یکی از نکات مهم در استفاده از دستگاه اکسیژن ساز، توجه به مصرف درست و متعادل اکسیژن می باشد؛ چرا که عدم توجه به این موضوع علاوه بر تلف شدن مقادیر زیادی از اکسیژن، می تواند باعث آسیب به بیمار نیز شود. با توجه به شیوع کرونا و افزایش استفاده از دستگاه اکسیژن ساز، بر آن شدیم تا به این موضوع مهم بپردازیم. در واقع ضروری است که استفاده از این دستگاه، طبق دستورالعمل ها و تجویز پزشک صورت بگیرد.به تعبیری دیگر اکسیژن به عنوان یک دارو، دارای نحوه مصرف مشخص و عوارض خاص خود می باشد. در ادامه به عوارض مصرف بیش از حد اکسیژن می پردازیم. با ما همراه باشید.

یکی از عوارض استفاده بیش از حد از دستگاه اکسیژن ساز ارزان مسمومیت ریوی می باشد؛ به این معنی که بافت مجاری تنفسی و ریه ها در مواجهه با فشار بالای اکسیژن تحریک شده و سبب بروز یکی از نشانه های جدی مسمومیت با اکسیژن، یعنی تراکئوبرونشیت حاد می گردد.

در صورت ادامه این روند، پس از حدود 6 ساعت علایمی مانند : سرفه بدون خلط، گرفتگی بینی، حالت تهوع و سردرد و… در فرد ظاهر می گردد. در صورتی که فرد بدون توجه به این نشانه ها به استفاده از دستگاه اکسیژن ساز و دریافت اکسیژن با فشار بالا ادامه دهد، خطر ابتلا به عفونت ریه افزایش می یابد.

بنابراین با توجه به مشکلاتی که به آن اشاره نمودیم، اکسیژن درمانی و استفاده از دستگاه اکسیژن ساز به هر بیماری توصیه نمی گردد. یکی دیگر از عوارض مصرف بی رویه اکسیژن، بروز مشکلات چشمی مانند : ریزش اشک و اختلال در بینایی به دلیل تماس مستقیم با فشار و غلظت بالای اکسیژن می باشد.

در بیماران COPD (انسداد ریوی مزمن) هم میزان اکسیژن (اشباع) بالای 92 % خطرناک بوده و می تواند باعث بروز مشکلات تنفسی و حتی در نهایت سبب مرگ بیمار گردد! بنابراین ضروری است که اکسیژن درمانی، حتما تحت نظر پزشک و متخصص مربوطه صورت بگیرد؛ چرا که یک شیوه درمانی بسیار تخصصی می باشد.

 

نشانه های جدی مسمومیت با اکسیژن

در بخش قبل گفتیم که استفاده از دستگاه اکسیژن ساز باید با دستور پزشک صورت بگیرد. در واقع پس از اینکه پزشک مربوطه آزمایش ها و بررسی های لازم را انجام داد، تعیین می کند که بیمار مورد نظر به چه میزان اکسیژن و تا چه مدت زمانی نیازمند است. در استفاده از دستگاه اکسیژن ساز، عموما با دو مشکل شایع مواجه هستیم :

1- استفاده بیش از حد و طولانی از دستگاه 2- روش اشتباه در نحوه استفاده از دستگاه؛ که هر دو سبب بروز مشکلات مختلف در افراد می گردد. همان طور که اشاره شد، در صورتی که از اکسیژن با غلظت بالا استفاده گردد شاهد مسمومیت بیمار خواهیم بود.

یکی از اقدامات مهم در استفاده از دستگاه اکسیژن ساز برای ممانعت از آسیب به ریه ها، این است که درصد خلوص اکسیژن به کمتر از 50 درصد رسانده شود. می دانیم که اکسیژن خالص، خشک می باشد و مرطوب کننده اکسیژن ساز سبب مرطوب شدن آن می گردد.

این امر در نهایت آسیب به ریه ها را به حداقل می رساند.در صورتی که فرد بیمار در هنگام اکسیژن درمانی، به مدت بیش از 48 ساعت اکسیژن با غلظت بالای 50 درصد دریافت نماید شاهد مسمومیت وی با اکسیژن خواهیم بود.علایم مسمومیت عبارتند از : مشکلات تنفسی مثل تنگی نفس، مضطرب شدن و احساس بی قراری، داشتن درد در زیر جناغ و در شرایط جدی تر، ممکن است فرد بیهوش گردد!

در استفاده از دستگاه اکسیژن ساز برای جلوگیری از بروز مشکلاتی مانند مسمومیت با اکسیژن، لازم است نکاتی را در نظر داشته باشید از جمله : 1- میزان غلظت اکسیژن و زمان مورد نیاز برای اکسیژن تراپی، حتما تحت نظر پزشک و متخصص باشد.2- پس از استفاده چند ساعته از دستگاه و دریافت اکسیژن، زمانی را برای استراحت در نظر بگیرید.3- اکسیژن درمانی با غلظت 50 درصد و در مدت زمان دو روز مشکلی نداشته و نیازی نیست نگران این موضوع باشید.

