می‌خواهید باهوش‌تر باشید؟ این چه سؤالی است؟ تقریبا همه مردم دوست دارند که باهوش‌تر باشند. اگر می‌خواهید بدانید که چه کارهایی باعث افزایش هوش می‌شود با این مطلب از الف همراه باشید.
برخی از همان دوران کودکی به عنوان باهوش شناخته می‌شوند و با ضریب هوشی بالایی به دنیا می‌آیند. اما با این حال، هوش یک ویژگی ثابت و مشخصی نیست. هوش و به طور خاص ضریب هوشی یک توانایی قابل تغییر و انعطاف پذیر است که کاربرد آن در یادگیری و فعالیت‌های مغزی است که به مرور زمان می‌تواند بهبود پیدا کند. نکته کلیدی این است که برای افزایش میزان ضریب هوشی و به اصطلاح باهوش شدن باید روی عادت‌های سبک زندگی خود کار کنید و مغز خود را به این سبک زندگی عادت دهید. در مقاله‌های قبلی الف مطلبی درباره چگونگی افزایش هوش جنین منتشر کرده‌ایم. پیشنهاد می کنیم آن را از دست ندهید.
هوش چیست؟
هوش مجموعه‌ای از استعدادها است که حافظه، دقت، تمرکز، یادگیری، درک، سرعت پردازش و استدلال در آن دخیل هستند. بخشی از هوش با هر فرد متولد می‌شود و موروثی است و بخش دیگر آن اکتسابی است که با تعلیم و تربیت مناسب و قرار گرفتن فرد در محیط و بستر آموزشی مناسب، شکوفا شده و می‌تواند موفقیت فرد را تضمین کند.
تعریف هوش در واقع درک و فهم و یادگیری سریع و استدلال مفاهیم و درک موقعیت‌های جدید است و حافظه مفهومی ذهنی و همه انواع یادگیری‌ها را شامل می‌شود.
قرارگیری در معرض سم‌ها و مواد شیمیایی، رژیم غذایی ضعیف، کمبود خواب و استرس، عملکرد مغز را کاهش می‌دهد. برای افزایش هوش کافی است به مغزتان توجه کنید، به‌خوبی آن را تغذیه کنید و فعالیت خوبی نیز برای تقویتش انجام دهید.
راه‌های افزایش هوش
این راهکارها می‌توانند مربوط به تغذیه و سبک زندگی باشند. در ابتدا در مورد راهکارهای افزایش هوش مربوط به سبک زندگی صحبت می‌کنیم.
ورزش کنید
از جمله راه‌های افزایش هوش، ورزش کردن است. ورزش نه تنها در سلامت جسمانی مؤثر است، بلکه موجب تقویت حافظه نیز می‌شود. مخصوصاً ورزش‌های تمرکزی و حرکتی مثل یوگا.
ورزش کردن سبب می‌شود بتوانیم تمرکز بیشتری روی کارهای‌مان داشته باشیم. سیستم قلبی و عروقی سالمی داشته و سطح انرژی‌مان را تا شب بالا نگه داریم. با انجام مدیتیشن می‌توانید از بیشترین ظرفیت مغز استفاده کرده و همچنین نیم‌کره راست و چپ مغز را به تعادل برسانید.
ورزش به یادگیری سریع‌تر و افزایش سطح هوشیاری می‌انجامد و همگی این فواید فقط با تحرک بدنی حاصل می‌شود.
ورزش با تحریک سلول‌های عصبی، تولید آنها را سرعت می‌بخشد، ارتباطات آنها را قوی‌تر و از آنها در برابر صدمات محافظت می‌کند؛ به این ترتیب مغز شما با بهینه‌ترین ظرفیت ممکن کار خواهد کرد.
خواب کافی داشته باشید
برای بهبود عملکرد شناختی، خواب یکی از مهم‌ترین عوامل است. وقتی می‌خوابید، مغزتان تمام اتفاقات روز را مرور و تثبیت می‌کند. خواب کافی، همچنین توانایی مغز شما برای یادگیری اطلاعات جدید پس از بیدار شدن از خواب را افزایش می‌دهد.
در واقع، خواب کافی آنقدر مهم است که در مطالعه‌ای مشخص شد که حتی کم خوابی خفیف بر حافظه فعال تأثیر منفی می‌گذارد و می‌تواند آن را ضعیف کند.
