بیماری ای که تقریبا تمام انسان ها در طول سال حداقل یکبار به آن مبتلا می شوند اسهال است. نباید فراموش کنیم که اسهال، سازوکار طبیعی بدن است که هنگام مقابله با ویروس و آلودگی برای دفع سموم از آن استفاده می کند. در بیماری اسهال، مدفوع به شکل مایع و روان دفع می شود. معمولا این بیماری که به آن آنفولانزای روده نیز گفته می شود مشکل خاصی به وجود نیاورده و پس از 3 روز تا یک هفته بهبود پیدا می کند. علت اصلی ابتلا به اسهال وجود باکتری یا ویروس در روده است که از طریق غذا یا آب آلوده وارد بدن شده، علاوه بر این برخی بیماری ها نظیر سندروم روده تحریک پذیر، عدم تحمل لاکتوز، دیابت، برخی سرطان ها، وبا و تجربه ی استرس نیز می تواند به بیماری اسهال منتهی شود.
همچنین در ذیل عوارض مصرف برخی داروها به اسهال نیز اشاره شده است که می بایست به آن دقت کنید. عدم رعایت بهداشت و حساسیت به بعضی غذاها نیز، بی تأثیر نیستند.
روش پیشگیری از اسهال
اگر اسهال عفونی باشد، به راحتی می تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود؛ بنابراین نکته بسیار مهم در مورد بیمارانی که به این نوع اسهال مبتلا می شوند، رعایت بهداشت است. نحوه صحیح شستن دست ها را بیاموزید و در صورت امکان از سرویس بهداشتی جداگانه استفاده کنید تا دیگر اعضای خانواده به این بیماری مبتلا نشوند.
اگر بابت مصرف دارویی خاص به اسهال مبتلا شده اید، حتما پزشکتان را در جریان قرار دهید و از تغذیه ی مناسب استفاده کنید.
از مصرف غذاهای چرب، پر ادویه و سرخ کردنی پرهیز کنید.
برای درمان اسهال چه بخوریم؟
قبل از آنکه بگوییم برای درمان اسهال چه بخوریم تا از بیماری آزار دهنده اسهال رها شویم، خوب است بدانیم از چه غذاهایی باید پرهیز کنیم. همانطور که در بالا نیز به آن اشاره شد، مصرف فست فودها، غذاهای بسیار چرب، پر ادویه و سرخ کردنی در زمان ابتلا به اسهال می تواند وضعیت را بدتر کند. بنابراین می بایست از مصرف این خوراکی ها پرهیز کنید.
از غذاهای ساده و سبک استفاده کنید که معده بتواند سریع آنها را هضم کند.
خوراکی هایی که می توانند در درمان اسهال موثر باشند عبارتند از:
- مرغ آبپز بدون پوست؛ مرغ را سرخ نکنید. به صورت آبپز یا بخار پز و با ادویه های سبک و ساده طبخ کرده و میل نمایید.
- برنج سفید
- موز
- پوره سیب زمینی یا سیب زمینی آبپز؛ اگر قصد دارید پوره سیب زمینی مصرف کنید از کره و شیر در تهیه آن استفاده نکنید.
- نان تست
- فرنی نشاسته
- ماست پربیوتیک؛ از خوردن هرگونه لبنیات در زمان ابتلا به اسهال باید خودداری کنید، تنها لبنیاتی که مجاز به مصرف آن هستید، ماست پروبیوتیک است. پروبیوتیک یا همان «باکتری های خوب» برای روده مفیدند.
- آب چغندر
- شکلات تلخ
- زیتون سبز
- بلوبری
- کره بادام زمینی؛ از کره بادام زمینی به همراه نان تست برای وعده صبحانه استفاده کنید.
- سرکه سیب؛ سرکه سیب به دلیل خاصیت قلیایی که دارد می تواند عفونت های روده را از بین ببرد. سرکه سیب را به تنهایی مصرف نکرده و یک قاشق غذاخوری از آن را با یک لیوان آب مخلوط کنید و سپس میل نمایید.
