ارتودنسی شاخهای تخصصی از دندانپزشکی است که به تشخیص، پیشگیری و درمان ناهنجاریهای دندانی و صورت میپردازد. در حالی که بسیاری از افراد درمان ارتودنسی را با نوجوانان و جوانان مرتبط میدانند، واقعیت این است که افراد در سنین مختلف میتوانند از مراقبتهای ارتودنسی بهرهمند شوند.
در این مقاله قصد داریم تا به موضوعاتی مانند سن مناسب ارتودنسی، عوامل موثر بر زمانبندی و پیامدهای مداخله زودهنگام در مقابل دیرهنگام بپردازیم.
مداخله ارتودنسی زودهنگام
انجمن آمریکایی ارتودنسی (AAO) توصیه میکند که کودکان اولین ارزیابی ارتودنسی خود را در سن هفت سالگی انجام دهند. در این سن، اکثر کودکان دارای ترکیبی از دندانهای شیری و دائمی هستند که به ارتودنتیستها اجازه میدهد تا رشد فک و دندانها را ارزیابی کنند. مداخله زودهنگام به دلایل مختلف مفید است:
- شناسایی مشکلات: با ارزیابی زودهنگام ساختار دندان کودک، ارتودنتیستها میتوانند مشکلات احتمالی مانند ازدحام دندان، کراسبایت یا دندانهای بیرونزده را شناسایی کنند. تشخیص زودهنگام امکان مداخله به موقع را فراهم میکند که میتواند از مشکلات شدیدتر در آینده جلوگیری کند.
- هدایت رشد: درمان ارتودنسی زودهنگام میتواند رشد فک و دندانها را هدایت کند و محیطی مناسبتر برای رویش دندانهای دائمی ایجاد کند. این رویکرد پیشگیرانه میتواند نیاز به درمان گستردهتر در آینده را کاهش دهد.
- بهبود عزت نفس: برای برخی کودکان، انجام ارتودنسی زودهنگام میتواند با رسیدگی به نگرانیهای زیبایی قبل از اینکه در دوران نوجوانی برجستهتر شوند، عزت نفس را بهبود بخشد.
درمانهای اولیه رایج در ارتودنسی کودکان ممکن است شامل نگهدارندههای فضا، دستگاههای گسترش فک یا بریسهای جزئی باشد که بسته به نیازهای خاص کودک متفاوت است.
ارتودنسی نوجوانان
نوجوانی سن مناسب برای ارتودنسی است چون در این دوره، اکثر کودکان دندانهای شیری خود را از دست دادهاند و دارای یک مجموعه کامل از دندانهای دائمی هستند. انجام ارتودنسی در نوجوانی به دلایل مختلف ایدهآل است:
- رشد استخوان: رشد سریع نوجوانان فرصتی را برای حرکت موثرتر دندان فراهم میکند، زیرا ساختار استخوان هنوز در حال رشد است. این میتواند منجر به زمانهای درمان کوتاهتر و نتایج قابل پیشبینیتر شود.
- همکاری بیشتر: نوجوانان معمولاً قادر به درک و رعایت پروتکلهای درمانی، از جمله حفظ بهداشت دهان و استفاده از کش یا ریتینر طبق دستور پزشک هستند بنابراین از لحاظ پایبندی به درمان، نوجوانی به عنوان سن مناسب ارتودنسی در نظر گرفته میشود
- آگاهی زیباییشناختی: نوجوانان اغلب نسبت به ظاهر خود آگاهتر هستند و ممکن است برای افزایش لبخند خود در یک دوره شکلگیری در زندگی اجتماعی خود به دنبال درمان ارتودنسی باشند.
بریسها، ارتودنسی شفاف و سایر وسایل ارتودنسی معمولاً در این مرحله برای اصلاح مشکلات تراز و بهبود زیبایی دندان استفاده میشوند.
ارتودنسی در بزرگسالان
سن مناسب ارتودنسی محدود به کودکان و نوجوانان نیست؛ بزرگسالان نیز میتوانند به طور قابل توجهی از مراقبتهای ارتودنسی بهرهمند شوند. در واقع تعداد زیادی از بزرگسالان به دلایل مختلف به دنبال درمان ارتودنسی هستند:
- فناوری بهبود یافته: پیشرفت در فناوری ارتودنسی متحرک مانند ارتودنسی شفاف (مانند ارتودنسی نامرئی) و بریسهای خود بسته، درمان را برای بزرگسالانی که ممکن است در گذشته تردید داشتهاند، راحتتر و زیباتر کرده است.
- مزایای بلندمدت: بسیاری از بزرگسالان به دنبال درمان ارتودنسی برای رفع مشکلات دندانی طولانیمدت هستند که ممکن است باعث ناراحتی یا مشکلات عملکردی شده باشد. اصلاح این مشکلات میتواند منجر به بهبود سلامت دهان، عملکرد و زیبایی شود.
- تمایل به تغییر: با اولویتبندی خود مراقبتی و ظاهر شخصی، بسیاری از بزرگسالان تأثیر لبخند سالم بر اعتماد به نفس و فرصتهای حرفهای خود را تشخیص میدهند.
درمان ارتودنسی بزرگسالان ممکن است طولانیتر از درمان در بیماران جوانتر باشد زیرا ساختار استخوان کاملاً رشد یافته است؛ با این حال، نتایج میتواند به همان اندازه ارزشمند باشد و بزرگسالی هم به عنوان سن مناسب ارتودنسی در نظر گرفته شود.
