد از بین 20 ماده غذایی سودا و دسرهای شیرین شده با قند بیشتر در تشدید علائم روماتیسم مفصلی نقش داشته اند. علاوه بر این، نوشیدنی های شیرین مانند نوشابه خطر ابتلا به آرتریت را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد به عنوان مثال، در مطالعه ای روی هزار و 209 بزرگسال در سنین 20 تا 30 نشان داد افرادی که 5 بار یا بیشتر در هفته نوشیدنی های شیرین با فروکتوز می نوشیدند 3 برابر احتمال ابتلا به آرتروز نسبت به افرادی که نوشیدنی های شیرین شده با فروکتوز مصرف نکرده اند در آنها بیشتر است. علاوه بر این، یک مطالعه بزرگ شامل 200 هزار زن نوشیدن نوشابه را با افزایش خطر ابتلا به روماتیسم مفصلی مرتبط دانست.
گوشت های قرمز و فرآوری شده
برخی تحقیقات گوشت قرمز و فرآوری شده را با التهاب مرتبط می دانند که علائم آرتریت را افزایش می دهد به عنوان مثال، رژیم های غذایی سرشار از گوشت های فرآوری شده و قرمز حاوی سطح بالایی از مارکرهای التهابی مانند اینترلوکین 6، پروتئین واکنش پذیر C و هموسیستئین هستند. مطالعه روی 217 فرد مبتلا به روماتیسم مفصلی در بالا نیز نشان داد گوشت قرمز به طور معمول علائم روماتیسم را تشدید می کند. علاوه بر این، یک مطالعه روی 25 هزار و 630 نفر نشان داد مصرف زیاد گوشت قرمز یک عامل خطر برای روماتیسم مفصلی محسوب می شود. برعکس نشان داده شده است در رژیم های گیاهی با حذف گوشت قرمز علائم آن بهبود می یابند.
غذاهای حاوی گلوتن
گلوتن گروهی از پروتئین های موجود در گندم، جو، چاودار و تریتیکاله (محل تلاقی گندم و چاودار) است. برخی تحقیقات آن را به افزایش التهاب مرتبط می دانند و نشان می دهند حذف گلوتن علائم آرتروز را کاهش می دهد. علاوه بر این، افراد مبتلا به بیماری سلیاک بیشتر در معرض خطر ابتلا به روماتیسم مفصلی قرار دارند. به همین ترتیب افرادی که به بیماری های خود ایمنی مانند روماتیسم مفصلی مبتلا هستند شیوع بیماری سلیاک در آنها به طور قابل توجهی بالاتر از دیگران است. یک مطالعه قدیمی و یک ساله روی 66 فرد مبتلا به روماتیسم مفصلی نشان داد یک رژیم غذایی وگان بدون گلوتن به طور قابل توجهی با کاهش فعالیت بیماری التهاب را بهبود می بخشد. اگرچه این یافته ها امیدوارکننده است، اما تحقیقات بیشتری برای تایید اینکه آیا رژیم بدون گلوتن به تنهایی برای افراد مبتلا به آرتروز و روماتیسم مفصلی مفید است یا خیر، نیاز است.
بیشتر بخوانید: خواص دارویی و ارزش غذایی نعناع
غذاهای بسیار فرآوری شده
اقلام فراوری شده فوق العاده مانند فست فود، غلات صبحانه و محصولات پخته شده به طور معمول سرشار از دانه های تصفیه شده، قند اضافه شده، مواد نگهدارنده و سایر مواد احتمالی التهابی هستند که همگی علائم آرتروز را تشدید می کنند. تحقیقات نشان می دهد رژیم های غربی سرشار از غذاهای بسیار فراوری شده با کمک به التهاب و عوامل خطر مانند چاقی، خطر ابتلا به روماتیسم مفصلی را افزایش می دهند. علاوه بر این، در مطالعه ای روی 56 فرد مبتلا به روماتیسم مفصلی افرادی که مقادیر بیشتری غذای فراوری شده مصرف می کنند عوامل خطر بیماری های قلبی از جمله سطوح بالاتر هموگلوبین گلیسیته شده، نشانگر طولانی مدت کنترل قند خون در آنها افزایش می یابد. به همین ترتیب، غذاهای فرآوری شده سلامت کلی را به مخاطره می اندازد و خطر ابتلا به بیماری های دیگر را افزایش می دهد.
الکل
از آنجا که نوشیدن الکل علائم آرتروز را تشدید می کند هر فرد مبتلا به روماتیسم مفصلی باید مصرف آن را محدود یا قطع کند. یک مطالعه روی 278 فرد مبتلا به اسپوندیاوارتریت محوری، آرتریت التهابی که در درجه نخست مفاصل نخاع و ساکروایلیاک را تحت تاثیر قرار می دهد مصرف الکل را به افزایش آسیب ساختاری ستون فقرات مرتبط می داند، همچنین مطالعات نشان داده است مصرف الکل دفعات و شدت حملات نقرس را افزایش می دهد. علاوه بر این، مصرف مزمن الکل با افزایش خطر ابتلا به آرتروز همراه است اگرچه همه مطالعات ارتباط قابل توجهی بین این دو پیدا نکرده اند.
