چقدر خودتو میشناسی؟ تا حالا عمدن طالب توجه دیگران بوده ای ؟شده بی توجهی آدما حالتو خراب کنه؟ متاسفانه ممکنه شخصیت نمایشی داشته باشی.اگر میخوای نحوه درمان اختلال شخصیت نمایشی رو بدونی با ما همراه باش.
در ادامه در مورد موارد زیر صحبت می کنیم:
- شخصیت نمایشی چیست؟
- چرا فرد دچار اختلال شخصیت نمایشی می شود؟
- اختلال شخصیت نمایشی در زنان چگونه است؟
- اختلال شخصیت نمایشی در مردان
- راه درمان اختلال شخصیت نمایشی
- با شخصیت نمایشی چطور رفتار کنیم؟
- آیا می توان با یک شخصیت نمایشی ازدواج کرد؟
شخصیت نمایشی چیست؟
شخصیت نمایشی شخصیتی است که دارای ویژگی های خودمحوری، رفتارهای تایید جویانه، غرور، حساسیت شدید به انتقاد یا طرد شدن، وابستگی، بی صبری، مستعد سرخوردگی، احساسات شدید، ناپایدار و اغراق آمیز بوده و سعی در جلب توجه دیگران دارد.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی که در دسته اختلالات خوشه B (اختلال شخصیت خودشیفته، اختلال شخصیت مرزی، اختلال شخصیت ضد اجتماعی) قرار می گیرد معمولا دمدمی مزاج و تحریک پذیر بوده و زود هیجان زده می شوند.آنها اغلب تمایل دارند که چیزهای مربوط به خودشان را طور دیگر جلوه دهند.
شخصیت های نمایشی جذاب، اغواکننده، کنترل گر، و سرزنده و بشاش هستند.عزت نفس این افراد به تایید دیگران بستگی دارد و ممکن است بر اساس احساس واقعی و درونی انها نباشد.شخصیت نمایشی برای جلب توجه دیگران و دیده شدن رفتارهای نامناسبی از خود نشان می دهد
علت بروز اختلال شخصیت نمایشی
مشاوران و روانشناس ها معتقدند که علت بروز اختلال شخصیت نمایشی می تواند استرس، اضطراب و ضربه در دوران کودکی باشد.فرزندپروری بیش از حد خوب یا بد باعث HPD یا اختلال شخصیت نمایشی در مراحل بعدی زندگی می شود.این نوع مراقبت ها می تواند رشد عاطفی و روانی سالم یک کودک را دچار اختلال کند. سابقه خانوادگی اختلال شخصیت و عوامل ژنتیکی می تواند در بروز این مشکل نقش داشته باشد.
اختلال شخصیت نمایشی در زنان
اختلال شخصیت نمایشی در زنان بیشتر از مردان شایع است و معمولا در نوجوانی یا اوایل بزرگسالی خودش را نشان می دهد.طبق گفته روانشناس ها و آمار شخصیت نمایشی در زنان چهار برابر بیشتر از مردان است.
شاید در دنیای وسواسی ما زن هیستریونیک با شخصیت پرجنب و جوش، پرانرژی، سرزنده ،با نشاط و خوش صحبت را با یک فرد پوچ و بیهوده اشتباه بگیرند و لقب شیدایی و دیوانگی را به رفتار او بدهند.
از کجا بفهمیم زن مورد علاقه مان شخصیت نمایشی دارد؟
۱-زن نمایشی در گفتار خود هم نمایشی عمل می کند.خلق و خو و احساسات این زن بسرعت تغییر می کند اما سطحی است.او معتقد است روابطش صمیمی تر از آنچیزی هست که در واقعیت وجود دارد.روی قول و وعده های این زن خیلی نمیتوان حساب کرد.
زن نمایشی در ابتدا شاید نظرات عالی ای بدهد و بعنوان یک دوست قابل اعتماد و یک شریک خوب در رابطه، خودش را نشان دهد اما در دراز مدت نمی تواند مطابق با باورها و استاندارهایی که گفته عمل کند.
شاید این زن از دوستان خود بصورت اغراق امیز تعریف کند اما برای جلب توجه با انها رقابت می کند.
