وسواس، چه به شکل فکری و چه به صورت عملی، یک اختلال ناراحتکننده و مزاحم است که میتواند همراه با رفتارهای تکراری و هدفمند نیز باشد. افراد مبتلا به این اختلال از منشأ افکار وسواسی خود آگاه هستند و میدانند که این افکار ناشی از ذهن ناآرام آنهاست. وسواس، نوعی واکنش دفاعی در برابر استرس و اضطراب است و شامل رفتارهایی مانند شستشو، شمارش، وارسی، نظمدهی و احتکار میشود. این افکار و اعمال میتوانند زندگی روزمره را مختل کرده و فرد را در چرخهای بیپایان از افکار و رفتارهای وقتگیر و ناراحتکننده گرفتار کنند.
ارتباط افکار غیرمنطقی با وسواس
افکار غیرمنطقی و ناسازگار نقش مهمی در شکلگیری و تداوم وسواس دارند. شیوع این اختلال حدود ۲ تا ۳ درصد است و در بزرگسالان، احتمال ابتلا به وسواس در زنان و مردان تقریباً برابر است. در نوجوانان، پسرها بیشتر از دخترها مبتلا میشوند. تحقیقات نشان میدهد که بین اختلال وسواس فکری-عملی و شخصیتهای افسرده و وجدانی بودن زیاد، رابطه مثبتی وجود دارد.
ماهیت وسواس فکری و عملی
در اختلال وسواس فکری-عملی، افکار مزاحم و غیرقابل کنترل با رفتارهای تکراری و کلیشهای همراه میشوند. این افکار شامل احساسات، اندیشهها یا تصاویر ذهنی مزاحم هستند و اجبارها شامل رفتارهایی آگاهانه و قابل بازگشتاند که به منظور کاهش اضطراب ناشی از افکار وسواسی انجام میشوند. مقاومت در برابر این اقدامات، اضطراب فرد را افزایش میدهد. کودکان نیز میتوانند به این اختلال مبتلا شوند که معمولاً با رفتارهای پرخاشگرانه، تکرار کلمات یا لجبازی همراه است.
تأثیرات وسواس بر زندگی فردی و اجتماعی
افراد مبتلا به وسواس ساعتهای زیادی از روز را صرف انجام رفتارهای وسواسی خود میکنند که این امر منجر به مشکلات اقتصادی، جسمی و اجتماعی میشود. بسیاری از این افراد از مکانها و موقعیتهایی که باعث اضطراب میشوند، اجتناب میکنند و حتی ممکن است به طور کامل خانهنشین شوند. خانوادهها نیز ممکن است برای کمک به این افراد در انجام مناسک و تشریفات وسواسی دخالت کنند. بیشتر مبتلایان به این اختلال آگاه هستند که افکار و اعمالشان بیمعنا و غیرضروریاند، اما قادر به کنترل آنها نیستند.
وسواس و روابط زناشویی
تاثیر وسواس در روابط زناشویی مشهود است. کمالگرایی و نگرانیهای مربوط به بهداشت و عملکرد جنسی میتوانند یک رابطه عاشقانه را به یک رابطه سرد تبدیل کنند. افراد وسواسی اغلب نمیتوانند به درستی از رابطه جنسی لذت ببرند، زیرا افکار مزاحم و نگرانیهای مختلف مانع از رسیدن به یک پاسخ جنسی مناسب میشوند.
ریشه وسواس جنسی و درمان آن با هیپنوتیزم
وسواس جنسی ناشی از مشکلات و خواستههای سرکوبشدهای است که غالباً نتیجه افسردگی نیز میباشند. این نوع وسواس معمولاً به دلیل احساس گناه و تابو بودن مسائلی مرتبط با جنبههای جنسی شکل میگیرد و فرد آنها را سرکوب و به درون خود منتقل میکند. افکار وسواسی جنسی اغلب به سمت افرادی متمرکز میشود که به لحاظ عرفی و اخلاقی نباید نسبت به آنها افکار جنسی داشت، مانند محارم و اعضای خانواده. به عنوان مثال، پدری که نمیخواهد نسبت به دختر خود افکار جنسی داشته باشد اما مدام این افکار در ذهنش تکرار میشود، دچار وسواس فکری جنسی است. این افکار متفاوت از مواردی هستند که فرد با قصد و نیت قبلی به محارم تجاوز میکند؛ زیرا در وسواس فکری تنها تصور و ترس از ارتکاب گناه وجود دارد، بدون اینکه نیت عملی وجود داشته باشد.
این افکار وسواسی ممکن است در هنگام ارتباط با افراد غریبه نیز به شکل تصورات ناخواسته درباره اندام جنسی آنها بروز کند، به طوری که فرد ناچار به نگاه کردن به این قسمتها میشود.
