استعدادیابی کودکان در دوران کودکی و تمرکز بر آنها برای آموزش افراد متخصص و مستعد یکی از راه‌های جدید در جوامع توسعه یافته است. شناسایی استعدادهای کودکان این فرصت را فراهم می‌کند که فرد به جای کسب دانش اولیه در زمینه‌های مختلف، از همان ابتدا روی تخصص و استعداد مورد علاقه خود کار کند و در جوانی متخصص تمام عیار باشد. علاوه بر بازخورد مستقیم از آینده روشن یک فرد، بازخورد غیرمستقیم در افزایش کارایی نیروی کار کشور دارد و از این طریق نیروهای جوان پرانرژی می‌توانند کشور را در مسیر توسعه قرار دهند.
استعدادیابی کودکان به مجموعه فعالیت‌هایی گفته می‌شود که شامل کشف و شناسایی توانایی‌های نهفته جهت شکوفایی و تبدیل آنها به مهارت‌های کارآمدی است که علاوه بر ایجاد حس رضایت‌مندی خود کودکان باعث بهره‌وری استعداد آنها برای جامعه نیز می‌شود.
فواید کشف استعداد در کودکان
به طور خلاصه فواید استعدادیابی کودکان عبارت‌اند از:
زمانی که کودکان کارهایی که دوست دارند و در آن استعداد دارند انجام می‌دهند هم لذت می‌برند و هم مطالب و نکات فراوانی را یاد می‌گیرند.
زمانی که استعداد خود را کشف می‌کنند به آنها کمک می‌کند تا اعتماد به نفس، انعطاف پذیری و مهارت‌های خودتنظیمی بهتری داشته باشند.
به رشد مغز و سلامت روان کودکان کمک می‌کند.
به کودکان کمک می‌کند تا خود را به روش‌های جدید و خلاقانه بیان کنند.
بهتر است در چه سنی به سراغ استعدادیابی در کودکان برویم؟
همیشه برای والدین این سؤال پیش می‌آید که بهترین زمان استعدادیابی کودکان چه سنی است؟ استعداد توانایی ذاتی است که در هر فردی وجود دارد؛ ولی امکان شناسایی آن در سنین پایین وجود ندارد؛ زیرا نوزادان و کودکان در حال شناسایی محیط اطراف خود و دریافت اطلاعات درباره بدن خود هستند که نمی‌توان به درستی استعداد آنها را تشخیص داد.
معمولاً از حدود 6 سالگی استعدادها را متوجه خواهید شد. اما گاهی اوقات در کودکان بزرگ‌تر و نوجوانان استعدادها دیرتر ظاهر می‌شوند. به طور کلی، در اواخر سن دبستان یا سال‌های نوجوانی، یک کودک در یک یا چند زمینه در سطح بسیار بالایی استعداد خود را شناسایی خواهد کرد.
یهترین روش برای استعدادیابی کودکان چیست؟
والدین مسئول کشف، تقویت و کمک به کودکان در شکوفایی استعدادهای بالقوه هستند. به همین دلیل، انجام تست استعدادیابی کودکان از سنین پایین بسیار مهم است تا استعدادهای بالقوه کودکان به نحو مطلوب رشد یابد. علایق و استعدادهای هر کودک می‌تواند از جمله تحصیلات، ورزش، هنر، رهبری، فناوری و غیره متفاوت باشد.
سطح یا کیفیت توانایی‌های کودکان نیز بسته به عوامل بسیاری مانند ژنتیک / وراثت، محیط و روش‌های یادگیری متفاوت است. وظیفه اصلی والدین کشف علایق و استعدادیابی کودکان با استفاده از روش‌های مختلف و متنوع است.
کشف استعداد کودک در خانه
خانه اولین جایی است که امکان بروز استعداد را به کودک می‌دهد. برای استعدادیابی کودکان در خانه ساده‌ترین روش مشاهده کردن فعالیت‌ها و بازی‌هایی است که اغلب کودکان در طول روز و ساعت‌های زیاد آن را انجام می‌دهند. برای اینکه به درستی استعداد کودک را شناسایی کنید بهتر است زمینه‌ای را فراهم کنید تا او بتواند فعالیت‌های متنوع و مختلفی را انجام دهد و به آنها کمک کنید تا بسیاری از چیزها را شناسایی کند. کودکان در اوایل دوران کودکی باید با چیزهای زیادی آشنا شود تا تجربه‌های متنوعی را کسب کنند.
