در بیماری کبد چرب با گذشت زمان چربی در کبد تجمع می یابد. بیماری کبد چرب به 2 صورت الکلی و غیرالکلی وجود دارد. بیماری کبد چرب الکلی در اثر مصرف زیاد الکل ایجاد می شود و نوع غیرالکلی آن مربوط به نوشیدن الکل نیست.
اگرچه علت بروز بیماری کبد چرب غیرالکلی هنوز ناشناخته است، اما بیشتر در افرادی که در یکی از گروه زیر قرار دارند مشاهده می شود:
چاقی
دیابت نوع 2
کلسترول بالا
فشار خون بالا
در حال حاضر هیچ دارویی برای درمان بیماری کبد چرب غیرالکلی موجود نیست و فقط رژیم غذایی و تغییر سبک زندگی از جمله موثرترین راه های درمان این بیماری محسوب می شوند، بنابراین چه نوع رژیم های غذایی و تغییر سبک زندگی می توانند برای این شرایط مفید باشند؟ به گزارش هلث لاین، برای کسب اطلاعات بیشتر ادامه مطلب را بخوانید.
درمان های طبیعی برای بیماری کبد چرب
اگر بیماری کبد چرب غیرالکلی دارید به خاطر داشته باشید همه رژیم های غذایی و مکمل ها برای کبد سالم نیستند، بنابراین باید قبل از امتحان هر روش درمانی با پزشک خود مشورت کنید.
حذف اضافه وزن
راهنمای سال 2017 انجمن آمریکایی مطالعه بیماری های کبد، کاهش وزن را به عنوان بخش مهمی در بهبود روند پیشرفت و کاهش علائم بیماری کبد چرب غیرالکلی معرفی می کند.
علاوه بر این، این راهنما توصیه می کند افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی بین 3 تا 5 درصد از وزن بدن خود را کاهش دهند تا تجمع چربی در کبد کاهش یابد، همچنین بیان می کند از دست دادن 7 تا 10 درصد وزن بدن علائم دیگر بیماری کبد چرب غیرالکلی مانند التهاب، فیبروز و زخم را بهبود می بخشد.
بهترین راه برای کاهش وزن و حفظ آن این است با گذشت زمان گام های کوچکی به سمت هدف خود بردارید. قبل از شروع هر برنامه کاهش وزن با پزشک خود صحبت کنید تا ببینید آیا برای شما گزینه مناسبی است یا خیر. یک متخصص تغذیه می تواند یک برنامه غذایی را برای کمک به شما در رسیدن به اهداف کاهش وزن و انتخاب مواد غذایی مغذی تنظیم کند.
رژیم مدیترانه ای را امتحان کنید
تحقیقات انجام شده در سال 2017 نشان می دهد رژیم غذایی مدیترانه ای حتی بدون کاهش وزن به کاهش چربی کبد کمک می کند. رژیم غذایی مدیترانه ای به درمان شرایطی از جمله کلسترول بالا، فشار خون بالا و دیابت نوع 2 که به طور معمول با بیماری کبد چرب غیرالکلی مرتبط هستند کمک می کند. این برنامه غذایی روی مصرف انواع غذاهای گیاهی از جمله میوه هاف سبزیجات و حبوبات تازه به همراه چربی های سالم تمرکز دارد. در اینجا مرور مختصری روی مواد غذایی که باید تمرکز کنیم انجام می شود:
میوه ها و سبزیجات. توت، سیب، پرتقال، موز، خرما، انجیر، خربزه، سبزیجات برگ دار، کلم بروکلی، فلفل، سیب زمینی شیرین، هویج، کدو، خیار، بادمجان و گوجه فرنگی را امتحان کنید.
حبوبات. لوبیا، نخود فرنگی، عدس، حبوبات و نخود را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
چربی های سالم. از روغن های سالم مانند روغن زیتون بسیار بکر استفاده کنید. آجیل، دانه ها، آووکادو و زیتون نیز حاوی غلظت بالایی از چربی های سالم هستند.
ماهی و گوشت بدون چربی. هفته ای 2 بار ماهی مصرف کنید. مصرف تخم مرغ و مرغ بدون چربی مانند مرغ و بوقلمون بدون پوست در حد متوسط خوب است.
غلات کامل. از غلات کامل و فرآوری نشده مانند نان گندم کامل، برنج قهوه ای، جو دوسر کامل، ماکارونی گندم کامل یا کینوا استفاده کنید.