مدیتیشن کنید
یکی دیگر از راه‌ها برای باهوش‌تر شدن، مدیتیشن است. مدیتیشن با عملکرد اجرایی بهتر و بهبود حافظه ارتباط دارد. نکته جالب در مورد مدیتیشن این است که این اثرات تنها پس از چهار روز مدیتیشن دیده می‌شود.
محققان حدس می‌زنند که این اثرات شناختی ناشی از اثر مثبت مدیتیشن روی روان است. برای انجام مدیتیشن حتما نیاز به شرکت در کلاس‌های خاص نیست و در خانه نیز می‌توانید این کار را با ویدئوهای بسیاری که در اینترنت وجود دارد، انجام دهید.
کمتر از شبکه‌های اجتماعی استفاده کنید
شبکه‌های اجتماعی به‌دلیل این که هم ذهن شما را خیلی زیاد به خود درگیر می‌کنند و هم معمولاً زمان زیادی را در آن می‌گذرانید، می‌توانند تا حد زیادی هوش شما را کاهش دهند. پیشنهاد می‌کنیم تا می‌توانید از آن ها کمتر استفاده کنید تا هم ذهن بازتر و آزادتری داشته باشید و هم به تقویت هوش خود کمک زیادی بکنید.
مطالعه به روش های مختلف
هرچه استرس کمتر باشد، کارایی مغز شما هم بیشتر می‌شود. از فواید مطالعه کردن که هرچه بگوییم باز کم است اما جالب است بدانید که مطالعه باعث می‌شود ذهن شما به حالتی استرس‌های بیرونی را لغو کند. مطالعه و خواندن روزنامه، مجله، کتاب و… علاوه بر افزایش میزان معلومات موجب می‌شود که ذهن شما در تشخیص الگوها و درک فرایند با دقت بالاتری عمل کند.
چند راهکار جالب که باعث می‌شود هم مطالعه کنید و هم هوش خود را افزایش دهید:
بسیاری از افراد زمان زیادی را صرف تماشای تلویزیون، فیلم و شبکه‌های اجتماعی می‌کنند. بنابراین همیشه وقت برای مطالعه هست به شرطی که آنها را حذف یا حداقل کمتر کنید.
در هنگام صبح، مغز از عملکرد فوق العاده‌ای برخوردار است. حتما در روتین صبحگاهی خود زمانی را، هرچند کوتاه، برای مطالعه اختصاص دهید
به جای خواندن مقالات جدیدی که تاثیر چندانی بر زندگی و هوش شما ندارند، خلاصه کتاب‌های پرفروش جهان را مطالعه کنید.
می‌توانید کتاب‌ها را با صدای بلند مطالعه کنید. هنگامی که کتاب‌ها را با صدای بلند مطالعه می‌کنید و دیگران می‌شوند، در واقع از مدارهای مغزی بیشتری استفاده می‌کنید. حتی می‌توانید از این کار به عنوان تمرین فن بیان هم استفاده کنید و صدای خود را ضبط و بررسی کنید.
نقش شنیدن را هم دست کم نگیرید! مطالعه با صدای بلند را به روش دیگری اجرا کنید. بگذارید یکی از اعضای خانواده بخواند و شما گوش کنید. با این روش تمرکز شنوایی و تمرکر بر روی آن بیشتر خواهد شد. البته کتاب‌های صوتی هم به دلیل جذابیت بالا و جلوگیری از اتلاف اوقات مرده بسیار مناسب هستند.
مهارتی جدید یاد بگیرید
شرکت در فعالیتی هدفمند و معنادار سیستم عصبی شما را تحریک می‌کند و اثرات بیماری‌های مربوط به استرس را از بین می‌برد. ریسک زوال عقل را کاهش می‌دهد و سلامت شما را بهبود می‌بخشد.
پژوهش‌ها نیز نشان داده‌اند که شرکت در فعالیت‌های نیازمند فعالیت مغزی، مانند عکاسی، فراگیری نوازندگی یک ساز یا ساختن چیزی، عملکرد حافظه را بهبود می‌بخشد.
در انتخاب یک فعالیت باید به ۴ نکته توجه داشته باشید. فعالیت مورد نظر باید:
چیزهای جدیدی به شما بیاموزد: این فعالیت باید برای شما ناآشنا و جدید باشد تا مغزتان را به فعالیت وا دارد.
