سیاه شدن لثه‌ها می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد. در برخی موارد علت سیاه شدن لثه دندان نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تری در سلامت دهان و بدن است. در ادامه به بررسی علل اصلی کبودی لثه‌ها می‌پردازیم.
علت سیاهی لثه ها چیست؟
برخی افراد به طور طبیعی دارای لثه‌های تیره‌تر هستند که این موضوع ممکن است به وراثت مربوط باشد و نیازی به نگرانی ندارد. اما اگر رنگ لثه به طور ناگهانی تغییر کند؛ نیاز به بررسی بیشتری توسط متخصص دارد. به طور کلی علل سیاه شدن لثه‌ها می تواند به دلایل زیر باشد:
- ملانین: تولید طبیعی ملانین در بدن می‌تواند باعث تیرگی لثه‌ها شود. افرادی که دارای پوست تیره‌تری هستند؛ معمولاً لثه‌های تیره‌تری نیز درند.
- سیگار کشیدن: استعمال دخانیات، به ویژه سیگار، می‌تواند منجر به تغییر رنگ لثه‌ها شود. همچنین نیکوتین موجود در تنباکو باعث افزایش تولید ملانین میشود و این تغییر رنگ می‌تواند به صورت لکه‌های تیره یا عمومی در کل دهان ظاهر شود.
- عفونت‌های دهانی: عفونت‌هایی مانند ژنژیویت اولسراتیو نکروزان حاد (ANUG) می‌توانند باعث سیاه شدن لثه‌ها شوند. این عفونت معمولاً با علائمی مانند تب و بوی بد دهان همراه است.
- استفاده از برخی از داروهای خاص: برخی داروها ممکن است عوارض جانبی داشته باشند که شامل تغییر رنگ لثه‌ها میشود. برخی داروها مانند داروهای ضد انعقاد خون (وارفارین، هپارین) یا آسپرین ممکن است باعث کاهش لخته شدن خون شوند و در نتیجه، کبودی و خونریزی آسان‌تر در لثه‌ها ایجاد شود.
- آسیب فیزیکی: ضربه به لثه‌ها، مانند زمین خوردن یا استفاده نادرست از مسواک، می‌تواند منجر به کبودی و سیاه شدن لثه‌ها شود.
- بیماری‌های سیستمیک: برخی بیماری‌های جدی مانند سرطان دهان نیز می‌توانند باعث سیاه شدن لثه‌ها شوند. اگر تیرگی با علائم دیگری مانند زخم‌های دهانی یا درد همراه باشد؛ نیاز به بررسی فوری دارد.
- التهاب لثه (ژنژیویت): التهاب و عفونت لثه‌ها می‌تواند باعث تغییر رنگ لثه شود. اگر لثه‌ها دچار عفونت یا التهاب شوند؛ ممکن است قرمز، بنفش یا حتی سیاه شوند. ژنژیویت در اثر تجمع پلاک و باکتری‌ها روی دندان‌ها و لثه‌ها ایجاد میشود و ممکن است با تورم، خونریزی و حساسیت همراه باشد.
- نکروز (مرگ بافت): نکروز لثه یا مرگ بافت لثه به دلیل عفونت‌های شدید یا کاهش جریان خون به لثه‌ها می‌تواند باعث سیاه شدن آن شود. این وضعیت می‌تواند جدی باشد و به درمان فوری نیاز دارد تا از گسترش عفونت و تخریب بافت جلوگیری شود.
- سرطان دهان: در موارد نادر، تغییر رنگ لثه ممکن است به دلیل وجود سرطان دهان باشد. ضایعات سرطانی یا پیش‌سرطانی ممکن است به صورت لکه‌های تیره یا سیاه روی لثه‌ها ظاهر شوند. در صورتی که لکه‌های سیاه روی لثه‌ها بدون علت مشخص و همراه با علائم دیگری مانند درد، خونریزی یا تغییر شکل لثه‌ها باشد، باید به سرعت به دندانپزشک مراجعه شود.
- فلزات سنگین: قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین مانند سرب، جیوه یا نقره می‌تواند باعث تغییر رنگ لثه‌ها به سیاه یا خاکستری شود. این حالت ناشی از تجمع فلزات سنگین در لثه‌ها است.
در مجموع، سیاه شدن لثه‌ها ممکن است ناشی از عوامل بی‌خطر یا جدی باشد. اما در صورتی که تغییر رنگ ناگهانی یا همراه با علائم دیگر مشاهده شد؛ مراجعه به دندانپزشک متخصص برای تشخیص دقیق و درمان ضروری است.
قهوه ای شدن لثه
برخی افراد به‌طور طبیعی لثه‌های قهوه‌ای یا تیره‌تری دارند. این به دلیل وجود ملانین (رنگدانه‌ای که رنگ پوست، مو و چشم را تعیین می‌کند) است. این وضعیت به‌ویژه در افرادی با رنگ پوست تیره‌تر شایع است و یک وضعیت کاملاً طبیعی و بی‌خطر محسوب میشود.
بیماری آدیسون یک اختلال در غدد فوق کلیوی که می‌تواند باعث تیرگی پوست و لثه‌ها شود. هموکروماتوز نیز بیماری‌ای که باعث افزایش بیش از حد آهن در بدن میشود و می‌تواند باعث تغییر رنگ لثه‌ها شود.
