بی اختیاری ادرار هنگام از دست دادن کنترل مثانه رخ می دهد. در برخی موارد فرد ممکن است در این حالت محتوای مثانه خود را به طور کامل خالی کند و برخی دیگر فقط نشت جزئی را تجربه می کنند، این بیماری بسته به علت بروز آن می تواند موقتی یا مزمن باشد. بر اساس اعلام بنیاد مراقبت از ارولوژی، میلیون ها بزرگسال در ایالات متحده با بی اختیاری ادرار دست و پنجه نرم می کنند که البته این بیماری بیشتر در زنان 50 سال به بالا مشاهده می شود. با این حال، این شرایط می تواند هر شخصی را تحت تاثیر قرار دهد. با افزایش سن عضلات حمایت کننده از مثانه ضعیف می شوند که منجر به بروز بی اختیاری ادرار می شود. بسیاری از مشکلات مختلف سلامتی نیز می تواند باعث ایجاد این بیماری شود. علائم از خفیف تا شدید که می تواند نشانه ای از سرطان، سنگ کلیه، عفونت یا بزرگ شدن پروستات باشد. به گزارش هلث لاین، اگر بی اختیاری ادرار را تجربه می کنید به پزشک مراجعه کنید زیرا می تواند زندگی روزمره تان را مختل کرده و منجر به بروز عوارض احتمالی شود، همچنین پزشک می تواند علت آن را تشخیص دهد.
انواع بی اختیاری ادرار
بی اختیاری ادرار به 3 نوع کلی تقسیم می شود که شاید در برخی افراد به طور همزمان بیش از یک نوع را تجربه کند.
بی اختیاری ادراری استرسی
بی اختیاری استرسی توسط انواع خاصی از فعالیت های بدنی خود را نشان می دهد به عنوان مثال، ممکن است کنترل مثانه خود را از دست بدهید هنگام:
ورزش کردن
سرفه کردن
عطسه کردن
خندیدن
چنین فعالیت هایی باعث ایجاد فشار روی عضله اسفنکتر می شود که ادرار را در مثانه شما نگه می دارد که فشار اضافی باعث آزاد شدن ادرار در عضله می شود.
بی اختیاری ادراری اضطراری یا فوریتی
بی اختیاری ادرار اضطراری به علت انقباضات غیرطبیعی مثانه روی می دهد. به طور طبیعی عضلات قوی که ماهیچه باسطه نامیده می‌شوند، جریان ادرار را از مثانه کنترل می‌کنند. در بی اختیاری ادرار فوریتی، این عضلات مثانه پرکار با نیروی کافی منقبض شده تا ماهیچه های باسطه مجاری ادراری که لوله‌ای است که ادرار را به بیرون از بدن انتقال می دهد، تحت فشار قرار می دهد.
بی اختیاری ادرار سرریزی
اگر هنگام دفع ادرار مثانه خود را به طور کامل تخلیه نکنید بی اختیاری سرریز رخ می دهد سپس ممکن است مقداری از ادرار باقیمانده از مثانه نشت کند. به این نوع بی اختیاری برخی اوقات “دریبل زدن” نیز گفته می شود.
دلایل بی اختیاری ادرار
لایل زیادی برای بروز بی اختیاری ادرار وجود دارد، مثال ها عبارتند از:
عضلات ضعیف مثانه ناشی از پیری
آسیب فیزیکی به عضلات کف لگن
پروستات بزرگ شده
سرطان
برخی از این شرایط موقتی و به راحتی قابل درمان هستند، اما برخی شرایط دیگر جدی تر و پایدارتر هستند.
سالخوردگی
با افزایش سن عضلات حمایت کننده از مثانه به طور معمول ضعیف می شوند که خطر بی اختیاری را افزایش می دهد.
برای حفظ عضلات قوی و مثانه سالم تمرین عادات سالم در زندگی مهم است. هرچه از سلامتی بالاتری برخوردار باشید شانس بیشتری برای جلوگیری از بی اختیاری با افزایش سن دارید.
صدمه یا آسیب
عضلات کف لگن مثانه را حمایت می کنند. آسیب دیدن این عضلات می تواند باعث بروز بی اختیاری شود. این عارضه در اثر انواع خاصی از جراحی مانند برداشتن رحم ایجاد می شود، همچنین می تواند نتیجه مشترک بارداری و زایمان هم باشد.
پروستات بزرگ شده
در مردان غده پروستات گردن مثانه را احاطه می کند. این غده با آزاد کردن مایعی از اسپرم محافظت و آن را تغذیه می کند که با افزایش سن تمایل به بزرگ شدن دارد. در مردان معمول است که در نتیجه برخی شرایط بی اختیاری ها را تجربه کنند.
