اگر چشمان شما می سوزد و قرمز به نظر می رسد یا احساس خشکی و سفتی می کنید به گونه ای که انگار مقداری ماسه در چشم گیر کرده احتمال خشکی چشم وجود دارد. این وضعیت هنگامی که از غدد ریز داخل و اطراف پلک به میزان کافی اشک ترشح نشود برای حفظ سلامت چشمان و شفافیت دید رخ می دهد.
هنگامی که اشک کار خود را به خوبی انجام می دهد سطح چشم را شفاف، راحت و هیدراته نگه می دارد و گرد و غبار و زباله ها را می شویند و از بروز عفونت محافظت می کند. چشمان سالم در تمام طول روز هر روز برای حفظ رطوبت اشک ترشح می کنند.
برخی اوقات بیماری های خاص، مصرف برخی داروها یا حتی افزایش سن باعث کاهش ترشح اشک می شود. خشکی چشم نیز زمانی اتفاق می افتد که چشم ها اشک به میزان مناسب برای پاکسازی ذرات یا روان نگه داشتن سطح به خوبی ترشح نمی کند.
در برخی موارد پزشک با درمان مشکل یا بیماری زمینه ای به رفع خشکی کمک می کند یا حتی ممکن است داروهای خاصی را برای کمک به رفع خشکی چشم ها تجویز کند یا راه هایی را برای جلوگیری از تخلیه سریع اشک از چشم توصیه کند.
اکثر افرادی که برخی اوقات با علائم خفیف خشکی چشم دست و پنجه نرم می کنند کافی است به طور مرتب از قطره های چشمی بدون نسخه (اشک مصنوعی) استفاده کنند. در صورت تدام و جدی بودن علائم گزینه های دیگری نیز وجود دارد، اما به علت خشکی چشم بستگی دارد.
برخی از درمان ها بر روند معکوس سازی یا مدیریت بیماری یا عاملی که باعث خشکی چشم می شود تمرکز می کنند. درمان های دیگر می تواند کیفیت اشک را بهبود بخشند یا مانع از تخلیه سریع اشک از چشم شوند، همچنین می توان اقدامات لازم را برای تسکین علائم خارش و تحریک کننده خشکی چشم انجام داد. به گزارش وب ام دی، این راهکارهای خانگی ساده را برای تسکین و بهبودی خشکی چشم امتحان کنید:
کمپرس گرم
اشک از مایع، چربی و موکوس ساخته می شود که چشم ها برای مرطوب و سالم ماندن به هر سه قسمت نیاز دارند. پلک های ملتهب و پوسته پوسته می توانند غدد چربی ساز در لبه پلک را مسدود کرده و منجر به خشکی چشم شوند.
برای تسکین سوزش و شل شدن چربی های مسدود شده دستمال تمیزی را با آب گرم خیس کرده و آب اضافی آن را بگیرید و حداقل برای یک دقیقه روی چشمان بسته خود قرار دهید. به آرامی لبه پلک را با انگشت فشار دهید تا به خارج شدن چربی های های مسدود شده کمک کند. گرمای مرطوب در از بین بردن چربی های مسدود شده در غدد موثر است. شاید به کمپرس روزانه برای کاهش التهاب حتی در صورت بهبودی چشم نیاز باشد
مژه های سفت را بشویید
تمیز کردن پلک ها، پوست و مژه های اطراف می تواند به کنترل التهاب درپوش کمک کند. کمی شامپو بچه یا صابون ملایم روی نوک انگشتان خود بریزید و چشم بسته خود را به آرامی در نزدیکی مژه ها ماساژ دهید.
بیشتر پلک بزنید
خیره شدن به صفحه کامپیوتر تعداد پلک زدن در دقیقه را محدود می کند، بنابراین باید هنگام کار با این وسیله اغلب پلک بزنید. از قانون 20/20 پیروی کنید یعنی چشمان خود را هر 20 دقیقه به مدت 20 ثانیه ببندید. ترفند ساده دیگر برای مرطوب نگه داشتن چشم ها هنگام کار با کامپیوتر این است که صفحه را زیر سطح چشم تنظیم کنید. لازم نیست چشمان خود را به اندازه کافی باز کنید زیرا این کار به تبخیر اشک بین پلک زدن منجر می شود.
ماهی چرب بخورید
ماهی آزاد، تن، ساردین، قزل آلا و خال مخالی همه حاوی اسیدهای چرب امگا 3 هستند. تحقیقات نشان می دهد این چربی های سالم به عملکرد بهتر غدد چربی ساز در چشم کمک می کند که می توانند سوزش را کاهش دهند.
سایر مواد غذایی حاوی چربی های امگا 3 سرشار شامل گردو، روغن های گیاهی (مانند کلزا و روغن سویا) و تخم کتان است، همچنین می توان برای تامین اسیدهای چرب امگا 3 مورد نیاز بدن مکمل آن را مصرف کرد. قبل از شروع مصرف هرگونه مکمل جدید برای جلوگیری از بروز عوارض جانبی یا ایجاد هر گونه تداخل دارویی با پزشک خود مشورت کنید.
