چیلر در واقع یک سیستم سرمایشی و گرمایشی است که در واقع در یک پروسه تراکمی یا جذبی، گرما را از مایع مبرد که به صورت سیال در سیستم جاری است میگیرد و این گرمایش در یک جریان مبدل حرارتی خنک میشود و دوباره در فرآیند مورد استفاده قرار میگیرد.
به همین دلیل است که به چیلر در واقع مبدل حرارتی میگویند چرا که گرما را از جایی به جای دیگر انتقال میدهد که در نهایت فرآیند آب سرد تولید میشود.
کاربردهای چیلر
از چیلر در ساختمان‌ها و کارخانه‌های بزرگ برای سرمایش استفاده میکنند که در واقع با استفاده از هواساز و فن کویل سرمایش را به محیط انتقال میدهد. البته اگر بخواهیم دقیق‌تر چیلرها را بررسی کنیم میتوانیم بگوییم که چیلر به دو دسته تهویه مطبوع و سرمایش صنعتی تقسیم میشود.
اما سوال اصلی اینست که آیا از چیلر میتوان برای گرمایش هم استفاده کرد؟
چیلرهای جذبی دو اثره میتوانند گرمایش تولید کنند و با استفاده از دیگ بخار آب گرم مورد نیاز برای این فرآیند را تامین میکند البته که در چیلرهای تراکمی هم با برعکس کردن فرآیند سرمایش با استفاده از هیت پمپ میتوانیم گرمایش مورد نیاز برای فصل زمستان را تولید کنیم.
انواع چیلر و بررسی آن
اگر بخواهیم از دیدگاه فنی چیلرها را دسته بندی کنیم باید آن را بر اساس دو دسته اصلی چیلرهای تراکمی بخار و چیلرهای جذبی تقسیم کنیم. که در ادامه قصد داریم به صورت جزئی تمام ریز جزئیات انواع چیلر را بررسی کنید.
چیلرهای تراکمی بخار
چیلرهای تراکمی بخار معمولا بر اساس دو فاکتور بررسی میکنند که عبارتند از:
- بر اساس کمپرسور
- بر اساس کندانسور
تقسیم بندی چیلر بر اساس کمپرسور
اگر قصد داشته باشیم چیلرهای تراکمی بخار را بر اساس کمپرسور تقسیم بندی کنیم به 5 دسته
- روتاری
- اسکرال
- سانتریفیوژ
- اسکرو
- پیستونی
تقسیم بندی چیلر بر اساس کندانسور
و اگر چیلرهای تراکمی بخار را بر اساس کندانسور دسته بندی کنیم به سه دسته زیر تقسیم بندی میشود.
- هوا خنک (یکپارچه و دو پارچه)
- آب خنک
- تبخیری
چیلر جذبی
حال اگر بخواهیم چیلر جذبی را بررسی کنیم میتوانیم دو دسته اصلی را در نظر بگیریم که به آن چیلر جذبی تک اثره و چیلر جذبی دو اثره میگویند.ولی برای اینکه باز درک ساده‌تری نسبت به چیلرها و انواع آن داشته باشید بهتر است تا به صورت چزئی تر هر کدام از آن‌ها را بررسی کنیم تا اگر قصد داشتید تا یکی از این سیستم‌ها را برای سرمایش یا گرمایش انتخاب کنید دید بهتری داشته باشید.
بررسی جامع چیلر جذبی
در اصل چیلر جذبی بر اساس سیکل تبرید جذبی کار میکند ولی یک تفاوت بسیار بزرگ دارد و آن هم اینست که به جای اینکه از کمپرسور استفاده شود از ژنراتور، ابزوربر و پمپ استفاده شده است. البته فراموش نکنید که امروزه از لیتیوم بروماید استفاده میکنند و در گذشته آمونیاک استفاده میشده است.
