آزمایشات و معاینات قبل استخدام باید پیش از ورود به سازمان یا اداره، بهمنظور اطمینان از وضعیت سلامتی و بیماری پرسنل انجام شود. این آزمایشها از الزامات سازمانهای بیمه هستند تا از وضعیت سلامت پرسنل آگاه باشند. این آزمایشها فقط در برخی از آزمایشگاههای مجهز در دسترس هستند و پیش از مراجعه به آزمایشگاه، باید اطمینان حاصل کنید که آن مرکز با سازمانها و شرکتها همکاری دارد.
آزمایش طب کار چیست؟
آزمایشات و معاینات قبل استخدام یا به عبارت دیگر، طب کار به بررسی سلامت و توانایی فیزیکی کارکنان یک سازمان یا شرکت میپردازد. این فرآیند شامل شناسایی، ارزیابی، پیشگیری و کنترل بیماریها و صدمات مرتبط با شغل است.
ممکن است فرد قبل از ورود به سازمان، مشکلاتی داشته باشد که سازمان و بیمه باید از آن مطلع شوند و آن را مدیریت کنند تا این مشکلات منجر به صدماتی در محیط کار نشوند. آزمایش طب کار ممکن است نشان دهد که فرد در زمان استخدام سلامتی کامل دارد، اما در اثر شغل دچار بیماری یا آسیب خاصی شده است که نیاز به مراقبت دارد. این آزمایشات بر طبق قوانین سلامت کارکنان کشور توسط کارفرما انجام میشوند.
علت انجام آزمایش بدو استخدام چیست؟
بر اساس ماده 90 قانون بیمه تامین اجتماعی، آزمایشات طب کار بدو استخدام برای ارزیابی سلامت جسمی، روانی و اجتماعی فرد باید انجام شود. یکی از مزایای آزمایشات و معاینات قبل استخدام این است که فرد میتواند تشخیص دهد مشکلات و بیماریهایش به پیش از ورود به سازمان برمیگردد یا بعد از آن.
همچنین، این آزمایشها به فرد این امکان را میدهند که مشکلات کوچکی مانند کمبود ویتامینها را شناسایی و با درمان مناسب اصلاح کند. کلیت این آزمایشها به فرد کمک میکند تا بهموقع بیماریها یا اختلالات خود را تشخیص دهد و درمان را آغاز کند.
آزمایشات و معاینات قبل استخدام شامل چه مواردی است؟
آزمایشات و معاینات بدو استخدام شامل موارد مختلفی از جمله آزمایش ادرار، آزمایش خون برای تست فاکتورهای خونی، معاینات اندامها، تست اعتیاد، نوار قلب، آزمایش سلامت تنفس، معاینات بیناییسنجی و شنواییسنجی میشود.
معاینات و ارزیابی اولیه اندامها
در مرحله اول آزمایشات و معاینات قبل استخدام، پزشک پس از ارزیابی اولیه، بیمار را معاینه میکند و سوابق پزشکی خانوادگی و بیماریهایش را جویا میشود. برای برخی از شغلها مانند نیروی انتظامی، خلبانی، آتشنشانی و دریانوردی، سلامت جسمی کامل و قدرت بدنی لازم است. بنابراین، برای این دسته از شغلها، تستهای ویژهای طراحی شده است که به سنجش سلامت و قدرت بدنی فرد کمک میکند.
آزمایش خون طب کار
در مرحله بعدی آزمایشات و معاینات قبل استخدام، فرد باید آزمایش خون بدهد. این آزمایش خون شامل شاخصهای مختلفی است. معمولا تمام شاخصهای روتین شامل آزمایش CBC (شمارش کامل اجزای خون که شامل گلبولهای سفید و قرمز، پلاکت، هموگلوبین و …)، آزمایش چربی خون (کلسترول، تریگلیسرید)، آزمایش آنزیمهای کبدی، آزمایش قند خون میشود.
