ایبوپروفن به طور معمول برای تسکین علائم آرتروز، تب و قاعدگی و سایر انواع درد استفاده می شود. این یک داروی ضدالتهاب غیر استروئیدی (NSAID) و دارای اثر ضدپلاکتی است یعنی از لخته شدن خون محافظت می کند.
ایبوپروفن چیست؟
ایبوپروفن نوعی NSAID تحت عنوان داروی ضد درد، کاهش دهنده تب و در دوزهای بالاتر اثرات ضدالتهابی شناخته می شود. سازمان بهداشت جهانی (WHO) ایبوپروفن را در فهرستی از حداقل نیازهای پزشکی برای یک سیستم مراقبت های بهداشتی اساسی موسوم به “لیست داروهای ضروری” قرار داده است.
استروئیدها اغلب اثرات مشابهی دارند، اما استفاده طولانی مدت از آنها می تواند عوارض جانبی شدیدی ایجاد کند. ایبوپروفن، آسپیرین و ناپروکسن همه از NSAID های شناخته شده ای هستند که بدون نسخه نیز در دسترس هستند. ایبوپروفن با جلوگیری از تولید پروستاگلاندین ها موادی که بدن در پاسخ به بیماری و آسیب آزاد می کند عمل می کند. پروستاگلاندین ها باعث درد و تورم یا التهاب می شوند با آزاد شدن در مغز باعث بروز تب هم می شوند.
اثرات مسکن ایبوپروفن بلافاصله پس از مصرف دوز شروع می شود. اثرات ضدلتهابی ممکن است طولانی تر گاهی حتی تا چند هفته طول بکشد.
اثرات جانبی مصرف ایبوپروفن
ایبوپروفن برای افرادی که:
به آسپرین یا سایر NSAID حساس هستند
زخم معده داشته یا دارند
نارسایی شدید قلبی دارند
در سال 2015، سازمان غذا و داروی ایالات متحده هشدارهای خود را در مورد افزایش خطر حمله قلبی یا سکته مغزی هنگام مصرف دوزهای بالاتر ایبوپروفن را افزایش داد. این سازمان از مردم درخواست می کند در صورت بروز درد در قفسه سینه، مشکلات تنفسی، ضعف ناگهانی در یک قسمت یا یک طرف بدن یا اختلال گفتار ناگهانی بلافاصله به پزشک مراجعه کنند. در صورت بروز موارد زیر باید نیز باید با احتیاط مصرف شود.
آسم
مشکلات کبدی
مشکلات کلیوی
نارسایی خفیف قلب
فشار خون بالا
آنژین حملات قلبی (بیماری ایسکمیک قلب)
تنگی عروق معروف به بیماری شریانی محیطی
جراحی بای پس سرخرگ کرونر
هر تجربه خونریزی معده
سکته
در صورت عدم اطمینان بیماران باید با پزشک یا داروساز واجد شرایط مشورت کنند.
عوارض جانبی احتمالی
شایع ترین عوارض جانبی ایبوپروفن عبارتند از:
اسهال
حالت تهوع
استفراغ
سوءهاضمه شامل درد قسمت فوقانی شکم، نفخ و سوءهاضمه
درد معده یا روده
همچنین ممکن است، اما کمتر شایع است:
سرگیجه
ادم یا احتباس مایعات
نفخ شکم
فشار خون بالا
التهاب معده
زخم در سیستم گوارش
تشدید علائم آسم
هر فردی که بعد از مصرف ایبوپروفن دچار سرگیجه می شود باید از رانندگی یا کار با ماشین آلات خودداری کند. به ندرت ممکن است فردی دچار خونریزی معده شود که علائم آن عبارتند از:
مدفوع سیاه
خونریزی یا استفراغ با خون
استفاده طولانی مدت می تواند منجر به کاهش قدرت باروری در برخی از زنان شود، اما این مشکل باید به زودی پس از پایان درمان متوقف شود.
بیشتر بخوانید:علت درد پهلو چیست ؟ / راه های درمان آن را بدانیم
عکس العمل های آلرژیتیک
سازمان غذا و داروی ایالات متحده هشدار می دهد برخی از افراد به مواد سازنده ایبوپروفن حساسیت دارند. علائم آلرژیک شامل موارد زیر است:
کهیر، قرمز شدن پوست، تاول زدن یا بثورات پوستی
تورم صورت
آسم و خس خس سینه
در صورت تجربه این علائم باید مصرف دارو قطع شود. در موارد شدید حتی ممکن است شوک آنافیلاکتیک نیز رخ دهد. برخی افراد دچار مشکل تنفسی می شوند که باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنند. در 3 ماه آخر بارداری نباید از ایبوپروفن استفاده شود مگر اینکه توسط پزشک تجویز شده باشد زیرا ممکن است روی جنین تاثیر بگذارد یا هنگام زایمان باعث بروز مشکل شود. قبل از استفاده از هر دارویی در دوران بارداری یا شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
آیا ایبوپروفن اعتیاد آور است؟
برخی گزارش ها که استفاده معمول از بسیاری از مسکن ها مانند ادویل را برای سردردهای میگرنی نشان می دهد پس از از بین رفتن اثر مسکن سردرد عود می کند. گرچه که اعتیاد در نظر گرفته نمی شود، اما می تواند یک چرخه آزار دهنده ایجاد کند که شکستن آن دشوار است. مصرف کنندگان عادی ایبوپروفن باید به این نکته توجه داشته باشند.
