گاهی همه ما با کمردرد مواجه می‌شویم. این کمردردها ممکن است ناشی از عوامل مختلفی مانند اسکولیوز (انحراف جانبی ستون مهره‌ها)، تنگی کانال نخاعی، بیرون‌زدگی دیسک، خار استخوانی، پیچ‌خوردگی عصب، یا وضعیت نادرست بدنی باشد. به هر حال، این کمردرد می‌تواند باعث محدودیت در انجام فعالیت‌های روزمره شود.
عمل جراحی کمر هم عمل ساده‌ای نیست؛ اما اگر درد و ناراحتی کمر به‌خوبی کنترل نشود، عمل جراحی می‌تواند بهترین گزینه باشد. برای برخی از افراد شاید فقط عمل جراحی جوابگو باشد؛ اما واقعیت این است که بیشتر کمردردها بدون جراحی قابل مداوا هستند. انواع و اقسام روش‌های درمانی وجود دارند که ارزش امتحان‌کردن را دارند، از جمله روش‌هایی که شاید تاکنون در موردشان چیزی نشنیده باشید!
اگر کمردرد مزمن دارید، درمان‌های غیرجراحی مؤثری بسته به عارضهٔ خاصی که دارید وجود دارند که مؤثرند:
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی می‌تواند به ریکاوری از یک آسیب یا مدیریت یک عارضه مزمن کمک کند. یک فیزیوتراپیست یک روتین ورزشی بر اساس مشکل خاصی که دارید به شما ارائه داده و اجرای درست تمرینات را به شما آموزش می‌دهد. هدف از فیزیوتراپی این است که ورزش‌ها را یاد بگیرید و خودتان در خانه چندین بار در هفته آنها را انجام دهید. فیزیوتراپی نقش مهمی در حفظ قدرت، حرکت‌پذیری و عملکرد فیزیکی دارد.
ضدالتهاب‌ها و شل‌کننده عضلات
انواع و اقسام داروها وجود دارند که ثابت شده برای کمردرد مؤثرند. داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID) مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و آسپرین، گزینه‌های خوبی برای تسکین درد حاد ناشی از یک آسیب یا کمردردهای مزمن هستند. اما نکته‌ای که باید یادتان باشد این است که داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی فقط باید برای مدت کوتاهی مصرف شوند، نه همیشه و آن هم به مقدار کم. ضمناً افرادی که بیماری مزمن کلیوی یا زخم معده دارند باید در مصرف این داروها بیشتر احتیاط کنند.
درمان با بیوفیدبک مثل CBT نیاز به سنسورها، تجهیزات مانیتورینگ و ابزارهای پزشکی دارد. در واقع بیوفیدبک یک درمان مکمل است؛ یعنی شما از این شیوه به‌عنوان جایگزین روش‌ها یا ابزارهای دیگر استفاده نمی‌کنید
داروهای ضدالتهاب غیراستروئید هر چند در تسکین التهاب عالی عمل می‌کنند؛ اما برای تمام مشکلات کمر مؤثر نیستند. شل‌کننده‌های عضله بهتر می‌توانند اسپاسم‌ها و گرفتگی‌ها و دردهای عضلانی اسکلتی را تسکین دهند.
یک دسته دیگر از داروها که خیلی از افراد برای تسکین کمردرد سراغشان می‌روند، اوپیودها هستند. اوپیودها نیز برای درمان کمردرد مزمن منطقی به نظر نمی‌رسند؛ زیرا به‌مرور در بدن نسبت به این داروها مقاومت ایجاد می‌شود که به معنی نیاز به افزایش دوز مصرفی به‌مرورزمان خواهد بود تا بتوانید همان اندازه درد را تسکین دهید. دوزی که برای مصرف اوپیودها توصیه می‌شود بی‌دلیل نیست؛ دوزهای بالای اوپیودها می‌تواند عوارض جانبی جدی داشته باشد که بر اعضای مختلف بدن اثر می‌گذارند. اوپیودها به‌شدت اعتیادآورند.