آزمایش ادرار
این بخش از آزمایشات و معاینات قبل استخدام معمولا برای بررسی وضعیت اعتیاد فرد متقاضی کار انجام میشود. اعتیاد بهعنوان یک بیماری روانی میتواند بر عملکرد فرد در شغلش تاثیرگذار باشد. بههمین دلیل این آزمایش حائز اهمیت است. همچنین، آزمایش ادرار به تشخیص بیماریهای کلیوی، کبدی و دیابت نیز کمک میکند. این آزمایش مانند آزمایش ادرار معمولی انجام میشود.
نوار قلب
نوار قلب برای بررسی بیماریهای قلبی مورد استفاده قرار میگیرد. این آزمایش برای افراد بالای ۳۵ سال الزامی است و از افراد زیر ۳۵ سال گرفته نمیشود. در این آزمایش، الکترودهایی را به بدن فرد متصل میکنند و ضربان و فرکانس قلب را با آنها میسنجند. شناسایی آریتمی یا نامنظمی در ضربان قلب از جمله دلایلی است که نیاز به بررسی دارد، زیرا ممکن است نشانهای از سکته قلبی باشد. اختلالات قلبی، سکته قلبی، آریتمی، گرفتگی رگهای کرونر، تنگی نفس و هیپرتروفی از طریق نوار قلب تشخیص داده میشوند.
معاینات بیناییسنجی
عملکرد بینایی از جمله موارد حیاتی است که در آزمایشات و معاینات قبل استخدام بررسی میشود. برخی از مشاغل حتی با درصد کم بینایی قابل انجام هستند ، اما این آزمایش برای بررسی، کنترل و درمان مشکلات بینایی انجام میشود. برخی از مشکلات بینایی قابل درمان هستند و تشخیص زودهنگامشان اهمیت زیادی دارد. آزمایشات کاربردی در معاینات بیناییسنجی طب کار، شامل تیزبینی، میدان دید، دید عمق و دید رنگ میباشد.
شنواییسنجی
این معاینات اغلب در مشاغلی که با سر و صدای زیادی روبرو هستند، بهمنظور تشخیص زودهنگام و پیشگیری از آسیبهای شنوایی انجام میشود.
اسپیرومتری
این آزمایش برای بررسی مشکلات تنفسی و اندازهگیری حجم ریه استفاده میشود. انجام این آزمایش در مشاغلی که با مواد شیمیایی مختلف سر و کار دارند، اهمیت بسیاری دارد زیرا به تشخیص بیماریهای حاد تنفسی مانند آسم و برونشیت مزمن کمک میکند.
معاینات دورهای طب کار
انجام معاینات دوره ای طب کار طبق ماده ۹۲ قانون کار الزامی است و باید حداقل یکبار در سال در مراکز درمانی مورد تایید انجام شود. هدف این آزمایشها ارزیابی مجدد سلامت کارکنان است. شناخت بیماری در مراحل اولیه به کنترل و درمان آن کمک میکند و هزینههای درمان را کاهش میدهد.
هزینه چکاپ دورهای بر عهده کارفرماست. معاینات ادواری با اهداف مختلفی انجام میشود: تشخیص و درمان بهموقع بیماری (مرتبط یا غیر مرتبط با کار)، بررسی اثرات و رفع عوامل زیانبار موجود در کار و رفع خطر برای سایر کارکنان، پیشگیری از انتقال بیماریهای واگیردار، تغییر وظیفه یا تغییر شغل بیمار و ارزیابی روشهای ایمنی.
جمعبندی
آزمایشات و معاینات قبل استخدام اهمیت بسیاری دارند زیرا به کمک آنها، میتوان از سلامت جسمانی و روانی فرد در محیط کار اطمینان حاصل کرد. این آزمایشات امکان شناسایی مشکلات بهداشتی و پیشگیری از آسیبهای مرتبط با کار را فراهم میکنند. بهطور مثال، آزمایشها و معاینات پزشکی میتواند مشکلات بینایی، شنوایی، مشکلات خونی و غیره را شناسایی کند. در نتیجه، این آزمایشات بدو استخدام میتوانند بهبود عملکرد و سلامت کارکنان را تضمین کنند و هزینههای مربوط به درمان بیماریها را کاهش دهند.