پیاز منبع خوبی از ویتامینها، مواد معدنی و فیبر است و بهعنوان یکی از پرفایدهترین مواد غذایی شناخته شده است.
خواص سلامتی پیاز نشأتگرفته از آنتی اکسیدانهای موجود در آن است. آنتی اکسیدانها به جلوگیری از آسیب سلولی در بدن، مبارزه با التهاب و تقویت سیستم ایمنی کمک میکنند. برخی از مهمترین خواص این ماده غذایی عبارتند از:
۱) کاهش خطر سرطان
ماهیت پیاز حاوی برخی ترکیبات شیمیایی است که قابلیت مبارزه با سرطان را دارند. یک مطالعه نشان داد افرادی که بیشتر پیاز مصرف میکنند، احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ، گلو و تخمدان در آنها کمتر است. همچنین مردانی که در رژیم غذایی خود از انواع پیاز استفاده میکنند، کمترین احتمال ابتلا به سرطان پروستات را دارند. درواقع کوئرستین و سایر آنتی اکسیدانهای موجود در پیاز مسئول خواص مبارزه با سرطان آنها هستند. رژیم غذایی سرشار از کوئرستین با کاهش خطر ابتلا به سرطان ریه نیز مرتبط است.
۲) سلامت دستگاه گوارش
پیاز دارای فروکتولیگوساکارید است، ترکیبی که به عنوان پری بیوتیک عمل میکند و میتواند باعث تسهیل روند هضم شود. پری بیوتیکها از روده کوچک عبور میکنند و باکتریهای مفید روده بزرگ را تغذیه میکنند. بیماریهای مختلف، از دیابت گرفته تا سرطان روده بزرگ و افسردگی، ناشی از کمبود باکتریهای مفید در روده است.
۳) سلامت استخوان
پیاز در پیشگیری از پوکی استخوان نقش دارد. یک مطالعه بر روی گروهی از زنان یائسه نشان داد کسانی که روزانه پیاز میخوردند، تراکم استخوان بیشتر و نتیجه استخوانهای قویتری داشتند.
۴) کاهش خطر بیماری قلبی و سکته مغزی
پیاز حاوی ترکیباتی است که به کاهش سطح کلسترول در بدن و حتی کاهش لختههای خون کمک میکنند و میتوانند خطر بیماری قلبی و سکته را کاهش دهند. برای بهرهمندی از این مزیت بهتر است پیاز را به صورت خام مصرف کنید تا بیشترین ترکیبات گوگردی را از آن دریافت کنید.
۵) کنترل دیابت
کوئرستین و ترکیبات گوگرد آلی موجود در پیاز برای افزایش تولید انسولین مفید هستند و تا حدودی میتوانند به کنترل دیابت کمک کنند.
۶) پیشگیری از آلزایمر
یک مطالعه نشان داد که مصرف طولانیمدت پیاز در رژیم غذایی، خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را کاهش میدهد.
۷) بهبود سلامت مو
برخی افراد از آب پیاز به عنوان یک درمان خانگی برای ریزش مو، شوره سر، خارش پوست سر و سایر مشکلات مربوط به مو استفاده میکنند. یک مطالعه کوچک در این زمینه نشان داد رویش مو افرادی که موهای خود را با آب پیاز میشستند، بیشتر است.
مضرات احتمالی
خوردن پیاز، مخصوصا به صورت خام، میتواند عوارض جانبی محدودی داشته باشد، از جمله:
نفخ: تحقیقات نشان میدهد که پیاز در دسته مواد غذایی نفاخ قرار دارد؛ چون دارای فیبری به نام «فروکتان» است که اغلب باعث نفخ میشود؛ بهویژه در افرادی که عملکرد گوارشی حساسی دارند. همچنین زیادهروی در مصرف پیاز خام برای افراد مبتلا به سندرم روده تحریکپذیر دردسرساز است.
تغییر در بوی بدن: در طی فرآیند تجزیه ترکیبات گوگردی موجود در پیاز توسط بدن، این ترکیبات میتوانند به عرق روی پوست واکنش نشان دهند و بوی نامطبوعی را ایجاد کنند. همچنین در ایجاد بوی بد دهان نیز نقش دارند.
حساسیت: هرچند نادر است، اما پیاز میتواند در برخی افراد باعث واکنشهای آلرژیک شود. علائم این واکنشها میتواند از خفیف، مانند خارش یا بثورات پوستی، تا شدید، مانند مشکل تنفس یا آنافیلاکسی، متغیر باشد.