کودکان تمایل دارند درباره کارهایی را که دوست دارند انجام دهند توضیح و داستان سرایی کنند؛ بنابراین مراقب بازی و قصه‌گویی کودکان باشید. آنچه آنها انجام می‌دهند و در مورد آن صحبت می‌کنند علاقه کودک است که باید توسعه یابد.
علاوه بر این، والدین نیز می‌توانند برای اینکه کودکان استعداد خود را به درستی کشف کنند انواع حرفه‌ها را به فرزندان خود معرفی کنند تا دانش گسترده‌ای داشته باشند. این حرفه‌ها شامل پزشکی، داروسازی، خلبانی، آتش نشانی، معماری، کارگردانی، کتاب نویسی و … است.
استعدادیابی توسط والدین در خانه
برای اینکه والدین بتوانند به روند شکوفایی استعدادهای کودکان کمک کنند انتخاب مدرسه مناسب نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. محیط مدرسه و مربیان توانمند مهم‌ترین عوامل در رشد بهینه استعدادهای کودکان هستند.
متأسفانه اغلب مشکلات یادگیری در کودکان به دلیل عدم درک علایق و استعدادهای کودکان صورت می‌گیرد. مدارس فراگیر انتخاب مناسبی برای کودکان هستند؛ زیرا روش‌های یادگیری انجام شده متناسب با استعدادهای هر کودک است. کودکان ملزم به رقابت نیستند و توانایی‌های مشابه دوستان خود را دارند؛ زیرا هر کودکی منحصر به فرد است.
انجام تست استعدادیابی کودکان
تست استعدادیابی کودکان، مجموعه‌ای از تست‌ها و آزمون هاست که توسط روانسنجان یا روان‌شناسان برای کشف علایق و استعدادهای بالقوه کودکان انجام می‌شود. بهترین روش برای استعدادیابی علمی کودکان در سنین بالا انجام تست‌ها توسط کارشناسان و روان‌شناسان است؛ زیرا آنها با مشاهده رفتار کودک و بررسی کردن نتایج علمی بهتر و درست‌تر می‌توانند استعداد کودک را شناسایی کنند.
انواع مختلفی از تست استعدادیابی کودکان وجود دارد که می‌توانید برای فرزندان خود اجرا کنید که عبارت‌اند از: تست استدلال انتزاعی (این نوع آزمون معمولاً برای ارزیابی خلاقیت و توانایی کودکان در حل سریع مسائل استفاده می‌شود) آزمون استدلال عددی (این آزمون استعداد عددی و هوش ریاضی کودک را ارزیابی می‌کند) تست استدلال کلامی (توانایی درک و ارتباط برقرار کردن با دیگران، هوش کلامی آنها از طریق آزمون استدلال کلامی بررسی می‌شود) تست استدلال منطقی (منطقی و معقول فکر کردن کودکان را می‌سنجد) آزمون استعداد عمومی (این آزمون‌ها توانایی کودک را بدون توجه به مهارت خاصی برای یادگیری و درک، تعیین می‌کند).
کشف هوش کودکان با استعدادیابی
کودک تیزهوش، به کودکی که به طور طبیعی دارای درجه بالایی از توانایی ذهنی عمومی یا استعداد خاص در یک حوزه از فعالیت یا دانش است گفته می‌شود. در اکثر کشورها، تعریف غالب، ضریب هوشی IQ 130 یا بالاتر است. با این حال، مدارس به طور فزاینده‌ای از تست‌های استعدادیابی برای ارزیابی هوش‌های چندگانه مانند هوش کلامی، ریاضی، فضایی – بصری، موسیقیایی و بین فردی استفاده می‌کنند.
