چه دلایلی باعث کنده شدن پوست دست ها می شود؟

افراد از دست خود بسیار استفاده می کنند و آنها را در معرض آفتاب، آب، محرک ها و آلرژن ها قرار می دهند. این امر می تواند منجر به آسیب و کنده شدن پوست دست شود.

برای برخی پوست می تواند در نتیجه خشکی پوست کنده شود. این عارضه در نتیجه برخی از بیماری های پوستی مانند اگزما و پسوریازیس نیز رخ می دهد که می تواند ناراحت کننده باشد و زندگی روزمره فرد را مختل کند.

درمان لایه برداری دست بسته به علت بروز آن متفاوت است، اما اغلب شامل مصرف کرم های مرطوب کننده یا پمادهای آبرسان برای خشکی پوست است. برخی موارد نیز ممکن است به تجویز داروهای تجویزی نیاز داشته باشند که به بهبود علل زمینه ای کمک می کند.

به گزارش مدیکال نیوزتودی، این مقاله به لایه برداری دست ها و علل زیست محیطی و پزشکی می پردازد، همچنین در مورد زمان مراجعه فرد به پزشک و نحوه جلوگیری از کنده شدن پوست دست ها بحث می شود.

شستن دست ها

در حالی که شستن دست ها روشی عالی برای رعایت بهداشت است، اگر در صورت شست و شوی بیش از حد ممکن است پوست دست ها کنده شود. علاوه بر این، اگر فردی از صابون های تند و آب بیش از حد گرم استفاده کند و بعد از شستشو از مرطوب کننده استفاده نکند نیز احتمال می رود مشکلات پوستی روی دستان خود ایجاد کنند.

اگرچه شستن دست ها به طور موثری دست ها را ضدعفونی می کند، اما روغن های طبیعی برای حفظ سلامت و نگهداری پوست را نیز حذف می کند. یکی دیگر از دلایل دیگر برای خشکی دست ها و کنده شدن پوست دست ها استفاده زیاد از ضدعفونی کننده دست است. ضدعفونی کننده دست دارای فرمول مبتنی بر الکل است که باعث خشکی پوست می شود.

درمان

آکادمی پوست آمریکا روش معمول زیر را برای جلوگیری و درمان خشکی دست ها به دلیل شستن دست پیشنهاد می کند:

دست ها را حداقل 20 ثانیه با آب ولرم و صابون بشویید.

دست ها را با یک حوله تمیز خشک کرده البته تا حدی که مقداری آب روی آنها بماند

روی پوست مرطوب کرم یا پماد مرطوب کننده بمالید و مطمئن شوید به نوک انگشتان و ناخن ها نیز می رسد

متخصصان پوست بر استفاده از کرم های فاقد عطر و رنگ توصیه می کنند که حاوی وازلین یا روغن معدنی هستند.

اگر فردی از ضدعفونی کننده دست استفاده می کند باید به محض خشک شدن محلول ضدعفونی کننده روی دست خود کرم یا پماد بمالد.

آب و هوا و دما

آب و هوا روی پوست دست ها تاثیر می گذارد. به عنوان مثال، در طول زمستان رطوبت هوا کمتر است  که باعث خشک شدن، ترک خوردگی و کنده شدن پوست کف دست می شود. در برخی افراد عرق کردن دست ها در هوای گرم می تواند منجر به سوزش و کنده شدن پوست شود.

درمان

برای کمک به تسکین خشکی پوست فرد می تواند:

بعد از حمام از مرطوب کننده استفاده کند

از مصرف صابون های حاوی عطر یا الکل خودداری کند

بعد از هر بار شستن دست ها کرم بزنید

قبل از خواب وازلین روی دست های خود بمالید

آفتاب سوختگی

ماندن طولانی مدت زیر نور خورشید باعث آفتاب سوختگی می شود. این عارضه بر هر قسمتی از بدن در معرض آفتاب از جمله دست ها تاثیر می گذارد. با بهبود آفتاب سوختگی ممکن است پوست کنده شود. لایه برداری زمانی اتفاق می افتد که پوست آسیب دیده بدن از بین می برد و یک لایه رویی جدید ایجاد شود.