روغن های گیاهی خاص
رژیم های غذایی حاوی چربی های امگا 6 و چربی های کم امگا 3 علائم آرتروز و روماتیسم مفصلی را تشدید می کنند. این چربی ها برای سلامتی لازم هستند با این حال، عدم تعادل نسبت امگا 6 به امگا 3 در اکثر رژیم های غذایی غربی منجر به افزایش التهاب می شود. کاهش مصرف غذاهای سرشار از چربی های امگا 6 مانند روغن های گیاهی در حالی که مصرف غذاهای غنی از امگا 3 مانند ماهی های چرب را افزایش می دهد علائم آرتروز را بهبود می بخشد.
غذاهای سرشار از نمک
کاهش مصرف نمک انتخاب خوبی برای افراد مبتلا به آرتروز است. غذاهای سرشار از نمک شامل میگو، سوپ آماده، پیتزا، پنیرهای خاص، گوشت های فرآوری شده و سایر موارد فراوری شده دیگر است. یک مطالعه روی موش ها نشان داد آرتروز در موش هایی که رژیم غذایی سرشار از نمک دارند نسبت به رژیم های حاوی سطح نرمال نمک شدیدتر است. علاوه بر این، یک مطالعه 62 روزه روی موش ها نشان داد یک رژیم غذایی کم نمک در مقایسه با رژیم غذایی با میزان بالای نمک شدت روماتیسم مفصلی را کاهش می دهد. موش هایی که رژیم کم نمک داشتند از تجزیه غضروف و تخریب استخوان، همچنین مارکرهای التهابی کمتری نسبت به موش هایی که رژیم غذایی با نمک بالا داشتند، کمتر بودند. محققان اذعان می دارند مصرف زیاد سدیم یک عامل خطر برای بیماری های خود ایمنی مانند روماتیسم مفصلی محسوب می شوند. مطالعه ای روی 18 هزار و 555 نفر مصرف زیاد سدیم را با افزایش خطر ابتلا به روماتیسم مفصلی مرتبط دانست.
غذاهایی با محصول نهایی گلیکاسیون پیشرفته
محصولات نهایی پیشرفته گلیکاسیون، مولکول هایی هستند که از طریق واکنش بین قندها و پروتئین ها یا چربی ها ایجاد می شوند. به طور طبیعی در غذاهای حیوانی نپخته وجود دارند و از طریق برخی روش های پخت و پز نیز تشکیل می شوند. غذاهای حیوانی با پروتئین بالا، پرچرب که سرخ یا کباب شده از غنی ترین منابع غذایی این گروه محسوب می شوند که شامل بیکن، استیک تابه ای یا کبابی، مرغ سوخاری و هات داگ کبابی است. سیب زمینی سرخ کرده، پنیر آمریکایی، مارگارین و سس مایونز نیز سرشار از گلیکاسیون پیشرفته هستند. وقتی گلیکاسیون پیشرفته در بدن تجمع می یابد استرس اکسیداتیو و التهاب ایجاد می شود. استرس اکسیداتیو و تشکیل گلیکاسیون پیشرفته با پیشرفت بیماری در افراد مبتلا به آرتروز مرتبط است. در حقیقت، افراد مبتلا به آرتروز التهابی میزان بالاتری از گلیکاسیون پیشرفته در بدن خود نسبت به افراد بدون آرتروز نشان داده اند. تجمع گلیکاسیون پیشرفته در استخوان ها و مفاصل نیز در ایجاد و پیشرفت آرتروز نقش دارند. جایگزینی غذاهای با گلیکاسیون پیشرفته با غذاهای مغذی و کامل مانند سبزیجات، میوه ها، حبوبات و ماهی باعث کاهش بار کل گلیکاسیون پیشرفته در بدن می شود.
در پایان
اگر مبتلا به آرتروز هستید رژیم غذایی و سبک زندگی سالم به بهبود علائم شما کمک می کنند. تحقیقات نشان می دهد باید از مصرف برخی غذاها و نوشیدنی ها از جمله غذاهای کاملا فرآوری شده، گوشت قرمز، سرخ شده و سرشار از قندهای اضافی خودداری کنید. بخاطر داشته باشید فاکتورهای سبک زندگی مانند سطح فعالیت، وزن بدن و وضعیت استعمال دخانیات نیز برای کنترل آرتروز بسیار مهم است.
مترجم: الهه زارعی
