آلپرازولام برای درمان اضطراب و اختلالات هراس استفاده می شود. این دارو به گروهی از داروها بنزودیازپین ها تعلق دارد که روی مغز و اعصاب (دستگاه عصبی مرکزی) عمل می کنند و باعث ایجاد آرامش می شوند. به گزارش وب ام دی، این با افزایش اثرات یک ماده شیمیایی طبیعی خاص در بدن گاما آمینوبوتیریک اسید عمل می کند.
نحوه استفاده از آلپرازولام
قبل از شروع مصرف آلپرازولام و هر بار تمدید نسخه راهنمای دارویی موجود در جعبه دارو را با دقت مطالعه کنید و در صورت داشتن هر گونه سوالی با پزشک خود مشورت کنید. این دارو باید طبق دستور پزشک به صورت خوراکی مصرف شود.
میزان مصرف بر اساس وضعیت پزشکی، سن و نحوه پاسخ به درمان تعیین می شود. دوز دارو ممکن است به تدریج افزایش یابد تا اینکه دارو به خوبی شروع به اثربخشی کند. برای کاهش خطر بروز عوارض جانبی دستورالعمل های پزشک خود را با دقت دنبال کنید. اگرچه این دارو برای بسیاری از افراد کمک کننده است، اما برخی اوقات ممکن است باعث اعتیاد شود. در صورت داشتن اختلال مصرف مواد (مانند مصرف بیش از حد یا اعتیاد به مواد مخدر/الکل) این خطر افزایش می یابد.
این دارو باید به طور دقیق طبق دستور تجویزی برای کاهش خطر اعتیاد مصرف شود، بنابراین برای کسب اطلاعات جزئی تر با پزشک خود صحبت کنید. هنگامی که این دارو برای مدت طولانی مورد استفاده قرار می گیرد ممکن است دیگر اثربخشی لازم را نداشته باشد، بنابراین بهتر است برای توقف مصرف یا تغییر دوز آن با پزشک خود مشورت کنید. در صورت تداوم یا تشدید وضعیت خود پزشک خود را مطلع کنید.
اثرات جانبی مصرف آلپرازولام
خواب آلودگی، سرگیجه، افزایش تولید بزاق یا تغییر در میل جنسی/ توانایی ممکن است رخ دهد. در صورت تداوم یا تشدید هر یک از این عوارض بلافاصله به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. برای به حداقل رساندن سرگیجه و سبکی سر هنگام بلند شدن از حالت نشسته یا دراز کشیده به آرامی بلند شوید.
به یاد داشته باشید این دارو توسط پزشک تجویز شده، بنابراین وی تشخیص داده منفعت استفاده آن برای شما بیش از عوارض جانبی است. البته بسیاری از افراد مصرف کننده این دارو هم هیچ گونه عوارض جانبی را تجربه نمی کنند.
در صورت بروز هر یک از این عوارض جانبی بعید مانند تغییرات ذهنی/ خلقی (مانند توهم، افکار خودکشی)، مشکل در صحبت کردن، از دست دادن هماهنگی، مشکل در راه رفتن، مشکلات حافظه، اما جدی بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
نسبت به بروز عوارض جانبی نادر مانند زردی چشم یا پوست و تشنج نیز حساس باشید و در صورت شاهده با پزشک خود صحبت کنید. واکنش آلرژیک بسیار جدی نسبت به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی از جمله بثورات، خارش/ تورم (به ویژه صورت/ زبان/ گلو)، سرگیجه شدید و مشکل تنفسی به پزشک مراجعه کنید.
در نظر داشته باشید این فهرست کامل عوارض جانبی احتمالی مصرف این دارو نیست، بنابراین در صورت مشاهده سایر عوارض ذکر نشده در بالا با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید.
موارد احتیاط پیرامون مصرف آلپرازولام
در صورت حساسیت نسبت به آلپرازولام یا سایر بنزودیازپین ها (مانند دیازپام یا لورازپام) یا هر گونه حساسیت دیگری پزشک خود در جریان قرار دهید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیر فعال باشد که می تواند باعث بروز واکنش های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود.
قبل از استفاده از این دارو درباره سابقه پزشکی خود به ویژه درباره مشکلات شدید ریوی/ تنفسی (مانند بیماری مزمن انسدادی ریه، آپنه خواب)، بیماری کبدی، بیماری کلیوی، سابقه شخصی یا خانوادگی اختلال مصرف مواد (مانند استفاده بیش از حد یا وابستگی به مواد مخدر/الکل) و گلوکوم صحبت کنید.
این دارو ممکن است باعث سرگیجه یا خواب آلودگی شود. الکل یا ماری جوانا می تواند سرگیجه یا خواب آلودگی را تشدید کند، بنابراین زمان مصرف این دارو و بروز سرگیجه و خواب آلودگی از انجام کارهایی که نیاز به هوشیاری کامل دارد مانند رانندگی یا کار با ماشین آلات صنعتی خودداری کنید، همچنین از مصرف نوشیدنی های الکلی نیز خودداری کنید.
قبل از انجام هر گونه عمل جراحی پزشک یا دندانپزشک خود را در مورد تمام محصولات مصرفی خود (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) مطلع کنید. افراد مسن ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو به ویژه از دست دادن هماهنگی و خواب آلودگی حساس تر باشند، بنابراین این عوارض جانبی می تواند خطر افتادن را در این گروه سنی افزایش دهند.
