از آنجایی که چاقی از نظر پزشکی به عنوان یک بیماری شناخته میشود، برخی افراد ممکن است با رژیم غذایی و ورزش به تنهایی نتوانند وزن خود را مدیریت کنند. در این شرایط، جراحی معده، که به نام جراحی لاغری یا جراحی متابولیک نیز شناخته میشود، میتواند به عنوان یک راهحل پیشنهادی توسط پزشکان در نظر گرفته شود. این جراحی ممکن است منجر به تغییر حجم معده یا مسیر غذا در دستگاه گوارش شود و در نتیجه، افراد کاهش وزن بیشتری را تجربه کنند. در پیشنهادهای پزشکان، تلاش برای داشتن یک زندگی سالم شامل مواردی از قبیل تغذیه مناسب، ورزش منظم، و مدیریت استرس میشود. اما برای برخی افراد، جراحی متابولیک میتواند یک گزینه موثر برای کاهش وزن و حفظ سلامت باشد. اهمیت مشاوره با پزشک و درک دقیق از گزینههای مختلف جهت رسیدن به وزن سالم و مدیریت چاقی بیشتر مشخص میشود.
چاقی از نظر پزشکی یک بیماری است و همه نمیتوانند فقط با رژیم غذایی و ورزش، لاغر شوند. در این موارد، جراحی معده که بهعنوان جراحی لاغری یا جراحی متابولیک نیز مطرح میشود، ممکن است تنها راهحلی باشد که پزشک توصیه میکند. این شیوهها، مؤثرترین درمان برای چاقیاند و با تغییر فیزیولوژی گوارشی شما، بر متابولیسمتان اثر میگذارند و منجر به کاهش وزن میشوند. اما چطور میتوانید تصمیم بگیرید چه نوع عمل معده برای شما بهترین است؟
تفاوتهای بایپس معده و اسلیو معده
بایپس و اسلیو معده دو نوع از متداولترین جراحیهای معده برای کاهش وزن هستند. اسلیو معده کمی ایمنتر است درحالیکه بایپس معده کمی مؤثرتر. بههرحال هر دو نوع عمل معده به افراد کمک میکنند مقدار زیادی از وزن خود را کاهش دهند و هر دو دارای اثرات اساسی بر متابولیسم هستند.
کاهش وزن اضافی و رفع چاقی، ریسک انواع مشکلات سلامتی از جمله دیابت نوع دوم، بیماریهای قلبی، بیماری کبد چرب، بیماری کلیوی، سرطان و غیره را کاهش میدهد
عمل بایپس معده عملی است که حجم معده و در نتیجه میزان کالری و چربی که بدنتان جذب میکند را کاهش میدهد. بعد از جراحی بایپس معده، هر غذایی که میخورید مستقیماً وارد روده باریکتان میشود. میتوان گفت با این عمل، ۹۰ تا ۹۵ درصد از حجم معده کم میشود.
در عمل بایپس معده، قسمت بالایی معده بریده شده و در آنجا کیسه کوچکی درست میشود. سپس روده باریک بالا آورده شده و به این کیسه کوچک متصل میشود تا در واقع مجرای گوارش جدیدی راهاندازی شود.
عمل اسلیو معده عملی است که فقط روی معده انجام میشود. جراح ۸۰ تا ۸۵ درصد از معده را حذف و بخش کوچکی از آن را باقی میگذارد. شکل معده معمولاً شبیه یک توپ فوتبال است؛ اما بعد از عمل اسلیو، بیشتر شبیه یک موز میشود؛ باریکتر و لولهایتر.
امتیازات هر دو شیوه عمل معده
عمل اسلیو و عمل بایپس هر دو نتایج نسبتاً مشابهی دارند. بخشی از مزایای عمل معده برای کاهش وزن:
. کاهش وزن: مطمئناً آشکارترین نتیجه عمل معده، کاهش وزن است. بیشتر افراد تقریباً یکسوم از وزن بدن خود را طی ۸ تا ۱۲ ماه بعد از عمل از دست میدهند.
. عوارض کمتر برای سلامتی: کاهش وزن اضافی و رفع چاقی، ریسک انواع مشکلات سلامتی از جمله دیابت نوع دوم، بیماریهای قلبی، بیماری کبد چرب، بیماری کلیوی، سرطان و غیره را کاهش میدهد. بعد از جراحی کاهش وزن، تقریباً ۲۰۰ بیماری و مشکل سلامتی به میزان چشمگیری بهتر میشود.
. انرژی و حرکتپذیری بیشتر: کاهش وزن اضافی باعث بهترشدن آپنه خواب، آسم و درد مفاصل میشود که میتواند سطح انرژیتان را بالا برده و به فعالتر شدن شما کمک کند.
. طول عمر بیشتر: عمل معده میتواند به افزایش طول عمرتان کمک کند. برای بیشتر افراد، عمل معده باعث ۶ سال افزایش طول عمر میشود. اگر دیابت داشته باشید، متوسط افزایش سن شما بعد از جراحی معده به ۹ سال خواهد رسید. این امتیازی است که نمیتوان آن را نادیده گرفت. شما میتوانید بعد از یک عمل دوساعته معده، ۶ تا ۹ سال به طول عمر خود اضافه کنید.