فعل و انفعالات ایبوپروفن
برخی اوقات یک دارو می تواند در اثر داروی دیگر تداخل ایجاد کند که به عنوان تداخل دارویی شناخته می شود. داروهایی که ممکن است با ایبوپروفن تداخل داشته باشند عبارتند از:
داروهای ضدفشارخون: داروهایی که برای فشار خون بالا مصرف می شوند. ایبوپروفن در صورت استفاده در کنار داروهای ضدفشارخون برخی اوقات منجر به افزایش فشار خون می شود.
مسکن های ضدالتهابی: ایبوپروفن را نباید با دیکلوفناک یا ناپروکسن مصرف کرد زیرا در این صورت خطر خونریزی معده بیشتر است. مصرف ایبوپروفن با این داروها ضروری نیست زیرا داروهای مسکن هستند.
آسپرین: ایبوپروفن و آسپرین همراه با هم به میزان قابل توجهی خطر خونریزی معده را افزایش می دهند. بیمارانی که از آسپرین با دوز کم برای رقیق شدن خون استفاده می کنند نباید از ایبوپروفن استفاده کنند زیرا اثر رقیق شدن خون کاهش می یابد.
دیگوکسین: این ماده اغلب برای درمان فیبریلاسیون دهلیزی استفاده می شود. ایبوپروفن و دیگوکسین با هم سطح فشار خون را افزایش می دهند.
لیتیوم: این دارو برای برخی اختلالات روانی استفاده می شود. ایبوپروفن می تواند از بین بردن لیتیوم برای بدن را دشوارتر کند در نتیجه میزان خطرناک لیتیوم در بدن وجود دارد.
متوترکسات: این ماده برای درمان سرطان و برخی بیماری های خودایمنی استفاده می شود. ایبوپروفن از بین بردن متوترکسات برای بدن را دشوارتر می کند. سطوح خطرناک متوترکسات ممکن است در بدن جمع شود.
تاکرولیموس: این دارو به طور عمده پس از پیوند عضو برای جلوگیری از رد عضو جدید سیستم ایمنی بدن استفاده می شود. ایبوپروفن همراه با تاکرولیموس می تواند باعث آسیب کلیه شود.
مهارکننده های بازجذب سروتونین: این نوع داروهای ضدافسردگی مانند سیتالوپرام، فلوکستین، پاروکستین و سرترالین همراه با ایبوپروفن خطر خونریزی را افزایش می دهند.
وارفارین: داروی ضدانعقادی یا رقیق کننده خون که لخته شدن خون را متوقف می کند. ایبوپروفن همراه با وارفارین می تواند اثرات ضدانعقادی دارو را کاهش دهد.
هر فردی که این یا سایر داروها را مصرف می کند باید درباره مصرف ایبوپروفن با پزشک خود مشورت کند. تا زمانی که کاربران به این دستورالعمل ها پایبند باشند می توان از ایبوپروفن در صورت لزوم استفاده کرد. عوارض جانبی شدید به طور معمول فقط با استفاده طولانی مدت رخ می دهد.
در مواجهه با شیوع فعلی بیش از حد مواد افیونی مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، از پزشکان و بیماران می خواهند داروهای غیرافیونی مانند ایبوپروفن را قبل از استفاده از مواد مخدر به عنوان درمانی برای درد در نظر بگیرند.
کاربردهای ایبوپروفن
ایبوپروفن به صورت ژل، اسپری، قرص یا موس موجود است و برای تسکین علائم مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. این شامل:
تب
التهاب
سردرد
دندان درد
کمردرد
آرتروز از جمله آرتروز نوجوانان
قاعدگی
جراحات جزئی
برای سردرد استفاده کوتاه مدت است. برای اثرات ضدالتهابی مربوط به بیماری های مزمن مانند آرتروز استفاده طولانی مدت ضروری است. در بعضی از داروها مانند داروهای ضداحتقان ایبوپروفن اضافه شده است به عنوان مثال یک داروی ترکیبی از سرماخوردگی یا آنفلوانزا ایجاد می شود.
بیشتر بخوانید:نشانه های سرکوب احساسات و ترس در خود
ایبوپروفن و کودکان
ایبوپروفن کودکان برای تسکین درد، التهاب، کنترل تب و برای آرتریت ایدیوپاتیک جوانان تجویز می شود. دوزهای کودکان کمتر از بزرگسالان است. دوز دارو به وزن، سن کودک، شدت تب یا سایر علائم بستگی دارد. کودک باید بیش از 6 ماه سن و حداقل 5 کیلوگرم وزن داشته باشد. والدین باید قبل از دادن ایبوپروفن یا داروهای دیگر به کودکان با پزشک اطفال مشورت کنند.
مترجم: الهه زارعی