در دوران بارداری این دارو فقط در مواقع ضروری باید استفاده شود زیرا می تواند به نوزاد متولد نشده آسیب برساند. درباره خطرات و مزایای این دارو با پزشک خود صحبت کنید. نوزادان متولد شده از مادرانی که در سه ماه آخر بارداری از این دارو استفاده کرده اند ممکن است دچار خواب آلودگی غیر معمول، مشکلات تغذیه/ تنفسی، لرزش ماهیچه ها یا گریه مداوم شوند، بنابراین در صورت مشاهده علائم غیر معمول در نوزاد بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
این دارو به شیر مادر منتقل می شود و ممکن است اثرات نامطلوبی بر نوزاد شیرخوار داشته باشد، بنابراین شیردهی هنگام استفاده از این دارو توصیه نمی شود و بهتر است قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
فعل و انفعالات آلپرازولام
تداخلات دارویی نحوه عملکرد داروها را تغییر داده یا خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این سند شامل همه تداخلات دارویی احتمالی نیست. لیستی از تمام محصولات مصرفی از جمله داروهای تجویزی/ بدون نسخه و محصولات گیاهی) تهیه کرده و آن را با پزشک و داروساز خود به اشتراک بگذارید. بدون تایید پزشک داروی خود را شروع، متوقف یا دوز آن را تغییر ندهید.
از برخی محصولاتی که با این دارو تداخل دارند می توان به کاوا و سدیم اکسی بات اشاره کرد. داروهای دیگر می توانند بر حذف آلپرازولام از بدن تاثیر بگذارند که در نتیجه نجوه عملکرد آن را تحت تاثیر قرار می دهد.
به عنوان مثال می توان به داروهای ضد قارچ آزول (مانند ایتراکونازول، کتوکونازول)، سایمتیدین، داروهای ضد افسردگی خاص (مانند فلوکستین، فلووکسامین و نفازودون)، داروهای درمان اچ آی وی (دلاویردین، بازدارنده های پروتئاز مانند ایندیناویر)، آنتی بیوتیک های ماکرولید (مانند اریترومایسین)، ریفامایسین ها (مانند ریفابوتین)، داروهای مورد استفاده برای درمان تشنج (مانند فنی توئین) و سایر داروها اشاره کرد.
در صورت مصرف این دارو با سایر محصولاتی که ممکن است باعث خواب آلودگی یا مشکلات تنفسی شوند خطر بروز عوارض جانبی جدی (مانند تنفس کند/ کم عمق، خواب آلودگی/ سرگیجه شدید) افزایش یابد. در صورت مصرف سایر محصولات مانند داروهای مسکن یا سرفه (مانند کدئین یا هیدروکودون)، الکل، ماری جوانا، داروهای دیگر برای خواب یا اضطراب (مانند دیازپام، لورازپام یا زولپیدم)، شل کننده ها (مانند کاریسوپرودول یا سیکلو بنزاپرین) یا آنتی هیستامین ها (مانند ستیریزین یا دیفن هیدرامین) پزشک یا داروساز خود را مطلع کنید.
برچسب روی تمام داروهای خود (مانند محصولات آلرژی یا سرفه و سرماخوردگی) را بررسی کنید زیرا ممکن است حاوی موادی باشند که باعث خواب آلودگی می شوند. مصرف سیگار سطح خون این دارو را کاهش می دهد. در صورت سیگار کشیدن یا ترک سیگار به تازگی به پزشک خود اطلاع دهید.
مصرف بیش از حد آلپرازولام
در صورت مصرف بیش از حد آلپرازولام و بروز علائم جدی مانند از دست دادن یا مشکل تنفسی با اورژانس تماس بگیرید. از علائم مصرف بیش از حد آن می توان به خواب آلودگی شدید، کند شدن/ کاهش رفلکس ها، کند شدن تنفس و از دست دادن هوشیاری اشاره کرد.
از به اشتراک گذاشتن آلپرازولام با دیگران خودداری کنید. آزمایش هایی مانند آزمایش عملکرد کبد اید به صورت دوره ای برای نظارت بر پیشرفت روند بیماری یا بررسی عوارض جانبی انجام شود.
دوز از دست رفته آلپرازولام
در صورت فراموش شدن مصرف یک دوز دارو به محض یادآوری آن را مصرف کنید، اما در صورت نزدیک شدن به زمان دوز بعدی از مصرف آن خودداری کنید. دوز بعدی خود را در زمان معمول مصرف کنید و برای جبران دوز از دست رفته میزان آن را دو برابر نکنید.
نحوه نگهداری آلپرازولام
آلپرازولام باید در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت نگهداری شود و از قرار دادن در حمام خودداری کنید. همه داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه داشته شوند. داورهای خود را داخل توالت یا چاه فاضلاب نریزید مگر اینکه انجام این کار در محل زندگی شما مجاز باشد.
هنگام منقضی شدن این دارو یا عدم نیاز به آن دارو را به درستی دور بیندازید. برای کسب اطلاعات بیشتر با داروساز یا شرکت دفع زباله محلی خود مشورت کنید.
مترجم: الهه زارعی