خواص عرقیات گیاهی در یک نگاه
عرقیات گیاهی یکی از پرکاربردترین، فرآورده های گیاهان دارویی است که مورد مصرف فراوان در درمان بسیاری از بیماری ها دارد، که به دو روش سنتی و شرکتی تولید و عرضه می شوند با توجه به عرضه عرقیات تقلبی توسط برخی از شرکتها خرید عرقیات گیاهی بسیار سخت و دشوار شده است. در ادامه به خواص برخی از عرقیات گیاهی و همچنین معرفی کارگاه‌های تولید عرقیات سنتی مطمئن خواهیم پرداخت.
گلاب
طبیعت گرم دارد و تقویت کننده‌ی مغز و اعصاب است. غش، ضعف و بی‌هوشی را رفع کرده و بلغم را دفع می‌کند. لثه را سخت کرده و صفرابر نیز می‌باشد.
عرق نعناع
طبیعتی گرم دارد و تقویت کننده معده است. مولد خون، اشتهاآور، رفع کننده‌ی دل درد و دل پیچه، ضد تشنج و بادشکن است. گرمازدگی اطفال و سکسکه را از بین می‌برد.
عرق بیدمشک
تقویت‌کننده قلب و بدن است، ملین نیز می‌باشد. این عرق گیاهی جز سوغات شهر ارومیه می‌باشد.
عرق بهارنارنج
تقویت کننده‌ی قلب و اعصاب است. ضدتشنج، آرام بخش و ضدهیستری می‌باشد. افسردگی، بی‌خوابی و سکسکه را درمان می‌کند. توسط نور آدرنالین در گیرنده‌های بتا 3، تجزیه کننده چربی می‌باشد و موجب افزایش متابولیسم بدن می‌شود.
عرق کاسنی
طبیعتی سرد دارد و تب‌بُر است. پوست، کلیه و کبد را تقویت می‌کند. دارای ویتامین C است و خون را تصفیه می‌کند. حرارت آن را پایین می‌آورد و رگ‌ها را باز می‌کند. درد مفاصلی که ناشی از گرمی مزاج باشد را مداوا می‌کند
عرق آویشن
طبیعتی گرم دارد و درمان کننده بلغم، اشتهاآور، ضدعفونی کننده مجاری تنفسی، ضد تشنج و تقویت‌کننده بدن است. ترشی معده را رفع می‌کند. ضددرد، رفع کننده‌ی برونشیت، آسم، گریپ، سوءهاضمه، نقرس، سیاتیک رقیق کننده خون می‌باشد.
عرق شاه‌تره (شاطره)
طبیعتی معتدل دارد، صفرابُر و تب‌بُر است. یرقان را درمان می‌کند، تقویت‌کننده‌ی پوست و کبد است. ادرارآور است و بلغم را دفع می‌کند. تصفیه کننده‌ی خون است و باعث تقویت لثه و جلوگیری از خونریزی آن می‌شود. مخلوط شاه تره، سرکه و عسل پاک کننده معده از کلیه فضولات می‌باشد.
عرق خارشتر
سنگ‌های کلیه و مثانه را دفع می‌کند. شستشو دهنده‌ی کلیه‌ها است و برای سیاه سرفه نیز مفید است. طبع این عرق گرم و خشک می‌باشد. برای دفع سنگ‌های کلیه و مثانه 3 وعده و هر بار یک لیوان ولی برای درمان بقیه بیماری‌ها هر وعده یک فنجان میل شود.
عرق اسطوخودوس
طبیعت گرم و خشکی دارد، نیروبخش، برای سردرد، میگرن و دلهره مفید است. ضمناً آرام بخش و خواب‌آور نیز می‌باشد. مخلوط آن با عسل و سرکه برطرف کننده سرگیجه، پرش ناگهانی بعضی از اعضاء، رفع صرع، وسواس و فراموشی می‌باشد.
عرق اسفناج
برطرف کننده کم‌خونی و افزایش دهنده آهن در خون می‌باشد.