قهوه بنوشید
بر اساس نتایج تحقیقات انجام شده در سال 2016، قهوه مزایای محافظتی زیادی برای کبد دارد. به طور خاص، تحریک تولید آنزیم های کبدی برای مقابله با التهاب است. همان تحقیقات نشان می دهد در میان افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی نوشیدن منظم قهوه آسیب کلی کبدی را کاهش می دهد. برای کاهش خطر بیماری کبدی روزانه 2 تا 3 فنجان قهوه بنوشید. قهوه سیاه بهترین گزینه است زیرا هیچ چربی یا شکر اضافه شده ای ندارد.
بیشتر بخوانید:ناخن ها درباره سلامتی چه می گویند؟
فعال باشید
بر اساس نتایج تحقیقات سال 2017، بیماری کبد چرب غیرالکلی اغلب با سبک زندگی بی تحرک همراه است. علاوه بر این، عدم تحرک در سایر شرایط از جمله بیماری های قلبی، دیابت نوع 2 و چاقی با بیماری کبد چرب غیرالکلی نقش دارد.
فعال بودن و ورزش کردن در صورت داشتن بیماری کبد چرب غیرالکلی مهم است. بر اساس دستورالعمل های آمریکا برای فعالیت بدنی، حداقل 150 دقیقه ورزش با شدت متوسط در هفته را توصیه می کند یعنی حدود 30 دقیقه طی 5 روز در هفته است.
برای ورزش کافی لزوما نباید ورزش کنید یا حتی به باشگاه بروید بلکه می توانید 5 روز در هفته 30 دقیقه پیاده روی سریع داشته باشید یا حتی می توانید آن را به 2 پیاده روی سریع 15 دقیقه ای 2 بار در روز یا 5 روز در هفته تقسیم کنید.
برای شروع ورزش سعی کنید فعالیت بدنی متوسط را در برنامه روزانه خود بگنجانید. هر زمان که می توانید به سمت فروشگاه مواد غذایی پیاده بروید، با بچه های خود بازی کنید یا به جای آسانسور از پله ها استفاده کنید، همچنین در این دستورالعمل ها توصیه می شود مدت زمان نشستن در طول روز را کاهش دهید.
از خوردن غذاهای حاوی قند اضافه شده خودداری کنید
قندهای غذایی مانند فروکتوز و ساکارز با ایجاد بیماری کبد چرب غیرالکلی ارتباط دارند. تحقیقات سال 2017 توضیح می دهد چگونه این قندها در تجمع چربی در کبد نقش دارند عاملان اصلی شامل غذاهای فروشگاهی و فرآوری شده تجاری هستند، مانند:
کالاهای پخته شده مانند کیک، کلوچه، دونات، شیرینی و پای
آب نبات
بستنی
غلات شیرین
نوشیدنی بدون الکل
نوشیدنی های ورزشی
نوشیدنی های انرژی زا
محصولات لبنی شیرین مانند ماست های طعم دار
برای تشخیص اینکه آیا غذای آماده وبسته بندی شده حاوی شکر اضافه شده است برچسب روی محصول را با دقت بخوانید. کلماتی از جمله ساکارز، فروکتوز و مالتوز ختم قند هستند. قندهای دیگری که به طور معمول به محصولات غذایی اضافه می شوند عبارتند از:
قند نیشکر
شربت ذرت با فروکتوز بالا
شیرین کننده ذرت
کنسانتره آب میوه
عسل
ملاس یا شیره
شربت
روش دیگر برای تشخیص میزان قند موجود در یک ماده غذایی خواندن برچسب ارزش تغذیه ای و بررسی تعداد گرم قند موجود در یک وعده برای آن ماده است که هرچه پایین تر باشد بهتر است.
کلسترول بالا را هدف قرار دهید
طبق تحقیقات در سال 2012، بیماری کبد چرب غیرالکلی مدیریت کلسترول به تنهایی برای بدن را دشوارتر می کند. این امر بیماری کبد چرب غیرالکلی را بدتر کرده و خطر ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش می دهد. سعی کنید مصرف برخی از چربی ها را برای کنترل کلسترول و درمان بیماری کبد چرب غیرالکلی محدود کنید. چربی هایی که باید از مصرف آنها اجتناب شود:
چربی های اشباع شده: این موارد در گوشت ها و لبنیات پرچرب یافت می شوند.
چربی های ترانس: چربی های ترانس اغلب در محصولات پخته و فرآوری شده، کراکرها و غذاهای سرخ شده یافت می شوند.
