اگر به مشکلاتی برخورد کرده‌اید و نیاز به مشاوره روانپزشکی دارید، ممکن است سوالاتی داشته باشید که می‌خواهید بدانید چه زمانی باید به روانپزشک مراجعه کنید و چه اختلالاتی باید از او کمک بگیرید. روانپزشک می‌تواند برخی اختلالات را درمان کند و ما در ادامه قصد داریم این اختلالات را برای شما توضیح دهیم تا بتوانید با دید واقع‌گرایانه به مشکلات خود روشنایی بیاورید.
روانپزشک کیست؟
روانپزشک، پزشک متخصصی است که در زمینه مسائل جسمی و روان طبابت می‌کند؛ تمرکز اصلی روانپزشک بر مسائل روانشناختی و روانی فرد است و توانایی تشخیص و درمان اختلالات روانی را دارد. روانپزشک می‌تواند برای بیمار دارو تجویز کند و این مهم‌ترین تفاوت بین روانشناس و روانپزشک به شمار می‌رود.
روانپزشک چه اختلالاتی را درمان می‌کند؟
روانپزشک طیف گسترده‌ای از اختلالات روانی را تشخیص می‌دهد و تلاش می‌کند آن‌ها را درمان کند. مهم‌ترین و شایع‌ترین اختلالات روانی که توسط روانپزشکان درمان می‌شود، عبارتند از:
افسردگی
افسردگی یکی از شایع‌ترین اختلالات خلقی است که با احساس غم، اندوه و خشم خودش را نشان می‌دهد. شخصی که درگیر افسردگی می‌شود، عزت‌نفس پایینی پیدا می‌کند و گاهی به قدری این افسردگی شدید شده که می‌تواند روی انجام فعالیت‌های روزمره هم تاثیرگذار باشد. علاوه‌بر این، مشکلات و بیماری‌های جسمی هم با روان رابطه مستقیم دارند و زمانی که فرد درگیر افسردگی باشد، مشکلاتی مانند آرتروز، آسم، دیابت و… تشدید می‌شوند. اگر دچار علائمی مانند حس اضطراب، ناامیدی، گریه زیاد، احساس ناراحتی، مشکلات خواب و یا افکار خودکشی هستید، بهتر است هر چه سریع‌تر به روانپزشک مراجعه کنید.
اختلال اضطراب
بخش طبیعی از زندگی همه‌ی ما که همواره در طول زندگی آن را تجربه می‌کنیم، اضطراب است؛ اما در اختلالات اضطرابی، این حس بیش از حد طبیعی بوده و شخص همواره نگران است و ترس شدیدی دارد. این ترس به حدی زیاد است که فرد همواره دچار حملات پانیک می‌شود و احساس نگرانی و ترس شدید دارد. این اختلال انواع مختلفی دارد که شامل اختلال اضطراب اجتماعی، فوبیا، اضطراب جدایی و… می‌شود و مراجعه به روانپزشک می‌تواند به درمان این اختلالات کمک کند.
اختلال دو قطبی
اختلال دو قطبی، باعث تغییر شدید در خلق‌وخو می‌شود و شخص دو حالت هیجان و افسردگی را تجربه می‌کند. در زمان افسردگی، فرد علاقه خود را نسبت به بیشتر فعالیت‌های موردِ علاقه‌اش از دست می‌دهد و در حالت دیگر، احساس شادی، انرژی زیاد غیر عادی را تجربه می‌کند؛ این نوسانات خلقی، تاثیر بسیار زیادی روی فعالیت‌ها، خواب، رفتار و توانمندی‌های فرد دارد و ممکن است چند بار در ماه آن را تجربه کنند. در بیشتر مواقع این اختلال به کمک دارو درمانی و روان درمانی، رفع می‌شود.
اختلالات خوردن
اختلال خوردن انواع مختلفی دارند و روی عادات غذایی، سلامت روان، احساسات و توانمندی فرد تاثیر می‌گذارد. بی‌اشتهایی، پرخوری عصبی و اختلال پرخوری انواع مختلف این اختلال هستند. این نوع اختلال علاوه‌بر اینکه بر سلامت روان تاثیر منفی دارد، باعث ایجاد مشکلات جسمی هم می‌شود. این اختلال قابل‌درمان است و مراجعه به روانپزشک تا حد زیادی تاثیرگذار خواهد بود.
