محسن امانی درباره مصرف قهوه به عنوان یک نوشیدنی متداول اظهار کرد: قهوه و مشتقات آن یک نوشیدنی محبوب است که مصرف آن امروزه به شدت رواج پیدا کرده و طرفداران زیادی در سراسر دنیا دارد. قهوه حاوی مقدار زیادی ویتامین و املاح معدنی نظیر پتاسیم، فسفر، منیزیم، سدیم، فیبر و پروتئین است.
وی افزود: از مهمترین مواد مغذی موجود در قهوه یک آنتی اکسیدان قوی به نام کلروژنیک است که بسیاری از خواص قهوه به دلیل وجود این آنتی اکسیدان است. ماده موثره دیگر قهوه کافئین است که بسته به میزان مصرف می‌تواند مزایا و هم معایبی را برای ما داشته باشد. یکی از اصول اصلی که در علم تغذیه بر آن تاکید شده، تعادل در مصرف مواد غذایی است. به این معنی که یک ماده غذایی اگر در حد مقادیر مورد نیاز بدن مصرف شود، می‌تواند اثرگذار باشد، اما اگر بیش از حد مصرف شود، می‌تواند اثرات مسمومیت و عوارضی را به همراه داشته باشد که مصرف قهوه هم از این قاعده مستثنی نیست.
امانی در مورد میزان مجاز مصرف قهوه بیان کرد: با توجه به اینکه حد مورد نیاز کافئین روزانه برای بزرگسالان حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلی‌گرم بوده و هر فنجان قهوه به طور متوسط حدود ۷۵ تا ۱۰۰ میلی‌گرم کافئین دارد، مصرف یک یا دو فنجان و نهایتا سه فنجان قهوه در روز برای بزرگسالان مصرف ایده آلی خواهد بود. بعلاوه اینکه برخی از شکلات‌ها، نوشابه‌ها به ویژه نوشابه‌های انرژی‌زا و آدامس‌ها حاوی مقادری از کافئین هستند؛ بنابراین توصیه می‌شود که بیشتر از دو فنجان قهوه در طول روز استفاده نشود.
وی ادامه داد: مصرف متعادل قهوه می‌تواند مزیت‌های زیادی را برای ما داشته باشد. از اصلی‌ترین مزیت‌های قهوه افزایش سطح انرژی بدن، کاهش کرختی و بی‌حالی، رفع حس خستگی و همچنین افزایش سطح هوشیاری است. همچنین از مزیت‌های دیگر مصرف قهوه افزایش سوخت و ساز و متابولیسم بدن است که این افزایش سوخت و ساز می‌تواند باعث کاهش توده چربی بدن شود.
این کارشناس تغذیه گفت: این کاهش توده چربی بدن که اصطلاحا از آن به عنوان چربی سوزی یاد می‌شود، دلیل اصلی مصرف این نوشیدنی در بسیاری از مناطق دنیا دنیا است. اما نکته‌ای که باید به آن اشاره کرد، این است که این کاهش توده چربی بدن واقعاً در حدی نیست که ما بخواهیم مصرف قهوه را جایگزین سبک زندگی و سبک غذایی سالم کنیم و در ادامه انتظار داشته باشیم که با هر سبک غذایی و با هر میزان از مواد غذایی که مصرف می‌کنیم، با خوردن قهوه به اندام مناسب برسیم و تمام چربی‌های بدن در نتیجه نوشیدن آن سوزانده شود و واقعاً اینگونه نیست.
کارشناس مسئول بهبود شبکه بهداشت و درمان شهرستان ساوجبلاغ افزود: از فواید دیگر قهوه کاهش مقاومت به انسولین است که این ویژگی قهوه می‌تواند ریسک ابتلا به دیابت را کاهش دهد. از طرفی خواص ضد افسردگی قهوه اثبات شده است و مصرف آن می‌تواند باعث کاهش ریسک ابتلا به بیماری‌هایی نظیر آلزایمر و پارکینسون شود.