کدام شیوه عمل معده باعث کاهش وزن بیشتر میشود؟
بایپس معده، ابزار قویتری نسبت به اسلیو معده است و معمولاً منجر به کاهش وزن بیشتری میشود. به طور متوسط، افرادی که بایپس معده انجام میدهند، ۴ و نیم تا ۱۱ و نیم کیلوگرم بیشتر از افرادی که عمل اسلیو معده انجام دادهاند وزن کم میکنند. اما چیزی که مهم است این است که هر کدام از این عملهای معده را که انجام بدهید، میتوانید برای یک مدتزمان بسیار طولانی، وزن خود را حفظ کنید و دیگر اضافهوزن نداشته باشید.
کدام شیوه عمل معده کمخطرتر است؟
عمل اسلیو معده کمی ایمنتر از عمل بایپس معده است، اما فقط کمی. بهطورکلی ریسک عوارض بعد از عمل اسلیو ۳ درصد و بعد از عمل بایپس ۵ درصد میباشد. یعنی بهازای هر ۱۰۰ بیماری، ۳ تا ۵ نفر ممکن است دچار عوارض بعد از عمل معده شوند، مانند:
. خونریزی
. عفونت
. لخته خون
. حمله قلبی
. عوارض مربوط به بیهوشی
کدام شیوه عمل معده دوره ریکاوری کوتاهتری دارد؟
هر دو شیوه بایپس و اسلیو معده تقریباً دوره ریکاوری یکسانی دارند. امروزه نسبت به گذشته جراحان، تقریباً تمام روشهای جراحی معده را با استفاده از روشهای بسیار کم تهاجمی انجام میدهند. یعنی با کمترین برشها و سریعترین زمان ریکاوری.
هر دو عمل معده تقریباً ۲ ساعت طول میکشند و افراد معمولاً یکی دو شب در بیمارستان میمانند. تقریباً دو تا سه هفته نیز مدتزمان ریکاوری است و بعد از آن فرد میتواند به زندگی عادی خود برگردد.
برای افرادی که دیابت دارند، کدام شیوه عمل معده بهتر است؟
برای افرادی که دیابت دارند بهطورکلی عمل بایپس معده انتخاب بهتری است؛ زیرا مسیر جدید گوارش باعث تغییرات هورمونی در بدن میشود که میتواند احتمال بهترشدن وضعیت فرد از جهت دیابت را افزایش دهد. در بیش از نیمی از بیماران بعد از عمل معده، دیابت در فاز خاموشی قرار میگیرد. یعنی دیگر بیمار تا سالهای زیادی برای کنترل قند خون به هیچ دارویی نیاز نخواهد داشت.
چطور تصمیم بگیرید کدام شیوه عمل معده برای شما بهتر است؟
پیداکردن بهترین شیوه عمل معده برای فرد نیازمند بحثها و بررسیهای دقیق و مفصل بین بیمار و جراح است. شما با مشورت با پزشک جراحتان میتوانید سوابق پزشکی و عوارض و بیماریهای احتمالی که دارید و انتظارات خود را بررسی کنید و با هم به یک تصمیم و توافق نظر برسید. برخی از عوارض پزشکی ممکن است شما را به این نتیجه برسانند که عمل اسلیو معده انتخاب بهتری برای شماست، مثلاً:
. قبلاً چند عمل در ناحیه شکم انجام دادهاید: درصورتیکه سابقه جراحیهای متعددی در ناحیه شکم داشته و در نتیجه بافتهای اسکار زیادی در اطراف روده باریکتان داشته باشید، پزشک جراح نمیتواند عمل بایپس معده برای شما انجام دهد. بخش بالایی شکم معمولاً بیشتر تحتتأثیر بافت اسکار قرار میگیرد.
. وزنتان بیشتر از ۲۰۵ کیلوگرم است: جراحان برای ایجاد مسیر جدید گوارش به فضایی در شکم نیاز دارند اما چربی شکم میتواند این فضا را محدود کند. در این موارد که چاقی شدید است، اسلیو معده از نظر تکنیکی میتواند انتخاب بهتری باشد.
. بیماری با ریسک بالا هستید: اگر بیماری جدی قلبی یا مشکلات ریوی داشته باشید یا کاندید پیوند عضو باشید، عمل اسلیو معده اغلب انتخاب ایمنتری است. مدتزمان بیهوشی کوتاهتر است و بهطورکلی بدن در عمل اسلیو راحتتر از عمل بایپس خواهد بود.
. بابت بیماریهای روانی دارو مصرف میکنید: عمل بایپس معده میتواند بر شیوه جذب دارو توسط بدن و واکنش بدن به یک سری از داروها اثر بگذارد. اگر فرد دچار افسردگی یا اضطراب شدید باشد پس به طور مداوم داروهای روانپزشکی مصرف میکند، و جراح نمیتواند عملی انجام دهد که میتواند جذب و اثر دارو در بدن را تغییر دهد.
در گذشته عمل معده بهعنوان آخرین انتخاب برای افرادی که چاقی شدید دارند محسوب میشد، اما طی ۲۰ سال اخیر، این رویکرد پیشرفتهای چشمگیری داشت.
عمل معده اکنون بسیار ایمنتر و مؤثرتر از هر زمان دیگری است و دیگر فقط به افرادی توصیه نمیشود که چاقی شدید دارند. طبق دستورالعملهای جدید افرادی که دچار چاقی خفیف تا متوسط هستند نیز کاندیدهای مناسبی برای عمل معده میتوانند باشند.