درمان

برای درمان آفتاب سوختگی فرد می تواند:

برای تسکین درد دوش های مکرر و سرد بگیرد

مرطوب کننده های حاوی سویا یا آلوئه ورا را روی پوست به ویژه بعد از دوش گرفتن برای رفع خشکی بمالد

آب اضافی بنوشد

نواحی سوخته پوست را حین بهبودی برای جلوگیری از آسیب بیشتر ناشی از آفتاب بپوشاند

از کرم موضعی ملایم کورتیزون برای کمک به آرام کردن التهاب روی پوست استفاده کند

درماتیت دست

به درماتیت دست اگزمای دست نیز گفته می شود که 20 تا 35 درصد از تمام انواع درماتیت را تشکیل می دهد. بر اساس اعلام انجمن ملی اگزما، اگزمای دست در نتیجه ژنتیک، عوامل تحریک کننده و آلرژن ها رخ می دهد.  علائم اگزما عبارتند از:

خارش

پوست خشک و حساس

پوست ملتهب و تغییر رنگ داده

لکه های خشن پوست

ترشح یا پوسته پوسته شدن

نواحی متورم شده

درماتیت آتوپیک دست

این نوع اگزما زمان ایجاد اختلال عملکرد سدی پوست رخ می دهد. این عارضه به طور معمول به دلیل تماس با مواد محرک تحریک شده و به صورت الگوهای وزیکولار یا دیسکوئید ظاهر می شود. اگزمای وزیکولار بصورت لکه های خارش دار و تاول های رنگی پوست اغلب ناشی از تعریق ظاهر می شود.

اگزمای دیسکوئید به صورت پلاک های پراکنده و کاملا مشخص ظاهر می شود. این عارضه می تواند ناشی از خشکی پوست، خراش و درماتیت تماسی باشد.

درماتیت تحریک کننده و تماسی

هنگام تماس یک ماده تحریک کننده یا آلرژن با بدن سیستم ایمنی روشن و باعث ایجاد التهاب می شود و علائم اگزما را ایجاد می کند. درماتیت تماسی آلرژیک با تماس آلرژن به پوست ایجاد می شود. برخی از دلایل رایج ابتلا به درماتیت تماسی آلرژیک شامل پیچک سمی، نیکل و دستکش لاستیکی است.

درماتیت تماسی آلرژیک به صورت قرمزی، تورم و تاول ظاهر می شود. برخی از افراد نسبت به عطرهای موجود در محصولات بهداشتی و آرایشی مانند صابون، مرطوب کننده، شامپو و نرم کننده حساسیت دارند. قرار گرفتن در معرض این مواد شیمیایی باعث پوسته شدن دست می شود.

مواد شیمیایی سخت موجود در لوازم تمیز کننده نیز باعث پوست کنده شدن پوست پس از قرار گرفتن در معرض آن می شود، بنابراین همیشه از دستکش لاستیکی برای جلوگیری از تماس پوست با هرگونه مواد شیمیایی استفاده کنید.

درمان

درمان اگزما شامل موارد زیر است:

کاهش تماس با مواد محرک از جمله آب

هنگام شستن دست ها از شوینده های ملایم استفاده شود

استفاده از کرم های نرم کننده و اعمال مجدد آنها پس از شستن دست

داروهای درمان اگزما شامل استروئیدهای موضعی است.

پسوریازیس

پسوریازیس در نتیجه فعالیت بیش از حد سیستم ایمنی نمایان و منجر به التهاب پوست می شود. التهاب می تواند به صورت پلاک های برجسته یا فلس روی پوست ظاهر شود. هنگام ظهور پسوریازیس روی دست یا کف پا متخصصان مراقبت های بهداشتی از آن به عنوان پسوریازیس کف دست یاد می کنند.