در کشورهایی که تمهیدات ویژه‌ای برای آموزش دانش آموزان تیزهوش در نظر گرفته‌اند، روش غالب انتخاب آزمون‌های کتبی مانند آزمون هوش گاردنر است. اگرچه تست‌های استاندارد ضریب هوشی رایج‌ترین ابزار برای شناسایی کودکان تیزهوش هستند، اما از آزمون‌های دیگری هم در زمینه هوش و خلاقیت استفاده می‌شود. آزمون‌ها از نظر اعتبار و پایایی برای سنین و فرهنگ‌های مختلف بسیار متفاوت هستند؛ بنابراین، رویه‌های شناسایی منصفانه همیشه طیف گسترده‌ای از رفتارها را در نظر می‌گیرند که نشانه‌هایی از استعداد است.
معایب استعدادیابی نکردن کودک در سن طلایی
سن طلایی به طور کلی بین تولد تا 6، 7 سالگی طبقه‌بندی می‌شود. این یک دوره حیاتی برای رشد و تکامل عاطفی، اجتماعی و معنوی کودکان است. در این مرحله کودکان باید بیشتر مورد توجه والدین خود قرار گیرند. زیرا والدین می‌توانند شخصیت فرزندان خود را شکل دهند. والدین باید پتانسیل و استعداد کودکان را بشناسند و برای رشد و شکوفایی آنها در خط مقدم حمایت باشند. اگر نیازها و استعدادها در دوران طلایی کودک نادیده گرفته شود، کودک رشد و تکامل کمتری را تجربه می‌کند. نقش والدین در رشد و تکامل کودک بسیار پرررنگ است. آنها می‌توانند در زندگی کودک نقش‌های مختلفی مانند هم‌بازی، معلم و … را برای شناسایی و شکوفایی استعداد بازی کنند. در اصل، دوران طلایی مهم‌ترین و مؤثرترین دوران در زندگی کودکان است.
استعدادیابی کودکان در بازی بوک
پدر و مادرها ممکن است عملکرد مناسب کودک در مدرسه و مهدکودک را نشانه هوش و استعداد بدانند، اما در واقع توانایی انسان‌ها در نمرات مدرسه خلاصه نمی‌شود. متأسفانه هنوز افرادی را در اطراف خود مشاهده می‌کنید که با گذشت چند دهه از زندگی هنوز درست نمی‌دانند که چه کاری را بهتر می‌توانند انجام دهند. کلید حل این مشکل، استعدادیابی کودکان و نوجوان در اولین فرصت است.
برای رسیدن به کامیابی و موفقیت شغلی، سرعت عبور از مرحله یادگیری و رسیدن به تخصص در گرو دانستن همین مسئله به ظاهر کوچک اما بسیار تعیین کننده است. شما والدین عزیز با انجام استعدادیابی کودک و نوجوان خود، نیمی از راه پیشرفت را برایشان هموار می‌کنید و برای آنها زمان می‌خرید. فراموش نکنید که سن و وقت برای آنها طلاست؛ پس همین امروز جهت کشف استعداد فرزند خود اقدام نمایید.
یکی از کارهای ساده‌ای که شما عزیزان می‌توانید انجام دهید انجام تست استعدادیابی کودکان به صورت آنلاین است. از بین این تست‌ها، تست هوش و استعداد گاردنر شناخته شده‌ترین نوع تست برای کودکان است. این تست را بدون پرداخت هزینه می‌توانید در سایت بازی بوک برای فرزند خود تکمیل نمایید و انواع هوش و استعداد او را در زمینه‌های مختلف از جمله هوش بدنی – حرکتی، هوش کلامی – زبانی، هوش درون فردی، هوش بین فردی، هوش منطقی ریاضیاتی، هوش موسیقیایی، هوش طبیعت گرا، هوش فضایی تخمین بزنید.
بازی بوک از طریق معرفی اسباب بازی‌های مختلف و هدف‌مند، محصولات، کتاب، مشاوره، انتشار مطالب علمی و به روز به والدین و مربیان جهت شناسایی علاقه، استعداد و هوش کودکان کمک می‌کند. اما فقط به این امر بسنده نمی‌کند؛ بلکه برای ترسیم آینده‌ای روشن و موفق در کنار شما والدین می‌ماند.