تغییرات غذایی
حساسیت‌های غذایی، عدم تحمل یک سری از مواد غذایی، محدودیت‌های غذایی و اولویت‌های غذایی: شاید تعجب کنید بدانید چیزهایی که می‌خورید یا نمی‌خورید تا چه اندازه بر میزان درد شما اثر می‌گذارند! با یک متخصص تغذیه مشورت کنید یا یک رژیم غذایی حذفی را در پیش بگیرید تا متوجه شوید چه غذاهایی در بدن شما موجب التهاب و درد می‌شوند.
عادت‌های سالم غذایی خصوصاً برای افرادی که دیابت دارند و دردهای مزمن را تجربه می‌کنند بسیار مهم‌اند. این افراد اغلب متوجه می‌شوند زمانی که قند خونشان به‌خوبی مدیریت نمی‌شود، دردشان بدتر می‌شود!
درمان‌های دستکاری استئوپاتیک (OMT)
این درمان توسط پزشک استخوان درمانگر انجام می‌شود. متخصص استئوپاتی از حرکات دست، حرکات کششی و ماساژ با هدف افزایش دامنه حرکات مفاصل، رفع گرفتگی عضلات، بهبود گردش خون و تسریع فرایند ترمیم بدن استفاده می‌کند.
تحریک الکتریکی عصب از راه پوست (TENS)
TENS تراپی می‌تواند به تسکین کمردرد ناشی از اسپاسم عضله کمک زیادی بکند. این وسیله، یک جریان الکتریکی به الکترودهایی که روی قسمت‌های بخصوصی از کمرتان قرار گرفته‌اند می‌فرستد.
فیزیوتراپیست‌ها و کایروپرکترها هر دو معمولاً یونیت‌های TENS را در مجموعهٔ خود دارند. خودتان هم میتوانید این وسیله را بخرید و در خانه از آن استفاده کنید.
ذهن‌آگاهی و مدیتیشن
یک تمرین ذهن‌آگاهی می‌تواند به شما کمک کند افکار خود را جهت دهید، تمرکزتان را از روی درد و ناراحتی که دارید بردارید و بهتر بتوانید بر استرس ناشی از درد غلبه کنید. در برخی موارد، تمرینات ذهن آگاه حتی می‌توانند رابطه شما با درد را تغییر دهند!
ماساژ
احتمالاً کسی نیست که ماساژ را دوست نداشته باشد. حتماً در مورد ماساژ سوئدی و ماساژ بافت عمقی شنیده‌اید. ماساژ نقاط ماشه‌ای (تریگر پوینت)، ماساژ رهاسازی مایوفاشیال و ماساژ شیاتسو می‌توانند برای تسکین درد بسیار مفید باشند.
رفتاردرمانی
قرار نیست بگوییم کمردرد شما فقط ذهنی است، اما بخشی از آن هست! زیرا ما درد را در مغز و سیستم عصبی خود پردازش می‌کنیم. در نتیجه وضعیت ذهنی و هیجانی ما می‌تواند بر وضعیت فیزیکی ما اثر بگذارد. درمان رفتاری شناختی (CBT) می‌تواند به شما یاد دهد چگونه از ارتباط ذهن و جسمتان به نفع خود استفاده کنید. یادگرفتن این مهارت و عبور از افکار و احساسات منفی باعث می‌شود غلبه بر درد و ناراحتی برایتان ساده‌تر شود.
بیوفیدبک
درمان با بیوفیدبک مثل CBT نیاز به سنسورها، تجهیزات مانیتورینگ و ابزارهای پزشکی دارد. در واقع بیوفیدبک یک درمان مکمل است؛ یعنی شما از این شیوه به‌عنوان جایگزین روش‌ها یا ابزارهای دیگر استفاده نمی‌کنید.
شما و درمانگرتان بعد از چند جلسه تراپی متوجه خواهید شد بدن شما چگونه به برخی از تغییرات فیزیولوژیکی پاسخ می‌دهد. شما با آزمون‌وخطا یاد می‌گیرید چگونه از این اطلاعات برای مدیریت بهتر درد و دیگر مشکلات سلامتی استفاده کنید.
طب سوزنی
این سوزن‌های ریز می‌توانند کمردردتان را کاهش دهند. هنوز نمی‌دانیم این طب سنتی چینی چگونه با چه اثری درد پایین کمر را تسکین می‌دهد. اما محققان می‌گویند ممکن است این سوزن‌ها با اثر بر سیستم عصبی مرکزی و تحریک یک واکنش ضدالتهابی، درد را تسکین دهند.