عرق اکالیپتوس
با توجه به خوراکی نبودن عرق مذکور باید به‌صورت بخور از خواص آن، که همانا برطرف کنندگی سرماخوردگی، برونشیت و گرفتگی بینی است، بهره برد.
عرق بابونه
طبیعتی گرم دارد و نیروبخش است. عفونت‌های دردناک را برطرف می‌کند. اختلالت قاعدگی را تنظیم و ورم بیضه و رحم را فرو می‌نشاند. کرم‌کش است و در درمان یبوست مفید می‌باشد. همچنین لطیف‌کننده پوست بدن، ضد دردهای شکم و نفخ، معرق اشتهاآور است.
عرق دارچین تقویت کننده‌ی معده و اعصاب است، ضدترس، وسواس، بادشکن، آرام بخش و قابض نیز می‌باشد. ضمناً طبع آن خشک و گرم است
عرق بادرنجبویه
طبیعتی گرم دارد و برای حافظه مفید است. تقویت کننده‌ی مغز، قلب، معده و حواس پنج‌گانه می‌باشد. خستگی روحی، بی‌حوصلگی، سردردهای عصبی و تنگی نفس را درمان می‌کند. ضمناً محرک و نیرو دهنده قوای جنسی می‌باشد. مصرف یک فنجان در یک لیوان آب روزی 3 مرتبه بهترین شکل درمان می‌باشد.
عرق بادیان
ضد روماتیسم و معطر کننده نوشیدنی‌ها است. مصرف نصف فنجان 3 بار در روز همراه با آب سرد تسهیل کننده تنفس می‌باشد.
عرق برگ چنار
ضدآسم، چاق‌کننده و تب بر است، درد و ورم زانو و مفاصل را که از گرمی مزاج می‌باشد، تسکین می‌دهد. اگر آن را بر بدن بمالید باعث شفافیت پوست می‌شود.
عرق برگ زیتون
فشارخون را پایین می‌آورد، برای نارسایی کبدی، رفع سردرد و تقویت حافظه مفید است. مدر است و برای درد دندان نیز مفید باشد.
عرق برگ گردو
قندخون را پایین می‌آورد. نقرس را درمان می‌کند و ورم مفاصل را که از سردی مزاج باشد تسکین می‌دهد. همچنین اثر تقویت کننده، دفع انگل، پایین آورنده قند خون و ضدعفونی‌کننده دارد و ضد ورم لوزه و مؤثر در بیماری‌های پوستی است
عرق بومادران
طبیعتی گرم دارد و نیروبخش، تقویت کننده‌ی قلب و اعصاب، ضدتشنج و تصفیه کننده‌ی خون می‌باشد. ورم معده و روده را درمان می‌کند. برای بواسیر، تب، رفع اختلالات و درد قاعدگی، گرفتگی عضلات اطراف قلب و خواب رفتن دست‌ها مفید است.
عرق بید
تقویت‌کننده معده، آرام‌بخش، تقویت‌کننده قلب، ضدتشنج و تب‌بُر است. یرقان و سردرد را درمان می‌کند. لطیف کننده موی سر است و شوره‌ای سر را برطرف می‌کند. تسکین دهنده‌ی دردهای تناسلی نیز می‌باشد.
عرق بید گیاه
طبعی سرد و خشک دارد و درمان کننده دل پیچه و زخم مثانه می‌باشد.
عرق پونه
اشتهاآور، بادشکن و ضداسهال است. جهت رفع سکسکه، سوزش معده و سرفه استفاده می‌شود. در ضمن خلط آور نیز است.
عرق چهار عرق
تب‌بُر است. تقویت کننده‌ی پوست، کلیه و کبد می‌باشد. دارای ویتامین C است و خون را تصفیه می‌کند. حرارت بدن را پایین آورده و رگ‌ها را باز می‌کند. درد مفاصل که از گرمی مزاج می‌باشد را مداوا می‌کند.