بسیاری از تغییرات در سبک زندگی از جمله کاهش وزن، تحرک و اتخاذ یک رژیم غذایی مدیترانه ای به شما در کنترل کلسترول نیز کمک می کنند، همچنین پزشک ممکن است برای کلسترول بالا دارو تجویز کند.
مصرف مکمل امگا 3 را امتحان کنید
برخی از انواع چربی ها برای سلامتی مفید هستند. اسیدهای چرب امگا 3 چربی های اشباع نشده چندگانه هستند که در غذاهایی مانند ماهی های روغنی و برخی مغزها و دانه ها یافت می شوند که دارای مزایایی برای سلامت قلب هستند و برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی نیز توصیه می شود.
بررسی مطالعات سال 2016 نشان می دهد مصرف مکمل امگا 3 می تواند باعث کاهش چربی کبد و بهبود سطح کلسترول شود. در بررسی دوزهای روزانه امگا 3 از 830 تا 9 هزار میلی گرم بود، اما بهتر است در مورد مقدار مصرف با پزشک خود صحبت کنید.
بیشتر بخوانید:وسایل خانگی پرمصرف و آلوده
از تحریک کننده های شناخته شده کبد خودداری کنید
برخی از مواد می توانند استرس و بار اضافی را بر کبد وارد کنند. برخی از این مواد شامل الکل، داروهای بدون نسخه و مصرف برخی ویتامین ها و مکمل ها هستند. بر اساس تحقیق در سال 2013، در صورت داشتن بیماری کبد چرب غیرالکلی بهتر است از نوشیدن الکل به طور کامل خودداری کنید.
در حالی که مصرف میزان متوسط الکل ممکن است فوایدی در بین افراد سالم داشته باشد، اما مشخص نیست این مزایا در مورد افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی نیز وجود دارد یا خیر. علاوه بر این، قبل از مصرف هرگونه داروی بدون نسخه، ویتامین یا مکمل با پزشک خود صحبت کنید زیرا اینها بر کبد تاثیر می گذارند.
در مورد مصرف مکمل های ویتامین E از پزشک خود سوال بپرسید
ویتامین E به عنوان یک آنتی اکسیدان التهاب ناشی از بیماری کبد چرب غیرالکلی را کاهش می دهد. با توجه به بررسی انجام شده در سال 2018، تحقیقات بیشتری برای درک اینکه چه کسی و چگونه می تواند از این روش درمانی بهره مند شود لازم است.
مصرف دوز روزانه 800 واحد بین المللی ویتامین E برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی که دیابت ندارند و استئو هپاتیت غیر الکلی (NASH)، نوع پیشرفته بیماری کبد چرب غیر الکلی را تایید کرده اند توصیه می شود. خطراتی مرتبط با این روش درمانی وجود دارد، بنابراین با پزشک خود مشورت کنید تا ببینید آیا مصرف ویتامین E برای شما گزینه مناسبی است و آیا می تواند به بهبود بیماری کبد چرب غیرالکلی کمک کند یا خیر.
گیاهان و مکمل ها را امتحان کنید
گیاهان، مکمل ها و ادویه های مورد استفاده به عنوان روش های درمانی جایگزین بیماری کبد چرب غیرالکلی شناسایی شده اند. ترکیباتی که تاثیرات مثبتی بر سلامت کبد دارند شامل زردچوبه، خار مریم، رسوراترول و چای سبز است. به خاطر داشته باشید اینها درمان های پزشکی تایید شده برای بیماری کبد چرب غیرالکلی نیستند و ممکن است عوارض جانبی داشته باشند، بنابراین مهم است قبل از مصرف هر گونه گیاهان و مکمل های بیماری کبد چرب غیرالکلی با پزشک خود صحبت کنید.
در پایان
در حال حاضر شیوه زندگی و تغییر رژیم غذایی موثرترین گزینه درمانی برای بیماری کبد چرب غیرالکلی هستند. کاهش وزن، تحرک بدنی، کاهش قند، داشتن رژیم غذایی سالم و نوشیدن قهوه برخی از راه هایی است که می تواند به بهبود علائم مرتبط با کبد چرب غیرالکی کمک کند. اگر به این بیماری مبتلا هستید حتما برای تهیه یک برنامه درمانی شخصی و مناسب با دکتر خود همکاری نزدیک داشته باشید.
مترجم: الهه زارعی