شاید همه ما این تجربه را داشته باشیم، که رگهای برجسته و بیرون‌زده‌ای از بدن خود یا دیگران توجه ما را جلب کرده باشد، رگ هایی که معمولا در پیشانی، دست ها و پاها از حالت طبیعی بزرگتر یا تیره تر هستند. این رگ ها گاهی به شدت مشخص و گاهی نیز از نظر محو می‌شوند.
– آیا برجستگی رگها نشانه بیماری است ؟
– با دیدن این رگ های برآمده باید نگران باشیم ؟
– آیا این برجستگی ها همیشه خطرناک هستند؟
درهمین رابطه چند سوال مهم را مستقیما از پروفسور مهرداد اقدسی استاد بیماری های وریدی، پرسیده و نظر ایشان را جویا شده ایم، که در ادامه مقاله مطرح شده است.
علت بیرون زدگی رگ های بدن چیست؟
بیرون زدگی و برجستگی رگ ها به علل متفاوتی در بدن بروز می کند، هرچند خوشبختانه در اکثر موارد این برآمدگی رگ ها نشانه بیماری نیست اما گاهی نیز می تواند هشداری برای بیماری های عروقی باشد.
- ورزش کردن
برجسته شدن و بیرون زدگی رگ ها در حین ورزش کردن کاملا طبیعی است و سلامت سیستم قلب و عروق را نشان می دهد، همین موضوع باعث می شود در بدن ورزشکارن به علت ورزش مداوم همچنین کم بودن چربی زیر پوست و تراکم بافت عضلانی، معمولا رگ ها به صورت برجسته و نمایان دیده شوند.
- افراد لاغر اندام
در افراد لاغر اندام چربی زیر پوست کمتر از افرادی است که وزن نرمال دارند، همین موضوع باعث می شود که رگ ها در بدن لاغر اندام ها برجسته تر و قابل مشاهده به نظر برسند.
این برجستگی و بیرون زدگی رگ ها در بدن این افراد در اکثر موارد خطرناک نیست و جای نگرانی ندارد، مگر اینکه رگ ها از حالت نرمال خارج یا همراه با درد و خستگی باشند.
- افزایش سن
معمولا با بالارفتن سن، قطر رگ ها بیشتر می شود از سوی دیگر کم شدن چربی زیر پوست و از بین رفتن خاصیت کشسانی پوست، در افراد مسن باعث می شود رگ ها به صورت برجسته دیده شوند. این روند کاملا طبیعی است و نشانه بیماری نیست.
- پوست نازک و رنگ پوست
در افرادی که پوست روشنی دارند و یا ضخامت پوست آنها کمتر است معمولا رگ ها از زیر پوست مشخص و نمایان تر هستند.
در این موارد نیز هیچ جای نگرانی نیست.
- وراثت
خصلت های فیزیکی می‌تواند به صورت ژنتیکی و ارثی منتقل شود. پس اگر نزدیکان شما رگ های برجسته و بیرون زده ای دارند شما نیز ممکن است مستعد این ویژگی باشید.
- گرما
در هوای گرم معمولا دریچه های رگ ها به صورت درست عمل نمی‌کنند، همین موضوع باعث تشدید فعالیت عروق و مشخص شدن رگ ها در سطح پوست شود.
- بارداری
در بارداری معمولا میزان خون در گردش ۲۰-۴۰ درصد افزایش پیدا میکند، افزایش این حجم از خون باعث فشار به عروق و نمایان شدن رگ ها در سطح پوست میشود. این حالت معمولا دائمی نیست و پس از اتمام دوره بارداری و زایمان از بین می‌رود.
- تغییرات هورمونی
عدم تعادل در هورمون ها مخصوصا در یائسگی منجر به نمایان شدن رگ های بدن میشود.
چه زمانی نگران رگ های بیرون زده باشیم ؟
دکتر اقدسی در پاسخ این سوال اشاره کردند که در اكثر موارد برجستگی رگها اهمیت بالینی نداردو جای نگرانی نیست.
مگر اینکه رگ های برجسته دچار یكی از علایم زیر شود
١- سفتی و دردناك شدن مسیر رگ، همچنین قرمز شدن پوست اطراف آن ممکن است علامتی دال بر ایجاد لخته باشد .
٢- اگر به علت برجستگی و پرخونی و تماس مكرر احتمال صدمه و خونریزی می‌دهید.
