ابتلا به بیماریهای پوستی برای هر شخصی میتواند ناراحتکننده باشد. از اگزما گرفته تا برخی عفونتهای قارچی، تمامی این بیماریها باعث ایجاد اختلالات پوستی و حتی آسیبهای روانی در بیمار میشوند. گال یا جرب، یکی از این بیماریهاست که میتواند آسیبهای مختلفی را بهتمامی ردههای سنی وارد کند.
تلا به بیماریهای پوستی برای هر شخصی میتواند ناراحتکننده باشد. از اگزما گرفته تا برخی عفونتهای قارچی، تمامی این بیماریها باعث ایجاد اختلالات پوستی و حتی آسیبهای روانی در بیمار میشوند. گال یا جرب، یکی از این بیماریهاست که میتواند آسیبهای مختلفی را بهتمامی ردههای سنی وارد کند. این بیماری در صورت عدم درمان، با مشکلات حادی مانند عفونتهای باکتریایی، تاولهای بزرگ، زردزخم و حتی سلولیت همراه است؛ به همین دلیل استفاده از روشهای درمانی سریع برای ازبینبردن آن کاملاً ضروری است. با ما همراه باشید تا به بررسی مؤثرترین روشهای درمان گال بپردازیم.
بیماری گال چگونه به وجود میآید؟
عامل ایجاد بیماری گال، نوع خاصی از کنه به نام Sarcoptes scabiei است که با نفوذ به داخل پوست، باعث تحریک بیمار میشود. این انگل میکروسکوپی در لایه اولیه پوست که اپیدرم نام دارد، تخمگذاری میکند و خارش بسیار شدیدی را به وجود میآورد. علاوه بر تحریکات پوستی ناشی از تخمریزی گال، بزاق و مدفوع این کنه نیز واکنشهای آلرژیک مختلفی را برای پوست بیمار به همراه دارد.
میزان شیوع بیماری گال بسیار بالاست. درصورتیکه با فرد مبتلا به این بیماری تماس فیزیکی نزدیکی داشته باشید و یا از وسایل شخصی او مانند حوله، لباس، ملافه، بالش و… استفاده کنید، بهاحتمال زیاد به این بیماری مبتلا خواهید شد. بااینحال روشهای مختلفی برای درمان سریع گال وجود دارند که با استفاده از آنها، میتوانید اختلالات پوستی ایجاد شده را کاهش دهید و پس از مدتی، کاملاً بهبود یابید.
علائم بیماری گال پس از چه مدت نمایان میشوند؟
در صورت ابتلا به بیماری گال، ممکن است تا چند روز هیچگونه علائمی را مشاهده نکنید. کنههای گال پس از نفوذ به داخل پوست و تخمگذاری در این نواحی، از خون بدن تغذیه میکنند. حدود ۲ تا ۳ هفته طول میکشد تا تخمها به کنههای بالغ تبدیل شوند؛ به همین دلیل تا این مدتزمان، علائم این بیماری ممکن است خفیف یا مشابه با سایر بیماریهای پوستی رایج نشان داده شود. اما پس از گذشت ۲ تا ۳ هفته، علائم این بیماری به اوج خود خواهد رسید و تورم پوست، شدت خارش، پوستهپوسته شدن و همچنین ایجاد عفونت در نقاط آسیبدیده، زیاد خواهد شد.
علائم و نشانههای گال
گال خودبهخود درمان میشود؟
کنههای گال با نفوذ به مناطق حساس بدن مانند اندامهای تناسلی، مچ دست، رانها، بین انگشتان پا و دست، آرنج و… محیط مناسبی را برای رشد و تکثیر خود پیدا میکنند و میتوانند تا ماهها زنده بمانند. همچنین با تخمگذاری در سراسر بدن، میتوانند بهسرعت گسترش پیدا کنند و علاوه بر مناطق حساس، سایر نواحی بدن را نیز آلوده نمایند. باتوجهبه این موارد، سیستم ایمنی بدن بهتنهایی قادر به ازبینبردن این انگلها نخواهد بود و نمیتوان گفت که بیماری گال، خودبهخود درمان میشود.
یکی دیگر از دلایلی که از سیستم ایمنی بدن نمیتواند بهخودیخود بیماری گال را درمان کند، تعداد بالای کنههای موجود در پوست است. در موارد شدید این بیماری مانند گال پوستهدار یا نروژی، میلیونها کنه به پوست هجوم میآورند با تولیدمثل، چندبرابر میشوند. ازبینبردن این تعداد انگل خارجی توسط سیستم ایمنی بدن عملاً غیرممکن است و تنها راه خلاصشدن از آنها، استفاده از داروهای تجویز شده توسط پزشک است.
چگونه تشخیص دهیم به گال مبتلا شدهایم؟
تشخیص گال ممکن است کار سادهای نباشد. انواع مختلفی از بیماری گال مانند گال ناشناس (Scabies incognito) علائم کاملاً مشابهی با سایر بیماریهای پوستی نظیر اگزما دارد که تشخیص آن تنها با استفاده از روشهای آزمایشگاهی مانند نمونهبرداری از پوست ممکن است. همچنین نوع خاصی از کنه گال که Demodex folliculorum نام دارد، تنها فولیکولهای مو و پوست سر را مورد هدف قرار میدهد و ممکن است با پسوریازیس پوست سر اشتباه گرفته شود.