انواع دندانهایی که نیاز به درمان ارتودنسی دارند
بعد از تعیین سن مناسب ارتودنسی باید به بررسی مشکلاتی که به ارتودنسی احتیاج دارند بپردازیم.
- دندانهای شلوغ: یکی از رایجترین دلایل درمان ارتودنسی، دندانهای شلوغ است. این اتفاق زمانی رخ میدهد که فضای کافی در فک برای قرارگیری مناسب همه دندانها وجود نداشته باشد. دندانهای شلوغ میتوانند منجر به نامرتبی، مشکل در تمیز کردن و افزایش خطر پوسیدگی و بیماری لثه شوند. درمان ارتودنسی میتواند با تراز صحیح دندانها به ایجاد فضا کمک کند.
- مشکلات فاصلهدار: برخی افراد ممکن است به دلیل عوامل مختلفی از جمله ژنتیک یا از دست دادن دندان، فاصلههایی بین دندانهای خود داشته باشند. این فضاها میتوانند بر زیبایی کلی لبخند تأثیر بگذارند و همچنین ممکن است منجر به مشکلات عملکردی مانند مشکل در گاز گرفتن یا جویدن شوند.
- اوربایت و آندر بایت: اوربایت زمانی رخ میدهد که دندانهای جلویی بالایی به طور قابل توجهی روی دندانهای جلویی پایینی قرار گیرند، در حالی که آندر بایت با بیرون زدگی دندانهای پایینتر از دندانهای بالایی مشخص میشود. هر دو شرایط میتوانند منجر به درد فک، مشکل در جویدن و افزایش ساییده شدن دندانها شوند.
- دندانهای نهفته: دندانهای نهفته، به ویژه دندانهای عقل، زمانی رخ میدهند که فضای کافی در فک برای بیرون آمدن صحیح آنها وجود نداشته باشد. این میتواند منجر به درد، عفونت و آسیب به دندانهای مجاور شود. ارتودنتیستها ممکن است درمان را برای هدایت دندانهای نهفته به موقعیتهای صحیح خود یا در صورت لزوم برای استخراج آنها توصیه کنند.
مزایای انجام ارتودنسی در سن مناسب
- مشکلات عملکردی: یکی از مزایای ارتودنسی رفع مشکلات عملکردی دندانهاست. مال اکلوژن (بایتهای نادرست) میتواند باعث ایجاد مشکلات عملکردی شود که بر زندگی روزمره تأثیر میگذارد. اگر بیمار به دلیل نامرتبی دندانها دچار مشکل در جویدن، صحبت کردن یا حفظ بهداشت دهان باشد، اغلب درمان ارتودنسی توصیه میشود.
- نگرانیهای زیبایی: بسیاری از افراد به دلایل زیبایی به دنبال درمان ارتودنسی هستند. یک لبخند مستقیم میتواند اعتماد به نفس را افزایش دهد و ارتودنسی را به یک ملاحظه مهم برای کسانی که از ظاهر خود ناراضی هستند تبدیل میکند.
- اقدامات پیشگیرانه: مداخله زودهنگام ارتودنسی میتواند از ایجاد مشکلات شدیدتر در آینده جلوگیری کند. به عنوان مثال، ارتودنسی ممکن است برای کودکان مبتلا به فاصلهگذاری یا مشکلات تراز قابل توجه برای هدایت رشد فکها و دندانهای دائمی در حال ظهور توصیه شود.
- ملاحظات سنی: همانطور که قبلا اشاره کردیم سن مناسب ارتودنسی به طور قطعی تعیین نشده است. در حالی که درمان ارتودنسی معمولاً با نوجوانان مرتبط است، بزرگسالان نیز میتوانند از ارتودنسی بهرهمند شوند.
- دوام طولانی مدت: از دیگر مزایای انجام ارتودنسی در سن مناسب ارتودنسی آن است که دندانهای به خوبی تراز شده در طول زمان کمتر مستعد سایش هستند و در نتیجه طول عمر آنها افزایش پیدا کرده و نیاز به کارهای دندانپزشکی آینده کاهش پیدا میکند.
سخن پایانی
ارتودنسی رشتهای متنوع است که برای افراد در هر سنی مناسب است. در حالی که ارزیابی اولیه در حدود هفت سالگی برای کودکان توصیه میشود، مزایای قابل توجهی را میتوان از درمان در دوران نوجوانی و بزرگسالی نیز به دست آورد. در نهایت، صرف نظر از سن، هر کسی که ارتودنسی را در نظر دارد باید با یک ارتودنتیست مشورت کند تا گزینههای خود را بررسی کند و بهترین روش عمل را برای دستیابی به لبخندی سالم و زیبا تعیین کند.
اگر تصمیم به انجام ارتودنسی دارید میتوانید با متخصصان ارتودنسی در کلینیک دندانپزشکی ستاره شرق تماس گرفته و در مورد مشکلات دندانهای خود با آنها مشورت کنید. دندانپزشکان کلینیک دندانپزشکی ستاره شرق با سالها تجربه در زمینه درمان ارتودنسی میتوانند مشکلات شما را در هر سنی که هستید برطرف کنند.
شماره تماس کلینیک: 02177555220