این زن شاید خودش را با حرکات، لحن صدا، بیان احساسات و … بزرگ نشان دهد اما از درون نیاز دارد که با توجه دیگران تغذیه شود.او ممکن است فکر کند رابطه صمیمی با فردی دارد در حالیکه در واقعیت چنین نباشد.او برای اینکه احساس شایستگی داشته باشد و حس کند که از توجه، زمان و انرژی شما برخوردار است به دیگران نیاز دارد.
۲- زن با شخصیت نمایشی باید در هر موقعیتی مرکز توجه باشد و زمانیکه اینگونه نباشد ناراحتی بزرگی را تجربه می کند.این شاید یکی از مخرب ترین ویژگی هایی باشد که زنان histrionic در روابط بین فردی خود با آن مواجه هستند.
در واقع او در هرجمعی یک طوری بحث را تغییر می دهد و نگاه ها را به سمت خودش جلب می کند.
مثلا اگر یک دوست یا یکی از اعضای خانواده با مشکلات سلامتی روبرو شود ، او بلافاصله در مورد مسائل مربوط به سلامتی خود اغراق می کند تا توجه جمع را به سمت خود برگرداند.
این زن خیلی وقت ها با تکیه بر ظاهر و قیافه خود بدنبال جلب توجه می رود.به همین خاطر اغلب می بینید دوستان این زنان ظاهر خیلی خوبی ندارند.
اگر زن دیگری بخواهد جلب توجه کند زن نمایشی سریع وارد عمل می شود و با هر کاری چه منفی چه مثبت، رفتار تحریک امیز، بی احترامی و … سعی می کند توجه را به سمت خود بکشاند.
۳-او با کارهایش دوستان زن را هم از خود دور می کند.چونکه همه ی ارتباطاتش را جنسی میکند.این زن توهم دارد که همه دوست دارند با او رابطه جنسی داشته باشند و چنانچه ظاهرش خوب باشد باوری که دارد یک جورایی تایید هم می شود چرا که خیلی ها به او توجه می کنند.او در همه جور شرایطی حتی زمانیکه اصلا مناسب نیست هم لباس های تحریک امیز می پوشد.
زنان با شخصیت نمایشی احتمال دارد به افراد مهم زندگیشان(از نظر احساسی و یا جسمی) خیانت کنند و با هرکسی که توجه شان را جلب کند معاشقه می کنند
اختلال شخصیت نمایشی در مردان
اختلال شخصیت نمایشی در مردان هم تا حد زیادی مشابه شخصیت نمایشی در زنان است.مردان با شخصیت نمایشی علاوه بر حساسیت و زودرنجی عاطفی، نیاز شدیدی دارند که مورد توجه قرار بگیرند و به همین دلیل هم رفتارهایی از خود نشان می دهند تا نظر و توجه دیگران را به خودشان جلب کنند. شخصیت های نمایشی دوست ندارند نه بشنوند یا مورد انتقاد قرار بگیرند و تا زمانیکه جواب تمام خواسته هایشان بله باشد چیزی اذیتشان نمی کند.
مردان نمایشی مهارت های ارتباطی خوبی داشته و کاریزماتیک هستند.آنها تصاویر بزرگتری از آنچه که هستند را به دیگران نشان می دهند.
درمان اختلال شخصیت نمایشی
درمان اختلال شخصیت نمایشی برای آن دسته از افرادیکه آماده تغییر واکنش های احساسی و روانی شان هستند بخوبی امکان پذیر است.
طبق گفته دکتر فرزانه محمدی یک از بهترین روانشناسان تهران در این حوزه، افراد مبتلا به HPD در ابتدا به آرامش، سکوت و حمایت های اجتماعی و روانی نیاز دارند.روان درمانی یکی از بهترین روش ها برای درمان شخصیت نمایشی است.در ادامه برخی از روش های برای بهبود بیماران نمایشی موثر بوده را بیان می کنیم:
درمان CBT: با این روش، شخصیت های نمایشی می توانند با آرامش، تدبیر و تامل بیشتری فکر و رفتار کنند.CBTبرای درمان افسردگی و اضطرابی که ممکن است با HPD همراه باشد هم موثر است.
درمان سایکوداینامیک: در این روش واکنش و حساسیت های عاطفی را با پیدا کردن دلایل زمینه ای ایجاد آن، کاهش می دهند.