فرد مبتلا به پسوریازیس روی دست ها دچار خشکی و ضخیم شدن پوست با ترک های دردناک می شود. این عارضه ممکن است شبیه درماتیت دست  به نظر برسد.

درمان

یک فرد می تواند موارد خفیف را با استفاده از روش های موضعی درمان کند، از جمله:

نرم کننده ها

قطران زغال سنگ

استروئیدهای موضعی

عفونت ها

برخی عفونت ها نیز باعث کنده شدن پوست دست ها می شود. به عنوان مثال، tinea manuum نوعی عفونت قارچی که اغلب از کف دست شروع شده و ممکن است به پشت دست و نوک انگشتان نیز گسترش یابد. این عارضه باعث زخم های شبیه بثورات می شود که باعث کنده شدن پوست دست ها شود. در افراد مبتلا به تینیا مانوئوم پوستی روی دست ها ایجاد می شود که عبارتند از:

غلیظ شده

خارش دار

خشک

فلس دار

درمان

درمان شامل استفاده از ضدقارچ موضعی است.

سندروم پوست آکرال

سندروم پوست آکرال به عنوان اختلال پوستی بسیار نادر در آن لایه فوقانی پوست بدون درد لایه برداری می شود. در بیشتر موارد این حالت برای دست ها و از مچ پا به پایین اتفاق می افتد، اما می تواند آرنج ها و از بالای زانو تا مچ پا را نیز درگیر کند.

لایه برداری به طور معمول از بدو تولد شروع می شود. با این حال، این وضعیت می تواند در دوران کودکی فرد یا بعدها در زندگی آشکار شود. قرار گرفتن در معرض گرما و رطوبت این وضعیت را بدتر می کند.

درمان

هیچ درمانی برای سندروم پوست آکرال وجود ندارد. با این حال، فرد می تواند از پمادهای نرم کننده پوست مانند وازلین برای مدیریت و کنترل علائم استفاده کند.

زمان تماس با پزشک

فرد می تواند کنده شدن پوست دست ها ناشی از دلایل زیادی را در خانه با استفاده از مرطوب کننده ها درمان کند، اما اگر با وجود مصرف مرطوب کننده های منظم و سایر درمان های خانگی پوست دست ها بهبود نیافت افراد باید به پزشک مراجعه کنند. در صورت عفونت پوست نیز باید به پزشک مراجعه کنند.

روش های جلوگیری از کنده شدن پوست دست ها

فرد می تواند از برخی علل کنده شدن پوست دست ها جلوگیری کند. مرطوب کردن پوست دست و هیدراته ماندن می تواند به جلوگیری از خشکی پوست و درمان سایر علل لایه برداری پوست کمک کند. استفاده از دستکش هنگام کار با مواد شیمیایی به جلوگیری از هرگونه عارضه جانبی ناشی از تماس آنها با پوست کمک می کند. هر فردی که به عطرها حساسیت دارد باید از محصولات حاوی این مواد شیمیایی اجتناب کند تا احتمال هرگونه واکنش مانند لایه برداری پوست کاهش یابد.

خلاصه

برخی از علل محیطی برای کنده شدن پوست دست ها شامل آفتاب، هوای خشک، هوای سرد و شستن بیش از حد دست است. برخی از علل پزشکی برای کنده شدن پوست دست شامل آلرژی، اگزما، پسوریازیس، عفونت ها یا سندروم پوست آکرال است.

بهترین راه برای جلوگیری از کنده شدن پوست دست ها مرطوب کردن پوست و نوشیدن مقدار زیادی آب است. سایر اقدامات پیشگیرانه شامل استفاده از دستکش هنگام کار با مواد شیمیایی و اجتناب از عطرهایی است که باعث واکنش های آلرژیک یا افزایش اگزما می شوند. در صورت داشتن علائم پوستی آلوده باید به پزشک مراجعه کرد.

مترجم: الهه زارعی