این شیرینکنندهها که در ترکیبات محصولات غذایی بهکار رفتهاند، از جمله ساکاروز، گلوکز، دکستروز، فروکتوز (قند میوه)، لاکتوز، مالتوز و گالاکتوز، به عنوان افزایندههای قند خون و منابع کالری زا مطرح میشوند. این مواد شیرینکنندهها به تشویق حس شیرینی در محصولات غذایی کمک میکنند اما ممکن است تأثیرات مخربی بر سلامت داشته باشند.
بسیاری از مبتلایان به دیابت و افراد با اضافه وزن و کسانی که در رژیم لاغری بهسر میبرند برای اینکه بتوانند از محصولات شیرین بهرهمند شوند، به محصولات رژیمی و در اصطلاح بدون شکر گرایش پیدا میکنند تا بتوانند ذائقه شیرینیپسندشان را به نوعی آرام کنند اما آیا واقعا در محصولات بدون شکر از هیچ نوع شیرینکننده کالریزا یا مضر برای دیابتیها استفاده نمیشود؟ در کارخانجات برای ایجاد خصوصیات متمایز و ویژه در شیرینیجات از انواع متنوع شیرینکنندههای طبیعی و مصنوعی استفاده میشود.
تا مدتی پیش اغلب محصولات رژیمی بدونشکر را با شیرینکنندههای مصنوعی شیرین میکردند. پس از مدتی در بازار محصولات بدون شکری مشاهده و تبلیغ شدند که دیگر رد پایی از شیرینکنندههای مصنوعی در ترکیبات آن دیده نمیشد. نکته مورد توجه در مورد نوع دوم محصولات بدون شکر است؛ برخی از محصولاتی که روی بستهبندی آنها از لفظ بدون شکر استفاده شده، صرفا نظر تولیدکننده استفاده نکردن از شکر یا همان ساکاروز بوده و این احتمال وجود دارد که نوعی شیرینکننده دیگر که میتواند حتی از شکر بیشتر آسیبزا باشد در آن محصول به کار رفته باشد. برای مثال مشاهده میشود که در ترکیبات برخی از محصولات رژیمی مانند پودرهای آماده کافیمیکس یا حلوا ارده و … از شکر استفاده نشده اما به جای این ترکیب از شیرینکنندههایی همچون شربت گلوکز، شربت ذرت، کارامل، قند اینورت، عسل، شیره خرما، شهد توت و… استفاده شده که از چنین شیرینکنندههایی معمولا در محصولات حاوی شکر نیز به اندازه زیاد استفاده میشود. این شیرینکنندهها گرچه طبیعی است و احتمال دارد دُز به کار رفته از آنها در محصول رژیمی کم باشد اما باید بدانید و آگاه باشید که مصرف مستمر، طولانیمدت و بیش از حد چنین محصولاتی میتواند کالریزا بوده، به سرعت قند خون را بالا ببرد و برای افراد دیابتی مضر باشد.
بد نیست بدانید درج شیرینکنندههایی همچون ساکاروز، گلوکز، دکستروز، فروکتوز (قند میوه)، لاکتوز مالتوز و گالاکتوز در ترکیبات به کار رفته در محصولات غذایی افزایشدهنده قند خون و کالریزا هستند. سوربیتول، زایلیتول، مانیتول، مالتیتول و ایزومالت افزایشدهنده سریع قند خون نیست و برای جذب نیاز به انسولین ندارد اما کالریزا بوده و میتواند نه به اندازه شکر ولی چاقکننده باشد. آسپارتام، سوکرالوز، ساخارین، آسهسولفام و سیکلامات پرمصرفترین قندهای مصنوعی است. برخی از آنها ایمنتر بوده که فاقد کالری بوده و افزایشدهنده قند خون نیست. متخصصان صنایع غذایی مصرف محصولات غذایی رژیمی حاوی شیرینکننده استویا را بهترین گزینه برای افراد دیابتی و چاق عنوان میکنند.