گاهی تشخیص بازیگوشی معمولی با بیش فعالی برای برخی از والدین مشکل است. بازیگوشی به رفتارهای هیجانی کودکان در سنین خاصی گفته می‌شود که عوارض جدی به دنبال نخواهد داشت. همچنین، وراثت و ژنتیک نیز تاثیری در بازیگوشی ندارد. بیش فعالی اختلالی است که با علائمی مانند ناتوانی در تمرکز بر کارها، صحبت زیاد و بدون توقف، عدم تحمل برای انتظار در صف‌های طولانی و فعالیت فیزیکی افراطی مشخص می‌شود. همچنین، ژنتیک نیز در بروز این اختلال موثر است. با شناخت تفاوت‌های بازیگوشی و بیش فعالی می‌توانید درمورد لزوم استفاده از کاردرمانی بیش فعالی تصمیم بگیرید. با ما همراه باشید تا بیشتر با تفاوت این دو آشنا شوید.
تشخیص بیش فعالی و بازیگوشی
برای افتراق بین بیش فعالی و بازیگوشی، پزشک سوالاتی را مطرح می‌کند و برخی از موارد را مورد بررسی قرار می‌دهد. در صورتی که پزشک مشکلی را تشخیص ندهد، می‌توانید ذهن خود را آرام کنید و با روش‌هایی ساده از بازیگوشی کودک خود بکاهید.
در صورت تشخیص بیش فعالی می‌بایست از برنامه درمانی مناسب مانند کاردرمانی بیش فعالی برای رفع مشکل استفاده کنید. تعدادی از عواملی که با بررسی آن‌ها می‌توان به تشخیص بیش فعالی و بازیگوشی پی برد به شرح زیر هستند.
- بررسی سابقه خانوادگی: بیش فعالی زمینه خانوادگی دارد، ولی بازیگوشی اینگونه نیست.
- معاینه: پزشک سلامت عمومی کودک را با انجام معایناتی بررسی می‌کند. این معاینات به رد احتمال ابتلا به سایر اختلالات و بیماری‌ها با نشانه‌های مشابه کمک خواهند کرد.
- پرسش از پدر و مادر: پزشک در مورد رفتارها و فعالیت‌های کودک در منزل یا مدرسه سوالاتی را مطرح می‌کند. گاهی از معلم یا پرستاران کودک نیز سوالاتی پرسیده می‌شوند.
- بررسی رفتارهای کودک
تفاوت بیش فعالی و بازیگوشی
یکی از تفاوت‌های بیش فعالی با بازیگوشی، تشخیص دشوار آن در کودکی است. علائم بیش فعالی در کودکان پیش از ۷ سالگی بروز می‌یابند و این علائم شباهت زیادی به بازیگوشی‌های کودکان دارند.
بیشتر کودکان گاهی بی‌دقتی‌‌هایی دارند و انرژی آن‌ها برای بازی و تفریح بی‌پایان است. کودکان گاهی آنقدر به انجام فعالیت‌های جسمی و بازی می‌پردازند که به یک‌باره از شدت خستگی به خواب می‌روند. ثابت ماندن و ساکت نشستن در مکانی به مدت طولانی، کودکان را آزرده می‌کند و آن‌ها را به ستوه می‌آورد.
گاهی برخی از این علائم مربوط به شیطنت‌های معمول کودکان هستند، اما در برخی از مواقع خبر از وجود اختلالی به نام بیش فعالی می‌دهند. با اطلاع از تفاوت‌های بازیگوشی و بیش فعالی می‌توان آن را تشخیص داد. در صورتی که کودک شما به بیش فعالی مبتلا است، با کاردرمانی بیش فعالی می‌توانید به کنترل این عارضه کمک کنید.
تفاوت در سن بروز بیش فعالی و بازیگوشی
تشخیص بیش فعالی تا قبل از ۲ سالگی امکان‌پذیر نیست. به همین دلیل نمی‌توان تا پیش از حداقل ۴ سالگی، شیطنت‌های کودکان را دلیلی بر بیش فعالی آن‌ها دانست. اکثراً بیش فعالی را در سنین ۵ تا ۸ سالگی تشخیص می‌دهند. بیشتر علائم آن هم در ۷ الی ۸ سالگی بروز می‌یابند.
در حالی که بازیگوشی و شیطنت‌های کودکان از ۱۸ ماهگی شروع می‌شوند و تا ۲ سالگی و گاهی بیشتر ادامه دارند. بازیگوشی کودکان معمولاً در ۳ یا ۴ سالگی به اوج می‌رسد. البته، باید بررسی کرد که این رفتارها پس از رفتن به مدرسه بهبود می‌یابند یا خیر.
تفاوت مدت زمان نشانه‌های بازیگوشی و بیش فعالی
بازیگوشی و بیش فعالی در مدت زمان بروز علائم با یکدیگر تفاوت دارند. بازیگوشی و شیطنت ممکن است تنها در سنین خاصی بروز یابند یا به دلیل روش‌های نادرست فرزندپروری ایجاد شوند، ولی بیش فعالی اینگونه نیست.
