آپاندیسیت هنگام التهاب آپاندیس رخ می دهد که می تواند حاد یا مزمن باشد. در ایالات متحده آپاندیسیت شایع ترین علت درد شکمی و در نتیجه جراحی است. بیش از 5 درصد آمریکایی ها در مقطعی از زندگی خود آن را تجربه می کنند. در صورت عدم درمان آپاندیسیت باعث ترکیدن آپاندیس می شود که این امر باعث ریختن باکتری در حفره شکم می شود که می تواند جدی و حتی گاهی کشنده باشد. به گزارش هلث لاین، برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد علائم، تشخیص و درمان آپاندیسیت ادامه مطلب را بخوانید.
علائم آپاندیسیت
در صورت آپاندیسیت یک یا چند مورد از علائم زیر را خواهید داشت:
درد در قسمت فوقانی شکم یا اطراف ناف
درد در سمت راست پایین شکم
از دست دادن اشتها
سوءهاضمه
حالت تهوع
استفراغ
اسهال
یبوست
تورم شکم
ناتوانی در دفع گاز
تب درجه پایین
درد آپاندیسیت به صورت گرفتگی خفیف شروع و با گذشت زمان اغلب پایدارتر و شدیدتر می شود. قبل از حرکت به سمت ربع پایین شکم درد از قسمت فوقانی یا ناف شکم شروع می شود. اگر یبوست دارید و مشکوک به آپاندیسیت هستید از مصرف ملین ها یا استفاده از انما خودداری کنید زیرا این روش های درمانی احتمال می رود باعث ترکیدن آپاندیس شود. در صورت حساسیت به لمس در سمت راست شکم همراه با علائم دیگر آپاندیسیت به پزشک مراجعه کنید زیرا آپاندیسیت می تواند به سرعت به یک موقعیت اورژانسی تبدیل شود.
آپاندیسیت باعث می شود
در بسیاری از موارد علت دقیق آپاندیسیت مشخص نیست، اما کارشناسان معتقدند در صورت انسداد کامل یا بخشی از آپاندیس ایجاد می شود. بسیاری از موارد می توانند باعث این انسداد شوند، از جمله:
تجمع مدفوع سفت شده
فولیکول های لنفاوی بزرگ شده
کرم روده
آسیب تروماتیک
تومورها
هنگامی انسداد آپاندیس باکتری ها درون آن تکثیر می شوند. این امر منجر به تشکیل چرک و تورم و باعث فشار دردناک در شکم می شود. سایر شرایط نیز می توانند باعث درد شکمی شوند.
آزمایش ها برای تشخیص آپاندیسیت
پزشک در صورت احتمال ابتلا به آپاندیسیت نخست معاینه فیزیکی انجام می دهد. وی حساسیت در ناحیه تحتانی شکم و تورم یا سفتی را بررسی می کند. بسته به نتایج معاینه فیزیکی پزشک یک یا چند آزمایش برای بررسی علائم آپاندیسیت یا رد سایر علل احتمالی علائم تجویز می کند. هیچ آزمایش واحدی برای تشخیص آپاندیسیت در دسترس نیست. اگر پزشک نتواند علل دیگری از روی علائم شناسایی کند علت آن را آپاندیسیت تشخیص می دهد.
شمارش کامل خون
برای بررسی علائم عفونت پزشک انجام شمارش کامل خون (CBC) را تجویز می کند. برای انجام این آزمایش نمونه خون برای تجزیه و تحلیل در آزمایشگاه مورد بررسی قرار می گیرد. آپاندیسیت اغلب با عفونت باکتریایی همراه است، عفونت در دستگاه ادراری یا سایر اندام های شکمی نیز ممکن است علائمی شبیه علائم آپاندیسیت ایجاد کند.
آزمایشات ادرار
برای رد عفونت ادراری یا سنگ کلیه به عنوان دلیل بروز علائم پزشک از تجزیه ادرار استفاده می کند که به عنوان آزمایش ادرار شناخته می شود.
تست حاملگی
حاملگی خارج رحمی با آپاندیسیت اشتباه گرفته می شود. این اتفاق زمانی می افتد که تخمک بارور شده خود را به جای رحم در لوله رحمی قرار دهد که این امر می تواند به یک موقعیت اورژانس تبدیل شود. اگر پزشک به بارداری خارج رحمی شک دارد آزمایش بارداری را تجویز می کند. برای انجام این آزمایش نمونه ای از ادرار یا خون گرفته می شود، همچنین از سونوگرافی ترانس واژینال برای تعیین محل کاشت تخمک بارور شده استفاده می کنند.