چالش‌برانگیز باشد: این فعالیت باید توجه و تمرکز شما را تماماً به خود اختصاص دهد و این حالت را در همه زمان‌ها حفظ کند.
امکان پیشرفت داشته باشد: به دنبال فعالیت‌هایی باشید که می‌توانید آنها را از سطوح آسان شروع کنید و سپس در آن پیشرفت کنید.
پاداش بگیرید: پاداش گرفتن ضامن ادامه پروسه یادگیری مغز است. هرچقدر بیشتر به این فعالیت علاقه‌مند باشید، ادامه‌ی آن محتمل‌تر خواهد بود؛ بنابراین فعالیتی را انتخاب کنید که گرچه چالش‌برانگیز است، اما لذت‌بخش نیز هست.
معاشرت با خانواده و دوستان
معاشرت با خانواده و دوستان و برقراری روابط سالم نیز می‌تواند به ما در رشد میزان هوش و حافظه و داشتن روانی سالم کمک کند.
افراد برونگرا از طریق صحبت کردن با دیگران سعی می‌کنند به درک صحیح‌تری از افکار خود برسند و در واقع با این رفتار، افکار خود را پردازش می‌کنند.
مسواک زدن با دست غیرغالب
با انجام‌دادن کارهای روزمره‌تان با دست مخالف‌تان بین سلول‌های مغز اتصال ایجاد کنید. اگر راست دست هستید، از دست چپ‌تان برای کارهای روزمره مثل مسواک‌زدن، شانه‌کردن مو و خوردن استفاده کنید. حتی سعی کنید با دست چپ‌تان بنویسید.
تحقیقات دانشمندان نشان داده است اگر هنگام مسواک‌زدن، از دست غیرغالب مثل دست چپ برای راست‌دست‌ها استفاده کنید، قسمت‌هایی از قشر خارجی مغز که اطلاعات لمسی را از دست دریافت می‌کنند، به سرعت و به‌میزان‌زیادی گسترش پیدا می‌کنند و استفاده از این دست برای انجام کارها، باعث فعال شدن قسمت مخالف مغز می‌شود.
پس برای انجام کاری مانند مسواک‌زدن، با دستی خمیر‌دندان و مسواک را بگیرید که معمولاً از آن استفاده نمی‌کنید.
فعالیت‌های مربوط به حافظه
فعالیت‌های مربوط به حافظه نه‌تنها حافظه را بهبود می‌بخشد، بلکه می‌تواند مهارت‌های استدلال و زبان را نیز تقویت کند.
استدلال و زبان هر دو به عنوان معیارهای هوش مورد استفاده قرار می‌گیرند، به این معنی که فعالیت‌های حافظه می‌توانند به رشد هوش کمک کند.
فعالیت‌هایی که شامل آموزش حافظه می‌شوند عبارت‌اند از:
پازل‌های تصویری بزرگ
جدول کلمات متقاطع
بازی تطبیق کارت
سودوکو
همانطور که قبلا اشاره کرده‌ایم خوراکی‌های مفیدی برای حافظه وجود دارند. برای افزایش هوش نیز می‌توانید رژیم غذایی خود را تغییر دهید و از موادغذایی زیر حتما استفاده کنید.
چای سبز بنوشید
نوشیدن چای سبز نیز می‌تواند روی عملکرد مغز شما اثر مثبت بگذارد. برخی از این اثرات به دلیل کافئین موجود در چای سبز است که به مقدار کم وجود دارد. چای سبز همچنین سرشار از یک ماده شیمیایی به نام اپی‌گالوکتشین گالات است.
اپی‌گالوکتشین گالات می‌تواند رشد آکسون‌ها و دندریت‌ها را در سلول‌های عصبی تسهیل کند. آکسون‌ها و دندریت‌ها رشته بلند و باریکی هستند که پیام‌های الکتریکی را از سلول‌های عصبی به بیرون هدایت می‌کنند تا بتوانند با هم ارتباط برقرار کنند و وظایف شناختی را تکمیل کنند.
علاوه بر این، چای سبز توجه و حافظه را افزایش می‌دهد. این مزیت به احتمال زیاد به دلیل وجود ترکیبات مفید در چای سبز به جای یک ماده واحد است.