سرطان
سرطان پروستات یا مثانه می تواند باعث بی اختیاری ادرار شود. در برخی موارد درمان های سرطان نیز می تواند کنترل مثانه را سخت کند. حتی تومورهای خوش خیم نیز با مسدود کردن جریان ادرار باعث بی اختیاری می شوند.
سایر علل بروز بی اختیاری ادراری
سایر علل احتمالی بی اختیاری ادراری عبارتند از:
یبوست
عفونت های دستگاه ادراری
سنگ کلیه یا مثانه
پروستاتیت یا التهاب پروستات
سیستیت بینابینی یا یک بیماری مزمن که باعث التهاب مثانه می شود
عوارض جانبی برخی از داروها مانند داروهای فشار خون، آرامبخش های عضلانی، داروهای آرامبخش و برخی از داروهای قلبی
برخی از عوامل سبک زندگی نیز باعث بروز موقت بی اختیاری می شوند. به عنوان مثال، نوشیدن بیش از حد الکل، نوشیدنی های کافئین دار یا مایعات دیگر نیز باعث می شود به طور موقت کنترل مثانه خود را از دست دهید.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
هر مورد از بی اختیاری دلیل برای گرفتن کمک پزشکی است زیرا ممکن است علامت یک بیماری جدی تر باشد که باید درمان شود. حتی اگر علت اصلی بروز آن جدی نباشد بی اختیاری می تواند یک اختلال اساسی در زندگی باشد، بنابراین مهم است با یک تشخیص درست روند درمانی مناسب خود را پیش بگیرید. اگر کنترل مثانه خود را از دست دادید و علائم زیر را تجربه می کنید باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید:
مشکل در صحبت کردن یا راه رفتن
ضعف یا سوزن سوزن شدن در هر قسمت از بدن
از دست دادن بینایی
گیجی
از دست دادن هوشیاری
از دست دادن کنترل روده
از پرشک خود چه انتظاراتی دارید؟
در طول جلسه درمان و معاینه پزشک به احتمال زیاد از شما در مورد علائم سوالاتی می پرسد زیرا می خواهد اطلاعاتی در زمینه اینکه چه مدت بی اختیاری را تجربه می کنید، انواع بی اختیاری که دارید و سایر جزییات کسب کند، همچنین وی در مورد عادات روزانه شما از جمله رژیم غذایی معمولی و مصرف هرگونه دارو یا مکمل نیز سوال می پرسد. بسته به علائم و سابقه پزشکی پزشک انجام برخی آزمایش ها را تجویز می کند، از جمله:
انجام آزمایش ادرار. پرسنل آزمایشگاه نمونه ادرار را از نظر علائم عفونت یا سایر مشکلات بررسی می کنند.
اندازه گیری میزان ادراری که هنگام دفع ادرار آزاد می کنید، مقدار باقی مانده در مثانه و فشار مثانه. این اطلاعات با قرار دادن یک کاتتر یا یک لوله کوچک در مجرای ادرار و مثانه جمع می شود.
انجام سیستوسکوپی. در طول این آزمایش پزشک با وارد کردن دوربین کوچکی به مثانه آن را از نزدیک بررسی می کند.
درمان شامل چه مواردی خواهد بود؟
برنامه درمانی پزشک به علت بی اختیاری ادراری بستگی دارد. یک بیماری زمینه ای ممکن است نیاز به مصرف دارو، جراحی یا سایر روش های درمانی داشته باشد، همچنین انجام برخی تمرینات مانند تمرینات کف لگن یا آموزش مثانه به شما توصیه می شود که به افزایش کنترل مثانه کمک می کند. در شرایط خاص پزشک قادر به درمان بی اختیاری مثانه نیست. در این موارد مراحلی وجود دارد که می توانید برای مدیریت وضعیت خود انجام دهید به عنوان مثال، پزشک ممکن است به شما توصیه کند:
رژیم غذایی یا میزان مصرف مایعات خود را کنترل کنید
برنامه برای رفتن به دستشویی تنظیم کنید
از ایزی لایف یا پدهای روزانه استفاده کنید
جلوگیری از بی اختیاری ادرار
نمی توان از همه موارد بی اختیاری ادرار جلوگیری کرد، اما اقدامات لازم برای کاهش خطر ابتلا به آن وجود دارد که داشتن سبک زندگی سالم نکته اصلی است به عنوان مثال، سعی کنید:
وزن سالم خود را حفظ کنید
زیاد ورزش کنید
رژیم متعادل داشته باشید
مصرف کافئین و الکل را محدود کنید
سیگار نکشید
مترجم: الهه زارعی
