سرخک یا سرخجه یک عفونت ویروسی است که علائم آن از دستگاه تنفسی شروع شده و به سایر نقاط بدن سرایت میکند.
با وجود اینکه سالهاست برای این بیماری واکسن موثری کشف شده است؛ اما هنوز هم عدهای از والدین به گمان اینکه سرخک خطرناک نیست و تزریق واکسن ممکن است جان کودکشان را به خطر بیاندازد؛ از تزریق آن خودداری میکنند.
اما طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت، فقط در سال 2017 حدود 110000 مرگ در جهان به دلیل ابتلا به سرخک رخ داده است. بیشتر قربانیان آمار اعلام شده را کودکان زیر 5 سال تشکیل دادهاند.
بنابراین اگر شغلتان پرستار کودک است یا خودتان فرزند خردسال واکسینه نشدهاید دارید و علاقمند هستید که بیشتر در مورد این بیماری بدانید؛ ما را تا انتهای این مقاله همراهی کنید.
مریضی سرخک یا سرخچه چیست
سرخک(Measles) یک بیماری عفونی است که توسط ویروس ایجاد میشود. این بیماری یا از طریق تماس مستقیم با فرد بیمار یا از طریق ورود قطرات آلوده موجود در هوا به بدن سرایت میکند. سرخک یک بیماری بسیار مسری است که میتواند منجر به عوارض کشندهای شود.
نشانه ها و علائم سرخک به چه شکلی نمایان می شوند
علائم زیر که جزء شایعترین علائم سرخک هستند؛ معمولا بین 10 تا 12 روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس خود را نشان میدهند:
- سرفه
- تب
- آبریزش بینی
- قرمزی چشمها
- گلو درد
- شکلگیری لکههای سفید در داخل دهان
ضایعات پوستی در سراسر بدن نیز یکی از نشانههای کلاسیک این بیماری است. این بثورات عموما 14 روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس ظاهر شده و تا 7 روز طول درمان دارند.
پیشانی اولین بخش بدن است که دچار این ضایعات میشود. جوشهای روی پیشانی کم کم به تمام صورت و سایر قسمتهای بدن گسترش مییابند.
علائم سرخک جدید
امتناع از تزریق واکسن، تنها عاملی است که باعث شیوع مجدد این بیماری در جهان شده است. با این وجود، اکثر متخصصان معتقدند که اوجگیری مجدد این بیماری ویروسی به معنی تغییر علائم آن نیست.
بنابراین کودکانی که جدیدا به سرخک مبتلا میشوند؛ همان علائم مطرح شده در بالا را تجربه خواهند کرد.
علائم سرخک در بزرگسالان چیست؟
علائم و نشانههای سرخک در بیماران بزرگسال عبارتند از:
- تب.
- سرفه خشک.
- آبریزش بینی.
- گلو درد.
- ملتهب شدن چشم.
- جوشهای سفیدی که مرکز آنها آبی مایل به سفید است. این لکهها معمولا در داخل دهان و روی پوشش داخلی گونه ظاهر شده و به آنها لکههای کوپلیک نیز گفته میشود.
- بثورات پوستی متشکل از جوشهای بزرگ و مسطح که از صورت شروع میشوند.
واکسن سرخک در کودکان
واکسن سرخک، اوریون و سرخجه (MMR) جزء واکسنهای ضروری است که به شرح زیر باید برای کودکان تزریق شود:
- یک بار در 12 ماهگی .
- یک بار به عنوان دوز بوستر در 4 تا 6 سالگی و قبل از شروع مدرسه .
چگونه سرخک در کودکان را کنترل کنیم؟
نوزادانی که از مادران واکسینه شده متولد میشوند؛ تا چند ماه پس از تولد مصونیت دارند. اما در برخی موارد، پزشک ممکن است واکسیناسیون را قبل از سن 12 ماهگی توصیه کند. به عنوان مثال اگر خطر شیوع بیماری در منطقهای که در آن زندگی میکنید زیاد باشد؛ ممکن است این توصیه را از سوی پزشک دریافت کنید.
ایا واکسن سرخک تب دارد
تزریق واکسن سرخک میتواند در 10 درصد از کودکان موجب تب و در 5 درصد آنها موجب بروز بثورات پوستی شود. این اتفاق حدود 6 تا 12 روز پس از تزریق رخ میدهد.
این تب معمولا خفیف و زیر 39.5 درجه سانتیگراد است و فقط در 10 درصد از کودکان مبتلا شده به تب ممکن است 2 یا 3 روز طول بکشد. در هر حال، با وقوع تب، پرستار کودک باید اقدامات احتیاطی لازم را انجام دهد.
