رازیانه گیاه بومی مدیترانه و چند ساله با بویی دلپذیر و دارای گل های زرد است که در حال حاضر در سراسر جهان یافت می شود. از دانه های خشک رازیانه اغلب در آشپزی به عنوان ادویه ای شبیه انیسون استفاده می شود. علاوه بر این، از دانه های خشک و روغن رازیانه برای تهیه دارو نیز استفاده می شود. رازیانه به صورت خوراکی برای گریه بیش از حد در نوزادان (کولیک)، سوءهاضمه، گرفتگی قاعدگی و علائم یائسگی استفاده می شود، اما شواهد علمی خوبی برای حمایت از این موارد تاکنون وجود ندارد.
در غذاها و نوشیدنی ها نیز از روغن و دانه رازیانه به عنوان طعم دهنده نیز استفاده می شود. در فرآیندهای تولیدات دیگر از روغن رازیانه به عنوان یک ماده طعم دهنده در برخی ملین ها و به عنوان یک ماده معطر در صابون ها و مواد آرایشی نیز استفاده می شود. به گزارش وب ام دی، رازیانه روده بزرگ را شل می کند، همچنین حاوی ماده ای است که مانند استروژن در بدن عمل می کند.
مواردی که تاثیر رازیانه در آن ها زیاد پرداخته نشده است:
گریه بیش از حد در نوزادان (قولنج): تحقیقات اولیه نشان می دهد دادن رازیانه به نوزادان مبتلا به قولنج گریه آنها را به میزان کمی کاهش می دهد.
گرفتگی قاعدگی: مصرف عصاره رازیانه 4 بار در روز و از ابتدای یک دوره می تواند درد دختران و زنان جوان را در زمان قاعدگی کاهش دهد، اما همه تحقیقات این نتایج را نشان نمی دهند.
رشد مو با الگوی مردانه در زنان (هیرسوتیسم): استفاده از کرم رازیانه به مدت 12 هفته باعث کاهش هیرسوتیسم می شود.
علائم یائسگی: تحقیقات اولیه نشان می دهد مصرف روغن رازیانه علائم یائسگی را بهبود می بخشد.
آفتاب سوختگی: استفاده از رازیانه روی پوست قبل از آفتاب زدگی باعث کاهش آفتاب سوختگی می شود.
نازک و خشک شدن بافت واژن (آتروفی واژن): استفاده از کرم رازیانه یک بار در روز و به مدت 8 هفته علائم نازک شدن واژن مانند خارش، خشکی و درد را هنگام مقاربت کاهش می دهد.
عدم وجود دوره های قاعدگی (آمنوره)
اضطراب
کمردرد
شیر دادن
تورم (التهاب) مجاری اصلی تنفسی در ریه (برونشیت)
سرطان
عفونت روده که باعث اسهال (وبا) می شود
یبوست
سرفه کردن
بیماری هایی مانند بیماری آلزایمر که در تفکر اختلال ایجاد می کند (زوال عقل)
دیابت
سوءهاضمه
گاز (نفخ شکم)
تورم (التهاب) معده (ورم معده)
بی خوابی
سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
شب ادراری
زایمان
آرتریت روماتوئید (RA)
افزایش میل جنسی در افراد سالم
عفونت مجاری هوایی فوقانی
برای ارزیابی اثربخشی رازیانه برای این مصارف شواهد بیشتری لازم است.
هنگام مصرف به صورت خوراکی: رازیانه به احتمال زیاد در مقادیری که به طور معمول در غذا یافت می شود ایمن است. هنگام استفاده در دوزهای مناسب برای مدت کوتاهی به احتمال زیاد ایمن است. اطلاعات قابل اعتماد کافی برای دانستن اینکه آیا رازیانه در صورت استفاده طولانی مدت به عنوان دارو بی خطر است وجود ندارد. اگرچه نادر است، اما عوارض جانبی آن می تواند ناراحتی معده باشد. هنگام مصرف روغن ضروری رازیانه به صورت خوراکی در برخی افراد تشنج نیز رخ داده است.
هنگامی که روی پوست مالیده می شود: رازیانه به احتمال زیاد گزینه ایمنی است، اما در برخی افراد رازیانه باعث حساسیت بیش از حد پوست در برابر آفتاب و ایجاد آفتاب سوختگی می شود، بنابراین بهتر است از ضدآفتاب استفاده کنید.