امانی در ادامه مطرح کرد: یکی از مزیت‌های اصلی مصرف قهوه کاهش ریسک ابتلا به کبد چرب است، اما در صورتی که همراه آن مقدار زیادی شیرینی و شکلات استفاده نشود، می‌تواند این اثر را داشته باشد. اما متاسفانه افراد در کنار مصرف قهوه مقدار زیادی شیرینی و شکلات مصرف می‌کنند که در این صورت نه تنها مصرف قهوه نمی‌تواند به کاهش ریسک ابتلا به کبد چرب کمکی کند، بلکه به خاطر مصرف مقادیر زیادی از شیرینی می‌تواند ریسک ابتلا به کبد چرب را افزایش هم بدهد. پس توصیه می‌شود که با لحاظ مصرف متعادل قهوه، از مصرف شیرینی همراه آن پرهیز شود.
وی گفت: همانطور که گفته شد قهوه حاوی مقادیر آنتی اکسیدان قوی به نام کلروژنیک است که خاصیت ضد سرطانی فوق العاده قوی دارد. همچنین قهوه باعث بهبود سلامت قلب و گردش خون می‌شود که این مزیت برای ورزشکاران دارای اهمیت زیادی است. چون باعث بهبود عملکرد ورزشی شده و جریان خون به سمت عضلات را افزایش می‌دهد و این ویژگی مثبتی برای مصرف قهوه است. همچنین افزایش تحرک اسپرم‌ها و افزایش قدرت باروری در مردان یکی دیگر از مزیت‌های مصرف قهوه است.
این کارشناس تغذیه مطرح کرد: متاسفانه با وجود تمام مزیت‌ها، مصرف قهوه می‌تواند مضراتی را داشته باشد، این مضرات قهوه در صورت مصرف بیش از حد آن و نیز مصرف قهوه حتی در حد متعادل در گروه‌های سنی خاص، ابتلا به بیماری‌های خاص و در کودکان می‌تواند ایجاد شود.
وی افزود: مصرف بیش از اندازه قهوه می‌تواند باعث افزایش فشار خون و تپش قلب به صورت لحظه‌ای شود، پس افرادی که دارای فشار خون و یا مستعد این بیماری هستند تا جای ممکن باید از خوردن قهوه خودداری کنند و اگر تمایل به مصرف آن دارند بیشتر از یک فنجان در روز استفاده نشود.
وی ادامه داد: از طرفی مصرف قهوه باعث دفع کلسیم می‌شود که می‌تواند خطر پوکی استخوان را افزایش دهد. خصوصا خانم‌ها بعد از سن یایسگی باید به این موضوع توجه بیشتری نشان دهند. البته همانطور که گفته شد در صورتی که قهوه در حد متعادل خود مصرف شود این دفع کلسیم در حدی نیست که ما نگران پوکی استخوان باشیم.
امانی گفت: از مضرات دیگر قهوه افزایش اسید و سوزش معده است، برای همین توصیه ما به افرادی که دچار مشکلات گوارشی هستند این است که در مصرف آن مراعات کرده و به هیچ عنوان قهوه را ناشتا مصرف نکنند. از طرفی افرادی که دارای استرس و اضطراب هستند، مصرف قهوه به دلیل وجود کافئین می‌تواند این استرس و اضطراب را بیشتر کند. نکته مهم این است که افزایش استرس و اضطراب می‌تواند باعث افزایش هورمون کورتیزول شود که این هورمون هم می‌تواند قند خون را بالا ببرد.
وی ادامه داد: اگرچه کاهش ریسک ابتلا به دیابت یکی از مزیت‌هایی قهوه است، اما در افرادی که دچار استرس و اضطراب هستند وهمین طور مصرف بیش از حد آن در افراد عادی باعث می‌شود این کافئین استرس و اضطراب را افزایش داده و در این زمان افزایش هورمون کورتیزول باعث افزایش ریسک ابتلا به دیابت نوع دو شود.
این کارشناس تغذیه اظهار کرد: در افرادی که دارای مشکلات خواب، بی خوابی، خواب ناآرام هستند توصیه این است که بیشتر از یک فنجان قهوه در طول روز مصرف نکنند و قهوه ۵ تا ۶ ساعت قبل از خواب مصرف شود تا با زمان خوابشان فاصله داشته باشد. همچنین از ویژگی‌های منفی قهوه مدر بودن آن است که باعث کم آبی بدن شده و مشکلات خاص خود را خواهد داشت.