بهتر است در صورت بروز این موارد با پزشك مشورت كنید
چرا واریس در پاها بیشتر دیده میشود ؟
پرفسور اقدسی در تشریح علل تورم رگهای پا به بیماری واریس اشاره کردندو این بیماری بخاطر فشار به سیستم گردش خون در پاها و بالاتر بودن فشار وریدی و شریانی اغلب در پاها بروز میکند. نیروی جاذبه زمین در کنار عواملی مثل وزن شخص در ایجاد این فشار مضاعف سهیم هستند. جالب است بدانید اگر کاف فشارسنج را بجای بازو به پا ببندید فشار خون بالاتری را ثبت خواهد كرد، البته معیار فشار خون دست است. فشار هیدرواستاتیك و به تبع آن فشار وریدی هم در پا بالاتر است. و به همین علت اختلالات وریدی از جمله واریس در پا بیشتر بروز میکند. همین بالا بودن فشار وریدی در پاها، موجب میشود درمان وریدهای برجسته پا ضرورت بیشتری داشته باشند.
آیا بیرون زدگی رگهای پا خطرناک است ؟
بیرون زدگی رگ های روی ساق و ران پا در اکثر موارد نشانه واریس بوده و بیشتر از سایر نقاط بدن در معرض عوارضی مانند خونریزی و لخته شدن خون هستند. لذا توصیه میشود قبل از ایجاد مشكلات جدی مشاوره پزشکی بعمل آید. اما رگ های ریز قرمز و بنفش رنگ روی پوست معمولا مشکل پزشکی نیستند و فقط ظاهر پاها را مخدوش می‌کنند.
درمان رگ های برجسته و بیرون زده
خوشبختانه امروزه روش های سریع، کاربردی و سرپایی برای درمان واریس پا وجود دارد. روش های درمانی به قدری پیشرفت كرده است كه ظرف كمتر از یك ساعت و با كمترین عارضه، مشكل بیمار برطرف شده و از روز بعد درمان می‌تواند سر كار خود حاضر شود.
روش های درمان واریس
- اسکلروتراپی
- لیزر های درون رگی
- فلبکتومی
- چسب بافتی
بیرون زدگی رگ های پیشانی
رگ های پیشانی معمولا موقت و تحت شرایط خاصی جلوه می‌کنند و بعد از مدتی به حالت اولیه خود باز می‌گردند، اما گاهی نیز عواملی مثل ژنتیک، بالا رفتن سن، پوست نازک یا ورزش های سنگین در ورزشکاران باعث میشود بیرون زدگی در رگ های پیشانی به یک عارضه دائمی تبدیل شود. هرچند که این موضوعی خطرناک نیست اما می تواند از نظر زیبایی برای افراد اهمیت داشته باشد.
عوامل برجسته شدن و بروز رگ های پیشانی
- فشار خون بالا یا پر فشاری خون
- نازک بودن پوست
- تهوع شدید و مکرر
- سرفه های طولانی
- ورزش های سنگین
- سردرد های تنشی و عصبی
- بارداری
- گرما و در معرض نور افتاب بودن
درمان رگ های پیشانی
دکتر مهرداد اقدسی معتقد است، به دلایل مختلف از جمله ارتباطات متعدد و شبكه وسیع خونی موضعی، احتمال بروز اسكار و جای زخم، بهتر است عروق برجسته روی پیشانی تا حد ممكن دستکاری نشوند هرچند به روش هایی می‌توان برای درمان آنها اقدام کرد .
رگ های زیر چشم
روشن ونازک بودن پوست باعث میشود علاوه بر رگ های بدن گاهی اوقات رگ های زیر چشم ها نیز به وضوح دیده شوند، نمایان شدن این رگ ها به سلامتی چشم و…آسیبی نمی‌زند اما به لحاظ زیبایی برای برخی افراد اهمیت دارد.
خوشبختانه روش‌های تركیبی مناسبی برای برطرف كردن رگهای زیر چشم وجود دارد و نتایج رضایت بخشی نیز در پی داشته است .
رگ های بیرون زده دست
دست ها نیز مانند صورت در معرض دید هستند. برجستگی ایجاد شده ناشی از رگهای بیرون زده پشت دست اثر مستقیم در اعتماد به نفس بسیاری از افراد دارد. تحلیل چربی زیر پوستی در روند طبیعی پیر شدن پوست، لاغری، قرار گرفتن در معرض آفتاب شدید، کارهای سنگین دستی و همچنین ورزش های سنگین با وزنه همگی از عواملی هستند که در بیرون زدگی رگ دست ها تاثیر قابل توجهی دارند.
چگونه از بیرون زدگی رگ دست ها پیشگیری کنیم؟
- استفاده مرتب از کرم های ضد آفتاب
- استفاده از چرخ های دستی به جای بلند کردن و حمل بارهای سنگین با دست
- استفاده از دستکش در هنگام استفاده از شوینده ها
- كرمهای هیدراته و چرب كننده پوست دست