واکسن سرخک در چند ماهگی زده می شود
همانطور که گفته شد؛ واکسن سهگانهای به نام MMR وجود دارد که یک بار در 12 ماهگی و یک بار بین 4 تا 6 سالگی باید تزریق شود. این واکسن کودک را در برابر 3 بیماری سرخک، سرخجه و اوریون ایمن میکند.
روش تشخیص سرخک در نوزادان به چه صورت است
پزشکان اطفال میتوانند سرخک را بر اساس بثورات مشخصه ایجاد شده روی صورت نوزاد و همچنین لکههای کوچک و سفید متمایل به آبی در بخش داخلی گونه آنها تشخیص دهند.
با این وجود به دلیل اینکه این بیماری در اکثر کشورها ریشهکن شده؛ بسیاری از پزشکان تا کنون با مورد جدیدی مواجه نشدهاند و ممکن است نشانههای این بیماری را با دیگر بیماریها اشتباه بگیرند.
سرخک چگونه انتقال پیدا می کند
این بیماری بسیار مسری است و فرد مبتلا به آن میتواند ویروس را از 4 روز قبل تا 4 روز پس از ظاهر شدن بثورات به دیگران منتقل کند. عموما انتقال عفونت از طرق زیر انجام میشود:
- تماس فیزیکی با فردی که سرخک دارد.
- نزدیک شدن به فرد مبتلا به سرخک هنگام سرفه یا عطسه.
- لمس سطوحی که ویروس روی آن وجود دارد و سپس تماس انگشتان با دهان، یا مالیدن بینی یا چشمها.
پس از سرفه یا عطسه کردن فرد آلوده، ویروس پخش شده میتواند حدود 2 ساعت در هوا فعال بماند. اگر یک نفر سرخک داشته باشد؛ میتواند آن را به 90 درصد از اطرافیانش منتقل کند.
مگر اینکه آنها با ابتلا به این بیماری در گذشته مصونیت داشته یا واکسن زده باشند. سرخک بیماری مخصوص انسان است و هیچ گونه جانوری نمیتواند آن را به بدن انسان منتقل کند.
بیماری سرخک چند روش طول می کشد
هیچ درمان اختصاصی برای سرخک وجود ندارد. در واقع این ویروس باید دوره خود را طی کند که معمولا حدود 10 تا 14 روز طول میکشد.
روش درمان سرخک
در صورت عدم وجود عارضه، پزشک معمولا استراحت کردن و مصرف مایعات فراوان را برای جلوگیری از کم آبی بدن به پرستار کودک توصیه میکند. در صورت وجود خطر عوارض جانبی، ممکن است بستری شدن در بیمارستان و مصرف کنترل شده ویتامین A ضروری باشد.
- برای کنترل تب و درد از مسکنهای توصیه شده توسط پزشک استفاده کنید. کودکان زیر 16 سال برای کنترل تب باید از مسکنهای مخصوصی استفاده کنند که تجویز آنها به عهده پزشک است.
- استفاده از دستگاه بخور یا قرار دادن یک حوله مرطوب روی شوفاژ میتواند رطوبت محیط را افزایش داده و موجب بهبود سرفههای کودک شود.
- مصرف نوشیدنی گرم حاوی آبلیمو و عسل ممکن است مفید باشد. فقط فراموش نکنید که نباید به نوزادان زیر یک سال عسل بدهید.
- کودک را به نوشیدن مایعات زیاد تشویق کنید.
- اگر چشم کودک بیش از حد حساس شده است؛ نور اتاق را کم کنید.
سرخک یک عفونت ویروسی است و آنتی بیوتیک روی آن اثر ندارد. با این حال، در صورت ابتلا به عفونت باکتریایی ثانویه که یکی از عوارض جانبی این بیماری است؛ پزشک ممکن است این دارو را برای کودک تجویز کند.
خدمات پرستاری سپید گستر
با توجه به اینکه در ماه گذشته بیماری سرخک یا سرخچه بسیار زیاد شده است و بسیاری از والدین نگران وضعیت کودکان خود هستند تا به این بیماری مبتلا نشوند چون بسیاری از آنها کارمند یا در منزل نیستند تا از کودکان خود مراقبت کنند و شما می توایند از خدمات پرستاری در منزل سپید گستر استفاده کنید و به صورت رایگان از مشاوران آنها مشاوره بگیرید که کانال ارتباط آنها به شرح زیر است
آدرس: تهران، میدان ولیعصر، خیابان کریمخان، ابتدای خیابان حافظ، نبش کوچه هورچهر، پلاک2 طبقه4، واحد7
تلفن: ۸۸۹۲۸۳۳۶ ۰۲۱
سایت: https://sepidgostar.com