معاینه لگن
اگر زن هستید علائم شما ممکن است به علت بیماری التهابی لگن، کیست تخمدان یا بیماری دیگری باشد که بر اندام های تولید مثل نیز تاثیر می گذارد. برای بررسی اندام های تولید مثل پزشک معاینه لگنی انجام می دهد. در طول معاینه پزشک از نظر بصری واژن، ولو و دهانه رحم را بررسی می کند، همچنین رحم و تخمدان نیز به طور دستی مورد معاینه قرار می گیرند.
بیشتر بخوانید:خواص نشاسته برای سلامتی / از کاهش وزن تا درمان دیابت و سرطان روده بزرگ
آزمایشات تصویربرداری از شکم
برای بررسی التهاب آپاندیس پزشک آزمایشات تصویربرداری از شکم را تجویز می کند، همچنین این امر به وی در شناسایی سایر دلایل احتمالی بروز علائم مانند آبسه شکم یا اثر مدفوع کمک می کند. پزشک یک یا چند آزمایش تصویربرداری زیر را تجویز می کند:
سونوگرافی شکمی
رادیوگرافی شکمی
سی تی اسکن شکمی
اسکن ام آر آی شکم
در برخی موارد باید قبل از آزمایش چند ساعتی از خوردن غذا پرهیز کنید، در این زمینه پزشک می تواند شما را راهنمایی کند.
آزمایشات تصویربرداری از قفسه سینه
ذات الریه در لوب پایین راست ریه ها نیز می تواند علائمی شبیه آپاندیسیت ایجاد کند. اگر پزشک احتمال ابتلا به ذات الریه را بدهد رادیوگرافی از قفسه سینه را تجویز می کند، همچنین احتمال می رود وی سی تی اسکن را برای بررسی دقیق تر ریه ها تجویز کند.
آیا پزشک از سونوگرافی برای تشخیص آپاندیسیت استفاده می کند؟
اگر پزشک به آپاندیسیت مشکوک باشد سونوگرافی شکم را تجویز می کند. این آزمایش تصویربرداری می تواند به آنها در بررسی بهتر علائم التهاب، آبسه یا سایر مشکلات آپاندیس کمک کند. علاوه براین، پزشک آزمایشات تصویربرداری دیگری را نیز تجویز می کند. در مقایسه با سونوگرافی سی تی اسکن تصاویر دقیق تری از اندام ها ثبت می کند. با این حال، برخی از خطرات سلامتی مرتبط با قرار گرفتن در معرض اشعه از طریق سی تی اسکن نیز وجود دارد.
گزینه های درمان آپاندیسیت
بسته به شرایط برنامه درمانی توصیه شده توسط پزشک برای آپاندیسیت شامل یک یا چند مورد زیر است:
جراحی برای برداشتن آپاندیس
تخلیه سوزن یا جراحی برای تخلیه آبسه
آنتی بیوتیک ها
مسکن ها
مایعات توسط تزریق وریدی
رژیم مایعات
در موارد نادر آپاندیسیت ممکن است بدون جراحی بهتر شود، اما در اغلب موراد برای برداشتن آپاندیس خود به عمل به جراحی نیاز هست که این عمل به عنوان آپاندکتومی شناخته می شود. اگر دچار آبسه ای شده اید که پاره نشده است پزشک قبل از عمل جراحی آبسه را درمان می کند. برای شروع وی به شما آنتی بیوتیک می دهد سپس از یک سوزن برای تخلیه آبسه چرک استفاده می کند.
جراحی برای آپاندیسیت
برای درمان آپاندیسیت پزشک از نوعی جراحی که به عمل آپاندکتومی معروف است استفاده می کند. طی این روش وی پیوست را برمی دارد. اگر آپاندیس ترکیده باشد حفره شکم نیز تمیز می شود. در برخی موارد پزشک از لاپاراسکوپی برای انجام جراحی با حداقل تهاجم استفاده می کند. در موارد دیگر نیز به اجبار از عمل جراحی باز برای برداشتن آپاندیس استفاده می کند مانند هر عمل جراحی برخی از خطرات مرتبط با آپاندکتومی نیز وجود دارد. با این حال، خطرات آپاندیکتومی کمتر از خطر آپاندیسیت درمان نشده است.