هشدارها و احتیاط های ویژه
بارداری: اطلاعات قابل اعتماد کافی برای دانستن اینکه آیا استفاده از رازیانه در دوران بارداری بی خطر است وجود ندارد، بنابراین برای سلامت خود و فرزندتان از مصرف آن در این دوران خودداری کنید.
شیردهی: رازیانه در دوران شیردهی به احتمال زیاد گزینه ایمنی نیست. گزارش شده است 2 نوزاد شیرخوار پس از نوشیدن چای گیاهی حاوی رازیانه توسط مادران شان به سیستم عصبی شان آسیب وارد شده است.
کودکان: رازیانه به احتمال زیاد ایمن است که در دوزهای مناسب در بچه های مبتلا به کولیک تا یک هفته استفاده شود.
آلرژی به کرفس یا هویج: رازیانه در افرادی که نسبت به این گیاهان حساس هستند واکنش آلرژیک ایجاد می کند.
اختلالات خونریزی: رازیانه لخته شدن خون را آهسته می کند. مصرف رازیانه خطر خونریزی یا کبودی را در افراد مبتلا به اختلالات خونریزی نیز افزایش می دهد.
شرایط حساس به هورمون مانند سرطان پستان، سرطان رحم، سرطان تخمدان، آندومتریوز یا فیبروم رحم: رازیانه مانند استروژن عمل می کند، بنابراین اگر به بیماری مبتلا هستید که توسط استروژن بدتر می شود از مصرف رازیانه خودداری کنید.
بیشتر بخوانید: علائم سرطان سر و گردن چیست؟
تداخل با داروها:
قرص های جلوگیری از بارداری (داروهای پیشگیری از بارداری) با رازیانه تداخل ایجاد می کنند.
برخی از قرص های ضدبارداری حاوی استروژن هستند، رازیانه همان اثرات استروژن را دارد، اما به اندازه استروژن موجود در قرص های جلوگیری از بارداری قوی نیست. مصرف رازیانه همراه با قرص های ضدبارداری اثربخشی قرص های جلوگیری از بارداری را کاهش می دهد. اگر همراه با رازیانه از قرص های جلوگیری از بارداری استفاده می کنید از روش دیگری جلوگیری از بارداری مانند کاندو نیز استفاده کنید.
سیپروفلوکساسین با رازیانه تداخل ایجاد می کند
سیپروفلوکساسین یک آنتی بیوتیک است که رازیانه ممکن است میزان سیپروفلوکساسین بدن را جذب کند. مصرف رازیانه همراه با سیپروفلوکساسین باعث کاهش اثربخشی آن می شود، بنابراین برای جلوگیری از این تداخل رازیانه حداقل یک ساعت پس از سیپروفلوکساسین مصرف شود.
استروژن ها با رازیانه تداخل ایجاد می کنند
مقادیر زیادی از رازیانه همان اثرات استروژن را دارد، اما رازیانه به اندازه قرص های استروژن قوی نیست. مصرف رازیانه همراه با قرص های استروژن اثربخشی قرص های استروژن را کاهش می دهد.
تاموکسیفن با رازیانه تداخل ایجاد می کند
برخی از انواع سرطان تحت تاثیر هورمون های بدن قرار دارند. سرطان های حساس به استروژن سرطان هایی هستند که تحت تاثیر سطح استروژن در بدن قرار می گیرند. از تاموکسیفن برای کمک به درمان و پیشگیری از این نوع سرطان استفاده می شود. به نظر می رسد رازیانه بر میزان استروژن در بدن تاثیر می گذارد. مصرف رازیانه همراه با تاموکسیفن باعث کاهش اثر تاموکسیفن می شود.
دوز مناسب مصرف رازیانه به عوامل مختلفی مانند سن، وضعیت سلامتی و چندین عامل دیگر بستگی دارد. در حال حاضر اطلاعات علمی کافی برای تعیین دامنه مناسب دوز رازیانه وجود ندارد. بخاطر داشته باشید محصولات طبیعی همیشه لزوما بی خطر نیستند و مقدار مصرف آن مهم است. حتما دستورالعمل های مربوط به برچسب روی محصولات را بخوانید و قبل از استفاده با پزشک مشورت کنید.
مترجم: الهه زارعی