اختلالات وسواس اجباری
وسواس جبری یا OCD الگویی از رفتارها و ترس‌های ناخواسته است که باعث می‌شود، فرد رفتارهای تکراری از روی اجبار انجام دهد. این اختلال می‌تواند فعالیت‌های روزانه را مختل کند. این دسته از افراد اگر بخواهند به وسواس خود توجه نکنند و آن را نادیده بگیرند، بیشتر دچار اضطراب خواهند شد و در این شرایط بهتر است به روانپزشک مراجعه کنند.
توهم و هذیان
توهم انواع مختلفی دارد و شامل توهم شنوایی، بصری، بویایی، چشایی، جسمی و لمسی می‌شود. در اختلال هذیان هم فرد نمی‌تواند واقعیت را از آنجه تصور می‌کند، تشخیص دهد و هذیان‌های عجیبی را تجربه می‌کنند که احتمال دارد در امور روزمره آن مشکل به وجود آورد. دلیل قطعی بروز توهم و هذیان هنوز مشخص نشده است؛ اما مشکلاتی مانند مصرف مواد مخدر، اختلالات روانی پس از زایمان، افسردگی، اضطراب، زوال عقل، اختلالات خواب و تشنج می‌توانند باعث بروز توهم و هذیان در فرد شوند.
اختلال استرس پس از حادثه
اختلال استرس بعد از حادثه یا PTSD، اختلالی است که پس از یک رویداد وحشتناک ایجاد می‌شود. علائم این اختلال مانند کابوس، اضطراب شدید و افکار غیرقابل‌کنترل است که باعث ناراحتی و عذاب شخص می‌شود. بسیاری از افراد زمانی که دچار حادثه‌ای می‌شوند، پس از گذشت زمان، کم‌کم بهبود پیدا می‌کنند؛ اما در مواقعی که علائم هر روز بدتر می‌شوند، احتمال شخص دچار اختلال استرس پس از حادثه شده است.
اختلالات خواب و بی‌خوابی
اختلالات خواب، باعث می‌شود فرد همواره احساس خستگی داشته باشد و سطح انرژی او پایین بیاید. این اختلال علاوه بر تغییرات در خلق‌وخو، باعث مشکلات سلامتی و کیفیت زندگی می‌شود. گاهی بی‌خوابی موقتی است و پس از چند هفته برطرف می‌شود، اما در مواقعی این اختلال به‌صورت طولانی‌مدت ادامه‌دار است و باید برای درمان آن به روانپزشک مراجعه کرد.
افکار خودکشی
برخی افراد احتمال دارد تفکرات واضحی از خودکشی داشته باشند و برای آن برنامه‌ریزی کنند، برخی دیگر هم فقط به مرگ فکر می‌کنند و بر این باورند که لیاقت این زندگی را ندارند. در گروه دوم فرد با رفتارهایی مانند پرهیز از خوردن الکل، رفتن به جایی امن و… از شر این افکار خلاص شوند. بهترین راهکار در این شرایط مراجعه به روانپزشک است تا به کنترل این رفتارها کمک کند.
روانپزشک از چه داروهایی استفاده می‌کند؟
روانپزشک پس از تشخیص صحیح اختلال، ممکن است داروهایی را تجویز کند. توجه کنید که داروها زمانی تجویز می‌شوند که مزایای آن، بیشتر از عوارضش باشد؛ اگر روانپزشک برای شما دارو تجویز کرد، نگران نباشید و مطابق با نظر او درمان را ادامه دهید. این داروها عبارتند از:
داروهای ضدافسردگی
داروهای ضد روان‌پریشی
تثبیت‌کننده‌های خلق‌وخو
محرک‌ها
آرام‌بخش‌ها
پس از شروع مصرف دارو، روانپزشک علائم بهبودی و عوارض مربوط به آن‌ها را بررسی کرده و در صورت لزوم ممکن است دوز آن‌ها را تغییر داده و یا داروهای دیگری جایگزین آن‌ها کند.
چطور روانپزشک حاذق پیدا کنیم؟
دیگر مانند گذشته، یافتن روانپزشک حاذق کار چندان سختی نیست و تنها با کمی جستجو در فضای آنلاین میتوانید بهترین روانپزشکان را پیدا کنید. خوشبختانه پلتفرم‌های متعددی در زمینه سلامت و پزشکی به وجود آمده‌اند تا دسترسی افراد به این خدمات آسان‌تر شود. یکی از بهترین پلتفرم‌ها در این حوزه، پزشک خوب است.