در نهایت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و تجمع پلاک و جرم روی دندان‌ها می‌تواند به تغییر رنگ لثه‌ها منجر شود. پلاک و جرم می‌توانند به مرور زمان باعث ایجاد رنگ قهوه‌ای یا زرد در لثه‌ها شوند. در صورتی که این تغییر رنگ همراه با علائم دیگری مانند درد، خونریزی یا تورم باشد یا به طور ناگهانی ایجاد شده باشد؛ بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید تا علت دقیق بررسی و درمان مناسب آغاز شود.
کبود شدن لثه نشانه چیست؟
کاهش جریان خون به لثه ها(ایسکمی) می‌تواند باعث کمبود اکسیژن و ایجاد رنگ کبود یا بنفش در لثه‌ها شود. این وضعیت می‌تواند ناشی از مشکلات قلبی-عروقی یا سایر بیماری‌های سیستمیک نیز باشد.
برخی اختلالات خونی مانند هموفیلی یا ترومبوسیتوپنی (کاهش تعداد پلاکت‌های خون) می‌توانند باعث کبودی غیرطبیعی در نواحی مختلف بدن از جمله لثه‌ها شوند. این بیماری‌ها معمولاً با مشکلاتی مانند خونریزی‌های غیرطبیعی و مشکل در بهبودی زخم‌ها همراه هستند.
در برخی موارد، تجمع خون یا هماتوم در بافت لثه پس از جراحی دندان یا سایر درمان‌های دندانپزشکی می‌تواند منجر به کبودی شود. این کبودی به طور معمول به خودی خود بهبود می‌یابد.
تغییرات هورمونی، به‌ویژه در دوران بارداری، می‌تواند باعث حساسیت بیشتر لثه‌ها و تغییر رنگ آن‌ها به کبود یا بنفش شود. این وضعیت به دلیل افزایش جریان خون به لثه‌ها در دوران بارداری رخ می‌دهد و معمولاً پس از پایان بارداری برطرف میشود.
به طور کلی کبود شدن لثه‌ها می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد؛ از آسیب‌های ساده گرفته تا بیماری‌های جدی‌تر.
کمبود چه ویتامینی باعث سیاه شدن لثه میشود؟
فقر ویتامین C یا اسکوروی و ویتامین B12 می‌تواند باعث ضعیف شدن لثه‌ها و افزایش التهاب و خونریزی شود که ممکن است منجر به تغییر رنگ آن‌ها گردد.
ویتامین C نقش مهمی در حفظ سلامت بافت‌های همبند، از جمله لثه‌ها، دارد. کمبود این ویتامین می‌تواند باعث علائم زیر شود:
- تورم و التهاب لثه‌ها
- خونریزی لثه‌ها
- ایجاد کبودی و تغییر رنگ لثه‌ها (که در مراحل شدیدتر ممکن است به سیاه شدن منجر شود)
کمبود ویتامین B12 نیز می‌تواند بر سلامت دهان و لثه‌ها تأثیر بگذارد. کمبود این ویتامین می‌تواند منجر به علائم زیر شود:
- کم‌خونی مگالوبلاستیک
- ضعف و خستگی
- التهاب و تیرگی لثه‌ها
کاهش اکسیژن‌رسانی به لثه‌ها می‌تواند باعث تغییر رنگ آن‌ها به بنفش، آبی یا حتی سیاه شود. برای جلوگیری از این مشکلات، مصرف منظم غذاهای سرشار از ویتامین C (مانند مرکبات، فلفل دلمه‌ای و سبزیجات برگی) و ویتامین B12 (مانند گوشت، تخم‌مرغ، لبنیات و مکمل‌های غذایی) ضروری است.
تغییر رنگ لثه بعد از ایمپلنت نشانه چیست؟
برای دریافت پاسخ خود ایتدا توصیه می کنیم مطلب سیاه شدن لثه بعد از ایمپلنت دندان نشانه چیست؟ را از سایت دکتر احسان بیرنگ متخصص جراح لثه و ایمپلنت در تهران را بخوانید. معمولا پس از ایمپلنت، التهاب لثه ممکن است به دلیل وجود باکتری‌ها یا تجمع پلاک روی ایمپلنت و اطراف آن ایجاد شود. این التهاب می‌تواند باعث قرمزی، تورم و تغییر رنگ لثه‌ها به سمت بنفش یا قهوه‌ای شود.
در برخی موارد، مواد به کار رفته در ایمپلنت ممکن است باعث تغییر رنگ لثه‌ها شوند. به‌عنوان مثال، اگر مواد ایمپلنت واکنش نشان دهند یا با بافت نرم اطراف خود تعامل داشته باشند، ممکن است لثه‌ها به رنگ‌های غیرطبیعی تغییر کنند.
اگر تغییر رنگ لثه‌ها پس از ایمپلنت با علائمی مانند درد، تورم، خونریزی، بوی بد دهان یا تغییرات غیرطبیعی دیگر همراه باشد، مهم است که به دندانپزشک مراجعه کنید. دندانپزشک می‌تواند علت دقیق را تشخیص داده و درمان مناسب را ارائه دهد.(بیشتر بدانید:آیا ایمپلنت باعث سرطان می شود؟)
درمان سیاهی لثه با لیزر
درمان لثه سیاه با استفاده از لیزر یکی از روش‌های نوین و مؤثر در دندانپزشکی است که به ویژه برای بهبود سلامت لثه و زیبایی لبخند کاربرد دارد. لیزر به طور دقیق بافت‌های آسیب‌دیده لثه را از بین می‌برد و بهبود بافت‌های ملتهب را تسریع می‌کند. این روش بدون نیاز به برش‌های بزرگ و بخیه انجام میشود. هزینه لیزر سیاهی لثه به عوامل مختلفی بستگی دارد و معمولاً در مقایسه با روش‌های سنتی بالاتر است.