در چیلر جذبی، مبرد و سیال جاذب یک محلول مایع تشکیل می دهند که به دلیل دفع حرارت در جاذب، از طریق پمپ به ژنراتور جریان می یابد. با جذب گرما در ژنراتور، مبرد تبخیر شده و از محلول جدا می شود. بدین ترتیب بخار مبرد از یک طرف به کندانسور می رود و از طرف دیگر مایع جاذب باقی مانده در ژنراتور به جاذب باز می گردد. در بقیه مسیر، فرآیند مشابه چرخه فشرده سازی بخار است و پس از انتقال انرژی به اواپراتور، بخار مبرد دوباره وارد جاذب شده و در مایع جاذب حل می شود.
بررسی چیلر تراکمی بخار
اساس چیلر تراکمی بخار گردش مایعی به نام مبرد در سیکل تبرید فشرده سازی بخار است و بر اساس چهار جزء اصلی شامل: کمپرسور، کندانسور، شیر انبساط و اواپراتور تشکیل می شود. بنابراین بخار مبرد توسط کمپرسور متراکم شده و پس از افزایش فشار و دما وارد کندانسور می شود تا حرارت را از بین ببرد. به این ترتیب دمای آن کاهش یافته و به مایع تبدیل می شود و حرارت بیشتری از دست می دهد. سپس از شیر انبساط عبور کرده و با افت فشار ناگهانی مقدار کمی از آن تبخیر می شود.
در نتیجه مخلوط مایع و بخار حاصل با دمای کمتری وارد اواپراتور شده و کاملاً تبخیر می شود و گرمای آب یا هوا را به خود جذب می کند. بنابراین پس از اتمام فرآیند خنک سازی در اواپراتور، بخار مبرد به کمپرسور باز می گردد.
مقایسه چیلر تراکمی و جذبی
در ابتدا برای اینکه چیلر برای محیط مد نظر انتخاب کنیم باید ظرفیت برودت، شرایط آب و هوایی جغرافیایی، هزینه و مصرف انرژی را باید مد نظر قرار دهیم. که در ادامه آن را بررسی خواهیم کرد.
- شرایط اقلیمی: برای اینکه در چیلرهای جذبی از برج خنک کننده استفاده میشود در محیط‌هایی که آب و هوای مرطوب مناسب استفاده نیستند چرا که در برج خنک کننده از سرمایش تبخیری استفاده میشود.
- انرژی: چیلرهای جذبی انرژی بیشتری مصرف میکنند ولی چیلرهای تراکمی به دلیل استفاده از سیستم‌های هوشمند انرژی کمتری مصرف میکنند. ولی در کل هزینه نگهداری چیلرهای جذبی از چیلرهای تراکمی بیشتر است.
- وزن و ابعاد دستگاه: چیلرهای جذبی به دلیل اینکه جذب کننده دارد ابعاد آن تقریبا دو برابر چیلرهای تراکمی است ولی به دلیل اینکه چیلرهای تراکمی نیاز به زیرسازی و شاسی دارند وزن آن بیشتر از چیلر جذبی است.
- هزینه: چیلرهای جذبی معمولا نصف قیمت چیلرهای تراکمی است ولی قیمت خرید چیلرهای جذبی دو اثره دو برابر چیلرهای تراکمی است.
از کجا چیلر بخریم؟
همانطوری که در این مقاله به صورت مفصل توضیح دادیم چیلر انواع مختلفی دارد و امروزه شرکت‌های مختلفی این محصول را ارائه میکنندو شما میتوانید از شرکت‌های مطمئن و معتبر خریداری کنید ولی نکته بسیار مهم در این باره اینست که شما حتما با وجود کسب اطلاعات سعی کنید در ابتدا با کارشناسان متخصص این حوزه مشورت کنید تا بر اساس نیاز و شرایط شما بهترین راهکار را به شما ارائه دهند.
شما میتوانید با متخصصین شرکت آسا تهویه به صورت رایگان مشورت کنید تا بهترین انتخاب را به شما بگویند و امیدوارم از مطالعه این مقاله لذت برده باشید.