ضرورت و روشهای درمان وسواس جنسی
ریشه این مشکلات در ضمیر ناخودآگاه افراد قرار دارد و مشاوره و رواندرمانی ساده برای حل آنها کافی نیست. هیپنوتیزم درمانی یا هیپنوتراپی، که قادر به ارتباط با ضمیر ناخودآگاه فرد است، به همراه مشاوره و رواندرمانی، میتواند بهترین گزینه برای درمان این مشکلات باشد.
تبعات وسواس جنسی و اهمیت درمان آن
افرادی که دچار افکار وسواسی جنسی میشوند، اغلب با اضطراب و تشویش مواجه میشوند و برای کاهش این اضطرابها مجبور به انجام رفتارهایی میشوند. این افراد معمولاً از احساس گناه و پشیمانی رنج میبرند. برای مثال، برخی افراد متاهل دچار وسواس خیانت به همسر خود هستند یا برخی دیگر وسواس برقراری رابطه جنسی با کودکان دارند. خودارضایی نیز یکی از وسواسهای جنسی است که بر اثر افکار جنسی صورت میگیرد.
وسواس فکری جنسی
افرادی که به طور مکرر افکار افراطی و غیرعادی با ماهیت جنسی را تجربه میکنند، ممکن است از یک وسواس جنسی رنج ببرند که معمولاً اشتباه تشخیص داده میشود. وسواس جنسی نوعی اختلال وسواس فکری اجباری (OCD) است که درصد قابل توجهی از افراد مبتلا به OCD را تحت تأثیر قرار میدهد. افرادی که از وسواس فکری جنسی رنج میبرند، افکار ناخواستهای را تجربه میکنند که آنها را آزاردهنده یا وحشتناک میدانند. این افکار اغلب با جهانبینی شخصی و نظام اخلاقی فرد ناسازگار هستند.
درمان وسواس جنسی با هیپنوتیزم
برای درمان این نوع وسواس، هیپنوتیزم درمانی یکی از روشهای مؤثر است. روانشناسان به افراد اطمینان میدهند که کمک در دسترس است و درمان نکردن این اختلال میتواند شدت آن را افزایش دهد. افرادی که مشکوک به وسواس جنسی هستند یا عزیزی دارند که با این مشکل مواجه است، باید به دنبال کمک باشند.
متخصصان واجد شرایط OCD از درمان شناختی-رفتاری همراه با مواجهه و پیشگیری از پاسخ استفاده میکنند تا به بیمار کمک کنند پریشانی خود را تحمل کرده و رفتارهای اجباری را کاهش دهند. تکنیکهای مختلفی برای مقابله با اختلالات عاطفی و فیزیکی ناشی از افکار وسواسی پیشنهاد میشود.
روشهای درمان وسواس
برای درمان وسواس جنسی، روشهای مختلفی وجود دارد که از جمله آنها میتوان به رواندرمانی و هیپنوتیزم درمانی اشاره کرد. هیپنوتیزم درمانی میتواند با استفاده از ناخودآگاه فرد در بهبود بیماری نتایج موثری داشته باشد. یکی از راهکارهای ساده برای مقابله با وسواس عملی، تأخیر دادن واکنش نسبت به اصرارهای ذهنی برای انجام عمل وسواسی است. این به فرد کمک میکند تا به تدریج به احساس ناراحتی که این افکار به وجود میآورد، عادت کند و اصرار ذهنی بیشتری برای انجام کارهای وسواسی نداشته باشد.
از دیگر روشهای رواندرمانی برای وسواس میتوان به تکنیک توقف فکر و مواجهه اشاره کرد. مواجهه میتواند به کاهش اضطراب کمک کرده و کنترل تشریفات فرد را به دست بگیرد. همچنین، هیپنوتیزم درمانی نیز با ایجاد آرامش و کاهش اضطراب در فرد میتواند به درمان وسواس کمک کند.
در صورت تمایل به مشاوره و درمان وسواس و اختلالات روانی میتوانید با دکتر داوود نجفی توانا تماس بگیرید. این مطب تضمین حفظ هویت شما را دارد و در صورت تمایل شما، میتوانید با نام مستعار از خدمات آن بهرهمند شوید.
آدرس مطب:
تهران، خیابان شریعتی، بین میرداماد و ظفر، جنب پمپ بنزین ظفر، کوچه شواری، ساختمان پزشکان سینا، طبقه پنجم
تلفن های نوبت دهی : ۲۲۸۹۹۱۴۷ ۰۲۱ – ۲۲۸۹۹۱۴۸ ۰۲۱
برای اطلاعات بیشتر به سایت دکتر نجفی توانا مراجعه فرمایید.
آدرس وب سایت : https://www.drnajafitavana.com/