اهدای خون به عنوان عملی ساده می تواند جان افراد زیادی را نجات دهد. افراد ممکن است هنگام جراحی، درمان سرطان یا تزریق خون برای از دست دادن خون در اثر جراحات یا حوادث به خون نیاز داشته باشند، اما تنها سه درصد از افراد دارای شرایط سنی هر سال خون اهدا می کنند، بنابراین همیشه تقاضا برای اهدای خون وجود دارد.
به گزارش وب ام دی، اگر به اهدای خون فکر می کنید، اما به تازگی واکسن کرونا را تزریق کرده اید یا قصد تزریق آن را طی روزهای آتی دارید چند نکته قابل توجه برای این کار وجود دارد.
آیا می توان پس از دریافت واکسن کرونا خون اهدا کرد؟
بله، اما قبل از اهداء خون بعد از تزریق باید برخی قوانین رعایت شود. طبق دستورالعمل های واجد شرایط بودن توسط سازمان غذا و داروی آمریکا، در صورت واجد شرایط بودن برای اهدای خون در بیشتر موارد می توان این کار را هر زمان بعد از تزریق واکسن کرونا انجام دهید.
اما برای واجد شرایط بودن باید نام شرکت سازنده واکسن کرونای خود را اعلام کنید. تولیدکنندگان مورد تایید شامل آسترزنکا، جانسون اند جانسون، مدرنا، فایزر و نواواکس هستند. تا زمانی که علائم ابتلا به کووید-19 را نداشته باشید می توان خون اهدا کنید و زمان داشتن قصد اهدای خون باید احساس بیماری نداشته باشید. در صورت ندانستن نام شرکت سازنده واکس کرونا باید تا دو هفته برای اهدای خون صبر کنید.
آیا اهدای خون آنتی بادی های واکسن کرونا را کاهش می دهد؟
خیر، بدن حدود 10 پیمانه خون دارد. هنگام اهدای خون حدود یک پیمانه از بدن خارج می شود. در صورت تزریق واکسن کووید-19 سطح آنتی بادی پس از اهدای خون کاهش نمی یابد زیرا سیستم ایمنی بدن به سرعت آنتی بادی ها را جایگزین می کند.
در مورد اهدای پلاکت و پلاسما چطور؟
درست مانند اهدای خون در صورت دانستن نام شرکت سازنده واکسن مجبور نیستید بعد از تزریق واکسن کرونا برای اهدای پلاکت یا پلاسما منتظر بمانید. پلاکت ها قطعات سلولی کوچکی هستند که برای جلوگیری از خونریزی لخته می شوند. هر 15 ثانیه یک نفر در ایالات متحده به پلاکت نیاز دارد، اما نمی توان آنها را در آزمایش خون اهدا کرد زیرا از یک دستگاه مخصوص برای برداشتن پلاکت ها و بازگشت خون باقیمانده به بدن استفاده می شود. کل فرآیند حدود سه ساعت به طول می انجامد.
پلاسما به عنوان مایع زرد کم رنگ سلول های خونی را در سراسر بدن حمل می کند. از بازو گرفته می شود، اما به دستگاه سانتریفیوژ می رود که سریع می چرخد و پلاسما را از بقیه خون جدا می کند سپس خون را به بدن باز می گرداند. این چرخه چند بار برای جمع آوری پلاسمای کافی تکرار می شود.
در صورت ابتلا به کرونا و اهدای پلاسما بعد از سپری کردون دوران نقاهت قوانین کمی متفاوت است. پلاسمای دوره نقاهت حاوی آنتی بادی هایی است که بدن پس از عفونت ویروسی برای مبارزه با بیماری ایجاد می کند. سازمان غذا و داروی آمریکا مجوز اضطراری برای درمان با پلاسمای افراد بهبود یافته با سطوح بالای آنتی بادی برای درمان کرونا داده است. این روش درمانی به طور معمول برای بیماران بستری در بیمارستان یا افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف تجویز می شود.
برای واجد شرایط بودن برای اهدای پلاسما باید آنتی بادی های کافی ناشی از ویروس داشته باشید نه تزریق واکسن زیرا آنتی بادی های ایجاد شده ناشی از عفونت ویروسی با آنهایی که بعد از تزریق واکسن ایجاد می شوند متفاوت است. در صورت عدم اطمینان با مرکز اهدای خون محلی خود تماس بگیرید و بپرسید آیا واجد شرایط اهدای پلاکت، پلاسما یا پلاسمای دوره نقاهت هستید یا خیر.
نکات ایمنی که باید در نظر داشته باشید
در صورتی که قصد اهدای خون دارید باید بدانید هیچ خطر ابتلا به عفونت کووید-19 در این روش وجود ندارد، اما چند نکته احتیاطی وجود دارد که باید در نظر داشته باشید. در صورت داشتن موارد زیر برای اهدای خون اقدام نکنید:
آزمایش کووید-19 با یا بدون علائم در 14 روز گذشته مثبت بوده باشد
14 روز قرنطینه بوده باشید
طی 14 روز گذشته علائم ابتلا به کووید-19 داشته باشید
در صورت بروز عوارض جانبی ناشی از تزریق واکسن کووید-19 تا زمان رفع شدن آنها منتظر بمانید
در صورت بروز علائم کووید -19 بعد از اهدای خون با مرکز برای جلوگیری از شیوع عفونت تماس بگیرید.
نکاتی که باید قبل از اهدای خون بدانید
برای اهدای کامل خون، باید:
ضمن سلامتی احساس بیماری نداشته باشید.
در اکثر ایالت ها حداقل 16 سال سن باید داشته باشید.
حداقل 110 پوند وزن داشته باشید. (این گزینه بر اساس قد می تواند متفاوت باشد.)
56 روز پس از هر اهداء خون صبر کنید.
در صورت تمایل برای اهدای فقط پلاکت یا پلاسما گزینه های واجد شرایط بودن متفاوت است. به عنوان مثال، می توان پلاکت را هر هفت روز تا 24 بار در سال اهدا کرد و فرد باید حداقل 17 سال سن داشته باشد. در برخی موارد نمی توان بر اساس برخی مسائل مربوط به سلامتی یا سابقه اهدای خون این کار را انجام داد. دلایل متداول عبارتند از:
ابتلا به آنفولانزا یا سرماخوردگی یا احساس بیماری در روز اهدا. بعد از بهبودی حالتان برای اهدای خون اقدام کنید.
مصرف برخی داروهای تجویزی مانند داروهای رقیق کننده خون. اکثر داروهای بدون نسخه بی خطر هستند، اما در صورت عدم اطمینان با پزشک خود مشورت کنید.
داشتن سطح پایین آهن.
سفر یا زندگی در کشورهای در معرض خطر ابتلا به مالاریا در مدت زمان مشخص قبل از اهداء. در مورد واجد شرایط بودن با مرکز اهدای خون محلی خود مشورت کنید.
در صورت تمایل برای اهدای خون و عدم اطمینان از سلامت کافی خود با پزشک صحبت کنید.
مترجم: الهه زارعی