آپاندیسیت حاد
آپاندیسیت حاد یک مورد شدید و ناگهانی آپاندیسیت است. علائم طی یک تا 2 روز به سرعت در حال افزایش است که نیاز به درمان فوری پزشکی پررنگ می شود. در صورت عدم درمان باعث پارگی آپاندیس می شود. این امر می تواند یک عارضه جدی و حتی کشنده باشد. آپاندیسیت حاد بیشتر از آپاندیسیت مزمن رایج است.
آپاندیسیت مزمن
آپاندیسیت مزمن کمتر از آپاندیسیت حاد شیوع دارد. در موارد آپاندیسیت مزمن علائم به نسبت خفیف است. احتمال می رود قبل از ظهور مجدد طی چند هفته، ماه یا حتی سال ناپدید شوند. تشخیص این نوع آپاندیسیت چالش برانگیز است برخی اوقات تا زمانی که به آپاندیسیت حاد تبدیل نشود تشخیص داده نمی شود، آپاندیسیت مزمن خطرناک است باشد.
بیشتر بخوانید:میسوفونیا چیست؟ / ممکن است شما هم به این بیماری عجیب مبتلا باشید!
آپاندیسیت در بچه ها
تقریبا 70 هزار کودک هر ساله در ایالات متحده آپاندیسیت را تجربه می کنند. اگرچه بیشتر در سنین 15 تا 30 سال مشاهده می شود، اما احتمال وقوع آن در هر سنی وجود دارد. در کودکان و نوجوانان آپاندیسیت اغلب باعث معده درد در نزدیکی ناف می شود. این درد در نهایت شدیدتر شده و به سمت راست و پایین شکم کودک منتقل می شود. فرزند شما همچنین ممکن است:
اشتهای خود را از دست بدهد
تب کند
حالت تهوع
استفراغ
اگر هر یک از علائم آپاندیسیت در کودک رخ داد بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
زمان بهبودی برای آپاندیسیت
زمان بهبودی برای آپاندیسیت به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
سلامتی کلی
آیا دچار عوارض ناشی از آپاندیسیت یا جراحی شده اید یا خیر
نوع خاصی از درمان هایی که دریافت می کنید
اگر برای برداشتن آپاندیس خود جراحی لاپاراسکوپی داشته باشید چند ساعت پس از اتمام جراحی یا روز بعد از بیمارستان مرخص می شوید.
اگر جراحی باز داشته باشید به احتمال زیاد باید زمان بیشتری را در بیمارستان سپری کنید تا پس از بهبودی مرخص شوید. جراحی باز بیشتر از جراحی لاپاراسکوپی تهاجمی است و به طور معمول به مراقبت ها و پیگیری های بیشتری نیاز دارد.
قبل از ترک بیمارستان کادر درمان به شما درباره چگونگی مراقبت از محل جراحی کمک می کنند حتی ممکن است آنتی بیوتیک یا مسکن نیز تجویز شود، همچنین به شما توصیه می شود ضمن رعایت رژیم غذایی از انجام فعالیت های شدید اجتناب کنید یا تا هنگام بهبودی کامل تغییرات دیگری در عادت های روزانه خود ایجاد کنید. بهبودی کامل از آپاندیسیت و جراحی چندین هفته طول می کشد. در صورت بروز عوارض روند بهبودی بیشتر طول می کشد.
آپاندیسیت در بارداری
آپاندیسیت حاد شایع ترین اورژانس که نیاز به جراحی در دوران بارداری دارد. برآورد می شود 0.04 تا 0.2 درصد از زنان باردار با این عارضه دست و پنجه نرم می کنند. علائم آپاندیسیت ممکن است به عنوان ناراحتی معمول در دوران بارداری اشتباه گرفته شود، همچنین بارداری باعث تغییر آپاندیس در شکم به سمت بالا شود که می تواند در محل درد مربوط به آپاندیسیت تاثیر بگذارد و روند تشخیص را دشوارتر کند. گزینه های درمانی در دوران بارداری شامل یک یا چند مورد زیر است:
جراحی برای برداشتن آپاندیس
تخلیه با سوزن یا جراحی برای تخلیه آبسه
آنتی بیوتیک ها
تاخیر در تشخیص و درمان خطر ابتلا به عوارض از جمله سقط جنین را افزایش می دهد.