عرق چهل گیاه
طبیعتی گرم دارد و تقویت کننده‌ی معده است. ترشی معده و دردهای ناشی از سردی مزاج و دل پیچه را رفع می‌کند. همچنین هضم غذا را آسان می‌کند.
عرق خارخاسک
طبیعتی سرد دارد، مدر است و سنگ کلیه و مثانه را دفع می‌کند. ضدعفونی کننده‌ی کلیه‌ها است و تورم پروستات را رفع می‌کند. طبع آن گرم است و مصارف و خواص دیگر آن درمان سرفه، تب بُر، برطرف کننده ناراحتی‌های کبدی، تقویت قوای، جنسی، قابض، تنظیم کننده دوره قاعدگی و ساقط کننده جنین می‌باشد.
عرق دارچین
عرق دارچین تقویت کننده‌ی معده و اعصاب است، ضدترس، وسواس، بادشکن، آرام بخش و قابض نیز می‌باشد. ضمناً طبع آن خشک و گرم است.
عرق رازیانه
طبیعتی گرم دارد و ضد نفخ است. قولنج را درمان می‌کند. بلغم را رفع کرده و با توجه به داشتن هورمون زنانه، شیر مادران را زیاد می‌کند. محرک، بادشکن، مدر و قاعده‌آور نیز می‌باشد. لازم به ذکر است برای درمان موارد فوق یک فنجان از آن پیش از هر وعده غذایی میل شود.
عرق ریحان
طبیعت گیاه ریحان معتدل و یا کمی گرم و خشک است. برای خفتان قلب، ضعف معده، نفخ دستگاه گوارش، گزیدگی حشرات، تقویت دستگاه هاضمه، رفع تشنج و سردردهای عصبی و میگرن مفید است. همچنین التیام دهنده زخم‌ها و برطرف کننده زخم‌های دهان است.
عرق زعفران
برطرف کننده خونریزی بعد از زایمان، تنظیم کننده قاعده، فرج آور و محرک قوای جنسی می‌باشد.
عرق زنجبیل
طبیعت این گیاه، گرم و خشک است. جهت رفع تهوع، تقویت معده، برطرف کردن انگل در معده و روده، ضد سرماخوردگی، گلودرد، ضد نفخ، معرق و بادشکن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
عرق زنیان
طبیعتی گرم دارد و ضدعفونی‌کننده‌ی قوی معده است. ضدنفخ، قارچ، انگل و اسهال است. برای رفع اعتیاد و مضرات آن بسیار مفید است.
عرق زیره
طبیعتی گرم دارد، لاغر کننده، هضم‌کننده‌ی غذا، بادشکن و ملین است. شیر مادران را زیاد کرده و تنگی نفس را برطرف می‌کند.
عرق شبدر
چاق‌کننده است. مولد خون و نیرودهنده‌ی قوای جنسی می‌باشد. نرمی استخوان اطفال را درمان کرده و تصفیه کننده‌ی خون است.
عرق شنبلیله
طبیعتی گرم دارد، قندخون را پایین می‌آورد، کم‌خونی را درمان می‌کند و چاق‌کننده است.
عرق شوید
طبیعتی گرم دارد و چربی خون را پایین آورده و برای معده مفید است. بادشکن و قاعده آور است. سکسکه و دل‌درد را درمان می‌کند. تنگی نفس را رفع کرده و ضعف معده را از بین می‌برد و باعث افزایش شیر مادران نیز می‌شود.
عرق شیرین بیان
عرق شیرین بیان طبیعتی گرم دارد، زخم معده و اثنی عشر را درمان کرده و دستگاه گوارش را تقویت می‌کند. ضدسرفه و خلط آور است. عفونت‌های ریه و کلیه را برطرف کرده و یبوست مزاج و بواسیر را از بین می‌برد.
عرق کاکوتی
طبعی گرم دارد و اگر بعد از غذا با نصف لیوان آب میل شود، مقوی معده، برطرف‌کننده سوءهاضمه، اشتهاآور و ضدعفونی کننده مجاری تنفسی می‌باشد. مصرف برگ گیاه مخلوط با ماست و یا دوغ تقویت کننده قوای جنسی می‌باشد.