بااینوجود، شاخصهای کلیدی مختلفی وجود دارند که در صورت مشاهده آنها، میتوانید احتمال ابتلا به این بیماری را تشخیص دهید. در صورت مشاهده علائمی که در ادامه معرفی خواهیم کرد، باید به پزشک متخصص مراجعه کنید تا با انجام روشهایی مانند معاینه فیزیکی، نمونهبرداری از پوست، آزمایش جوهر گال یا معاینه چشمی، این بیماری تشخیص داده شود.
-ایجاد لکههای شاخهای شکل بین انگشتان دست، مچ دست، آرنج و اندام تناسلی
-مشاهده برجستگیها یا تاولهای کوچک قرمزرنگ
-پوستهپوسته شدن بخشهای مختلف بدن
-خارش شدید بهخصوص در شب
کرمهای مؤثر برای درمان گال
برای درمان گال از داروهای مختلفی استفاده میشود. کرمهای موضعی مانند پرمترین، بنزیل بنزوات، کروتامیتون و داروهای خوراکی مانند ایورمکتین و آلبندازول، روشهای مؤثری برای درمان قطعی گال هستند که میتوان از آنها استفاده کرد. علاوه بر این موارد، استفاده از آنتیبیوتیکها یا داروهای تسکیندهنده نیز برای کاهش علائم میتواند مؤثر باشد.
کرم ۵ درصد پرمترین
از بهترین روشهای درمان دارویی گال، استفاده موضعی از کرم پرمترین ۵ درصد است. پرمترین با ایجاد اختلال در سیستم عصبی کنهها عمل میکند و باعث فلج شدن و در نهایت مرگ آنها میشود. این کرم بهطورکلی، عوارض خاصی ندارد؛ اما ممکن است در برخی افراد، تحریک پوستی خفیف یا واکنشهای آلرژیک را به وجود آورد.
لوسیون ۲۵ درصد بنزیل بنزوات
از دیگر داروهای مؤثر برای ازبینبردن گال، کرم بنزیل بنزوات است. بنزیل بنزوات میتواند مجراهای هوایی انگلهای را مسدود کند و از این طریق، آنها را از بین ببرد. همچنین این ماده توانایی بالایی در ایجاد اختلال در تولیدمثل کنهها دارد و باعث جلوگیری از تکثیر آنها میشود. لوسیون ۲۵ درصد بنزیل بنزوات نیز مانند سایر داروهای شیمیایی، میتواند تحریکات پوستی را در برخی افراد ایجاد کند. در موارد شدیدتر نیز ممکن است بیمار با علائمی مانند تهوع، استفراغ و سرگیجه روبرو شود؛ به همین دلیل استفاده از این لوسیون حتماً باید با دستور پزشک صورت گیرد.
کرم ۱۰ درصد کروتامیتون
از دیگر داروهای مؤثری که میتواند گال را بهسرعت درمان کند، کرم کروتامیتون است. این کرم توانایی نفوذ فوقالعادهای دارد و با واردشدن به لایههای داخلی پوست، در سیستم عصبی کنهها، سیستم تنفسی و همچنین نحوه تولیدمثل آنها اختلال ایجاد میکند. کرم ۱۰ درصد کروتامیتون برای کاهش خارش و التهابات پوستی نیز مؤثر است؛ بااینحال در صورت حساسیت به آن، عوارضی مانند قرمزی خفیف در پوست را ممکن است به همراه داشته باشد.
داروهای خوراکی برای درمان گال
در مواردی که بیماری گال شدت بالایی داشته باشد، مانند گال نروژی، داروهای خوراکی تجویز میشوند. این داروها به طور مستقیم روی کنهها تأثیر میگذارند و با ایجاد تداخل در توانایی جذب مواد مغذی در آنها، باعث درمان بیماری میشوند.
– قرص آلبندازول ۴۰۰
– قرص ایورمکتین ۶ میلی گرم
داروهایی برای تسکین علائم گال
علاوه بر داروهایی که برای درمان کامل گال تجویز میشوند، برخی داروها نیز میتوانند در تسکین علائم این بیماری مؤثر باشند. این داروها تنها باید با دستور پزشک و در صورت وجود علائم آزاردهنده مرتبط با گال تجویز شوند.
– بنادریل (دیفنهیدرامین)
– لوسیون پراموکسین
– داروهای آنتیبیوتیک
– کرمهای استروئیدی
– آنتیهیستامینها
چه مدت طول میکشد گال درمان شود؟
عوامل مختلفی مانند شدت بیماری، سن، شرایط بدنی، بیماریهای زمینهای و… میتوانند روی روند درمان گال مؤثر باشند؛ به همین دلیل پزشکان مدتزمان خاصی را برای درمان کامل گال تعیین نمیکنند. بااینوجود بیشتر بیماران در صورت مصرف داروهای تجویز شده، رعایت دستورالعملهای بهداشتی و خودداری از تماس با سایر افراد، میتوانند بین چند روز تا چند هفته بهصورت کامل درمان شوند.