پاها عضو بسیار مهمی از بدن هستند که برای توانایی انجام کار‌ها لازم و ضروری می‌باشند. بونیون یک تغییر شکل استخوانی در پا و در قسمت پایه شست پا است که با نام پزشکی هالوکس والگوس نیز شناخته می‌شود. علائم فیزیکی اولیه این عارضه معمولا شامل تغییر شکل استخوان و تغییر شکل مفصل انگشت شست پا می‌شود و در موارد شدید‌تر با درد، التهاب و تغییرات ساختاری در پا همراه است که به احتمال زیاد نیازمند جراحی خواهد بود. با بدتر شدن بون‌ها در طول زمان، تمامی جنبه‌های مختلف زندگی تحت تاثیر قرار می‌گیرد و اگر هم اکنون بونیون ندارید، ممکن است در آینده به آن مبتلا شوید.
اگر در مورد نحوه ایجاد هالوکس والگوس نگران هستید، متخصص پا و مچ پا می‌تواند اطلاعات لازم در این باره را به شما ارائه دهد. دکتر توحید صفایی ساختار پا و سوابق خانوادگی شما را ارزیابی کرده و در معرض خطر بونیون یا سایر بیماری‌های پا قرار داشتن شما را تعیین می‌کند.
حقایقی در مورد هالوکس والگوس
هالوکس والگوس معمولا با برجستگی استخوانی در شست پا تشخیص داده می‌شود.
عامل اصلی هالوکس والگوس، خارج شدن استخوان شست پا با استفاده از یک نیروی خارجی است.
با خارج شدن انگشت شست پا، شست به سمت دیگر انگشتان منحرف می‌شود.
هالوکس والگوس یک اختلال پیشرونده است که با گذشت زمان و بدون استفاده از روش‌های درمانی مناسب، بدتر می‌شود.
هنگامی که برآمدگی ناشی از هالوکس والگوس شروع به شکل‌گیری می‌کند، استفاده از روش‌های درمانی به منظور جلوگیری از عوارض بعدی ضروری خواهد بود.
افراد بسته به شدت بونیون و عادت‌های سبک زندگی علائم مختلفی دارند که شامل درد، سفتی، قرمزی، تغییر رنگ و تشکیل پینه یا میخچه می‌شود.
علائم فیزیکی اولیه ناشی از هالوکس والگوس
هالوکس والگوس اولیه علائم فیزیکی مختلفی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
منحرف شدن انگشت شست پا به سمت دیگر انگشتان پا
بیرون آمدن اولین متاتارس
تورم و برآمدگی استخوانی در لبه بیرونی انگشت شست پا
سفت و ضخیم شدن پوست زیر انگشت شست پا
پینه روی انگشت دوم
عوارض ناشی از هالوکس والگوس
در نتیجه تغییراتی که به دلیل هالوکس والگوس در ساختار پا ایجاد می‌کند یکسری عوارضی بوج.د می‌آید که مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیر است:
- همپوشانی انگشت شست پا و انگشت دوم به همراه درد و التهاب
- بورسیت که به دلیل تحریک کیسه‌های پر از مایع موجود در مفصل به نام بورس ایجاد می‌شود و با درد، حساسیت و التهاب همراه است.
- مشکلاتی در حرکت دادن انگشت شست پا به دلیل درد و تغییرات ساختاری، که موجب تغییر نحوه راه رفتن می‌شود.
اکثر افراد مبتلا به هالوکس والگوس مسائل و مشکلات مربوط به تغییر شکل استخوان را تجربه نمی‌کنند، در صورتی که برخی دیگر به دلیل تجربه موارد شدید درمان نشده دچار آرتریت در مفصل انگشت شست پا و تغییر شکل و جابجایی مفصل انگشت دوم می‌شوند. به همین دلیل توصیه می‌شود در صورت تغییر شکل یا انحراف انگشت شست پا به سمت دیگر انگشتان، به پزشک متخصص مراجعه و از عوارض بعدی جلوگیری کنید.
عوارض ناشی از جراحی هالوکس والگوس
جراحی آخرین روش درمانی است که به منظور کاهش علائم و درد ناشی از هالوکس والگوس شدید انجام می‌شود. اما این روش درمانی نیز می‌تواند عوارضی ایجاد کند که ممکن است بدتر از وضعیت پیش از جراحی باشد. این عوارض که در کم‌تر از 10% بیماران تحت عمل جراحی قرار گرفته دیده می‌شود، عبارت است از:
- ترومبوز ورید عمقی
- غفونت
- احساس درد در قسمت زیر توپ پا
- ضخیم شدن بافت اسکار
- سفتی مفصل انگشت پا
- التهاب و درد مداوم پا
- آسیب اعصاب محیطی
- سندرم درد منطقه‌ای پیچیده یا درد و سوزش مزمن در اندام
- بهبودی استخوان به صورت موفق یا ناموفق با تاخیر
- بازگشت تغییر شکل استخوان بونیون
- نیاز به جراحی مجدد به منظور رفع عوارض و بهبود نتایج سلامتی
از نظر فوق تخصص مچ پا دکتر توحید صفایی، بیمارانی که تحت عمل جراحی بونیون قرار می‌گیرند، باید از عوارض احتمالی آن مطلع باشند تا در صورت مشاهده علائم اولیه به پزشک متخصص مراجعه کنند.
عوامل خطر هالوکس والگوس
اگرچه علت دقیق بونیون برای پزشکان مشخص نیست، اما تصور می‌شود که عوامل خاصی از جمله ساختار پا بر شکل‌گیری آن‌ها موثر است.
به طور طبیعی، افراد نوع خاصی از استخوان بندی و ساختار پا را از والدین خود به ارث می‌برند و اگر پدر و مادر بونیون داشته باشند و با دیگر مشکلات پا دست و پنجه نرم کنند، احتمالا فرزندان آن‌ها نیز به این مشکلات دچار می‌شوند.
اما ژنتیک تنها عامل خطر برای ابتلا به بونیون نیست و عوامل دیگری مانند آرتریت روماتوئید یا دیگر اشکال آرتریت التهابی، بدشکلی‌های پا در بدو تولد و آسیب دیدگی پا نیز ممکن است موجب افزایش خطر ابتلا به بونیون شود.
آیا می‌توانم از هالوکس والگوس جلوگیری کنم؟
جلوگیری از هالوکس والگوس به دلیل وجود علل مختلف برای تشکیل آن کار چندان راحتی نیست و شما نمی‌توانید تغییرات ساختاری ناشی از ژنتیک را تغییر دهید.
با این حال، اگر قبلا متوجه برآمدگی یا فاکتور‌های خطر در پای خود شده‌اید، اقدامات خاصی وجود دارد که از بدتر شدن هالوکس والگوس جلوگیری می‌کند. از جمله رایج‌ترین این اقدامات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نپوشیدن کفش‌های پاشنه بلند و نوک تیز و به جای آن پوشیدن کفش‌هایی با پنجه پهن و راحت
- انتخاب و خرید کفش در طول روز که پاها تناسب دقیق‌تری دارند و متورم هستند.
- درمان آرتریت التهابی
- استفاده از ارتز و سایر درمان‌های ضروری