هیدراته بمانید
هر قسمت از بدن از جمله چشم ها برای سالم ماندن به آب نیاز دارد. نوشیدن آب به مرطوب نگه داشتن آنها کمک می کند، اما منتظر نمانید تا برای نوشیدن آب تشنه شوید زیرا ممکن است در این شرایط بدن دچار کم آبی شود.
در عوض هشت تا 10 لیوان در روز آب بنوشید. در صورت عدم تمایل به نوشیدن آب هر مایع دیگر فاقد الکل یا کافئین هم می تواند به هیدراته ماندن بدن کمک کند. مواد غذایی سرشار از آب مانند خیار و هندوانه نیز گزینه های مهم و مفیدی محسوب می شوند.
یکی از راه های آگاهی از اینکه بدن به خوبی هیدراته شده است یا خیر چک کردن ادرار است. اگر ادرار بی رنگ یا زرد روشن باشد به احتمال زیاد مایعات کافی دریافت می کنید.
از عینک مسدود کننده نور آبی استفاده کنید
استفاده از عینک مسدود کننده نور آبی می تواند از چشمان شما در برابر بادهای خشک محافظت کند که باعث تبخیر سریع تر اشک ها می شوند. در خانه نیز از قرار دادن چشمان خود در معرض هوای سشوار، کولر یا پنکه اجتناب کنید.
از دستگاه رطوبت ساز و تصفیه کننده هوا استفاده کنید
این گزینه می تواند به مرطوب سازی هوای خشک داخل خانه کمک کند. قرار دادن یک ظرف آب در نزدیکی بخاری یا رادیاتور نیز همین کار را انجام می دهد. تصفیه کننده هوا با فیلتر گرد و غبار و سایر ذرات از خشکی چشم جلوگیری می کند.
بایدها و نبایدها برای قطره ها
قطره های چشمی بدون نسخه دقیقا مانند اشک عمل می کنند که مارک های مختلف زیادی عرضه می شوند. برخی از آنها برای دوام طولانی مدت دارای مواد نگهدارنده هستند، اما استفاده زیاد از آنها ممکن است باعث تحریک چشم شوند. پزشک می تواند در انتخاب آنها یا حتی موثر بودن شان برای خشکی چشم به شما کمک کند.
چه چیزی برای خشکی چشم موثر نیست: قطره هایی که قرمزی را از بین می برد که با گذشت زمان می تواند چشم را بیشتر تحریک کند.
داروهایی برای رفع خشکی چشم
داروهای تجویزی برای درمان خشکی چشم عبارتند از:
داروهای کاهش التهاب پلک. التهاب در لبه پلک می تواند غدد چربی را از ترشح چربی در اشک ها باز دارد. پزشک شاید آنتی بیوتیک ها را برای کاهش التهاب تجویز کند. آنتی بیوتیک ها برای درمان خشکی چشم به طور معمول به صورت خوراکی مصرف می شوند، اگرچه برخی از آنها به عنوان قطره چشم یا پماد استفاده می شوند.
قطره چشم برای کنترل التهاب قرنیه. التهاب سطح چشم (قرنیه) با قطره های چشمی حاوی داروی سرکوب کننده سیستم ایمنی سیکلوسپورین یا کورتیکواستروئیدها کنترل می شود. کورتیکواستروئیدها به دلیل عوارض جانبی احتمالی برای استفاده طولانی مدت گزینه ایده آلی محسوب نمی شوند.
تزریق چشم که مانند اشک مصنوعی عمل می کند. در صورت اینکه علائم خشکی چشم متوسط تا شدید باشد و اشک مصنوعی هم کمکی نمی کند، گزینه دیگر حلقه کوچک چشم شبیه یک دانه شفاف برنج است. روزی یکبار محلول هیدروکسی پروپیل سلولز را بین پلک پایین و کره چشم قرار دهید. محلول به آرامی حل می شود و ماده مورد استفاده برای روغن کاری چشم را آزاد می کند.
داروهای تحریک کننده اشک. داروهایی به نام کولینرژیک (پیلوکارپین و سریملین) به افزایش تولید اشک کمک می کند. این داروها به صورت قرص، ژل یا قطره چشم در دسترس هستند. از عوارض جانبی احتمالی مصرف آن می توان به تعریق اشاره کرد.
قطره چشم ساخته شده از سرم یا پلاسمای خون. به این قطره های سرمی خون اتولوگ گفته می شود. در صورت وجود علائم شدید خشکی چشم که به هیچ درمان دیگری پاسخ نمی دهد ممکن است گزینه دیگری باشد. برای ساختن این قطره چشم با پردازش نمونه ای از خون شما گلبول های قرمز خون برداشته سپس با محلول نمک مخلوط می شود.
