تومور مغزی زمانی ایجاد میشود که، مجموعهای از سلولها خارج از کنترل رشد میکنند و با رشد خود، تودهای از سلولها را تشکیل میدهند که تبدیل به تومور میشود. تومورهای مغزی بر اساس اینکه سلول اولیه تومور کجا ایجاد شده است، به دو دسته تقسیم میشوند:
- تومور اولیه مغزی: با یک ایجاد سلول غیرطبیعی مغزی شروع میشود و در مغز رشد میکند.
- تومور ثانویه مغزی (متاستاتیک): به عنوان سرطانی در قسمت دیگری از بدن (مانند ریهها یا سینه) شروع میشود و سپس به مغز گسترش مییابد و در آنجا یک تومور جدید ایجاد میکند.
پزشکان نمیدانند چرا برخی از سلولها شروع به تشکیل سلولهای توموری میکنند. اما در بیشتر موارد این موضوع با یک جهش در ژن یک سلول آغاز میشود. ژنها برنامههایی هستند که به سلول میگویند چه زمانی و چطور تقسیم شوند و یا کی از بین بروند. در سلولهای سرطانی، ژنها دستوراتی به سلول میدهند که به صورت غیر طبیعی رشد کند و طولانیتر و بیشتر از حالت عادی زنده بماند. این موضوع باعث تولید تعداد زیادی سلول به صورت غیرطبیعی میشود.
تومورها میتوانند با رشد و فشار بر مناطق مهم مغز، آسیب موضعی ایجاد کنند. آنها همچنین میتوانند در صورت مسدود کردن جریان مایع در اطراف مغز مشکل ایجاد کنند، که میتواند منجر به افزایش فشار داخل جمجمه شود. برخی از انواع تومورها میتوانند از طریق مایع نخاعی به مناطق دور از مغز یا ستون فقرات گسترش یابند.
علائم تومور مغزی
علائم تومور مغزی به اندازه و محل تومور و عوامل دیگر بستگی دارد. این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- سردرد
- سرگیجه
- ضعف یا بی حسی
- استفراغ
- تغییر در گفتار، بینایی، شنوایی یا شخصیت
- تشنج
- احساس خواب آلودگی
- مشکلات تعادل یا راه رفتن
روشهای درمان تومور مغزی
درمان تومورهای مغزی به عوامل متعددی از جمله نوع، محل و اندازه تومور و همچنین سن بیمار و سلامت عمومی وی بستگی دارد. روشها و برنامههای درمانی برای کودکان و بزرگسالان متفاوت است.
تومورهای مغزی با جراحی، پرتودرمانی و شیمیدرمانی درمان میشوند. بسته به نیاز بیمار، چندین روش ممکن است استفاده شود. محققان همچنین در حال مطالعه واکسنی برای درمان سرطان مکرر سیستم عصبی مرکزی، معروف به گلیوما هستند که عمدتاً در مغز ایجاد میشود.
قبل از شروع درمان، به اکثر بیماران استروئید داده میشود، داروهایی که تورم یا ادم را تسکین میدهند. ممکن است برای پیشگیری یا کنترل تشنج داروهای ضد تشنج توصیه شود.
در صورت وجود هیدروسفالی، ممکن است برای تخلیه مایع مغزی نخاعی به یک شنت نیاز باشد. شنت یک لوله بلند و نازک است که در بطن مغز قرار میگیرد و سپس در زیر پوست به قسمت دیگری از بدن، معمولاً شکم، متصل میشود. مانند لوله تخلیه عمل میکند. مایع اضافی از مغز خارج شده و در شکم جذب میشود. در برخی موارد، مایع به قلب تخلیه میشود.
جراحی تومور مغزی
جراحی یکی از درمانهای اصلی تومورهای مغزی و نخاعی است. جراحی با هدف برداشتن کل تومور انجام میشود، اما همیشه و بسته به نوع تومور برداشتن کل تومور امکانپذیر نیست. جراحی تومور مغزی ممکن است با اهداف زیر انجام شود:
- برداشتن کل تومور
- برداشتن قسمتی از تومور تا رشد آن کند شده و به حذف علائم کمک کند.
