نتایج یک پژوهش جدید روی موشها نشان میدهد که ارتباط موثری بین مصرف طولانیمدت روغنهای آشپزی دوباره گرم شده و افزایش روند تخریب اندامهای داخلی مغز و اعصاب وجود دارد. سرخ کردن عمیق با توجه به افزایش جمعیت و تغییر سبک زندگی در این دنیای پر جنب و جوش که نیاز به طبخ سریع در حجم بالا را افزایش داده ، یک روش پخت و پز رایج در سراسر دنیا و ایران است که در رستورانهای فست فود، اغذیه فروشیهای خیابانی و آشپزخانههای خانگی استفاده میشود. در سالهای اخیر تحقیقات زیادی روی این نحوه سرخ کردن و استفاده دوباره از روغنهای قبلا استفاده شده انجام گرفته است.
بر همین اساس نتایج یک تحقیق جدید روی موشها نشان میدهد که روغن دوباره گرم شده (روغنی که قبلا برای سرخ شدن مورد استفاده قرار گرفته) ممکن است با ایجاد اختلال در محور «کبد – روده – مغز» که برای حفظ تعادل فیزیولوژیکی بسیار مهم و با اختلالات عصبی مرتبط است، باعث تسریع در روند تخریب بافت مغز شود. دکتر کاتیرسان شانموگام از دانشگاه مرکزی تامیل نادو در هند، هدایت این تیم تحقیقاتی را عهده دار بود.
بر اساس نتایج این مطالعه جدید موشهایی که از رژیمهای غذایی با روغنهای آشپزی دوباره گرم شده تغذیه میشدند، در مقایسه با موشهایی که رژیم غذایی استاندارد مصرف میکردند، به طور قابلتوجهی سطوح تخریب عصبی بالاتری را نشان میدهند.
این مطالعه همچنین نشان داد که رژیمهای غذایی حاوی روغنهای گرم شده مجدد منجر به افزایش سطوح کلسترول، کلسترول ال دی ال ، تری گلیسیرید، نشانگرهای التهابی در کنار آسیب قابلتوجه به ساختارهای کبد و روده بزرگ میشود که به طور بالقوه احتمال آسیبهای قلبی و متابولیک را افزایش میدهند. مصرف روغنهای دوباره گرم شده همچنین منجر به آسیب مغزی خاص، میشود، این تخریب به ویژه نواحی مهمی که به بازسازی اندامها و بافتهای اختصاص دارند، را تحت تاثیر قرار میدهد.
حرارت دادن روغنها در دمای بالا به طور قابل توجهی ساختار شیمیایی طبیعی آنها را تغییر داده و آنتی اکسیدانهای مفید آنها را کاهش میدهد و ترکیبات مضری مانند چربیهای ترانس، آکریل آمید و آلدئیدها را تشکیل میدهد.
گرم کردن مجدد روغنها، به ویژه برای سرخ کردن عمیق، این فرآیند را تشدید میکند زیرا روغن به طور فزاینده ای ناپایدار می شود و فواید خود را از دست می دهد و با هر بار استفاده سموم بیشتری تولید میکند.
آسیب هایی جدی که روغن مصرف شده به مغز میزند
آلیسا سیمپسون، متخصص تغذیه، که در این مطالعه شرکت نداشت، توضیح داد که حرارت دادن چندین و چند باره باعث تجزیه روغنها و در نتیجه تغییراتی در ترکیب اسیدهای چرب و افزایش سطح محصولات اکسیداسیون لیپید میشود.
عدم تعادل در گونههای اکسیژن واکنش پذیر و آنتی اکسیدان های بیولوژیکی میتواند باعث استرس اکسیداتیو در مغز شود که به گفته سیمپسون، به طور بالقوه به نورون ها آسیب می رساند و خطر ابتلا به بیماریهای عصبی را افزایش میدهد.
علاوه بر این، سیمپسون بر وجود چربیهای اکسید شده و محصولات نهایی گلیکاسیون پیشرفته در روغن های سرخ کردنی دوباره گرم شده، که با بیماری های مزمن، از جمله بیماری های عصبی مرتبط است. تاکید کرد.
کارشناسان به منظور پیشگیری از آثار مخربی که مصرف روغن دوباره گرم شده روی اندام حیاتی بدن به جای میگذارد، پیروی از رژیم های غذایی غنی از آنتی اکسیدان ها و اسیدهای چرب امگا ۳ را توصیه میکنند و در مورد مصرف مکرر غذاهای سرخ شده هشدار میدهند.