عرق کرفس
در درمان رماتیسم و درد مفاصل به‌صورت یک فنجان در یک لیوان آب سرد مصرف شود.
عرق کیالک
تنظیم کننده کلسترول خون و تصفیه کننده آن و از تنگ شدن عروق قلبی جلوگیری می‌کند. برای درمان‌های فوق 3 وعده در روز، و هر بار 1 فنجان میل شود.
عرق گاوزبان
طبیعتی گرم دارد و آرام بخش، نرم کننده سینه، تصفیه کننده خون، ادرارآور و برطرف کننده التهابات مثانه و کلیه می‌باشد.
عرق گزنه
طبیعتی گرم دارد و قندخون را پایین می‌آورد، تنگی نفس را رفع کرده و نیرودهنده و قاعده‌آور است. شیر مادر را زیاد کرده و غرغره کردن آن برای رفع ورم لوزه‌ها مفید است.
عرق گشنیز
نیرودهنده، ضد تشنج، ضد کرم و باکتری و بیماری‌های روده‌ای، آرام‌بخش و برطرف کننده تاول‌های دهان و تسکین دهنده درد دندان می‌باشد.
عرق شیرین بیان طبیعتی گرم دارد، زخم معده و اثنی عشر را درمان کرده و دستگاه گوارش را تقویت می‌کند. ضدسرفه و خلط آور است. عفونت‌های ریه و کلیه را برطرف کرده و یبوست مزاج و بواسیر را از بین می‌برد
عرق گل ختمی
نشاط آور، نیکوکننده رخسار، باعث رفع التهاب مثانه و قطع ادرار و در درمان آسم و گرفتگی صدا مؤثر است همچنین برای سرماخوردگی مناسب است به‌صورت روزی سه وعده و در هر وعده یک لیوان مصرف شود. مقوی، ملین و بهترین درمان برای قولنج و دردهای عضلانی می‌باشد. به‌صورت نصف لیوان غلیظ مصرف می‌شود.
عرق گل گاوزبان
طبعی گرم دارد و تقویت کننده قلب، کبد، اعصاب، آرام بخش و برطرف کننده آسم، سینه درد، تهوع، یرقان و سنگ‌های کلیه و مثانه می‌باشد. مصرف 3 وعده و هر بار 1 فنجان پیش از غذا بهترین شیوه درمانی بیماری‌های فوق است.
عرق مرزه
طبعی گرم دارد و برطرف کننده سوءهاضمه، سنگ‌های کلیه و مثانه، تقویت کننده قوای جنسی و ضعف جسمی می‌باشد.
عرق میخک
عرق میخک طبعی گرم دارد و آرام‌بخش، تنظیم کننده قاعده، تقویت‌کننده معده و ضد انگل می‌باشد.
عرق نسترن
طبیعتی گرم دارد و تقویت کننده‌ی قلب و اعصاب است. کمبود ویتامین C ورم کلیه، درد معده و اسهال را رفع می‌کند، تصفیه کننده‌ی خون نیز می‌باشد.
عرق هل
تقویت کننده‌ی معده و روده و بادشکن است. بوی بد دهان به خصوص سیر را از بین می‌برد.
عرق یونجه
اشتهاآور، چاق‌کننده، حاوی انواع ویتامین‌ها، مفید برای کودکان، تقویت‌کننده بدن و برطرف‌کننده لرزش‌های ناشی از بیماری پارکینسون می‌باشد. همچنین چاق‌کننده و مفید برای ترک اعتیاد است. به‌صورت یک ساعت قبل از غذا به مقدار نصف لیوان مصرف شود.
یکی از کارگاه های تولیدی که کیفیت برایشان مهم است عرقیات گلدشت می باشد که در شمالغرب کشور در شهر ارومیه فعالیت می کند. عرقیات گلدشت تولیدکننده عرقیات سنتی است که نزدیک ۱۰۰ نوع عرق گیاهی را تولید و عرضه می کند.
