پزشکان از استراتژی های مختلفی برای کمک به افراد در کنترل فشار خون بالا استفاده می کنند. هنگامی که ورزش و ایجاد تغییرات در برنامه غذایی مانند افزایش مصرف پتاسیم و کاهش میزان نمک مصرفی برای نگه داشتن فشار خون در حد قابل قبول کافی نیست بسیاری از داروها برای کنترل بیماری تجویز می شوند.
هر یک از این گزینه ها تلاش می کند ضمن حفظ سلامت قلب مقاومت محیطی را در سیستم شریانی بدن کاهش دهد. یکی از مکانیسم های کاهش مقاومت در برابر جریان خون شل شدن عضلات اطراف عروق و شریان ها است و باعث آزادسازی بیشتر جریان خون می شود.
اکتشافات اساسی که به بیش از 60 سال قبل بازمی گردد ثابت می کند سطح کلسیم و پتاسیم در عضله اطراف رگ های خونی کنترل کننده چگونگی انبساط و انقباض آنها است. با این حال، این دانشمندان به طور غیرمنتظره دریافتند زینک نیز در حفظ تون عروقی نقش دارد.
زینک به عنوان یک یون فلزی مهم در زیست شناسی شناخته می شود و با توجه به اینکه کلسیم و پتاسیم در کنترل جریان خون و فشار مشهور هستند جای تعجب است که قبلا از نقش زینک صحبتی نشده است.
دکتر آیتون، نویسنده اصلی تیم تحقیقاتی واق در استرالیا می گوید: به طور اساسی زینک اثر معکوس کلسیم بر جریان خون و فشار خون دارد.
یک کشف شگفت آور
دکتر بتری می گوید: کشف ما درباره زینک مهم است، اما بسیار سریع صورت گرفته و در آن مغز مورد تحقیق قرار گرفته است نه فشار خون.
ما در حال بررسی تاثیر داروهای حاوی زینک بر عملکرد مغز در بیماری آلزایمر بودیم که متوجه کاهش واضح و غیرمنتظره فشار خون در مدل های موش تحت درمان با داروها شدیم.
کشف محققان چند نکته را توضیح می دهد که متخصصان در مورد زینک می دانند. نخست کمبود زینک با فشار خون بالا در مدل های حیوانی همراه است. دوم ژن مسئول حفظ سطح زینک در سلول ها نیز با فشار خون بالا و سایر بیماری های قلبی عروقی مرتبط است.
با این حال، در مطالعات روی فاز انسانی هیچ مدرکی مبنی بر وجود منبع معتبر بین مصرف زینک و فشار خون در رژیم غذایی وجود ندارد. مقدار زینک در جریان خون با مقادیر موجود در سلول ارتباط ندارد. این مطالعه نشان داد مقدار زینک داخل سلول ها مهم است.
بیشتر بخوانید:آیا عرق کردن در تابستان منجر به کاهش چربی می شود؟
زینک چگونه بر فشار خون تاثیر می گذارد؟
فشار خون بالا هنگامی رخ می دهد که سلول های عضلانی صاف در دیواره های شریان و شریانی منقبض شده و این عروق را باریک می کند که از طریق آنها خون باید جریان یابد. خون هنگام عبور از مجرا دیواره های این مجاری باریک را به سمتبیرون هل داده و باعث افزایش مخرب فشار خارجی روی آنها می شود.
این عارضه می تواند منجر به آسیب دیدگی یا حتی پارگی رگ های خونی شود. کلسیم در عضلات باعث این سفت شدن می شود و کلسیم توسط پتاسیم در بافت ماهیچه تنظیم می شود. مقدار هر دو ماده معدنی تحت تاثیر سلول های اطراف مانند سلول های اندوتلیال و اعصاب حسی است که خود توسط پتاسیم و کلسیم موجود تنظیم می شوند.
علاوه بر این، محققان دریافتند زینک روی عضلات، سلول های اندوتلیال و اعصاب حسی با هم تاثیر می گذارد و باعث كاهش میزان كلسیم در عضلات و شل شدن آنها می شود. این به نوبه خود منجر به افزایش جریان خون و کاهش فشار خون می شود.
دکتر وینستون مورگان، از دانشگاه لندن شرقی می گوید اگرچه مطالعات دیگر نقش احتمالی زینک را در فشار خون بالا پیشنهاد کرده اند، اما این مورد به طور خاص “بررسی می کند چه اتفاقی می افتد هنگامی که زینک داخل سلولی تنظیم می شود به سمت بالا یا پایین با استفاده از یونوفورها و کلاتورها. ”
یونوفورها یا بون برها به عنوان وسیله نقلیه شیمیایی یون هایی مانند زینک را از طریق غشای سلول منتقل می کنند در حالی که کلاتورها آنها را متصل می کنند.
محققان اذعان می دارند افزایش زینک داخل سلولی با استفاده از یونوفور منجر به کاهش فشار خون در موش های مورد مطالعه شده است، همچنین دانشمندان با انجام آزمایش هایی در فاز آزمایشگاهی روی رگ های خونی منتخب از موش و انسان دریافتند هنگامی که آنها زینک داخل سلولی را با استفاده از کلاتور کاهش می دهند این عروق منقبض می شوند.
دکتر مورگان می افزاید: نتایج جالب توجه اینکه آنها فقط سازوکار پیشنهادی را نشان می دهند و تعدادی از سوالات مهم را بی پاسخ می گذارند. نویسندگان این مطالعه اظهار می دارند تحقیقات بیشتری برای بررسی چگونگی تاثیر زینک روی انواع مختلف سلول ها و آسیب شناسی ها نیاز است، همچنین محققان خاطرنشان می کنند رگ های خونی قلب و مغز نسبت به رگ های خونی سایر نقاط بدن حساسیت بیشتری نسبت به زینک دارند.
ابزاری جدید در مدیریت فشار خون
کشف این تحقیق راهی امیدوار کننده برای تحقیقات بیشتر را باز می کند. با این حال، دونا آرنت، استاد اپیدمیولوژی در دانشگاه بهداشت عمومی کنتاکی در لکسینگتون هشدار می دهد: بر اساس نخستین مطالعه انجام شده در شریان های مزانتریک در موش صحرایی توصیه به شروع مصرف زینک در انسان نمی شود زیرا هیچ طالعه ای روی انسان انجام نشده است.
وی خاطرنشان می کند: در این مطالعه هنگام اضافه شدن زینک هیچ تاثیری روی تون عروقی مشاهده نشده است و تنها زمانی موثر بوده که با استفاده از یونوفورها که به ندرت یک گزینه درمانی هستند سطح داخل سلولی به طور مصنوعی افزایش یابد.
اگر تحقیقات بعدی نقش زینک را در مدیریت فشار خون تایید کند از آن به عنوان یک گزینه درمانی فشار خون بالا استقبال می شود. با وجود در دسترس بودن طیف وسیعی از داروها برای کاهش فشار خون، اما بسیاری از افراد در برابر مصرف آنها مقاومت می کنند، همچنین باید به این نکته نیز اشاره کرد که برخی از دارو در تعدادی از بیماران عوارض جانبی ایجاد می کند.
مترجم: الهه زارعی