ابعاد و انداره های دستگاه های اکسیژن ساز

با توجه به اینکه تغییرات زیادی در زمینه های سخت افزاری والکترونیکی و مکانیکی ایجاد شده است و روز به روز علم در حال پیشرفت است؛ وسایل زندگی نیز پبشرفته تر می شوند. یکی از مهمترین موارد کاربردی که با گسترش علم و فناوری ایجاده شده است، تغییر ابعاد دستگاه ها می باشد که موجب شده است بهره وری از آنها بیشتر شود. یرخی از دستگاه ها نیز بر اساس همین امر به ابعاد کوچکتری تبدیل شده اند که این امر علاوه بر بیشتر شدن بهروری، بقای بیشتری نیز پیدا کردند. یکی از این دستگاه ها، دستگاه اکسیژن ساز می باشد.

چه بسا دستگاه هایی که در این امر وجود نداشتند و مستلزم تغییر ابعاد نشده اند، خیلی زود از دور خارج شدند و از یاد ها فارموش شدند. بنابراین تغییر ابعاد جزو ساز و کار جدا ناپذیر در طراحی شده است.

به همین خاطر برخی از دستگاه هایی که در فضای پیرامون خود می بینیم، دچار تغییر ابعاد شده اند و به دلیل سودمند تر بودند به دست تولید سپرده شده اند. اگر دقت کنید همین گوشی های تلفن، ابتدا برای برقرای تماس نیاز به همان بیسم های جنگی بود که به دلیل وزن و حجم زیاد باید آنها را بر روی دوش حمل می کردند تا بتوانند تماس برقرار کنند.

بنابراین رفته رفته از اندازه ی آنها کم شدند و حتی می توانیم در سال های اخیر به آسانی گوشی های تلفن بند انگشتی نیز پیدا کنیم. البته که برخی از موارد دچار تغییر ابعاد سینوسی می شوند و بعد از اینکه ابعاد آن ها کمتر شد و مورد استقبال قرار گرفت دوباره بعد از مدتی در ابعاد بزرگتر نیز سودمند واقع می شوند. مثل همین گوشی های همراه که امروزه صفحه نمایش بزرگتر و با کیفت تر نیز مورد استقبال واقع شده است؛ به همین خاطر تبلت های بزرگترنیز تولید شدند. البته در این مطلب ما قصد داریم شما را با تغییر ابعاد در دستگاه اکسیژن ساز آشنا کنیم، پس با ما همراه باشید.

این مثالی که در بالا به آن اشاره شد، نقش اندازه و ابعاد را در کنار کیفیت و امکانات را به خوبی روشن کرد. که چقدر در فروش و قابلیت های آن تاثیر گذارتر بوده است. در حقیقت دستگاه ها باید در اندازه های مختلفت متناسب با نیاز های کاربران وجود داشته باشند. زیرا که هر فرد متناسب با نیاز خود ابعاد مورد نظر دستگاه را تهیه کند.

اکسیژن ساز پرتابل

یکی از همین دستگاه هایی که با طراحی تغییر ابعاد آن موافقت شد و در ابعاد کوچیکتریی تولید شد، دستگاه اکسیژن ساز می باشد. که به آن دستگاه اکسیژن ساز پرتابل می گویند. با تولید اکسیژن ساز پرتابل، تعداد بیشتری از بیماران توانستند از این دستگاه و مزایای آن بهره مند شوند. و در زمان استفاده از آن آزادی عمل بیشتری داشته باشند.

به طور کلی به وسیله ای دستگاه اکسیژن ساز گفته می شود که توسط مکش هوایی که به شکل استاندارد دارای دو جزء بوده و همین طور از 78 درصد نیتروژن و 21 درصد اکسِژن تشکیل شده است؛ را جذب کند و با از بین بردن نیتروژن داخل آن، اکسیژنی با درصد خلوص 90 درصد در اختیار کاربران قرار می دهد.

این دستگاه ابتدا تنها در ابعاد نسبتا بزرگ که به صورت بیمارستانی و خانگی قابل استفاده بود و تولید اکسیژن به صورت مدام و پالسی می کرد؛ تولید شد. این مضوع بدیهی است که بیماری که بنا بر تجویز پزشک نیاز  24 ساعته به اکسیژن دارد، ملزم وجود همیشگی دستگاه اکسیژن ساز را در کنار خود دارد. بنابراین دستگاهی با ابعاد نسبتا بزرگ برای این بیمار مناسب می باشد.

 

اما بیماران دیگری نیز وجود دارند که بنا بر تجویز پزشک مدت زمانی کمتری در طول روز نیاز به دستگاه اکسیژن ساز دارند. برای این بیماران بدیهی است که دستگاه اکسیژن ساز با ابعاد نسبتا بزرگ کارآمد نیست؛ زیرا آنها را مجبور می کند که در آن زمان ها حتما در خانه یا بیمارستان حضور داشته باشند. این افراد بهتر است از اکسیژن ساز پرتابل استفاده کنند.