سایر روش های درمانی برای رفع خشکی چشم
سایر روش هایی که برای درمان خشکی چشم استفاده می شوند عبارتند از:
بستن مجاری اشکی برای کاهش ریزش اشک. پزشک شاید این درمان را برای جلوگیری از خروج سریع اشک از چشم توصیه کند. این کار را می توان با بستن جزئی یا کامل مجاری اشکی انجام داد که به طور معمول برای از بین بردن اشک گزینه مفیدی محسوب می شود.
مجاری اشک را می توان با لوله کوچک سیلیکونی بست. اینها قابل جابجایی هستند یا مجاری اشک آور را می توان با روش استفاده شده از گرما متصل کرد. این یک راه حل دائمی تر به نام کوتر حرارتی است.
استفاده از لنزهای تماسی مخصوص. با پزشک خود درباره لنزهای تماسی جدیدتر و طراحی شده برای کمک به افراد مبتلا به خشکی چشم مشورت کنید.
برخی از افراد با خشکی شدید چشم ممکن است از لنزهای تماسی خاصی استفاده کنند که از سطح چشم محافظت کرده و رطوبت را به دام می اندازد. به این لنزهای اسکلرال یا لنزهای بانداژ می گویند.
رفع انسداد غدد چربی با کمپرس گرم یا ماسک چشم به صورت روزانه می تواند به پاکسازی غدد چربی مسدود شده کمک کند. دستگاه حرارتی راه دیگری برای بازکردن انسداد غدد چربی است، اما هنوز مشخص نیست آیا این روش مزیتی نسبت به کمپرس گرم دارد یا خیر.
استفاده از نور درمانی و ماساژ پلک. تحقیقات نشان می دهند تکنیکی به نام نور درمانی با ضربان شدید و به دنبال آن ماساژ پلک ها به افراد دارای خشکی شدید چشم کمک می کند.
رابطه کافئین با خشکی چشم چیست؟
اگر از خشکی چشمان خود ناامید شده اید تغییر در برخی عادات غذایی برای توقف یا کاهش علائم منطقی به نظر می رسد. اگرچه ممکن است کاهش زمان استفاده از صفحه نمایشگرها و نوشیدن الکل در این زمینه کمک کند، اما در اینجا یک نکته وجود دارد که برای کاهش خشکی چشم نیازی به ترک قهوه در وعده صبحانه نیست.
برخی افراد بر این باورند خشکی چشم با نوشیدن قهوه و چای تشدید می شود، اما برخی تحقیقات خلاف این موضوع را نشان می دهند حتی اذعان می دارند کافئین ممکن است به کاهش این علائم کمک کند.
کافئین چگونه به خشکی چشم منجر می شود؟
هنگام خشکی چشم به اندازه کافی اشک تولید نمی شود یا میزان اشک برای حفظ رطوبت چشم کافی نیست یعنی شما به اندازه کافی برای محافظت از سطح چشم خود و پاک کردن گرد و غبار مسلح نیستید، بنابراین خارش و تحریک پذیری در چشمان افزایش می یابد.
در این وضعیت کافئین می تواند به توقف یا کاهش خشکی چشم کمک کند. دو مطالعه در مقیاس کوچک نشان می دهند کافئین میزان اشک چشم را افزایش می دهد. در یک مطالعه انجام شده توسط محققان ژاپنی، 78 نفر به دو گروه تقسیم شدند و بسته به وزن فرد کپسول هایی با 200 تا 600 میلی گرم کافئین دریافت کردند.
تقریبا این مقدار معادل دو تا 6 فنجان قهوه است. محققان دریافتند اشک افرادی که کافئین دریافت کردند در مقایسه با گروه کنترل بیشتر است. یک مطالعه کوچک تر در غنا نیز نتایج مشابهی را نشان داد یعنی مهر تاییدی بر افزایش تولید اشک با مصرف کافئین زد.
این مطالعات با تحقیقات قبلی مطابقت دارد که نشان می دهند میزان خشکی چشم در افرادی که از کافئین استفاده می کردند کمتر است.
آیا کافئین درمان خوبی برای خشکی چشم است؟
در حالی که تحقیقات در این زمینه امیدوار کننده است، اما مطالعات انجام شده هنوز اندک است. در حال حاضر، چشم پزشکان نیز اطلاعات کافی در مورد اثرات کافئین برای توصیه آن به عنوان یک درمان رسمی ندارند.
به خاطر داشته باشید کافئین می تواند از طریق دیگر از جمله ایجاد یا افزایش اضطراب، افزایش فشار خون و ایجاد مشکل خواب بر سلامتی تاثیر می گذارد، بنابراین اگر از قبل علاقه ای به نوشیدنی های کافئین دار نداشته اید الان نیز رفع خشکی چشم دلیل خوبی برای شروع آن نیست.
مترجم: الهه زارعی