یکی از معضلاتی که باغ درختان هلو را مورد تهدید قرار داده آفتاب سوختگی زمستانه و آفتاب سوختگی تابستانه است، این معضل آسیب‌های جدی به درختان هلو وارد می‌کند، ولی متاسفانه به خاطر عدم آگاهی اکثر کشاورزان توجه زیادی به آن نمی‌شود، آفتاب سوختگی در درخت هلو مستقیما تنه و شاخه درختان را تحت تاثیر قرار می‌دهد، چون صدماتی که از آفتاب سوختگی ایجاد شده بلافاصله خود را نشان نمی‌دهد بنابراین بسیاری از کشاورزان این موضوع را سطحی دانسته و پیگیر درمان آن نیستند، وقتی آفتاب سوختگی رخ می‌دهد سلول‌هایی که در زیر پوسته درخت هلو قرار دارند به خاطر دمای زیاد ( فصل تابستان) و یا دمای پایین تر از حد انتظار ( فصل زمستان) آسیب دیده و رشد درخت را با اختلال روبه‌رو می‌کند، ما در ادامه مطلب می‌خواهیم ابتدا علائم آفتاب سوختگی زمستانه سپس علائم آفتاب سوختگی تابستانه و روش‌های پیشگیری از آن را برای شما به طور کامل توضیح دهیم.
منظور از آفتاب سوختگی زمستانه چیست؟
وقتی صحبت از آفتاب‌سوختگی زمستانی می‌شود نباید برداشت دیگری از این موضوع داشته باشید، در واقع منظور صدمات ناشی از برودت هوا و یخ زدگی در فصل زمستان بر روی تنه و شاخه درخت هلو است، البته برودت هوا به تنهایی باعث آفتاب سوختگی درخت هلو نمی‌شود، بلکه در یک ظهر زمستان وقتی خورشید به صورت مستقیم به ضلع جنوبی باغ می‌تابد، باعث شده تا پوست این قسمت از درختان گرم تر شده و مقاومت کمتری نسبت سرما نشان دهند، بعد از غروب خورشید، سرمای شبانه زمستان باعث آفتاب سوختگی درخت می‌شود، به هنگام آبیاری درختان باغ هلو همیشه به ضلع جنوبی و جنوب غربی درخت توجه زیادی داشته باشید.
اگر برودت هوا و تغییرات دمایی در منطقه شما بیش از سال‌های قبل اتفاق بیفتد معمولاً در این سمت از تنه درخت هلو، شما با پوست مرده روبرو خواهید شد، حتی پوست مرده از هم جدا شده و بافت درونی درخت هلو مشخص است، در اکثر مواقع این بافت زنده نبوده و یک بافت مرده است، همین چوب مرده بهترین محل برای تجمع آفت، حشرات، قارچ، ویروس و باکتری است، با توجه به موارد فوق باید بگوییم خطر آفتاب سوختگی در درختان جوان و نهال‌های تازه کاشته شده هلو بیشتر از درختان کهنسال هلو است، همچنین درختان میوه بیشتر از درختان غیر مثمر دچار معضل آفتاب سوختگی زمستانی می‌شود.
اگر در فصل زمستان شما با تغییرات دمایی حداقل ۱۰ الی ۲۰ درجه در یک روز مواجه شدید، حتما به درختان خود سرکشی کنید تا در صورت صدمه دیدن بلافاصله بتوانید اقدامات پیشگیرانه را انجام دهید، به این نکته توجه داشته باشید که بیشترین نوسانات دمایی که باعث آفتاب سوختگی زمستانه می‌شود معمولاً در اسفند ماه اتفاق می‌افتد، برای جلوگیری از آفتاب سوختگی زمستانه حتما به موارد زیر توجه داشته باشید:
- زمان کاشت نهال هلو توجه داشته باشید وقتی که نهال‌ها را جابجا می کنید تا آنها را در گودال مورد نظر بکارید، اگر نهال در محل سایه یا زیر نور خورشید هستند، بلافاصله آن را به محله دیگر منتقل نکنید، چون پوست نهال هلو خیلی حساس است، تغییر سایه به نور خورشید باعث آفتاب سوختگی زمستانی نهال می‌شود.
- از هرس‌های شدید و غیر استاندارد درخت هلو اجتناب کنید.
- به زمان هرس توجه داشته باشید، در فصل زمستان اصلا درخت هلو را هرس نکنید.