- مایعات: کسی که به اسهال مبتلا می شود معمولا آب زیادی از دست می دهد و ممکن است دچار خشکی و کم آبی شود. احساس خستگی و خشکی دهان و کاهش ادرار به کمتر از 4 بار در روز، نشانه های کم آبی بدن هستند. چهت پیشگیری از ابتلا به کم آبی بدن، نوشیدن آب فراوان در دوره درمان است. پس از هر بار استفاده از سرویس بهداشتی، یک لیوان آب بنوشید. مصرف آب نارگیل یا آب الکترولیت دار، یا شربت عسل و آبلیمو به هیدراته کردن بدن کمک می کند.
چه زمانی باید برای درمان اسهال به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت مشاهده علائمی همچون خون در مدفوع، مدفوع قیری و سیاه رنگ، تب 39 درجه به بالا که بیش ار یک روز تداوم داشته باشد، استفراغ، درد پایین کمر، تپش قلب و سردرد، می بایست سریعا به پزشک متخصص داخلی یا متخصص گوارش مراجعه کنید.
لوپرامید چیست؟
قرص لوپرامید داروی ضد اسهال است که کمک میکند تا حرکات دستگاه گوارش کاهش پیدا کرده و اسهال از بین برود. نام تجاری این دارو ایمودیوم بوده و به شکل قرص، کپسول و شربت در بازار دارو موجود است.
نکته مهم در مصرف لوپرامید
نکته بسیار مهمی در مورد مصرف این داروی وجود دارد که عدم دقت به آن می تواند منجر به نتایج خطرناکی شود؛ به هیچ عنوان این دارو را خودسرانه مصرف نکنید. پزشک باید علت اسهال را تشخیص دهد، شاید نیاز باشد که چند روزی را برای دفع سموم و آلودگی های لانه کرده در روده، اسهال را تحمل کنید و چنانچه از داروی لوپرامید استفاده کنید، جلوی دفع سموم را گرفته و باعث حبس و یا هدایت آن به سمت خون شده اید؛ بنابراین تشخیص علت اسهال و تجویز یا عدم تجویز لوپرامید به عهده پزشک است.
نحوه مصرف و عوارض لوپرامید
- دوز مصرف دارو را پزشک تعیین می کند، طبق دوز تجویز مصرف کنید و هرگز آن را تغییر ندهید چرا که بر اساس شرایط بدن، سن، وزن و شدت بیماری توصیه شده است.
- اگر پزشک قرص جویدنی لوپرامید را برای شما تجویز کرده است، بهتر است آن را با معده خالی مصرف کرده و حسابی جویده و سپس ببلعید.
- چنانچه از شربت لوپرامید استفاده می کند، قبل از مصرف خوب آن را تکان دهید و از قاشق چای خوری برای تعیین دوز استفاده نکنید.
- قبل از مصرف قرص لوپرامید، دست خود را به شیوه صحیح بشویید.
- چنانچه علائم کم آبی بدن را پس از مصرف لوپرامید احساس کردید، سریع به پزشک مراجعه کنید.
- چنانچه پس از گذشت 2 روز از مصرف دارو، علائم اسهال بهبود پیدا نکرد، به پزشک اطلاع دهید.
- در صورت وجود خون در مدفوع، تب و یا ورم شکم به پزشک مراجعه کنید.
- از عوارض جانبی لوپرامید می توان به یبوست، احساس خواب آلودگی، حالت تهوع و گرفتگی عضلات اشاره کرد که ماندگار نبوده و پس از گذشت چند روز از بین می روند.
- طول دوره درمان با لوپرامید را به طبق نظر پزشک کامل کنید.
- چنانچه علائم مشکوک و یا عوارض جدی تری مشاهده کردید، سریع خود را به پزشک برسانید.