- تخلیه مایع مغزی (هیدروسفالی)
- کمک به درمانهای دیگر مانند شیمیدرمانی
- کمک به تشخیص تومور مغزی (بیوپسی)
انجام عمل جراحی مغز ممکن است یک عمل ترسناک به نظر برسد، اما روشی کاملاً مطمئن است. پزشکانی که این جراحیها را انجام میدهند متخصصان بسیار ماهری هستند. میتوانید نگرانیها و سؤالات خود را با پزشکان و تیم درمان تومور در میان بگذارید. آنها میتوانند به شما توضیح دهند که در طول جراحی چه اتفاقی میافتد.
جراحی مغز برای همه مناسب نیست. این یک جراحی بزرگ است، بنابراین باید در کل سالم باشید. همچنین برخی از تومورها در مناطقی از مغز رشد میکنند که به دلیل وجود مناطق حساس و حیاتی عمل آنها برای پزشکان دشوار است مانند ساقه مغز؛ در این موارد پزشکان ممکن است راههای درمانی کم ریسک تر را به فرد توصیه کنند.
چه کسی جراحی مغز را انجام میدهد؟
تیم متخصصی از پزشکان عمل جراحی مغز را انجام میدهند. به متخصصینی که جراحیهای مغز را انجام میدهند جراح مغز و اعصاب میگویند. ممکن است تیمی از جراحان مغز و اعصاب روی عمل بیمار کار کنند.
بسته به نوع تومور ممکن است متخصصان دیگری نیز با این تیم کار کنند. بهعنوان مثال، اگر بیمار شوانوم دهلیزی (نوروم آکوستیک) یا تومور هیپوفیز داشته باشد، ممکن است جراح گوش، حلق و بینی در عمل حضور داشته باشد.
انتخاب بهترین جراح مغز و اعصاب
وقتی صحبت از جراحی تومور مغزی میشود، افراد با توجه به حساسیت موضوع میخواهند بهترین جراح مغز و اعصاب این کار را برایشان انجام دهد. باید بدانید که در موارد اورژانسی که بیمار نیاز به جراحی فوری دارد، بهترین انتخاب، در دسترس ترین است. صرف زمان برای انتخاب بهترین جراح برای مواردی است که فرد زمان کافی برای جستجو داشته باشد.
اما اگر بخواهیم بهترین جراح مغز و اعصاب را انتخاب کنیم، باید به موارد زیر توجه نماییم:
سابقه، تخصص و تبحر:
هر فرد با تجربه بیشتر در زمینه تخصصی خود میتواند، تصمیمات بهتری در مواقع مورد نیاز بگیرد. جراحی مغز از حساسیت بالایی برخوردار است، به اهمیت دلیل یک جراح مغز و اعصاب با تجربه جراحیهای بیشتر، میتواند در موقعیتهای حساس واکنش و عملکرد بهتری داشته باشد.
بهروز بودن:
علم پزشکی هر روز پیشرفتهای تازهای میکند، و راههای درمان روزبهروز گسترش مییابد. تا روشهای درمانی کمخطرتر، کم تهاجمیتر و با عوارض کمتر ایجاد گردد. به همین دلیل پزشکی که با روشهای جدید درمان آشنا باشد و تجربه درمان با تکنولوژیهای جدید را داشته باشد، میتواند گزینههای درمانی بهتری را به بیماران خود معرفی نماید. باید بدانید که روشهای جدید ظریفتر هستند و نیاز به مهارتهای بیشتر دارند.
نظر بیماران پزشک:
یکی دیگر از موارد مهم در انتخاب پزشک خوب، نظر مراجعان قبلی در خصوص پزشک است. شما میتوانید از مراجعان قبلی یک پزشک در مطب، کلینیک یا بیمارستان سؤال کنید، تا نظر آن ها را در خصوص نوع برخورد، میزان وقتی که پزشک برای بیماران خود میگذارد و میزان پاسخگویی پزشک و رضایت از درمان توسط پزشک مورد نظرتان را بپرسید.
تمامی این موارد در کنار هم میتواند به شما در خصوص انتخاب بهترین جراح مغز و اعصاب کمک نماید.