تزریق اپیدورال استروئید، مهارکننده عصب و قطع عصب
این روش‌های نسبتاً تهاجمی برای هر کمردردی مناسب نیستند؛ اما در کنار فیزیوتراپی و دارودرمانی می‌توانند درد را تسکین دهند و عملکرد بدنی فرد را بهتر کنند.
حرکات هدفمند
اگر کمردرد داشته باشید عجیب نیست که هیجان و تمایل زیادی برای ورزش‌کردن نداشته باشید. اما اگر تمرینات کم شدت و ملایمی باشند که بدون هیچ ریسکی بتوانند کمردردتان را کمتر کنند چطور؟ خوشبختانه ورزش‌هایی مثل یوگا، پیلاتس و تای‌چی می‌توانند ذهن را آرام کنند، انعطاف‌پذیری بدنی را بهتر کنند، شما را قوی‌تر کنند، طیف حرکتی‌تان را افزایش دهند و تعادلتان را تقویت کنند.
پیشگیری از کمردرد
البته نمی‌توان از تمام کمردردها پیشگیری کرد؛ اما همیشه راهکارهایی برای حفظ سلامت کمر وجود دارد:
. تغذیه خوب و سالم و متعادل در جهت حفظ قدرت عضلات و استخوان‌ها
. حفظ وزن سالم: اضافه‌وزن بر ساختارهای پایین کمر فشار زیادی وارد می‌کند.
. ورزش منظم که شامل حرکات کششی جهت تقویت انعطاف‌پذیری مفاصل و تمریناتی برای قوی نگه‌داشتن عضلات کمر می‌شود.
. احتیاط در انجام فعالیت‌های سنگین: فعالیت‌هایی که شما را در معرض آسیب قرار می‌دهند انجام ندهید (مثلاً بلندکردن اجسام از زمین با وضعیت بدنی نادرست). شنا یک ورزش بسیار عالی برای کمر است.
. توجه به وضعیت بدنی: دقت کنید چگونه می‌نشینید، می‌ایستید یا می‌خوابید.
کمر شما باید همیشه صاف باشد و شانه‌ها را عقب نگه دارید. وقتی می‌نشینید زانوها را خم کرده و کف پاها را روی زمین نگه دارید. حرکات تند چرخشی انجام ندهید. وقتی می‌خواهید چیزی را از زمین بلند کنید، زانوها را خم کرده و چمباتمه بزنید و از عضلات قوی‌تر پاها برای کمک به حفظ تعادل و بالا آمدن استفاده کنید.
هر وقت احساس کردید درد یا گرفتگی در حال شروع است، وضعیت بدنی خود را تغییر بدهید و حرکات خود را اصلاح کنید. بدن شما همیشه با استفاده از درد به‌عنوان یک سیگنال به شما هشدار می‌دهد.
. نکات ایمنی را رعایت کنید تا زمین نخورید: کفش‌های مناسب بپوشید و مسیر پله‌ها و… را خلوت نگه دارید.
. سیگار نکشید: تنباکو در گردش خون در ستون فقرات اختلال ایجاد می‌کند.
با مشاهده موارد زیر باید به پزشک مراجعه کنید:
. جواب‌ندادن به هیچ‌کدام از روش‌های توصیه شده
. علائم نورولوژیکی مثل بی‌حسی یا ضعف در دست‌ها و پاها
. درد در دست‌ها یا پاها
. اختلال در عملکرد روده یا مثانه
. احساس ضعف شدید در پایین‌تنه
. مشکل در راه‌رفتن یا استفاده از دست‌ها
عمل جراحی همیشه هم بهترین گزینه برای درمان کمردرد مزمن نیست؛ بنابراین پیش از اینکه تصمیم به این کار بگیرید، روش‌های غیرتهاجمی را امتحان کنید. اگر نتیجه نگرفتید پس احتمالاً عمل جراحی بهترین گزینه برای شماست.
برای یک سری از عوارض، عمل جراحی می‌تواند بسیار مؤثر باشد. پزشک متخصص می‌تواند کمکتان کند آگاهانه‌ترین تصمیم را بگیرید.