غذاهای غنی از مواد مغذی بخورید
یکی دیگر از راه‌های تقویت هوش و سلامت مغز، خوردن غذاهای حاوی مواد مغذی است که از عملکرد مغز حمایت می‌کنند. این شامل غذاهای غنی از اسیدهای چرب امگا ۳، فلاونوئیدها و ویتامین K می‌شود.
آنتی‌اکسیدان‌ها
بهتر است مصرف میوه‌های قرمز رنگ که حاوی آنتی اکسیدان هستند و غذاهای دریایی، مصرف گردو، کنجد، کشمش و انواع مغزها را در رژیم غذایی‌تان بگنجانید.
آنتی اکسیدان‌ها سلامت مغز شما را حفظ می‌کنند و حتی می‌توانند ساخت سلول‌های جدید مغزی را تحریک کنند. آنتی‌اکسیدان‌ها در میوه‌های رنگی و سبزی‌هایی مانند کرفس، کلم بروکلی و گل‌کلم بسیار فراوان هستند. پودر کاری و گردو نیز منابع مفید آنتی‌اکسیدان هستند. در چای سبز آنتی‌اکسیدانی به نام پلی فنول وجود دارد که از مغز شما در برابر رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کند.
زیتون
زیتون از زوال عقل و پیری مغز جلوگیری می‌کند. این قابلیت به‌خاطر وجود چربی غیراشباع موجود در آن است. این چربی‌ها، اکسیژن‌رسانی به مغز را افزایش می‌دهند، اما چربی‌های اشباع مثل چربی گوشت، لبنیات و سرخ‌کردنی‌ها ارتباط میان سلول‌ها را سخت می‌کنند و در نتیجه فرایند اکسیژن‌رسانی کند یا مختل می‌شود. زیتون را قبل از خوردن غذا به عنوان اشتها‌آور صرف کنید و یا همراه با غذای خود میل بفرمایید. زیتون هم از موادی است که در انواع سالادها و غذاها ترکیب خوبی ایجاد می‌کند.
مغزها
مغزهایی چون گردو، بادام و… به حفاظت و سلامت مغز کمک می‌کنند. آنها سرشار از چربی‌های غیراشباع و ویتامین E هستند. از مغز در برابر بیماری‌هایی چون آلزایمر دفاع می‌کنند. این مواد قادرند رادیکال‌های آزاد را خرد کنند و به این ترتیب از زوال سلول‌ها جلوگیری می‌کنند. در واقع مغزها سرشار از ویتامین E هستند. ویتامین E دارای خواص آنتی‌اکسیدان است و رادیکال‌های آزاد را که احتمالا می‌توانند به سلول‌های مغز آسیب بزنند، مهار می‌کند.
تخم‌مرغ
کولین ماده‌ای مغذی است که در توسعه مرکز حافظه نقش مهمی ایفا می‌کند. توسعه مرکز حافظه فرایندی است که در ۶ سال اول زندگی صورت می‌گیرد. هر زرده تخم‌مرغ در حدود ۲۰۰ میلی‌گرم کولین دارد و این مقدار برای کودکان تا ۸ سال کافی است. مردان، روزانه به ۵۵۰ میلی‌گرم کولین نیاز دارند و این مقدار برای زنان ۴۲۵ میلی‌گرم است. تخم‌مرغ یکی از غنی‌ترین منابع کولین است و در کنار آن خاصیت‌های بی‌شمار دیگری نیز دارد. جگر مرغ و انواع ماهی‌ها از جمله ماهی سالمون، جایگزین‌های مناسبی برای تخم‌مرغ هستند.
خوراکی هایی که نباید مصرف کنید
مصرف فست فود، خوراکی‌های بسیارشیرین و چرب می‌تواند سبب کاهش بهره‌هوشی شود، به‌ویژه این اثر در کودکان درحال‌رشد بیشتر است و می‌تواند اثرات دائمی بر ذهن آنها بگذارد که رژیم غذایی سالم باعث پرورش قوای ذهنی و خوراک ناسالم باعث مرگ سلول‌های مغزی می‌شود، همچنین استشمام گرد و غبار و تنفس در هوای آلوده می تواند سبب از بین رفتن و مرگ سلول های مغزی شود.