عوارض احتمالی آپاندیسیت
آپاندیسیت عوارض جدی ایجاد می کند به عنوان مثال، باعث ایجاد جیب چرک معروف به آبسه در آپاندیس می شود. این آبسه منجر به نشت چرک و باکتری به داخل حفره شکم می شود، همچنین آپاندیسیت منجر به پارگی آپاندیس می شود. اگر آپاندیس پاره شود می تواند مواد مدفوع و باکتری ها را به داخل حفره شکم بریزد. در این صورت باعث ایجاد مخاط داخل حفره شکمی و التهاب می شود که به عنوان پریتونیت شناخته می شود و بسیار جدی حتی کشنده است. عفونت های باکتریایی سایر اندام های شکم را نیز تحت تاثیر قرار می دهند به عنوان مثال باکتری های پارگی آبسه یا آپاندیس وارد مثانه یا روده بزرگ می شوند، همچنین ممکن است از طریق جریان خون به سایر قسمت های بدن برسد. برای پیشگیری یا مدیریت این عوارض پزشک آنتی بیوتی، جراحی یا سایر روش های درمانی را تجویز می کند. در برخی موارد به عوارض جانبی یا عوارض ناشی از درمان مبتلا می شوید. با این حال، خطرات مرتبط با آنتی بیوتیک و جراحی کمتر از عوارض احتمالی آپاندیسیت درمان نشده جدی است.
جلوگیری از بروز آپاندیسیت
هیچ راه مطمئنی برای جلوگیری از آپاندیسیت وجود ندارد، اما شاید بتوان با یک رژیم غذایی غنی از فیبر خطر ابتلا به آن را کاهش داد. اگرچه تحقیقات بیشتری در مورد نقش احتمالی رژیم غذایی مورد نیاز است، اما آپاندیسیت در کشورهایی که افراد از رژیم های غذایی با فیبر بالا استفاده می کنند کمتر مشاهده می شود. غذاهایی که سرشار از فیبر هستند عبارتند از:
میوه ها
سبزیجات
عدس، نخود، لوبیا و سایر حبوبات
بلغور جو دوسر، برنج قهوه ای، گندم کامل و سایر غلات کامل
عوامل خطر برای آپاندیسیت
آپاندیسیت می تواند هر فردی را درگیر کند، اما ممکن است برخی از افراد بیش از سایرین به این بیماری مبتلا شوند. به عنوان مثال، عوامل خطر آپاندیسیت عبارتند از:
سن: آپاندیسیت غالبا افراد بین 15 تا 30 سال را مبتلا می کند.
جنسیت: آپاندیسیت در مردان بیشتر از زنان است.
سابقه خانوادگی: افرادی که سابقه خانوادگی آپاندیسیت دارند بیشتر در معرض خطر ابتلا به آن قرار دارند.
انواع آپاندیسیت
آپاندیسیت به 2 صورت حاد یا مزمن است. در موارد آپاندیسیت حاد علائم شدید است و به طور ناگهانی ایجاد می شود. در موارد مزمن علائم خفیف تر است و طی چندین هفته، ماه یا حتی سال ها پدیدار می شود، همچنین این شرایط می تواند ساده یا پیچیده باشد. در موارد ساده آپاندیسیت هیچ عارضه ای ندارد، اما در موارد پیچیده عوارضی مانند آبسه یا پارگی آپاندیس احتمال بروزشان وجود دارد.
آپاندیسیت و درمان های خانگی
در صورت مشاهده علائم آپاندیسیت بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. این یک بیماری جدی است که نیاز به درمان پزشکی دارد و برای درمان آن نمی توان به درمان های خانگی اعتماد کرد. اگر برای برداشتن آپاندیس تحت عمل جراحی قرار گرفته اید پزشک برای حمایت از روند بهبودی آنتی بیوتیک و مسکن تجویز می کند. علاوه بر مصرف داروها طبق دستورالعمل موارد زیر نیز کمک می کند:
به خوبی استراحت کنید
مقدار زیاد مایعات بنوشید
هر روز پیاده روی آرام انجام دهید
از انجام فعالیت ها و بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید تا زمانی که پزشک برای انجام آنها به شما مجوز بدهد.
محل های برش جراحی را تمیز و خشک نگه دارید
در برخی موارد پزشک تنظیم و رعایت رژیم غذایی مناسب را توصیه می کند. اگر بعد از جراحی حالت تهوع دارید خوردن غذاهای نرم مانند نان تست و برنج ساده کمک می کند. در صورت ابتلا به یبوست مصرف مکمل فیبر توصیه می شود.
مترجم: الهه زارعی