منظور از آفتاب سوختگی تابستانه چیست؟
قبلا نیز اشاره کردیم آفتاب سوختگی آسیبی است که بعد از چندماه کشاورز متوجه این موضوع شده و باید اقدامات پیشگیرانه را انجام دهد، در آفتاب سوختگی تابستانه بافت تنه، شاخه یا میوه درخت هلو بر اثر تابش مستقیم نور خورشید و گرمای هوا دچار آسیب شده و در معرض بیماری قرار می‌گیرد، فرایند آفتاب سوختگی تابستانه بیشتر درختان هلو جوان تازه کاشته شده در مورد تهدید قرار می دهد و معمولاً در ظهر و گرمای فصل تابستان این اتفاق می‌افتد.
فراموش نکنید نهال‌هایی که شما خریداری می‌کنید در نهالستان کاملاً نزدیک به هم کاشته شده و بر روی یکدیگر سایه می‌اندازند وقتی شما این نهال‌ها را به محوطه باغ منتقل می‌کنید یک فاصله حداقل چهار متری در بین آنها وجود دارد، بدون اینکه پوست آنها نسبت به نور خورشید سازگاری داشته باشد آن را در معرض نور شدید خورشید قرار می‌دهید همین امر باعث آفتاب سوختگی درختان جوان هلو می‌شود، پس از زمان کاشت درخت هلو توجه داشته باشید بهترین زمان برای کاشت نهال جوان هلو اوایل فصل بهار و اواسط ماه آذر است تا از آسیب آفتاب سوختگی زمستانه و تابستانه در امان باشند.
اقدامات پیشگیرانه و درمان آفتاب سوختگی درختان هلو
به این موضوع توجه داشته باشید آفتاب سوختگی زمستانه و تابستانه هردو به بافت و تنه درخت آسیب می‌زنند در واقع فرقی در ماهیت فرایند آفتاب سوختگی ندارد، پس کشاورز باید اقدامات پیشگیرانه را آموخته و آنها را پیاده کند، درختانی که در باغ شما در معرض نور خورشید قرار دارد و بیشتر در سمت جنوب غربی و غرب باغ اتفاق می‌افتد را بهتر است با رنگ سفید و یا کاغذ های آلومینیومی بپوشانید تا با منعکس کردن نور خورشید میزان صدمات آن را تا حد زیادی کاهش دهد، به زمان هرس درختان توجه داشته باشید، معمولا توصیه شده از اردیبهشت تا مرداد ماه به هیچ عنوان هرس تابستانه را انجام ندهید، چون با کم کردن شاخه و برگ آن ها باعث می‌شود تا در در معرض نور خورشید قرار بگیرد.
به کوددهی درختان هلو نیز توجه ویژه ای داشته باشید اگر در کود دهی درخت هلو تاخیری انجام شود باعث ضعف سیستم دفاعی آن می‌شود، برنامه کوددهی باغ هلو را در زمان مقرر پیاده سازی کنید، برای مالچ پاشی سطح باغ هلو از تراشه های چوب یا برگ درختان استفاده کنید استفاده کردن از مواردی که باعث منعکس کردن نور خورشید می شود معضل آفتاب سوختگی را افزایش می‌دهد مانند سنگ‌های صیقلی در محوطه باغ، معمولاً در ویلا باغ ها جهت تزیین محوطه از این سنگ‌ها استفاده می‌کنند، کشاورزان با حفظ رطوبت خاک باغ می‌توانند تا حد زیادی درصد آسیب‌های جدی آفتاب زدگی را از بین ببرند.
کلام آخر
اگر می‌خواهید درختان باغ شما سالم و تندرست باقی مانده و عمر طولانی داشته باشند در مرحله اول توصیه می‌شود در بهترین نهالستان خرید نهال هلو توجه ویژه‌ای داشته باشید، هرچه نهال شما با کیفیت باشد به همان اندازه مقاومت بیشتری در برابر آفتاب سوختگی از خود نشان می‌دهد، متاسفانه در کشورهای ایران بیشترین آسیب هایی که به درختان هلو وارد می‌شود آفتاب زدگی تابستانی در مناطق گرمسیری و کویری و آفتاب زدگی زمستانه در مناطق سردسیری و ارتفاعات است، پس بهتر است باغداران نسبت به این موضوع آشنایی کافی داشته و اطلاعات لازم را کسب کنند، می‌توانید به سایت اینترنتی برتر نهال مراجعه کنید در این سایت اطلاعات علمی و تخصصی در مورد احداث باغ هلو، پرورش و نگهداری آنها درج شده است در صورت لزوم می‌توانید با کارشناسان سایت در تماس باشید تا سوالات خود را بپرسید.
تماس با برتر نهال: 09141832393
تماس با پالیز نهال: 09144501003