گروه درمانی:زنان و مردان نمایشی می توانند با شرکت در جلسات و بحث های گروهی می توانند به بهبود رفتار اجتماعی و روابط بین فردی شان کمک کنند.
خانواده درمانی و زوج درمانی: روابط خانوادگی از هر نظری تحت تاثیر اختلال شخصیت هیستریونیک قرار دارد و تمام مسائلی که در نتیجه این مشکل بوجود می آید را می توان در یک محیط دوستانه و در طی خانواده یا زوج درمانی مورد بررسی قرار داد.
تمرینات ذهن و بدن: تکنیک های ذهن آگاهی که از طریق مدیتیشن، یوگا، تای چی، بیوفیدبک و …بدست می آید در کنترل موثرتر HPD بسیار موثر است.
نحوه رفتار با شخصیت نمایشی
طبق گفته روانشناس ها نحوه رفتار با شخصیت نمایشی کار ساده ای نیست.هیچ دو نفری یکسان نیستند و هر فرد ویژگی های خاصی دارد که مختص شخصیت اوست.
یک عده از شخصیت های نمایشی بی ضرر هستند و مدام دیگران را سرگرم کرده و میخندانند.عده ای دیگر خود را نگه می دارند و کم صحبت می کنند.و دسته ای هم دوست دارند همیشه جلب توجه کنند.
درست است که آدمی دوستدار توجه است اما شخصیت های نمایشی بیش از حد بدنبال جلب توجه هستد و برای رسیدن به آن تلاش کرده و میتوان گفت دست به هرکاری می زنند. این در نحوه صحبت کردن، لباس پوشیدن، راه رفتن و سایر رفتار او نیز اشکار می شود.
بودن در کنار شخصیت های نمایشی بخاطر رفتاری که دارند، خسته کننده و طاقت فرسا است.در برخی موارد ممکن است دوست نداشته باشید نزدیک این اشخاص باشید بویژه اگر یکی از اعضای خانواده تان درگیر همچین مشکلی باشد.
- دانستن علائم اختلال شخصیت نمایشی به شما کمک می کند تا امادگی برخورد با انرا داشته باشید.
- شخصیت نمایشی طوری شما را اداره می کند که به خواسته هایش برسد.شما باید او را کامل بشناسید، نسبت به رفتارش اگاهی پیدا کنید و هرگز تسلیمش نشوید.
- شخصیت نمایشی معمولا بدرفتاری می کند و بدون احترام به احساسات طرف مقابل او را مجبور می کند کاری که خودش دوست دارد را انجام دهد.به تهدیدات و بدرفتاری او دامن نزنید و توجه نکنید.چون اگر این کار را بکنید آنها به این رفتارهایشان ادامه می دهند.
- حرف های شخصیت های نمایشی را خیلی جدی نگیرید چراکه انها برای برنده شدن و به کرسی نشاندن حرف خودشان ممکن است دروغ هم بگویند.سعی کنید آرامش خودتان را حفظ کرده و به صحبت های آنها گوش دهید ولی در اخر کار خودتان را بکنید و اجازه ندهید حرف انها تاثیری روی شما بگذارد.
- گاهی اوقات چاپلوسی کردن و دادن حس برتری به انها(هرچند که شما که می دانید حقیقت چیست) می تواند کمک کننده باشد و جلوی عوامل منفی ای که ممکن است ایجاد شود را می گیرد. اگرچه این روش در همه شرایط اثربخش نیست اما نتیجه خوبی را در برخی مواقع نشان می دهد.
ازدواج با شخصیت نمایشی
رابطه و ازدواج با شخصیت نمایشی امکان پذیر است اما ممکن است نگرانی های تخصصی برای حل آن وجود داشته باشد.اگر می خواهید با یک شخص نمایشی ازدواج کنید باید در مورد این اختلال اموزش های لازم را ببینید و اطلاعات کافی داشته باشید.حتی ممکن است لازم باشد در جلسات زوج درمانی با همسرتان حاضر شوید تا بهتر بتوانیم اختلال شخصیتی فرد را درمان کنیم.چرا که با این کار هردوی شما می توانید در مورد یکدیگر بیشتر بدانید و مهارت های رفع موانع رابطه تان را بیاموزید.