مشکلات خانواده، مدرسه، تغییر محل زندگی، تغییر مدرس و دوستان همه از عواملی هستند که می‌توانند بازیگوشی کودک را افزایش دهند. به مرورزمان و با عادت کردن کودک به وضعیت جدید و تسکین اضطرابش، بازیگوشی نیز فروکش خواهد کرد؛ در حالی که کودکان بیش فعال نشانه‌هایی دارند که به مرور تسکین نمی‌یابند.
این کودکان بی‌دقت هستند و معمولاً نمی‌توانند خواسته‌های اطرافیان را به درستی درک کنند. کودکان بیش فعال تحمل منتظر ماندن در صف و… را نداشته و نمی‌توانند هیجانات عاطفی خود را کنترل کنند و به کاردرمانی بیش فعالی نیاز دارند.
تفاوت مداخلات در بازیگوشی و بیش فعالی
کودکان بازیگوش را می‌توان با آموزش و توضیح دادن شرایط، به کاهش شیطنت متقاعد کرد؛ در حالی که علائم کودکان بیش فعال با توضیح و آموزش بهبود نمی‌یابند. از آنجایی که عملکرد مغزی و ذهنی کودکان بیش فعال با سایر کودکان متفاوت است، باید از کاردرمانی بیش فعالی برای درمان مشکل کمک بگیرید.
به همین دلیل مداخلاتی که برای چنین کودکانی انجام می‌شوند شامل درمان‌های روانشناسی، کاردرمانی، تغییر روش‌های تربیتی و درمان‌های دارویی هستند.
نقش وراثت و ژنتیک در بیش فعالی
بازیگوشی از ویژگی‌های بیشتر کودکان است و وراثت و ژنتیک نقش چندانی در شیطنت‌های کودکانه ندارد. احتمال بروز بیش فعالی در کودکانی که پدر، مادر یا یکی از اعضای خانواده‌شان مبتلا به این اختلال است، افزایش می‌یابد.
پزشکان برای تشخیص بیش فعالی قبل از استفاده از کاردرمانی بیش فعالی، سابقه خانوادگی را بررسی می‌کنند. اگر به دنبال کاردرمانی غرب تهران هستید، می‌توانید برای گفتاردرمانی بیش فعالی به کلینیک طراوت تهرانسر مراجعه کنید. در این کلینیک خدمات موثر و ارزنده‌ای توسط متخصصان در این زمینه برای درمان بیش فعالی ارائه می‌شوند.
تفاوت عوامل موثر در بیش فعالی و بازیگوشی
عواملی که باعث بروز بیش فعالی و بازیگوشی می‌شوند نیز با یکدیگر متفاوت هستند. کودکان مبتلا به بیش فعالی به دلیل رفتارهای خاص والدین یا شرایط زندگی، دچار این مشکل نمی‌شوند. بلکه، آن‌ها با بیش فعالی به دنیا می‌آیند.
البته، ظاهر شدن علائم ممکن است مدتی طول بکشد؛ در حالی که کودکان بازیگوش در اثر عواملی مانند تغییر محل زندگی، شرایط خاص زندگی، رفتارهای والدین و… دست به شیطنت می‌زنند. عواملی که نقش موثری در بروز بیش فعالی دارند به شرح زیر هستند.
- وراثت و عوامل ژنتیکی
- مواد استفاده شده در لوازم آرایش، پلاستیک‌ها، حشره‌کش‌ها، بیس فنول A و فتالات باعث ایجاد بیش فعالی در جنین یا کودکان می‌شوند.
- استعمال الکل و دخانیات در دوران بارداری
- اختلال در انتقال‌دهنده‌های سیستم عصبی مانند سروتونین، دوپامین و نوراپی‌نفرین
تفاوت عوارض جانبی بیش فعالی و بازیگوشی
بازیگوشی کودکان حتی در طولانی‌مدت و به میزان زیاد نیز باعث ایجاد عارضه‌ای نمی‌شود. بازیگوشی یک مشکل رفتاری است و باعث ایجاد صدمات خاصی نخواهد شد که بتوان به آن عارضه جدی گفت، ولی بیش فعالی اختلال عملکردی_ ذهنی و رشدی است که عوارض متعددی را به دنبال دارد. عوارض این اختلال که می‌توان با کاردرمانی بیش فعالی آن‌ها را درمان کرد شامل افسردگی، اضطراب، انزوا، مشکلات تحصیلی هستند.
سخن پایانی
از تفاوت‌های بازیگوشی و بیش فعالی می‌توان به تفاوت در مداخلات درمانی، نقش ژنتیک، مدت زمان بروز علائم و… اشاره کرد. افتراق علائم بیش فعالی با بازیگوشی مخصوصاً در سنین پایین دشوار است، ولی با مراجعه به پزشک و بررسی سابقه خانوادگی، معاینه و… می‌توان آن را تشخیص داد. کلینیک طراوت تهرانسر یکی از بهترین مراکز تخصصی است که به ارائه خدماتی مانند کاردرمانی بیش فعالی و گفتار درمانی بیش فعالی می‌پردازد.
